СЕМИНАР САБАҚТАРЫНА ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ
1.Қосалқы тарихи пәндер және олардың негізгі міндеттері
Сабақтың мақсаты: Алғашқы адамдардың Қазақстан территориясында пайда болғаны және пайда болған уақыты туралы мәлімет қалыптастыру. Қазақстан территориясында тас және қола дәуірлеріне жататын ескерткіштерді танып білу керек.
Практикалық жұмыстың жоспары:
-
Пәнді оқыту мақсаты.
-
Қосалқы тарихи пәндер және оның міндеттері
-
Қосалқы тарихи пәндер сипаты Негізгі бөлшектері.
Әдістемелік нұсқау: Студенттер сабақ барысында алғашқы адамдардың Қазақстан территориясында пайда болғаны және пайда болған уақыты туралы мәлімет қалыптастыру. Қазақстан территориясында тас және қола дәуірлеріне жататын ескерткіштерді танып білу.
Қолданылатын әдебиеттер:
-
Абишев Х.А. Элементы астрономии и погода в устном народном творчестве казахов. А, 1949
-
Әбішұлы Х. Халық астрономиясы. А, 1959
-
Бабырнама. А, 1990
2.Палеография пәні, міндеттері мен әдістері
Сабақтың мақсаты: Палеография міндеттері мен әдістерімен, орыс палеографиясының тарихымен танысу керек.
Практикалық жұмыстың жоспары:
-
Палеографияның қосалқы пән ретінде міндеттері
-
Палеографиялық әдістің түсініктері
-
Орыс палеографиясының тарихы
Әдістемелік нұсқау: Сабақ барысында палеграфия міндеттері мен әдістерімен, орыс палеографиясының тарихымен танысу.
Қолданылатын әдебиеттер:
-
Бурнашева Г.З. Монетный материал в городище Отрар Тобе. А, 1974
-
Введение в специальные исторические дисциплиныМ, 1990
-
Государственные символы РК. А,1997
3. Жазу мен кітап тарихы
Сабақтың мақсаты: Жазу мен кітап тарихымен танысу, қазақ кітаптарының тарихын, көне түркі жазазуларын танып білу.
Практикалық жұмыстың жоспары:
-
Таңбалар тарихы туралы пікірлер. Пиктографиялық жазу.
-
Түркі тілдерін дәуірлеу. Қағаз жасау әдісі.
-
Көне түркі руна жазулары. Латын әліппесі, кириллицаны қабылдау.
-
Қазақ кітаптарының тарихы.
Әдістемелік нұсқау: Сабақ барысында студеттер жазу мен кітап тарихымен танысу, қазақ кітаптарының тарихын, көне түркі жазазуларын танып білу керек.
Қолданылатын әдебиеттер:
-
О. И. Победова. Миниатюры русских исторических рукописей (к истории русского лицевого летописания). М., 1965.
-
Л. В. Черепнин. Русская палеография. М., 1956, 224—229, 335—340, 466-беттер.
-
М. Н. Тихомиров пен А. В. Муравьев. Русская палеография (М., 1966, 35—36-бет)
4.Қолжазбаларды палеографиялық жағынан сипаттау.
Сабақтың мақсаты: Қолжазбалардың жазылған уақытымен, аты, мекен жайы туралы материялдарды қарастыру, түпнұсқалығы мен басты сипатымен танысу.
Практикалық жұмыстың жоспары:
-
Қолжазбаның жазылған уақыты, аты, мекен-жайы.
-
Көне жазбаның мазмұны. Жазу материалы, көлемі мен форматы.
-
Түпнұсқалылығы, басты сипаты.
Әдістемелік нұсқау: Сабақ барысында қолжазбалардың жазылған уақытымен, аты, мекен жайы туралы материялдарды қарастыру, түпнұсқалығы мен басты сипатымен танысу керек.
Қолданылатын әдебиеттер:
-
Беклемишев А.В. Меры и единицы физических величин. М, 1954
-
Бурнашева Г.З. Монетный материал в городище Отрар Тобе. А, 1974
-
Введение в специальные исторические дисциплиныМ, 1990
5.Эпиграфика.
Сабақтың мақсаты: Эпиграфика ұғымы, дамуы, негізгі мақсаттары мен міндеттерін танып білу. Басқа ғылымдармен байланысы. Эпиграфикалық ескерткіштердің жазу тарихындағы маңызымен танысу.
Практикалық жұмыстың жоспары:
-
Эпиграфика ұғымы, дамуы, негізгі мақсаттары мен міндеттері. Басқа ғылымдармен байланысы. Эпиграфикалық ескерткіштердің жазу тарихындағы маңызы.
-
Эпиграфикалық ескерткіштер тарихы
-
Қазақсатандағы ежелгі заманның эпиграфикалық ескерткіштері
-
Петроглифтердегі антроморфтық бейнелер.
-
Орта ғасыр петроглифтері, таңбалы тастар. Ғалымдардың зерттеулері. Қазақстан территориясындағы архитектуралық ғимараттар мен күмбездегі таңбалр, ою-өрнек, жазулар.
-
Эпиграфикалық ескерткіштердің маңызы. Барельефтер мен ескерткіш тақталар.
Әдістемелік нұсқау: Студенттер эпиграфика ұғымы, дамуы, негізгі мақсаттары мен міндеттерін танып білу. Басқа ғылымдармен байланысы. Эпиграфикалық ескерткіштердің жазу тарихындағы маңызымен танысу керек.
Қолданылатын әдебиеттер:
-
Дүйсенов М. Сағанатас сырлары. А, 1992
-
Завельский Ф.С. Время и его измерения. М, 1987
-
ИскаковМ. Халық календары. А, 1980
6.Хронология. Хронологияның қалыптасып, дамуы
Сабақтың мақсаты: Хронология пәні мақсаты мен қазақша жыл қайыру ерекшеліктері мен орыс хронологиясымен танысу.
Практикалық жұмыстың жоспары:
-
Хронология пәні мақсаты. Математикалық және техникалық хронология.
-
Уақыт есебінің шығуы және астрономия ғылымының дамуымен байланысы.
-
Уақыт өлшемінің негізгі бірліктері. Ертедегі сағат түрлері.
-
Хронологияның ғылым ретінде қалыптасуы Хронологияның басқа тарихи арнаулы пәндермен байланысы.
-
Қазақша жыл қайыру ерекшеліктері. Орыс хронологиясы.
Әдістемелік нұсқау: Сабақ барысында студенттер хронология пәні мақсаты мен қазақша жыл қайыру ерекшеліктері мен орыс хронологиясымен танысу керек.
Қолданылатын әдебиеттер:
-
С. А. Рейсер.. Палеография и текстология нового времени. М., 1970, 39—43-Сеттер.
-
М. Н. Тихомиров пен А. В. Муравьев. Русская палеография (М., 1966, 35—36-бет)
-
Н. Н. Соколов. Теоретические основы, государственной единой системы стенографии. М., 1949.
-
С. А. Рейсер. Палеография и текстология нового времени. М., 1970, 43—54-беттер.
7 Календарь тарихы
Сабақтың мақсаты: Күнтізбе түрлері, оның қолданылуымен танысу Ежелгі шығыс елдерінің күнтізбесімен танысу.
Практикалық жұмыстың жоспары:
-
Күнтізбе түрлері, қолданылуы. Табиғи күнтізбелер.
-
Ежелгі Египет, үнді. Вьетнам, грек, рим күнтізбелері.
-
Славян халықтарының күнтізбелері. Жойылып кеткен күнтізбелер.
-
Юлиан және григориан күнтізбелері.
-
Қазақ күнтізбесі. Сағаттық белдеулер. Уақыт түрлері.
Әдістемелік нұсқау: Студенттер күнтізбе түрлері, оның қолданылуымен танысу Ежелгі шығыс елдерінің күнтізбесімен танысу керек.
Қолданылатын әдебиеттер:
-
Ежелгі дәуір әдебиеті. А, 1991
-
Ермолаев И.П. Историческая хронология. К, 1980
-
Кобрин В.В. ВИД. М, 1984
8.Тарихи география және топонимика
Сабақтың мақсаты: Топонимика мен тарихи географияның мазмұны мен міндеттері, Батыс европа мен Ресейдің Ежелгі Қазақстан территориясын мекендеген халықтар мен тайпалардың этнотопонимиясы жайлы тарихи-этимологиялық зерттеулерді қарастыру
Практикалық жұмыстың жоспары:
-
Тарихи географияның мазмұны мен міндеттері, негізгі салалары . дерек түрлері. Топонимика пәні негізгі міндеттері . Түрлері мен зерттеу әдістері.
-
Топонимика мен тарихи географияның байланысы, маңызы.
-
Тарихи география және топонимиканың дамуының негізгі кезеңдері
-
Батыс европа мен Ресейдің тарихи география және топонимикасының дамуының негізгі кезеңдері.
-
Ежелгі Қазақстан территориясын мекендеген халықтар мен тайпалардың этнотопонимиясы жайлы тарихи-этимологиялық зерттеулер. Араб географтары. Ұлы даланың тарихи географиясы.
-
Қазақстанның тарихи географиясы мен топонимикасының жүйеленіп қалыптасуы. Қазақстан топонимикасының жеке зерттеле басталуы.
Әдістемелік нұсқау: Сабақ барысында топонимика мен тарихи географияның мазмұны мен міндеттері, Батыс европа мен Ресейдің Ежелгі Қазақстан территориясын мекендеген халықтар мен тайпалардың этнотопонимиясы жайлы тарихи-этимологиялық зерттеулерді қарастыру керек.
Қолданылатын әдебиеттер:
-
ҚоңыратбаевТ. Көне мәдениет жазбалары. А, 1991
-
Қайдаров Э. Түркітануға кіріспе. А, 1992
-
Монтьева Г.А, Кобрин В.В. Ключи к тайнам. М, 1992
9 Қазақстанның тарихи географиясы
Сабақтың мақсаты: Қазақстанның бірінші дүние жүзілік соғыс кезіндегі саяси жағдайды қарастыру.
Практикалық жұмыстың жоспары:
-
Ежелгі қазақстан территориясын мекендеген тайпалардың тарихи географиясы. Халықтардың Ұлы қоныс аударуы.
-
Ертедегі түркілер, территориялары, шаруашылығы, сауда жолддары. Қимақ-қыпшақ тайпалары.
-
11-12 ғ.ғ.татар-монғол шапқыншылығы қарсаңындағы Қазақстан. Монғол тілінен енген топонимдер
-
14-15 ғ.ғ. Дешті Қыпшақтың саяси географиясы.
-
15-17ғ.ғ. қазақ этносының қалыптасыуы, тарихи географиясы. Қалалардың орналасу географиясы.
-
18-20ғ.ғ. Қазақстанның тарихи-саяси географиясы.
Әдістемелік нұсқау: Студенттер Қазақстанның бірінші дүние жүзілік соғыс кезіндегі саяси жағдайды қарастыру керек.
Қолданылатын әдебиеттер:
-
Соболева Н.А. Россииская геральдика. М, 1989
-
Федоров-Давыдов. Монеты рассказывают. М,1963
-
Шур Я. Когда? Рассказы о календаре. М, 1968
10. Генеология
Сабақтың мақсаты: Қазақстанның бірінші дүние жүзілік соғыс кезіндегі саяси жағдайды қарастыру.
Практикалық жұмыстың жоспары:
-
Генеология ұғымы және ғылым ретінде қалыптасуы.
-
Генеологияның міндеттері және арнаулы пәндермен ба йланысы.
-
Теоретикалық генеология. Шежіре ұғымы және түрлері, маңызы.
-
19ғ.генеология тарихнамасы.Қазақстандық ғалымдардың генеологияны зерттеуі.
Әдістемелік нұсқау: Сабақ барысында студеттер Қазақстанның бірінші дүние жүзілік соғыс кезіндегі саяси жағдайды қарастыру қажет.
Қолданылатын әдебиеттер:
-
Дүйсенов М. Сағанатас сырлары. А, 1992
-
Завельский Ф.С. Время и его измерения. М, 1987
-
ИскаковМ. Халық календары. А, 1980
11. Сфрагистика және геральдика ғылымдары
Сабақтың мақсаты: Сфрагистика және геральдика ғылымдарымен, оның міндеттерімен, пайда болуын қарастыру
Практикалық жұмыстың жоспары:
-
Сфрагистика ұғымы, пәні және оның міндеттері.
-
Мөрдің пайда болуы және тарихы . мөрдің тарихи дерек және өнер ескерткіші ретіндегі маңызы.
-
Геральдика пәні және оның тарихы. Елтаңбалардың тарихи деректік мәні, маңызы.
-
Орта ғасырдағы рулардың әулет таңбалары мен ұрандары.Көне түрік тік елтаңбалар.
-
Қазан революциясына дейінгі қала елтаңбалар. Қазақстан Республикасының рәміздері.
Әдістемелік нұсқау: Студенттер сабақ барысында сфрагистика және геральдика ғылымдарымен, оның міндеттерімен, пайда болуын қарастыру керек.
Қолданылатын әдебиеттер:
-
Медоев А.Т. Гравюры на скалах. А, 1979
-
Пронштейн А.Л. Использование вспомогательных исторических дисциплин при работе над источниками .М, 1967
-
ПронштейнА.Л. Методика исторических источниковедении. М,1967
12. Нумизматика
Сабақтың мақсаты: Нумизматика пәнінің міндеттерімен оның маңызымен ғылым ретінде қалыптасуын қарастыру, Нумизматика терминдерімен танысу .
Практикалық жұмыстың жоспары:
-
Нумизматика пәні және міндеттері, маңызы, ғылым ретінде қалыптасуы.
-
Тарихи арнаулы пән ретінде нумизматиканың зерттеу обьектілері.
-
Нумизматика терминдері.
-
Нумизматиканың басқа ғылымдармен байланысы.
Әдістемелік нұсқау: Студенттер сабақ барысында нумизматика пәнінің міндеттерімен оның маңызымен ғылым ретінде қалыптасуын қарастыру, Нумизматика терминдерімен танысу керек.
Қолданылатын әдебиеттер:
-
Қазақстан этнографиясы. А, 1991
-
Казаманова Л.Н. Введение в антическую нумизматику. М, 1979
-
Каменцева Е.И. Русская сфрагистика и геральдикаМ, 1974
-
Махмұд Қашқари. Түбі бір түркі тілі. А, 1993
13. Монеталар және ақша реформалар тарихы
Сабақтың мақсаты: Монеталар термині, дамуымен танысу, ақша реформаларының тарихын қарастыру.
Практикалық жұмыстың жоспары:
-
Монета термині, дамуы, маңызы, алғашқы айырбас құралдары.
-
Ақша атаулары мен өлшем бірліктері, түрлері.
-
Ақша реформаларының тарихы.
-
Тәуелсіз Қазақстан ақшасы. Құнды қағаздар.
Әдістемелік нұсқау: Студенттер монеталар термині, дамуымен танысу, ақша реформаларының тарихын қарастыру қажет.
Қолданылатын әдебиеттер:
-
Абдрахменов А.В. Қазақстан топонимикасы. А, 1979
-
Айдаров Г. Көне түркі жазба ескерткіштерінің тілі .А, 1986
-
Бурнашева Г.З. Монетный материал в городище Отрар Тобе. А, 1974
-
Введение в специальные исторические дисциплиныМ, 1990
14. Тарихи метрология
Сабақтың мақсаты: Тарихи метрология негізгі міндеттерімен, терминдерімен, ғылым ретінде дамуын қарастырып танысу.
Практикалық жұмыстың жоспары:
-
Тарихи метрология пәні, негізгі міндеттері.Тарихи метрология ның маңызы.
-
Тарихи метрология терминдері, өлшем бірліктері.
-
Тарихи метрологияның қалыптасуы, дамуы. Орта ғасырлық Батыс Европадағы практикалық метрология.
-
Тарихи метрологияның ғылым ретінде дами бастауы. Батыс Европаның алғашқы өлшем бірліктері жүйесі.
Әдістемелік нұсқау: Сабақ барысында студенттер тарихи метрология негізгі міндеттерімен, терминдерімен, ғылым ретінде дамуын қарастырып танысу керек.
Қолданылатын әдебиеттер:
-
Соболева Н.А. Россииская геральдика. М, 1989
-
Федоров-Давыдов. Монеты рассказывают. М,1963
-
Шур Я. Когда? Рассказы о календаре. М, 1968
-
ТихомировМ.Н. Русская палеография. М,1966
15. Өлшем бірліктері
Сабақтың мақсаты: Ежелгі өлшем бірліктерімен, ақша өлшемдерімен танысу.
Практикалық жұмыстың жоспары:
-
Ежелгі Рим бірліктері. Мұсылман өлшем бірліктері.
-
Ұзындық, биіктік, салмақ өлшемдері.
-
Ақша өлшемдері. Өлшем бірліктерін жетілдіру шаралары.
Әдістемелік нұсқау: Студенттер ежелгі өлшем бірліктерімен, ақша өлшемдерімен танысу керек.
Қолданылатын әдебиеттер:
-
Пронштейн А.Л. Использование вспомогательных исторических дисциплин при работе над источниками .М, 1967
-
ПронштейнА.Л. Методика исторических источниковедении. М,1967
-
Проблемы антротопонимики. М, 1970
Қытай (Китай)
|
юань
|
yuan renminbi
|
(CNY)
|
Куба
|
песо
|
peso
|
(СUYР)
|
Латвия
|
Лат
|
lat
|
(LVL)
|
Литва
|
Лит
|
lit
|
(LVL)
|
Люксембург
|
Евро
|
euro
|
(EUR)
|
Мальта
|
Лира
|
lira
|
(MTL)
|
Марокко
|
Дирхам
|
dirham
|
(МАО)
|
Мексика
|
Песо
|
peso
|
(МХР)
|
Нидерланды
|
Евро
|
еurо
|
(EUR)
|
Норвегия
|
Крона
|
krona
|
(NOK)
|
Польша
|
Злотый
|
zloty
|
(PLZ)
|
Португалия
|
Евро
|
euro
|
(EUR)
|
Ресей (Россия)
|
Рубль
|
roubIe
|
(SUR)
|
Румыния
|
Лей
|
leu
|
(ROL)
|
Сингапур
|
Доллар
|
dollar
|
(SGD)
|
АҚШ (США)
|
Доллар
|
dollar
|
(USD)
|
Словакия
|
Крона
|
koruna
|
(SKK)
|
Таиланд
|
Бат
|
baht
|
(ТНВ)
|
Тунис
|
Динар
|
dinar
|
(TND)
|
Туркия (Турция)
|
Лира
|
lira
|
(TRL)
|
Филиппины
|
Песо
|
peso
|
(РНР)
|
Финляндия
|
Евро
|
euro
|
(EUR)
|
Франция
|
Евро
|
euro
|
(EUR)
|
Чили
|
Песо
|
peso
|
(CLP)
|
Чехия
|
Крона
|
koruna
|
(CZK)
|
Швейцария
|
Франк
|
franc
|
(CHF)
|
Швеция
|
Крона
|
krona
|
(SEK)
|
Эстония
|
Крона
|
krona
|
(ЕЕК)
|
Жапония (Япония)
|
Иена
|
уеn
|
(JPY)
|
ОАР (ЮАР)
|
Ранд
|
rand
|
(ZAR)
|
СОӨЖ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ
(студенттердің оқытушымен өздік жұмысы)
1.Қосалқы тарихи пәндер және олардың негізгі міндеттері
Сабақтың мақсаты: Алғашқы адамдардың Қазақстан территориясында пайда болғаны және пайда болған уақыты туралы мәлімет қалыптастыру. Қазақстан территориясында тас және қола дәуірлеріне жататын ескерткіштерді танып білу керек.
Тапсырма: кесте толтыру
Әдістемелік нұсқау: Студенттер сабақ барысында алғашқы адамдардың Қазақстан территориясында пайда болғаны және пайда болған уақыты туралы мәлімет қалыптастыру. Қазақстан территориясында тас және қола дәуірлеріне жататын ескерткіштерді танып білу.
Қолданылатын әдебиеттер:
-
Абишев Х.А. Элементы астрономии и погода в устном народном творчестве казахов. А, 1949
-
Әбішұлы Х. Халық астрономиясы. А, 1959
-
Бабырнама. А, 1990
2.Палеография пәні, міндеттері мен әдістері
Сабақтың мақсаты: Палеография міндеттері мен әдістерімен, орыс палеографиясының тарихымен танысу керек.
Тапсырма: Талдау
Әдістемелік нұсқау: Сабақ барысында палеграфия міндеттері мен әдістерімен, орыс палеографиясының тарихымен танысу.
Қолданылатын әдебиеттер:
-
Бурнашева Г.З. Монетный материал в городище Отрар Тобе. А, 1974
-
Введение в специальные исторические дисциплиныМ, 1990
-
Государственные символы РК. А,1997
3. Жазу мен кітап тарихы
Сабақтың мақсаты: Жазу мен кітап тарихымен танысу, қазақ кітаптарының тарихын, көне түркі жазазуларын танып білу.
Тапсырма: Талдау
Әдістемелік нұсқау: Сабақ барысында студеттер жазу мен кітап тарихымен танысу, қазақ кітаптарының тарихын, көне түркі жазазуларын танып білу керек.
Қолданылатын әдебиеттер:
-
О. И. Победова. Миниатюры русских исторических рукописей (к истории русского лицевого летописания). М., 1965.
-
Л. В. Черепнин. Русская палеография. М., 1956, 224—229, 335—340, 466-беттер.
-
М. Н. Тихомиров пен А. В. Муравьев. Русская палеография (М., 1966, 35—36-бет)
Достарыңызбен бөлісу: |