Еркіндік философиясы



Дата08.04.2024
өлшемі13.69 Kb.
#497998
10 семинар


3. 10. Еркіндік философиясы

1 Философия тарихындағы еркіндік және ерік еркіндігі ұғымы (жағдаяттық талдау жасау). Адам және оның еркіндігі (Б.Спиноза). М.Хайдегеррдің шығармаларындағы еркіндік пен ақиқаттың байланысы.


2 Еркіндік пен жауапкершілік (Ж.-П.Сартр). Еркіндік және абсурд (А.Камю). Н.Бердяевтың еркіндік концепциясы, еркіндік деңгейлері, түрлері. Ерік еркіндігі мәселесі.
3 Еркіндік, әділдік, адамның өмірі мен намысы – адамгершілік-құқықтық құндылықтар. Құқықтың дүниетанымдық мәселелері. Саяси еркіндік. Ұлттық еркіндік. .
4 Жеке еркіндік және табиғи құқық. Тұлғаның, оның еркіндігінің, өмірді, табиғатты және мәдениетті сақтау жауапкершілігінің қалыптасу шарттары. Сөз және көзқарас еркіндігі.
5 Еркіндік пен шығармашылық – адамның мәдениетте шын мәнінде өмір сүруінің тәсілі. Абайдың «толық адам» концепциясы.
6 Алаш қайраткерлерінің философиясындағы еркіндік және тәуелсіздік идеялары.

Кілт сөздер: еркіндік, ерік, ерік еркіндігі, шығармашылық еркіндігі, жеке еркіндік, абсурд, «Толық адам», табиғи құқық, намыс, сөз еркіндігі, жауапкершілік, қажеттілік, оң және теріс еркіндік, тәуелсіздік, әділдік.


Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар:


1. Еркіндік дегеніміз не? Ерік еркіндігінің мәні неде?
2. «Еркіндік» және «еркіндік үшін» - пікірлеріне түсініктеме
3. «Еркіндік» және «қажеттілік» санаттарының мәні»
4. Еркіндік категориялары және тарихи қажеттілік деп нені білдіреді?
5. Қоғамда абсолюттік еркіндік болуы мүмкін бе?
6. Оң және теріс еркіндік дегеніміз не?
7. Саяси еркіндік дегеніміз не?
8. Ұлттық еркіндік дегеніміз не?
9. Саяси бостандықсыз ұлттық еркіндік мүмкін бе?
10. Жеке тұлғаны, оның бостандығы мен жауапкершілігін қалыптастырудың негізгі шарттары қандай?

Баяндама тақырыптары:


1. Б. Спиноза философиясындағы еркіндік және қажеттілік мәселесі
2. Экзистенциализм философиясындағы еркіндік және қажеттілік мәселесі (М. Хайдеггер, Ж.-П. Сартр, А. Камю)
3. Н.Бердяевтің философиясындағы еркіндік және жауапкершілік түсінігі.
4. Қазақ философиясындағы еркіндік пен тәуелсіздік идеялары
5. Адамның бостандығы, әділдігі, өмірі мен қадір-қасиеті адамгершілік-құқықтық құндылықтар ретінде
6. Қазіргі кезеңдегі тұлға, оның бостандығы мен жауапкершілігін қалыптастырудың негізгі факторлары
7. Еркіндік пен шығармашылық мәдениеттегі адамның шынайы өмір сүруінің тәсілі ретінде

3.10.1 СОӨЖ тапсырмалары 1,2 кестені толтырыңыз


1-кесте «Философия тарихындағы еркіндік және қажеттілік тұжырымдамасы»

Философияның тарихи кезеңі, оның өкілдері

Еркіндік пен қажеттіліктерді түсіну

Жаңа дәуір философиясы Б. Спиноза




Неміс классикалық философиясы




Марксистік философия




Батыс еуропалық философия ХХ ғ.




Орыс философиясы-Н. Бердяев және т. б.




2-кесте «Ерік еркіндігінің философиялық тұжырымдамалары»



Ерік еркіндігінің тұжырымдамасы

Өкілдері

Ерік бостандығы идеясы

Детерминизм







Индетерминизм







Фатализм







Волюнтаризм








Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет