Әлеуметтік-гуманитарлық пәндер кафедрасы
жүктеу/скачать 0.52 Mb.
|
| Діннің экономикамен ерекше байланыстары бар. Вебердің шаруашылықтың капиталистік жүйесінің пайда болуында протестанизмнің рөлі туралы зерттеуі дін мен экономика арасындағы әрекеттесуге көңіл бөлуді күшейте түсті. Бұл бағыттағы жұмысты Р.Белла жалғастырды. Ол жапон дінінің белгілі бір белгілері елдің жылдам экономикалық дамуында маңызды рөл атқарғанын көрсетуге ұмтылыс жасады. Ол жапондық самурайлардың діни-этикалық жүйесінде протестантық этиканың баламасы бар екенін көрсетті. Олар Р.Белланың болжауынша Жапонияда капитализмның дамуына жол ашты.
Вебер ұсынған бағытпен қатар экономика саласында сиқыршылық әрекеттердің рөлін де зерттеу жүргізіліп жатыр, этнологтар бұл әрекеттер қажетті түрде тиімді және қоршаған әлемге бейімделуді қамтамасыз ете алушы бола алатынын көрсетті. Жалпы діннің басқа әлеуметтік институттармен қатынасы проблемасының бүкіл жиынтығы діннің әлеуметтік-мәдени өзгерістердегі рөлі деген басты мәселелермен байланысты. Бұл мәселе, діннің рөлі қоғамда болып жатқан өзгерістерді уақыт бойынша қандай да бір артта қалушылықта болумен шектеліп отырады ма немесе дін осы өзгерістердің қозғаушы күші “моторы” болып табылама деген мәселе жөнінде. Қазіргі уақытта бұл проблеманың тәжірибелік жоспары “үшінші әлем” елдерін жаңарту процесінде пайда болатын өте өткір қарама-қайшылықтар мен қиыншылықтарға байланысты аса мол. Мысалы, христиандықтың бірте-бірте дамуы қазіргі оразасын жиі “сектанттық” деп атайды. Оны діни плюрализм және дінді жекешелендіру деп сипаттауда. Сенушінің әрекеттеу саласы өзіне-өзі жауап бола отырып, еңбек етіп, өмір сүретін секуляризацияланған қоғам болып табылады. Қазіргі кездегі христиандықтың негізгі проблемасы - бұл дәстүрлі христиандық этиканы қазіргі замандағы қоғамның күрделі проблемаларын түсінуге сәйкестендіре алатын, қоғамда христиандық құндылықтарды тереңірек түрде іске асыруға жол ашатын жаңа “өмірлік құндылықтар” жүйесін жасап шығару болып отыр. Осыған байланысты қазіргі дін социологиясында, діннің қоғамға әсер етудің екі тұтас процесі және діннің әлеуметтік факторлардың әсерімен өзгеруі қоғамның тарихи даму барысында өзгеруі ретінде діннің эволюциясы тұжырымдамасы жасалуда. Дін социологиясы дінді дамушы құбылыс ретінде оны талдауға көңіл бөле отырып, қазіргі уақытта шынайы тарихи контекстіде, ислам дінінің зайырлы мәдениетпен және дінсізденген қоғаммен әрекеттесуі, қазіргі әлеуметтік-саяси процестерге, сонымен қоса Еуразия кеңістігіндегі посткоммунистік қоғамдар жағдайында исламның ықпалының мүмкіндіктері мен сипаты сияқты, қазіргі кезеңнің маңызды проблемаларын қоюда. жүктеу/скачать 0.52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|