Дюсупова А. А., Еспенбетова М. Ж



Pdf көрінісі
бет35/79
Дата04.09.2023
өлшемі4.88 Mb.
#476469
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   79
Гериатриянын манызды сурактары Еспенбетова 2013-01-01

Бас миы. Жас ұлғая келе тіпті сау адамдарда  (АГ бар науқастар-
ды айтпағанда) бас миының құрылымы мен қызметі жағынана 
өзгерістер болады. Негізінен бас миының когнитивті (танымдық) 
қызметі бұзылады деменция дамуына дейін. Қарт жаспен қатар, АГ
тамырлы деменция және ми қанайналымының бұзылысының негізгі 
қауіп факторларының бірі болып табылады. 
Егде жастағы адамдарда АГ емдеу кезінде бұл жағдайларды 
есекру керек.Мысалы, еске сақтау қабілетінің төмендеуі мен ойлау 
консерватизмінен егде жастағы адамдар әдетті өмір салтынан бас 


70 
тартқылары келмейді. Олар өмір сүру салтын, тамақтануын өзгерту 
және емдік препараттарды қабылдауға неғұрлым бейім. Сондықтан 
егде жастағы АГ мен науқастарға антигипертензивті препараттар 
тағайындаудың күрделі схемаларын қолданбайды. Мүмкіндігінше 
оларға күніне 1 рет қолдануға болатын ұзақ әсерлі препараттар 
тағайындаған жөн. Монотерапия тиімсіздігі кезінде егде жастағы 
науқастарға екі немесе үш антигипертензивті препараттардың ком-
бинациясын емес, ал препараттардың бекітілген комбинацияларын 
тағайындайды (мысалы,құрамында ИАПФ пендиуретик, В-адрено-
блокатор және диуретик, В-адреноблокатор мен кальций антагонисті 
дигидропиридин қатарының, ИАПФ пен кальций антагонист). 
Ми қанайналымының ауторегуляциясының бұзылысы егде жас-
тағы науқастарда АГ негізінен оның төменгі шегінің оңға қарай орта 
АҚҚ неғұрлым жоғары деңгейіне дейін. Нәтижесінде АГ науқастарда 
ми қанайналымы төмендейді және орта АҚҚ 100-110 мм.с.б., яғни 
100–110 мм рт. 130/80–150/90 мм.с.б. төмендегенде бас миының ише-
миясы пайда болады.
Клиникалық көріністің ерекшелігі: 
Ересектердегі АГ-ның клиникалық көрінісімен ағымының 
өзіндік ерекшеліктері бар.

Қарт жастағыларда ИСАГ өте кеңінен тараған. 

САҚ деңгейінің коронарлы, милық, бүйректік асқынулардың 
дамуымен тығыз байланысты болуы анықталады. 

Асқыну қаупі көпке дейін есептелгендей тек қана ДАҚ дең-
гейімен емес САҚ деңгейімен де анықталады. Бұл жүрек қан-
тамыр жүйесінің қаупін болжауға мүмкіндік береді. 

АГ жүрек қантамыр ауруларымен ауру қаупінің қосымша 
факторы болып сипатталатын жоғары пульсті қысыммен си-
патталады. Фремингем зерттеуі бойынша пульсті қысымның 
60 мм.с.б. дейін жоғарылауы. Жүрек қантамыр асқынуы мен 
өлімділік дамуына әкелуі мүмкін. Жоғары пульсті қысым 
артериялардың биологиялық жолының маркері және ИСАГ 
негізгі сипаттамада болып табылады. 

Науқастар әдетте көп жылдар бойы ауырады. Ал АҚ жоғары-
лауы мардымсыз клиникалық симпоматика береді. Сонымен 


71 
қатар клиникалық мидың, жүректің, бүйректің функциональ-
ды жетіспеушілігі анықталады. Сондықтанда жүрек қантамыр 
жүйесі бойынша асқыну пайызыда жоғарылайды атап айтсақ
мысалы: (инсульт, миокард инфарктісі, жүрек жетіспеушілігі). 

Егде жастағы науқастарда ИСАГ мен метаболикалық бұзы-
лыстардың (дислипидемия,қантты диабет, подагра) қосарлана 
жүруі де жиі кездеседі. 

ИСАГ кезінде гемодинамиканың гипокинетикалық түрі жал-
пы перифериялық қарсыласудың жоғарлауымен бірге жүреді. 

Көптеген бақылауларда жоғары тұзсезімталды АҚ байқалады.

«Ақ халатты гипертония» (жекеленген клиникалық АГ, тұ-
рақты емес АГ) кездесу жиілігі жоғары болғандықтан үнемі 
арте-риялық қан қысымын тәуліктік мониторлауды қажет 
етеді. Белгілі бағалауға байланысты бұл АГ осы категория-
лардағы науқастар арасында 25% кездеседі. 

Изолирленген симптоматикалық АГ-ның екінші түрлерін жоқ-
қа шығару керек.Егер АГ 60 жастан кейін басталып, емі қон-
баса жоғарыда аталған ИСАГ-ты және бүйрек артериялары-
ның атеросклерозына байланысты екіншілік АГ-ны жоққа 
шығару керек. 

ИСАГ-пен ауыратын науқастарда қосымша ауруларды анық-
тау үшін және науқасты қауіп-қатер тобына жіктеу үшін 
комплексті түрде зерттеу керек. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   79




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет