Эксперимент түрлері. Эксперименттік рәсім сипаттамасы және оған қойылатын талаптар
Эксперимент-инструмент танымы эксперемент-инструмент педагогикалық процесстегі жаңаны тану араларында шектеу жоқ. Өйткені, екеуінің де қортынды моменттері бар, олар: мақсаттың болуы, қағида, жаңа фактілердің жиынтығы, теоретикалық анализ, практикаға байланысты қорытынды.
Эксперимент арқылы басқа зерттеу әдіске қарағанда әртүрлі процесс компонттерінің байланыс мінездерін және де педагогикалық ықпалдың шарттары мен көптеген факторлардың тиімділігн салыстыру немесе процесс жүйесінің өзгеруін және және де берілген шарттарға ең жақсы үйлесім табу; белгіленген тапсырмалар комплекісін белгілі әдіспен айқындау және де жаңа шарттардағы процестің ерекшелігін айқындау. Мақсатқа байланысты эксперемент танымдық функциясымен қатар практикалық функцияны да атқара алады.
Педагогикалық тәжірибенің әдіс ретіндегі ерекшелігі. Педагогикалық тәжірибе басқа ғылыми әдістердің ерекшеленетін біраз ерекше қасиеттерге ие.
Тәжірибенің қалай болмасын заңды байланысын табуға бағытталуы.
Зерттелінген педагогикалық құбылыстың тәуелді болған шарттардың бақылауы. Педагогикалық ғылыми тәжірибенің арнайы қойылған тәжірибе ретінде болғандықтан оның ерекшелігн құрайтын бақыланатын шарттарды жасау болып табылады. Онда зерттелетін объект педагогикалық ықпал етудің мөлшерінің әсері мен ұтымды мүмкіншілік ала отырып өзін-өзі көрсетеді, тәжірибе мақсатына сәйкес.
Зерттелетін педагогикалық құбылыстың заңды қатысын ала отырып, арнайы тәжірибе жағдайының жолын құра отырып ойлаған сапаны жасау үшін зерттеушіні белсенді қатысуы.
Педагогикалық құбылыстың басқарылуы. Зерттеуге жататын процеске қатыса отырып, зерттеуші оны басқара алады. Қызықтырған құбылысты өз еркімен ауыстыру, кейбір құбылысты өмірге әкелу, педагогикалық процессті педагогикалық практика ретінде модельдеу.
Әртүрлі жағдайда тәжірибені қайталау, бірнеше рет өндіру, кейбір құбылыстарды сыртқы әсерден қорғай отырып, заңдылық пен жалпы тұжырымдамалар шығаруға негіз беру.
Тәжірибелердің дәлелдігі. Педагогикалық тәжірибе дәлелдік қасиеттерге ие. Қайталау мүмкіншіліктер арқылы табылған деректерге объективті нақтылық береді. Ол заңдылық педагогикалық жалпы тенденцияларды құруға негіз болады.
Берілген нәтижелердің тексерілуі. Педагогикалық тәжірибенің әдіс ретіндегі ерекшелігі педагогикалық практикада ұзақ тексерістен өтіп, көпшілік процесінде теориялық қортындылардың дәлдігін растау және оны практикалық пайдалылығын көрсету.
Техникалық, математикалық түр т.б. (бақылаушы, есептеуіш) зерттеу тәсілдерінің қолдану мүмкіндігі.
Тәжірибе процедураларының белгіленген құрылым, құрылым элменттерінің байланысты оларға жататын болжаудың анықталуы, нәтижелердің өлшемі, алынған деректерді талдауы мен синтезі.
Достарыңызбен бөлісу: |