Дәріс кешені павлодар Дәріс тақырыптарының мазмұны 1-тақырып
Ж, з, к, қ, л, м, н, п, р, с, т, ф, х, ш
жүктеу/скачать 312.5 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ф, ц, ч, щ
- 1. Түбір сөздердің жазылуы
| Ж, з, к, қ, л, м, н, п, р, с, т, ф, х, ш әріптері сөздің басында да, ортасында да, соңында да жазылады.
Ң әрпі сөздің ортасында және соңында ғана, ал ғ әрпі сөздің басында және ортасында ғана жазылады. Ф, ц, ч, щ әріптері орыс тілінен енген сөздерде жазылады. Щ әрпі қазақтың байырғы сөздерінен ащы, тұщы, кеще деген сөздерде, ф әрпі араб, парсы тілдерінен енген кейбір жалқы есімдер мен бірен-саран жалпы есімдерде де жазылады: фәни, саф (алтын). Й әрпі қысаң ы, і дыбыстарынан басқа (тый, сый сөздерін қоспағанда) дауысты дыбыстардан кейін жазылады: ай, ой, күй, құй. Дауыссыздардың ішінде х әріпінің қазақ сөздерінде жазылуына өте ұқыпты қарау керек. Не морфологиялық, не фонетикалық принципке сай келмесе де, бірсыпыра сөздерге х әріпі жазылып, дәстүрге айналып кетті: хат, хабар, халық. 3-тақырып. Түбір сөздердің жазылуы. Бірге жазылатын сөздер. Бөлек жазылатын сөздер 1. Түбір сөздердің жазылуы: - Сөз тіркесіндегі жеке сөздер естілуінше жазылмай, негізгі тұлғалары сақталып жазылады: ала ат (алат емес), көк орамал (көг орамал емес). - орыс тілінен енген атау сөздердің тұлғасы негізінен орыс орфографиясы бойынша өзгертілмей жазылады: вагон, спорт. - сс, лл, кк, тт сияқты біркелкі екі әріппен келген кірме сөздердегі қос әріптің біреуі қосымша жалғанғанда түсіріліп жазылады: металл – металдар, класс – класқа. - орыс тілінен енген бірқатар кірме сөздер, әсіресе, тұрмыс-салтқа қатысты зат, бұйым атаулары ерте кездерден дыбысталуы қазақша қалыптасқан түрінде жазылады: жәшік, бәтеңке, божы, бөшке, болыс, облыс. - араб, парсы тілдерінен енген сөздер қазақша дыбысталып, өзгерген күйінде жазылады: әділ, әлем, пән. араб, парсы тілдерінен енген бірқатар кісі аттары әркімнің әртүрлі ат қоюына байланысты сол қалыптасқан күйінде жазылады: Зәуре, Зура, Зухра, Қали, Әли,Әлі. жүктеу/скачать 312.5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|