Әдістемелік нұсқаулардың титулдық парағы

8-ші тақырып. ArchiCAD графикалық бағдарламасына кіріспе

ArchiCAD кеңейтулермен деп аталған ептеген қосымша бағдарламалар қолдана алады. Ортақ қалып ArchiCADтерге қатысты тәуелсiз бағдарламалар бар.

ArchiCADтiң бағдарламасындағы жасау және элементтердiң редакциялауының негiздi қағидалары келесi:

1) Элементтiң жасаулары үшiн тиiстi аспапты сайланады, және қажеттi бұл элементтiң параметрлерiн бекiтiледi. Болғанша, Таңдаулы аспап дүркiн-дүркiн қолдануға болады басқа түрдiң элементiндегi қажеттiк пайда болмайды;

2) Егер ол жасалған элементтiң қасиетi өзгертуге керек редакциялауды әдiстердi бастапқыда ерекшелеп, сонан соң таңдайды.

Сонымен бiрге осы бағдарлама үйрететiн студенттерге аспаптардың топтарындағы ретке келтiру керек.

Виртуалды ғимараттың өңдеуi кезеңдердi көп алады, сондықтан бағдарлама жұмыс ортасының әр түрлi профильлерiн қолданады. Реквизиттер және параметрлердiң қайтадан күйге келтiрулерiн бой жасырулар үшiн үлгiлердi қолданылады.

Жобаланатын ғимарат немесе ғимараттың ұсыныстары үшiн түрлер және проекциялардың үлкен саны керек болады, сондықтан ArchiCAD көп терезелiк интерфейстi қолданады.

Үшiн бастады, ArchiCADтiң қолданушысына iшiндегi келесi панелдермен жақсы ретке келтiруi керек:

• 
  Үйреншiктi панел;
  
• 
  Аспаптар жақтауы;
  
• 
  Ақпараттық көрсеткiш тақта;
  
• 
  Жобаның жол сiлтеушiсi;
  
• 
  Координаталардың панелi;
  
• 
  Басқару панелi.
  

Бағдарламада маңызды ұғымдармен жобаның реквизиттерi болып табылады: қауырсындар, қабатта, штрих түсiру, жамылғы.

Ұсынылатын әдебиет: [1, 2-44, 261-269 б.], [9, 4-73, 476-497 б.], [15, тақырыптың бөлімдері].

9-шы тақырып. Жоба элементтерінің қүрылысы мен редакциялау әдістері

• 
  Торлар бойынша мегзегiштiң орнын анықтауы;
  
• 
  Жобаның элементтерiне мегзегiштiң байлануы;
  
• 
  Байлануды Арнайы нүктелер;
  
• 
  Тышқанның орын ауыстыруын шектеу;
  
• 
  Электрондық рейсшиналар;
  
• 
  Координаталардың енгiзуi клавиатурадан;
  
• 
  Бiрлескен қолдану тышқандар және клавиатура координаталардың енгiзуiнде;
  
• 
  Арбауыш аспап»;
  
• 
  Гравитация;
  
• 
  Элементтердiң топталуы.
  

• 
  Сызықты кесiндiлердiң құрастыруы;
  
• 
  Тiк төртбұрыштарды құрастыру;
  
• 
  Бұрылған тiк төртбұрыштардың құрастыруы;
  
• 
  Дөңгелектер және доғалардың құрастыруы;
  
• 
  Эллипстардың құрастыруы;
  
• 
  Көпбұрыштар және полилинияларды құрастыру;
  
• 
  Элементтердiң орнатуы.
  

Қажеттiлiктiң виртуалды ғимаратының үлгiлерi жасау кезiнде жобаның элементтердiң бiр бөлiгiн редакциялап немесе өзгертуге әрдайым пайда болады. Болғанша, ArchiCADтерге керек элемент ештеңе өзгертуге болмайды таңдалған болмайды. Күрделi процесстiң тиiстi элементтерiнiң таңдауы кейде, сондықтан ArchiCAD ерекшелеудiң әртүрлi әдiстерiмен орналастырады:

• 
  Таңдау нұсқағыш арқылы;
  
• 
  Тышқанның шертуi + перне;
  
• 
  Қума шеңбер;
  
• 
  Тұрпаттастың элементтерiнiң таңдауы;
  
• 
  Белгiлер бойынша элементтердiң таңдауы;
  
• 
  Элементтердiң iрiктеулерiн сақтау.
  

Элементтердiң өзгерiсi олардың параметрлерiнiң диалогктiк терезесiнен кейiн;

• 
  Орын ауыстыру;
  
• 
  Бұрылыс;
  
• 
  Айнадағы бейне;
  
• 
  Орын ауыстыру, көшiрменiң бұрылыс және айнадағы бейнесi;
  
• 
  Көбейту;
  
• 
  Пропорциялардың өзгерiсi;
  
• 
  Өлшемдердi өзгеру;
  
• 
  Негiздеу;
  
• 
  Бөлiну;
  
• 
  Жылжу тiгiнен;
  
• 
  Элементтердiң редакциялауын панел;
  
• 
  Элементтер редакциялаудың ортақ операцияларының орындауы редакциялауы панелi арқылы;
  
• 
  Полилиниялар және көпбұрыштардың қабырғаларының сегменттерiнiң редакциялауы;
  
• 
  Полилиниялар және көпбұрыштардың төбелерiнiң редакциялауы;
  
• 
  Көпбұрыштардың редакциялауының операциялары;
  
• 
  Редакциялауды Арнайы операциялар;
  
• 
  Элементтердiң редакциялауы үшiн Қолдану қума шеңберлер;
  
• 
  Кесу тышқан арқылы;
  
• 
  Элементтердiң алып тастауы;
  
• 
  Қолдануы алмасу буферлерi;
  
• 
  Операцияның тоқтатылуы;
  
• 
  Әсердiң жоюы.
  

– Қабаттың жоспарының терезеде жұмыс iстеуi:

1) қабаттардың жасауы және қабаттардың алып тастауы;

2) фон қабаты;

3) қабаттардың арасындағы орын ауыстыру;

4) жоспар элементтердiң терезесiндегi құрастыру;

5) қабатқа қабаттан элементтерiнiң тасымалдауы;

– Разрезов/фасадов терезелерде жұмыс iстеу:

1) разрезов/фасадов құрастыру;

2) жоспардағы разрезов/фасадов редакциялау;

3) разрезов/фасадов түрлер;

4) разрезов/фасадов терезедегi жасау және элементтердiң редакциялауының ерекшелiктерi;

– Жұмыс 3D - терезе:

1) түрлер 3D - проекциялар;

2) жұмыс тәртiптерi 3D-терезе және 3D-проекциямен өздiгiнен басқару;

3) 3D-терезедегi бейнеленетiн элементтерi;

4) 3D-тетiктер;

5) көрудiң тәртiптерi;

6) 3D-сурет параметрлері;

7) 3D-терезеде элементтердiң құрастыруы;

8) 3D-терезеде элементтердiң редакциялауы.

Ұсынылатын әдебиет: [1, 45-70, 89-125, 193-201, 214-222 б.], [9, 74-139 б.], [15, тақырыптың бөлімдері].

10-шы тақырып. Виртуалдық құрылыстың құралдары

Қабырғалар. ArchiCADке қабырғалар нақты қабырғалардың аналогтерi болып табылады. Қабырғалардың параметрлерiнiң барлық төрт топтарындағы ретке келтiруге керек. Қабырғалардың құрастыруының геометриялық варианттары тақырыпта 9 зерттелетiн әдiстерге сол ұқсас. Қабырғалардың жағдайының бөлiндiсiмен бөрене қабырғалары санауға болады. Олар үлгiнi қыстырмаларда көңiлi ауады. Қабырғалардың редакциялауы тақырыпта 9 оқылытын әдiстерге сәйкес болады. Қалай қабырғалардың түйiндесi ұнауға кереккенiн маңызды бiл қалай қабырғалардың түйiндесi ұнауға кереккенiн маңызды бiлу. Ол қабырғалардың байлануының сызықтарының дұрыс ұштастыруынан тәуелдi болады. Қиылысу функцияны авто әлi бiлуге керек.

Бағаналар. Бағаналардың параметрлерiндегi бағаналардың тiк төртбұрышты, дөңгелек қималары таңдау мүмкiндiгiнде болады, құрыштан жасалған профильлерден қимасы былайша. Бұдан басқа, бағаналардың ерекшелiгiмен қабырғалары бар олардың түйiндесi санауға болады.

Арқалықтар. Арқалықтардағы бұл арқалықтардың қиылысуы және саңылауды басымдылық көп құрастырымдық элементтерде болатын үйреншiктi параметрлерден басқа арқалықтарда айрықша параметрлер бар.

Аражабындар. үйреншiктi күйге келтiрулер аражабындарды параметрлер онда демек саңылауды құруға және көпбұрыштың редакциялауының әдiстерi қолдануға болады аражабын көпбұрыштарға жататынын маңызды бiлуге болады.

Төбелер. Төбелердiң ең маңызды және айырмашылық параметрi көлбеу бұрышы болып табылады. Дәл осылай төбелердiң құрастыруының геометриялық варианттары айрықша әдiстерi болады. Төбелердiң құрастыруы 3D - терезе құламалардың көлбеуiмен күйге келтiрулерi бой жасыруға мүмкiншiлiк бередi. Төбелердiң редакциялауы көпбұрыштың ереже бойыншаларына болады. Төбелердiң түйiндесi клавишты қолданып айрықша қабылдауы болады. Маңызды қабылдау төбе астында элементтердiң бұтауы болып табылады.

3D-торлар. 3D-торлар сәулеттендiрудiң элементтерi үшiн қолданылады. Ең маңызды айырмашылық параметр қабырғалардың тегiстеуi болып табылады. Көпбұрыштың ереже бойыншасына 3D-тор редакцияланады. Саңылаулардан тысқары оларында дегенмен iшкi нобайлар құруға болады.

Терезе және есiктер. Терезе және есiктер кiтапханалық элементтерге жатады. Терезелер және есiктердiң орнатуының жанында олардың құрастыруының әдiстерiн маңызды дұрыс қолдану.

Сатылар. Сатылар кiтапханалық элементтерге жатады. Олар StairMaker кеңейтудi пайдалана құруға болады. Кiтапханада сатының жасауларынан кейiн сақтауы керек. ArchiCADтерге сатылардың ортақ параметрлерiнiң күйге келтiруi, подступенков, кертiктер, қиғаш тiреулер, қанаттарда болады. Көлбеушелер құруға болады.

Жарық көздерi. Көз жарығының параметрлерi олардың түрлерiнен тәуелдi болады. ArchiCADтерге көз жарығының келесi түрлерiнде болады:

• 
  Күн кiрiстiрiлген объект»;
  
• 
  Көшелердiң жасанды жарықтандыруы үшiн шамдар;
  
• 
  Интерьерлердiң жасанды жарықтандыруы үшiн шырақтар;
  
• 
  Жарық көздерi ортақ;
  
• 
  Light Works жарық көздерi.
  

Әрбiр жарық көзi өз параметрлерiмен ие болады. Күннiң кiрiстiрiлген объектi, барлық өңге жарық көздерiнен басқа кiтапханалық элементтермен болып табылады.

Ұсынылатын әдебиет: [1, 71-88, 126-170, 202-213, 223-246 б.], [9, 140-174, 180-189, 194-207 б.], [15, тақырыптың бөлімдері].

11-ші тақырып. ArchiCAD-тың кітапханалары

ArchiCAD өз жобаларындағы кiтапханалық элементтерi қай қолданады жеке файлдарды сияқты сақталады. Суреттеп айтылған GDLның тiлдерi параметрлiк жұрнақтарды қабылдайтын сөз т кiтапханалық элементтерiн жиiрек қолданылады. Барлық кiтапханалық элементтер төрт негiзгi түрлерге бөлуге болады:

• 
  Объекттер;
  
• 
  Терезелер;
  
• 
  Есiктер;
  
• 
  Жарық көздерi.
  

ArchiCAD 1000 элементтен астам кiретiн үйреншiктi кiтапхананы болады. Олар кейбiр жобалар үшiн дегенмен жеткiлiксiз болады. Қолдана қосымша кiтапханалар, интернеттен жүктеу мүмкiндiгiнде болады, кiтапханалардың менеджерi.

Бағдарлама меншiктi кiтапханалардың қолданушысының мүмкiндiктермен орналастырады. Ол үшiн келесi құралдарды қолданады:

• 
  Жаңа кiтапханалық элемент сияқты 3D-терезедегі конструктивтiк немесе кiтапханалық элементтердiң сақтауы;
  
• 
  Қолдану арнайы кеңейтулер қолдану;
  
• 
  Терезелер және есiктердiң жасауын Арнайы ережелер;
  
• 
  Булев операциялары;
  
• 
  Басқа бағдарламалардан3D-үлгiлерi импорт.
  

Ұсынылатын әдебиет: [1, 171-192 б.], [9, 175-180, 190-193, 249-262, 267-280, 442-448, 498-539 б.], [15, тақырыптың бөлімдері].

12-ші сырты. ArchiCAD-та жобаның сырты

Ғимараттың үлгiсiнiң орографиялық проекциялары, сондай жоспарлардың ұсынысы, фасадтар, тiлулерi үшiн жұмыс парағы, бөлшек немесе сызбаның аспаптары бар жұмысы бiлу сiзге керек болады.

Тiлулердiң жоспар жасалған сызбалар немесе фасадтар жиi iстеп бiтiруге зарығады, сондықтан олар олар векторлық жазық суреттер сияқты сақталынатын жұмыс парақтарына көтередi. Онда олардың 2D-сызу элементтерімен өңдеу. Элементтерге осыған келесi аспаптарды жатқызуға болады:

• 
  Сызықтар. Полисызықтар. Доғалар, дөңгелектер, эллипстер. Сплайн - қисықтар;
  
• 
  Штрих түсiрулер;
  
• 
  Мәтiндiк блоктер. Алып шығу жазулары;
  
• 
  Сызықты өлшемдер. Бұрыштық өлшемдер. Радиал өлшемдерi. Деңгейдiң белгiлерi;
  
• 
  Аймақтар.
  

Ретiнде түрлi түстi перспективалы немесе аксиометрикалық суреттiң жобасы көрсету үшiн ArchiCAD-та жұмыс iстеудiң келесi кезеңдерiн меңгеруi керек:

• 
  Реквизиттерiнiң нақты материал елiктейтiн жамылғыларын күйге келтiру;
  
• 
  Күйге келтiру және көз жарығының қоюы;
  
• 
  «Фотосуреттiң» аспаптың параметрлерiнiң күйге келтiруi.
  

Жобаның бас жоспарының көрсетiлсiн растрлық немесе векторлық суреттiң түрiнде мүмкiн. Бас жоспарды растрлық сурет фотосурет аспаппен алуға болады, бiрақ ол дәл масштабы болмайды. Бас жоспарды векторлық сурет 3D-терезедегі алады, мұндай бас жоспар көрудi iшкi тетiк қолдана дәл масштабы болады, бiрақ компьютердiң жедел жадындағы көп жерiнде орналасады. Бас жоспарды дұрыс бейне үшiн жарықты қолданып және қаланың реквизитi күйге келтiруге кереккен көлеңкелер.

АЖЖ бағдарламадағы маңызды жобалаудың бiр бөлiктерi жобаның құрастырылымы басып шығару алдында болып табылады. Жол сiлтеушi панелдерде ArchiCAD-тағы ол үшiн макеттердiң кiтабы қыстырмада болады. Макет және Негiзгi макет ұғымда ретке келтiруге керек. Құрастырылымның барлық кезеңдерi келесi кезеңдерге бөлшектеуге болады:

• 
  Негiзгi макеттiң күйге келтiруi;
  
• 
  Негiзгi макеттiң базасында макеттiң күйге келтiруi;
  
• 
  Жобаның суреттерiнiң макетiне тасымалдау;
  
• 
  Түсiнiктеменi макеттiң ресiмдеуi;
  
• 
  Макет үшiн баспа құрылысының таңдауы.
  

Ұсынылатын әдебиет: [1, 89-99, 253-260, 315-347 б.], [9, 208-247, 281-320, 367-407 б.], [15, тақырыптың бөлімдері].

Әдебиет тізімі

Негізігі әдебиет

1 ArchiCAD 7.0 − М.: Издательство «Лори», 2003. – 348 с.

2 CorelDRAW 12/под общ. редакцией К.Н. Чумаченко – 2-е изд. – М.: TN Press/2005 – 343 с.

3 Бурлаков, М.В. Самоучитель Adobe Photoshop CS. – СПб.: БХВ-Петербург, 2004. − 720 с.: ил.

4 Дементьев, В.Э. CorelDRAW 11 для мастера. Полное описание программ пакета – М.: ООО «АЛЬТЕКС-А», 2003. – 376 с.

5 Левин, А. CorelDRAW/А. Левин – СПб.: Питер, 2005. – 204 с.

6 Миронов, Д. CorelDRAW 11: Учебный курс – СПб.: Питер, 2003. – 448 с.

7 Миронов, Д. Основы Photoshop CS2: Учебный курс – СПб.: Питер, 2006. – 384 с.: ил.

8 Петров, М. Photoshop CS/М.Н.Петров – СПб.: Питер, 2005 – 845 с.: + 1 CD.

9 Титов, С. ArchiCAD 9. Справочник с примерами: − М.:«ИД КУДИЦ-ОБРАЗ», 2005 – 560 с.

10 Фёдоров, А. CorelDRAW: для студентов/А.В. Фёдоров. – СПб: БХВ-Петербург, 2007. − 561 с.
Қосымша әдебиет

11 Авдотьин Л.Н.Технические средства в архитектурном проектировании. -М.: Высшая школа, 1986.

12 Блашкевич Р.Н., Звездина Т.И и др. Интерьер современной квартиры. -М.: Стройиздат, 1988.

13 Короев Ю.И. Строительное черчение и рисование. – М., «Высшая школа», 1983.

14 Справочная система Adobe Photoshop CS3.

15 Справочная система ArchiCAD 12.

16 Справочная система CorelDRAW Х3.

жүктеу/скачать 153.08 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: