Қазақстан Республикасының
Білім және ғылым министрлігі
“Сырдария” университеті
Тест сұрақтары
Факультет: “Тарих және құқықтану”
Кафедра: “Отан және шетел тарихы”
Мамандық: 050114 –Тарих
Пән атауы: Қосалқы тарихи пәндер
Тест сұрақтарының саны: 300
Дайындаған: т.ғ.к., доцент Апашева С.Н.
Жетісай – 2009ж
Қосалқы тарихи пәндер
1. Араб календары ненің қозғалысына негізделеді.
А) Жұлдыздың
Б) Айдын
В) Жердің
Д) Күннің
Е)Аспанның
2. Юпитер жұлдызын қазақтар қалай атаған.
А) Есеп қырған
Б) Қызыл шоқ жұлдыз
В) Қонырқай жұлдыз
Д) Кіші шолпан
Е)Жеті қарақшы
3. Қазақ жыл санауында жетінші жыл қай жануардың атымен аталды.
А) Жылқы
Б) Қой
С)Сиыр
Д) Жылан
Е) Ұлу
4 .Араб жылы неше айдан құралады.
а )12 ай
б) 9 ай
в) 11 ай
д) 13 ай
Е) 6 ай
5. Мұхарам айы.
А) Теріс қылықтарға тиым салынған ай.
Б) Су қататын ай.
В) Керуендердің жолға шығатын айы.
Д)Ұзақ жолға шықпайтын ай.
Е)Жел соғатын ай
6. Хиджра календары.
А) Мұсылман календары.
Б) Юлиан
В) Қазақ
Д) Григориан
Е)Араб
7. Хиджра күні біздін календарымыз бойынша қай күнге тура келеді.
А) Жұма
Б) Сейсенбі
В) Жексенбі
Д) Дүйсенбі
Е)Сәрсенбі
8 .Үркер жұлдыздар.
А) Жеті жарық жұлдыздар тұрады
Б) Шығыстан батысқа қарай қозғалады
В) Қыдырма жұлдыз
Д)Үнемі солтүстікте тұрады.
9. Арабтарда айы неше бөлікке бөлді.
А) 10
Б) 2
В) 30
Д) 6
10. Раджап айы неше күннен тұрады.
А) 30
Б) 31
В) 29
Д) 28
11. Жарық жұлдыздар.
А) Есек қырған
Б) Темір қазық
В) Үркер
Д) Жеті қарақшы
12. Араб айын атаңыз
А) Зулхада айы.
Б) СЕНТЯБРЬ айы
В)НОЯБРЬ айы
Д) МАЙ айы
13 Мұсылман календарында, Рамазан айы неше күннен тұрады.
А) 28 күннен
Б) 31 күннен
В) 29 күннен
Д) 30 күннен
14 Керуен жұлдызы деп аталатын жұлдыз.
А) Құс жолы
Б) Юпитер
В) Үркер
Д) Шолпан
15 Қазақстанда таңба белгілер салынған ақшалар қай ғасырдан бастап шыға бастады.
А) VI ғ
б) V ғ
в) VII ғ
д) IV ғ
16. Метрология қай тілден алынған.
А) Грек
В) Парсы
С)Латын
Д)Рим
Е)Араб
17. Ұлттық өлшем бірліктердің неше түрі бар.
А) 3
В) 2
С) 6
Д) 1
Е) 5
18. Бір елі қанша см-ге тең.
А) 1,5 см
В)3,5 см
С)2,6 см
Д)1,6 см
Е)2,5 см
19. Сусымалы заттар ішінде қадақтың қанша грам екендігін белгіле.
А)560г
В) 750г
С)450г
Д)250г
Е)550г
20. Натуралды өлшемдерге не жатады.
А) Салмақ өлшемдері.
В) см
С)дм
Д) км
Е)мм
21. Метрология дегеніміз не.
А) Өлшемдер
В) Теңге
С)Монета
Д) Ақша
Е)Тиын
22. Бір күндік сапар қанша км тең.
А) 70-100 км
В) 80-90 км
С) 90-100 км
Д) 60-70 км
Е)20-50 км
23. Нимузматика ғылым ретінде қай ғасырда қалыптасты.
А) XIX ғ
В) X ғ
С) XX ғ
Д)XXI ғ
Е) ХІғ.
24. Ақша атаулары мен өлшем бірліктер.
А) Акция, төлем чектері.
В) Ақша, теңге
С)Күміс, алтын
Д) Дирхем, динарлар.
Е)Реал
25. Ақша айналымы қай жылы қалпына келтірілді.
А) 1947ж
В) 1950ж
С)1949ж
Д)1939ж
Е)1940ж
26. Монета жинау беделі қай жылы іске асырды.
А) 1304-1374жж
В) 1305-1374жж
С)1402-1405жж
Д)1308-1373жж
Е)1405-1406жж
27. Біздің заманымызға дейін II-III ғ шығыс Европада нені пайдаланған.
А) Монета
В) Ақша
С)Алтын
Д)динар
Е)Күміс
28. Қазақстан ақшалары неден қандай түрде жасалды.
А) Қағаз, металдардан
В) Папирус
С)Темір, жібек
Д)Сүйек, метал
Е)Тастан
29. Католик дінің басшысы Григорий қай жылы ғалымдармен дінбасыларын жинап арнайы топ құрып. Олар жаңа күнтүзбе жасады.
А) 1692ж
В)1164ж
С)1522ж
Д)1493ж
Е) 1578ж
30. Ежелгі шығыстағы елдерде көбінесе не тәрізді мөрлер пайдаланды.
А) Металдар
В) Ағаш
С) Цилиндр
Д)сүиектер
Е)Темір
31. Алғашқы мөрлер қай мемлекеттерде пайда болған.
А) Вавилон Египет
В) Корея, Ежелгі Үндістан
С) Ресей
Д) Қытай ,Жапония
Е)Италия
32. Юлиан календарын түзету қай ғасырда жүргізілді.
А) XIV ғ
Б) XV ғ
В) XVI ғ
Д) XIII ғ
Е) XVIII ғ
33. Қай жылы Римдегі жоғарғы өкімет билігін әйгілі қолбасшы Гай Юлий Цезарь қолына алды.
А) Б.з.б 46 жылы
Б) Б.з.б 34 жылы
С)Б.з.б 56 жылы
Д )Б.з.б 65 жылы
Е) Б.з.б 38 жылы
34. Ш.Уәлихановтың атамалы қазақ айы
А) Наурыз
В) Тамыз
С) көкек
Д) қараша
Е) желтоқсан
35. Мухарам айы
А) теріс қылықтарға тиым салған ай
В) керуендерінің жолға шығатын айы
С) су қататын ай
Д) ұзақ жолға шықпайтын ай
Е) Ораза ай
36. Жетіқарақшы жұлдыз
А) Жеті жарық жұлдыздан тұрады
В) Үнемі солтүстікте тұрады
С) Шығыстан батысқа қарай қозғалады
Д) Қыдырма жұлдыз
Е) Юпитер жұлдыз
37. Арабтың гурар түндері
А) 1,2,3 түндері
В) 4,5,6 түндері
С) 7,8,9 түндері
Д) 22,23,24 түндері
Е) 12,11,13 түндері
38. Хиджра календары
А) Араб
В) Юлиан
С) Григориан
Д) Қазақ
Е)Парсы
39. Полеография нені зерттейді
А) Көне жазба ескерткіштердің қай жерде қашан зерттейтін ғылым
В) уақыт өлшемдері туралы ғылым
С) өлшем системасы туралы ғылым
Д) Туысқандық байланыс шежіресін зерттейтін ғылым
Е)Жер атауын
40. Топонимика көмекші пәннің салалары
А) Жер атауларын зерттейтін ғылым
В) Өзен су көл аттарын зерттейтін ғылым
С) тау төбе шың атауларын зерттейтін ғылым
Д) елді мекен атауларын зерттейтін ғылым
Е)Өлшем бірліктер
41. Аверс дегеніміз не ?
А) Манетаның беткі жағы
В) сыртқы беті
С) Манетаның өңделген шеті
Д)Ақша аты
Е) Ай аты
42. Нумизматика мен Сфрагестиканың басқа салалармен байланысы
А) Мөрде ақша айналымының элементері бейнеленген
В) Мөрде сол елдердің гербі бейнеленді
С) Мөрде есімдердің қай дәуірде жататындығын
Д) Таңбамен
Е) Ақшамен
43. 1726 қандай жыл
А) Ресейде гералдика кафедрасы ашылды
В) Ресейде гералдика теориялық практиканың іс ретінде пайда болуы
С) Қазақстан мемлекет рәміздері дүниеге келген күн
Д)Грецияда таңба
Е) Арабияда күндер
44.Ш.Уәлихановтың Сарышаян қазақ айы
А) Тамыз
В) Наурыз
С) көкек
Д) қараша
Е) желтоқсан
45. Сафар айы
А) керуендерінің жолға шығатын айы
В) су қататын ай
С) ұзақ жолға шықпайтын ай
Д) теріс қылықтарға тиым салған ай
Е) Отау құрмайтын ай
46.Темірқазық жұлдызы
А) Үнемі солтүстікте тұрады
В) Шығыстан батысқа қарай қозғалады
С) Жеті жарық жұлдыздан тұрады
Д) Қыдырма жұлдыз
Е) Юпитер жұлдыз
47.Арабтың Нуфтал түндері
А) 4,5,6 түндері
В) 1,2,3 түндері
С) 7,8,9 түндері
Д) 22,23,24 түндері
Е)25,26 түндері
48.1992 қандай жыл
А) Қазақстан мемлекет рәміздері дүниеге келген күн
В) Ресейде гералдика кафедрасы ашылды
С) Ресейде гералдика теориялық практиканың іс ретінде пайда болуы
Д) Греция рәмізі
Е) Италия геральдикасы
49.Метрология нені зерттейді
А) өлшем системасы туралы ғылым
В) уақыт өлшемдері туралы ғылым
С) Туысқандық байланыс шежіресін зерттейтін ғылым
Д) Көне жазба ескерткіштердің қай жерде қашан зерттейтін ғылым
50.Гидронимия көмекші пәннің салалары
а) Өзен су көл аттарын зерттейтін ғылым
в) Жер атауларын зерттейтін ғылым
с) тау төбе шың атауларын зерттейтін ғылым
д) елді мекен атауларын зерттейтін ғылым
51 Гералдика мен Сфрагестиканың басқа салалармен байланысы
а) Мөрде сол елдердің гербі бейнеленді
в) Мөрде ақша айналымының элементері бейнеленген
с) Мөрде есімдердің қай дәуірде жататындығын
52. Ш.Уәлихановтың Саратан қазақ айы
а) көкек
в) Тамыз
с) Наурыз
д) қараша
г) желтоқсан
53.Жұмада айы
а) су қататын ай
в) теріс қылықтарға тиым салған ай
с) керуендерінің жолға шығатын айы
д) ұзақ жолға шықпайтын ай
54 Үркер жұлдыздары
а) Шығыстан батысқа қарай қозғалады
в) үнемі солтүстікте тұрады
с) Жеті жарық жұлдыздан тұрады
д) Қыдырма жұлдыз
55.Арабтың Ханнадис түндері
а) 22,23,24 түндері
в) 4,5,6 түндері
с) 7,8,9 түндері
д) 1,2,3 түндері
56.Хронология нені зерттейді
а) уақыт өлшемдері туралы ғылым
в) Көне жазба ескерткіштердің қай жерде қашан зерттейтін ғылым
с) өлшем системасы туралы ғылым
д) Туысқандық байланыс шежіресін зерттейтін ғылым
57.Оронимия көмекші пәннің салалары
а) Тау төбе шың атауларын зерттейтін ғылым
в) Өзен су көл аттарын зерттейтін ғылым
с) Жер атауларын зерттейтін ғылым
д) Елді мекен атауларын зерттейтін ғылым
58.Реверс дегеніміз не ?
А) сыртқы беті
В) Манетаның беткі жағы
С) Манетаның өңделген шеті
Д) Артқы жазғы
56. 1722 қандай жыл
А) Ресейде гералдика теориялық практиканың іс ретінде пайда болуы
В) Ресейде гералдика кафедрасы ашылды
С) Қазақстан мемлекет рәміздері дүниеге келген күн
Д) Шетелдің мемлекеттік рәміздері
Е)Еуропаның мемлекеттік рәміздері
60.Топонимика салалары
А) Географиялық аймақтың есімін зерттейді
В) Құдай есімін зерттейді
С) Жұлдыз,планета есімін зерттейді.
Д) Адамның есімін зерттейді
Е) Күннің шығуын зерттейді
61.Үркердің бетін ай басып өтетін аралық қалай атаймыз
А) тоғыс есебі
В) синодистік
С) Тропиктік жыл
Д) Сельджүктер
Е) тәулік
62.Солтүстікті көрсетіп тұратын жұлдыз.
А) Темірқазық
В) Жетіқарақшы
С) Үркер
Д) Шолпан
Е) Юпитер
63. Керуен жұлдызы деп айтылатын жұлдыз
А) Шолпан
В) Үркер
С) Құс жолы
Д) Кіші аю
Е) Юпитер
64.Құс жолын Оңтүстік Қазақстанның кейбір аудандары қалай атайды.
А) Сабан жолы
В) Керуен
С) Тұл қатын
Д) Есек қырған
Е) Млечный путь
65. Геральдика нені зерттейді
А) гербтерді
В) тасқа салынған суретті
С) Жазу сызуды
Д) мөрлерді
Е) уақыт өлшемін
66.Палеография нешінші ғасырда пайда болды?
А) XXI
В) XIX
С) XX
Д) XVIII
Е) XV
67.”Есек қырған”деп қай жұлдызды атайды
А) Юпитер
В) Жетіқарақшы
С) Темірқазық
Д) Үркер
Е) Шолпан
68”.Куфтин қазақ жылында “ неше ай бар деп есептеледі.
А) 13
В) 12
С) 10
Д) 14
Е) 15
69. Аршын өлшем бірлігі
А) 71 см-ге тең
В) 19 см-ге тең
С) 25 см-ге тең
Д) 15 см-ге тең
Е) 30 см-гн тең
70. 1960 ж Ысқақовтың зерттелу тарихы
А) Қазақтың байырғы календары
В) Қазақтың қысқаша тарихы
С) Қазақ халқының күнтізбесі
Д) Халық календар
Е) Араб календар
71.2000 ғ Г.Нұрғалымованың зерттелу тарихы
А) Қазақ халқының күнтізбесі
В) Халық календарь
С) Қазақтың қысқаша тарихы
Д) Қазақтың байырғы календары
Е) Араб календар
72.Францияда ғылыми пән ретінде полеграфия нешінші ғасырда пайда болды.
А ) ХVIIIғ –I жартысында
В) VII II жартысында
С)VIғIжартысында
Д)V ғ II жартысында
Е)IV ғ I жартысында
73. 1918ж В.Н.Чевкиннің не жөнінде оқулығы басылды
А)Орыс полеграфиясы
В )орыс метрологиясы
С)орыс нумизматикасы
Д)орыс ономастикасы
Е) орыс генеологиясы
74.Генеология неше генетикалық заңдарға сүйенеді
А )3
В)5
С)6
Д)7
Е)4
75.Генеология нені зерттейді.
А ) өсімдіктермен жануарлардың белгілі бір топтан шыққан жайлы туралы ілім
В) жазба түп деректерді зерттейді
С)уақыт өлшемдерін зертейді
Д)монеттердің шығуын зерттейтін ілім
Е)Ұзындық,бет көлем,салмақ т.б. зерттейтін ілім
76.Жазба түп деректерді соның ішінде графиканы зерттейтін ілім
А) Полеграфия
В )Генеология
С)Ономастика
Д)Хронология
Е) Метрология
77.XVIIIғ аяғына дейін үстемдік еткен жазу
А)Устав жазуы
В )Ислам жазуы
С)Хрестиан жазуы
Д)біртұтас жазуы
Е)қосалқы жазуы
78.”Мелечный путь не деп аталды”
А) Құс жолы
В)жолақ
С) сүт жолы
Д) Ақшыл
Е)шалғай
80. Тас плиталар,ағаш саз балшық бұйымды не деп атайды
А) Эпиграфия
В) нумизматика
С)геральдика
Д)топонимика
Е)генеология
81. Күнді шеңбермен,отты кіреспен таңбалайтын қай славяндар
А) Шығыс славяндары
В)оңтүстік славяндар
С)солтүстік славяндар
Д) батыс славяндары
Е)орталық славяндар
82.1470 жылы қай жазуы пайда болды
А жартылай устав
В)жедел
С) устав
Д)Крестиан
Е Мұсылман
83.1928 ж кімнің еңбегі қайта басылды.
А) Куфтиннің
Е)Карскийдің
В) Горкийдің
С)Уәлихановтың
Д)Шәкәрімнің
84. Саусақпен тәулік есебін қай кездерде жүргізілді
А )Алғашқы кезде
В)қазіргі кезде
С)орта ғасырда
Д) саусақпен санамайтын болған
Е) бірі дұрыс
85.Орақ тәрізді орақ ай кезде санайды.
А) Айдың басы
В ) Айдың ортасы
С)Айдың аяғы
Д) Күннің басы
Е) Күннің аяғы
86.Орталық Қазақстандағы Жаңғабыл өзенінің жағалауында жұлдызшаның зираты қай ғасырға жатады.
А) VIII-Xғғ
В)VI-VIIIғғ
С)V-VIIғғ
Д)IV-Viғғ
Е ) VII-IXғғ
87.Ақшыл жолақ бұлтсыз түндерде аспанда қалай қарай көрініп тұрады
А Солтүстікпен оңтүстікке
В)оңтүстікпен солтүстікке
С) қай жерден жел тұрса, сол жерге қарай
Д)батыстан шығысқа
Е)шығыстан батысқа
88.1885 ж полеография жөніндегі алғашқы басшылық құрған кісі
А)Срезневский
В)Корский
С)Лихачов
Д)Саболовский
Е)Беляев
89. 13 саннан қай елдің халықтары қорқады
А) Батыс Еуропа
В)Орта Азия
С)Алдыңғы Азия
Д ) Шығыс Европа
Е)Барлығы дұрыс
90.1710ж жедел жазуын дамытуда қай елдің жаңа кезеңнің негізі қалайды
А) орыс
В ) қазақ
С)латын
Д)парсы
Е)грек
91.1956ж Москвадан қандай кітап шықты
А) Русская полеография
В)халық астрономиясы
С)очерки истории Русского метрологное XIвека
Д)Халық календары
Е) Русская метрология
92.XVғ сот процестерін қай жерде полеграфия көмегімен актылар мен граматалдардың жалғандығын талай рет дәлелді
А )Россияда
В)Францияда
С)Германияда
Д)Грецияда
Е)Польшада
93.Қай ғасырда жедел жазудың пайда болуына жол ашты
А) XVIIIғ
В)XIXғ
С) XXғ
Д)XVIIғ
Е)XVIғ
94.Күміс пен және алтын жалатылып қымбат тастардан әшекейленген кітап
А) құнды кітап
В)календар
С) Қызыл кітап
Д)құпия кітап
Е) Шежіре
95. Ай мен үркердің тоғысуын не деп атады
А )тоғыс есебі
В)үркердің шығуы
С)айдың басы
Д)айдың тууы
Е) үркердің жылжуы
96.13 рет жылына не тоғысады
А) аймен үркер
В) күн мен жұлдыз
С) жұлдыз бен ай
Д) күн мен ай
Е)үркер мен күн
97.Мұсылман каленьдарын не деп атайды
А) хиджра
В)сафар
С) мухаррам
Д)сельджүктер
Е)зульхиджа
98.Зульхиджа айы-
А) Құрбан айт
В) тас балқитын,ысьтық болатын ой
С)Қауіпсіз соғыс болмайтын ай
Д)Керуендердің саудағы шығатын айы
Е) Ислам діні бойынша бірінші ораза айт
99. Өлшем бірлігін зерттейтін ілім не деп аталды
А) Метрология
В) Хронология
С)генеология
Д)полеграфия
Е)нумизматика
100.Ұлттық өлшем бірліктерді нешеге бөлеміз
А)3
В)4
С)5
Д)6
Е)7
101.Мөр бетіндегі таңбаны зерттейтін ілім
А) сфрагистика
В)тропология
С) топонимика
Д)этимология
Е)геральдика
102. Қирилл жазуы неше топқа бөлінеді
А)3
В)1
С)4
Д)5
Е)2
103. Генеологияда туыстық шежіре қай тілден аударылған
А) грек
В) латын
С) парсы
Д)орыс
Е)ағылшын
104. Ай хиджрасы кімнің Меккеден Мадинаға ауып барғанын айтады
А )Мұхаммедтің
В)Құнанбайдың
С) Исаның
Д)Тәукенің
Е)Керейдің
105.Нәси нешінші ай
А)13 айда
В) 15 айда
С) 12 айда
Д) 11 айда
Е)14 айда
106.450-500 граммға тең өлшем бірлігі
А қос уыс
В бір уыс
С) шелек
Д) батпан
Е) бір қап
107.Алғашқы жазу құралы не болған
А) пергамент
В) ағаштан жасалған қағаз
С) папирус жапырағы
Д) пергамент жапырағы
Е)тасқа жазған
108. Ою өрнектің неше стилі болды
А )XVIIIғ Барокко,XVIIғ роко, ХІХғ Хампира
В)XVIII ғ Барокко XVIIғ роко
С)XVIғ Барокко ХХғ Хампира , Хғ роко
Д)Х ғ Барокко XII ғ Хампира Ixғ роко
Е)XIX Барокко, XVғ роко,XI ғ Хампира
109.Геральдика,ономастика, хронология,генеология, полеграфия, нумизматика т.б. салалары қандай пәннің салалары.
А) қосалқы тарихи пән
В)алғашқы қауымдық құрылыс
С) Этнология
Д)мамандыққа кіріспе
Е)тарих
110. Хронология неше бөлімнен тұрады.
А) астрономиялық және тарихи
В) Математикалық және астрономиялық
С)астрономиялық және физикалық
Д)астрономиялық және әлеуметтік
Е)математикалық және географиялық
111.Сидерлік ай немесе жұлдыздық ай не деп аталады.
А) Айдың жерді 1 рет айналып шығуы
В) Жаңа айдан жаңа айға ауысуы
С)Айды күн 2 рет айналып шығуы
Д) берілген жауаптың бәрі дұрыс
Е) Күннің 1 рет айналып шығуы
112. Батыс Еуропада шайтан дюжинасы нені алып келеді деп есептеген.
А) бақытсыздық
В) дұшпандық
С) қуаныш
Д) достық
Е) бәрі достық
113. Тоғыс есебі қандай жұлдызбен жүргізіледі
А) үркер
В) жеті қарақшы
С) есек қырған
Д) темір қазық
Е)шолпан
114. Устав қай ғасырларда қамтиды
А) XI- XIII ғғ
В) V-VIғғ
С)X-XVI ғғ
Д)XI-XIV ғғ
Е)X-XIIIғғ
115. Төлдің, бұзаудың терісінен нені жасау үшін пайдаланған
А) Пергаментті
В)ағашты жапырақ
С) пергамент топырағын
Д) попирус жапырағы
Е) тасқа жазуды
116.Бір теріден неше парақ пергамент жасалынды
А)2-3 парақ
В)4-5 парақ
С) 5-6 парақ
Д)3-4 парақ
Е)6-7 парақ
117.Россияда құпия жазу белгісі қай ғасырда қалыптасты
А) XIIғ
В) XIIIғ
С)XIVғ
Д)XVғ
Е)XVIғ
118. Ою орнектің ампира түрі қай ғасырда пайда болды
А)XIXғ
В)XXғ
С)XVIIIғ
Д)XVIIIғ
Е)XVIIғ
119. Гербтердегі айырым белгілерді зерттейтін ілім
А) Геральдика
В)Метрология
С)генеология
Д) сфрагетика
Е) Этимология
120. 1079 ж 15 мартта кімдердің заманы басталды
А) Сельджүктердің
В)Буштерлердің
С)гетентоттардың
Д) дүнгендердің
Е)берберлердің
121.1970-71жж қайсы пән курсы педагогикалық институттарда енгізілді.
А) Қосалқы тарихи пән
В)археология
С) этнология
Д) Мамандыққа кіріспе
Е)алғашқы қауымдық құрылыс
122. Юпитер жұлдызы
А) Есек қырған
В)жеті қарақшы
С)үркер
Д)шолпан
Е) темір қазық
123.”Жеті қарт”деп қай ел атайды
А) Монғолдар
В)өзбектер
С) Татарлар
Д)тәжіктер
Е)ұйғырлар
124.Үркер жылдың қай мезгілінде көрінбейді.
А) жазда
В) күзде
С)қыста
Д) көктемде
Е) мүлдем көрінбейді
125. “Қоңырқай жұлдыз қалай аталады”
А) сатури
В) юпитер
С)венера
Д)марс
Е)өмір зая
126.Хронология дегеніміз
А) Уақыт өлшем бірлігі
В) Ақша өлшем бірлігі
С)тарихи өлшем бірлік
Д) түп дерек толуға орналған ғылым
Е)Адамның шығу тегі туралы ғылым
127. Темір қазық жеті қарақшының қай жерінде орналасқан
А) Кіші жеті қарақшы сабының ең соңғы жұлдызы
В) сабынның үшінші жұлдызы
С) жеті қарақшыда орналасқан
Д) жеті қарақшының барлық жерінде орналасқан
Е) сабынның екінші жұлдызы
128. Әр айда 10 бөлікке бөлген кімдер
А) Арабтар
В)Ирандар
С) Парсылар
Д)Татарлар
Е)Қазақтар
129. 90-100 км сапар қанша күнге тең
А) бір күндік
В) екі күндік
С)үш күндік
Д)төрт күндік
Е) бес күндік
130. Қай елде жұмысшылардың еңбек ақысы маймен төленеді
А) Вавилонда
В) Ассирияда
С)Иранда
Д)Үндістанда
Е) Қытайда
131.1835ж сұйық денені немен өлшеді
А) сажынмен
В) шелекпен
С)уыспен
Д) қарыспен
Е)фундпен
132. Арқан бойы қанша метрге тең
А) 15м
В)17
С) 16
Д)18
Е)14
133.1,5 см тең ұзындық
А) елі
В)арқан бойы
С)аршын
Д)сүйем
Е) қарыс
134.Қам арқан бойы неше см тең
А)6-8 см
В)7-9 см
С) 9-10см
Д)11-12 см
Е)12-13 см
135. Құпия жазу авторлар атымен белгілеу үшін қай елдерде пайдаланған
А) Россияда
В)Афинада
С) Африка
Д) Ақш -та
Е) Канадада
136. Нумизматика қай тілден шыққан
А) латын
В)ағылшын
С) грек
Д) орыс
Е) парсы
137.1834 ж Описание древных русских монет деген кітапты кім шығарды
А) Чертковтың
В) Моргнның
С)Дарвиннің
Д) Эньгелестің
Е) Куфтиннің
138. Мәнеттердің отаны
А) Лидия
В) Англия
С) Мидия
Д)Венгрия
Е) Белгия
139. Мәнеттердің пайда болған уақыты
А)VIIғ басы
В)VI аяғы
С)Vбасы
Д)V ортасында
Е)VI басы
140. Нумизматикада ақша реформасы жүргізілген жыл:
А) 1534-35жж
В)1535-36жж
С) 1536-37жж
Д)1537-38жж
Е)1538-39жж
141.XVIII ғ басында ақша ісін қайта құру кімнің тұсында жүзеге асырылды
А) I Петрдің
В)III Петрдің
С)I Владимердің
Д) II Петрдің
Е)II Владимердің
142.1915 ж нені шығару тоқтатылды.
А) күміс сомдарды
В) аралас
С) ақша шықты
Д) алтын сомдарды
Е)қағаз сомдарды
143. 8,6 г алтын Червонецтің шыққан жылы
А) 1923ж
В) 1924ж
С) 1925 ж
Д) 1926 ж
Е) 1927ж
144. Монета сөзі қайдан шыққан
А) Римнен
В) Африкадан
С)Россиядан
Д) Грециядан
Е) Англиядан
145. Нумизматиканы ғылым ретінде негізін салушы Игорь қай жылдары қалады
А) 1737-1791 жж
В)1740-48 жж
С) 1734-35жж
Д) 1736-1790жж
Е) 1750-53жж
146. Реверс деп—
А) Манеттің кері жағы
В) монеттің шеті
С) монеттің өзін атайды
Д) Монеттің беткі жағы
Е) бәрі дұрыс
147. XVII II жартысында коллекция туралы алғашқы дерек қай елде пайда болды
а) Россияда
в)Өзбекстанда
с) Қазақстанда
д)АҚШ-та
е) О.А.-да
148. Алғашқы мәнеттердің пайда болған уақыты
а) б.э.д.VIIғ басы
в)б.э.д VII ғ ортасы
с)б.з.VII ғ басы
д) б.з.VII ортасы
е) б.э.д.VII аяғы
149.XVIIғ басында ненмің салмағы төмендей бастады
а) тиын мен ақшаның
в) тиынның
с) Ақшамен алтынның
д) алтын мен күмістің
е) күміс пен тиынның
150. Эккель қай саланың негізін салушы ғалым
а) Нумизматиканың
в) ономастиканың
с)Метрологиясының
д) Хронологиясының
е)Генеологиясының
151. Хронология,геральдика археология және сфрагестика мен байланысы бар ғылым саласы
а) Нумизматика
в) Ренеология
с) метрология
д) Полеография
е) Эпиграфия
152. Монеттің беткі жағы не деп аталады.
а) Аверс
в) гурт
с)легенда
д)наминал
е) реверс
153.1534-35 ж қандай реформа жүргізілді
а) ақша реформасы
в) айырбас реформасы
с)орыс мәнет реформасы
д)ауыл шаруашылық реформасы
е) жер-су реформасы
154. Манеттердің белгіленген құны
а) наминал
в)реверс
с) легенда
д) аверс
е) гурт
155. Ақшанның ең көп тараған формасы
а) мал мен жануар терісі
в) сиырдың бас сүйегі
с) күміс пен алтын
д)акула тістері
е)тіл сүйегі
156. Капитал деген еңбектің авторы кім
а) К.Маркс
в) Ч.Дарвин
с)Я.Яшин
д) Ф.Энгельс
е) И.Эккель
157. Айырбас ретінде кірпіш майда қай елдерде алмастыра бастады
а) монголияда
в) Мидияда
с) Москвада
д) Африкада
е) Үндістанда
158. Сүйем---
а) 17-18 см
в) 14-15 см
с) 20-22см
д) 24-26 см
е) 12-10см
159. Шөміш тәрізді жұлдыз----
а) Жеті қарақшы
в) темірқазық
с)есек қырған
д) шолпан
е) үркер
160. Хиджра мағынасы—
а) көшіп жүру,қоныс аудару
в)отырықшылық
с)жартылай көшпенділер
д)қонысы жоқтар
е) бәрі дұрыс
161. Уақытты зерттейтін ілім
а) Хронология
в)полеграфия
с) метрология
д)генеология
е)ономастика
162. Алғашқы кездерде тәуліктік есебі саусақ есебімен уақыт өлшеу бірлігі қанша күннен пайда болды
а) 10-20 күннен
в) 30-40 күннен
с) 40-50 күннен
д) 20-30 күннен
е)50-60 күннен
163. Жердің өз осьімен айналып шығуын не деп атаймыз
а) Жұлдыз тәулік
в) Фазалық тәулік
с) апталық тәулік
д) тәулік сағат
е) өлшеу тәулік
164.XVғ қандай жазу пайда болды
а) жартылай устав
в)біртұтас жазу
с) қосалқы жазу
д) устав
е) Жедел жазу
165. Бір табан Москвамен Владимерде қанша см тең
а) 19 см
в) 20 см
с) 21 см
д) 22 см
е) 23 см
166.1940 ж Ресейлік док Ғалым докторлық еңбегін жазған кісі
а) Памасков
в)Энгельс
с) Моргон
д) Рагинский
е) Дарвин
167. Ұлттық өлшем бірліктерін ата
а) Натуралды, еңбек және ақша
в) ақша
с) натуралды
д) еңбек және ақша
е) ақ және натуралды
168. 1 бүйем нені сақтау үшін қолданылған ыдыс
а) Майды
в) суды
с) шайды
д) шөпті
е) ұнды
169.Сынық сүйем неше см тең
а) 14-15 см
в) 15-16 см
с) 17-18 см
д) 19-20 см
е) 21-22 см
170. 700 метр қандай өлшем түріне тең
а) 1-шақырым
в) 1 арқан бойы
с) 1-қам арқан бойы
д) 2-шақырым
е) 1-қарыс
171.Нешінші ғасырда Қырымда алғашқы Римдік теңге соғатын шеберхана ашылды
а) Ivғ
в) Vғ
с) VIғ
д)VIIғ
е)VIIIғ
172.Ежелгі Русьте ақша ,күміс,алтын,мал не деп аталды
а) скот
в) стол
с) стоп
д)скол
е)спон
173.Ең ірі Рим манеталарын жинаушы Италян ақыны
а) П.Педроко
в) Игорь
с)Василий
д) Владимер
е) Николай
174.Манетаның бетіне және артына қандай суреттер салынды
а) тұрмыстық аңыздық
в)адамдар және гүлдер
с) қалалар және корольдер
д) Аңның және күннің
е) баланың және ананың
175.1925 ж нені шығаруды тоқтатты
а) сомды
в) алтынды
с) күмісті
д) матаны
е) қоланы
176. Ұсақ манет қаладан шығарылған уақыт
а) 1926ж
в)1927ж
с)1928ж
д)1929ж
е) 192627жж
177.IX-XIIғғ қайсы мемлекет айырбастауды ысырып, тарих сахнасын тауар ақша айналымы шығарылды
а) Қазақстанда
в) Өзбекістанды
с) Россияда
д) Африкада
е)Польшада
178.Большоковтың”Қосалқы тарихи пән ”кітабында нумизматика туралы бөлім енгізілген жыл
а) 1924ж
в)1923ж
с)1922ж
д)1921ж
е)1920
179.Б.Э.Д. XII ғ басында не пайда болды
а) манеттер
в) жүзіктер
с) ыдыстар
д) сырғалар
е) алқалар
180. Мыс тиын күміс тиынды ығыстарған,түгелдей ығыстырған жыл
а) манеттер
в) 1719ж
с) 1711ж
д) 1917ж
е) 1920ж
181 Мұсылман каленьдарында Рамазан айы неше күннен тұрды
а) 30 күннен
в)32 күннен
с) 31 күннен
д) 29 күннен
е) 28 күннен
182. 1,2,3, не деп атаған
а) гурар
в) грур
с) нуфтал
д) дура
е) доадис
183.Хиджра күні каленьдарымыз бойынша қай жылы күні және қай айда тура келген
а) 621ж 15 июньда жұма күні
в) 622ж 16 июльде жұма күні
с) 620ж 22 наурызда сенбі күні
д) 622 ж 19 июльде жұма күні
е) 623 ж 18-июлде жұма күні
184.Ислам дініне қарсы болған
а) парсылар
в) сақтар
с) үйсіндер
д) қаңлылар
е) арабтар
185.Куфтин неше санын қадір тұтқан
а) 9
в)10
с)11
д)12
е)13
186. Орталық Қазақстан Жаңғабыл бойынан табылған жұлдызшының зиратынан не табылды.
а) 1-жұлдыз метороид
в) Астрономиялық кітап
с) көк тас
д) жұлдыз зерттейтін жұлдыз
е) ештеңе
187.Хиджра,яғни мұсылмандардың жыл басы қашан бастады
а) 622ж
в) 623
с)562
д)500ж
е)445ж
188. Үркердің бетін ой басып өтетін аралықты қалай атаймыз
а) тәулік
в) синодистік
с) тоғыс есебі
д) сельджүктер
е) тропиктік жыл
189. Солтүстікті көрсетіп тұратын жұлдыз.
а) Темірқазық
в) Жетіқарақшы
с) үркер
д) шолпан
е)юпитер
190. Керуен жұлдызы деп айтылатын жұлдыз
а) Шолпан
в) юпитер
с)үркер
д) құс жолы
е) кіші аю
191.Құс жолын Оңтүстік Қазақстанның кейбір аудандары қалай атайды.
а) Сабан жолы
в) тұл қатын
с) есек қырған
д) Керуен
е) млечный путь
192. Араб каленьдары ненің қозғалысына негізделген
а) айдың
в) жердің
с) жұлдыздың
д) ештеңенің
е) күннің
193.Раби- ахил деген нені білдіреді
а) гүлденудің соңғы уақыты
в) жазғы күн
с) сапар айы
д) күзгі күн
е) соғыс болмайтын ай
194. Ертеде арабтар 7,8,9 күндерін не деп атады.
а) туса
в) гурар
с) нуфтал
д) дура
е) ханадис
195. Метрология қандай сөзден алынған”метро өлшем””логос ілім”
а) Грек сөзінен
в) француз сөзінен
с) ағылшан сөзінен
д) түрік сөзінен
е) араб сөзінен
196. Құлан шаптырым неше км тең
а) 8-10 км
в)35-45 км
с) 700 метр
д) 20-25 км
е) 90-100 км
197. Эпиграфика қай тілден алғанда жазу деген мағына береді.
а) Грек
в) Латын
с) Орыс сөздігінен
д) Ағылшын сөздігінен
е) Араб сөздігінен
198.Манета жинақ нешінші ғасырда модаға айналды.
а) XVIIIғ
в)XVIғ
с) XVғ
д) XIVғ
е) XVIIғ
199.Нумизматиканың ғылым ретінде қалыптасуын кім қалады
а) Александр
в) Николай
с) Герк
д) Игорь
е) Мифодей
200. Ономастиканың неше саласы бар
а)6
в)5
с) 7
д)4
е)3
201. Алаш, Алаш хан ,Алаш маңы,Алты сан алаш сөздері неге қатысты
а) Қазақ ұлтына
в) ғұн мемлекеті
с) Түрік қағанаты
д) сақ тайпасына
е) Ақ ордаға
202. Ономастиканың құдай есімдерін зерттейтін саласы
а) Теонимика
в) Топонимика
с) Космономика
д) Зоонимика
е)Этнонимика
203.Ономастиканың космономика саласы нені зерттейді.
а) жұлдыз планетасы
в) географиялық аймақтарды
с)ру тайпаны
д) жануарларды
е) құдай есімдерін
204. Енесейде тобылған жазу қалай аталды,және оны кім зерттеген.
а) “Қазғаңым оғлым”Родлов
в) “Қазақтар Рашид адрин”
с) “Қазахлу Рашиди”
д) “Касакия елі” Константин
е) “Касакия”Мәсуди
205. Үнемі солтүстікте тұратын жұлдыз
а) темірқазық
в) есек қырған
с) жеті қарақшы
д) үркер
е) шолпан
206. “Қазақтың байырғы каленьдары”зерттелу тарихын кім шығарды
а) 1960ж Ысқақов
в) 1980ж Ысқақов
с)1994 ж Мыңжан
д) 2000ж Г.Нұрғалымова
е)1950 ж Ысқақов
207. Күнделікті қолданатын ойлар
а) Азаматтық ойлар
в) Задион ойлар
с) тоғыс ой
д) хиджра ойлар
е) Араб ойлар
208. Теріс қылық-қа тиым салынған ай
а) Мухаррам айы
в) Жұмада айы
с) Сафар айы
д) Зұлхыда айы
е) Шоғбан айы
209. Хоннодис түндері----
а) 22,23,24 түн
в) 19,20,21, түн
с) 4,5,6 түн
д)16,17,18, түн
е)13,14,15 түн
210. Таразы,гирлер,масштабты сызғыштарды зерттейтін ілім
а) Метрология
в) Генеология
с)Нумизматика
д) Полеграфия
е) Ономастика
211. 71 см-ге тең өлшем бірлігі
а) Оршын
в) табан
с)соқамен өлшеу
д) қарыс
е)сынық сүйем
212. Қазіргі метрология ұзындық өлшемдері
а) км,га, см, мм
в)миллиграм
с) тонна
д) масса
е) грамм
213. Жер атауларын зерттейтін ғылым
а) Топонимика
в) Гидрономика
с)Космономика
д) Зонимика
е)Оронимия
214. Жеке атауларды зерттейтін ғылым
а) ономастика
в) сфрагестика
с) геральдика
д) Нумизматика
е) хронология
215. Гурд дегеніміз не
а) манетаның өңделген шеті
в) сыртқы беті
с) манетаның беткі жағы
д) манетаның салмағы
е) манетаның өзі аталады
216. Шымды жерде орналасқан қала
а) Шымкент
в)Ташкент
с) Жанкент
д) Мырзашөл
е) Жетісай
217. Уақыт алтын
а) мәтел
в) теңсу
с) жай сөз
д) мақал
е) атам айтқан сөз
218.Тәулікті өлшеуде қолданған құрал—
а) сағат
в) ай
с)күн
д) жыл
е) тараз
219. Каленьдар сөзінің мағынасы
а) Латын тілінде !”әр айдың бірінші күні ”
в)Таразы айының грекше ұғымы
с) Уақыттың анықталмаған кесіндісі
д)грек тілінде “Өлшем ,ілім”
е) бір күн мен бір түннің қосындысы
220. Заман ұғымының түрлері
а) заман
в) эра
с) дәуір
д) хиджра
е) ай
221. 1 Петрдің жарлығы бойынша қабылданған
а) Хрестиан заманы
в) Хиджра заманы
с) сақтар заманы
д) Сельджүктер заманы
е) ғұндар заманы
222. Афины патшасы Соллоннның әмірімен құрылған каленьдар
а) б.з.б.593ж
в)б.з.б.540ж
с) б.з.б.418ж
д)б.з.б.432ж
е) б.з.б. 449ж
223. Гүлдер шығатын айлар
а) Рәби
в) Шағбан
с)Рамазан
д)раджап
е) жұмада охил
224. Қыдырма жұлдыз.
а) есекқырған
в) темірқазық
с) үркер
д) жетіқарақшы
е) шолпан
225. Су қататын ай
а) жұмада ахил
в) зулхада
с)сафар айы
д) мухаррам
е)Шағбан айы
226.Бург деген---
а) Қамал
в) қала
с) дария
д) өзен
е) үй
227. Ресейде гералдика теориялық практиканың ісі ретінде пайда болған жыл
а) 1722ж
в)1720ж
с)1719ж
д) 1721 ж
е)1723ж
228. Қазақстан мемлекет рәміздері дүниеге келген уақыт---
а) 1992ж
в) 1990ж
с) 1991ж
д) 1989 ж
е) 1988 ж
229. Тәуелсіздік Қазақстан ақшасы
а) теңгелер
в) қағаз
г) тиындар
д)ақшалар
е) күміс
230. Кеңес өкіметі тұсында ақша реформасы қай жылы шықты.
а) 1918
в) 1920
г) 1921
д) 1919
е) 1925
231. Нумизматика ғылымы нені зерттейді.
а) теңге жасауды ақша айналымы
в) салмақты
г) санды
д)ақшаны
е) долларды
232. Теңге өлшемі қалай аталады.
а) Ремидюм
в) наминал
г) мал
д) дирхем
е) сынап
233. Монета жинау беделі қой жылы іске асты.
а) 1304-1374
в) 1306-1375
г) 1309-1374
д) 1308-1384
е) 1395-1356
234. Монета сөзі қай елдің сөзі.
а) Рим
в) грек
г) ежелгі русь
д) латын
е) русь
235. Ежелгі Русьте ақшаны не деп атады.
а) сынап
в) алтын
г) күміс
д) дирхем
е) мыс
236. Қай ғасырда храмда алғашқы римдік теңге соғатын шеберхана ашылды
а) б.з.б. 4ғ
в) б.з.б. 5ғ
г) б.з.б. 3ғ
д) б.з.б. 2ғ
е) б.з.б.6ғ
237. Номинал деп нені айтамыз
а) дирхемдерді
в) монетаның құнын
г) ақша
д)тиын
е) долларды
238. Өзбек хан тұсында қай жылы шығарылған дирхемдар табылды.
а) 1315-1316
в) 1315-1317
г) 1317-1318
д) 1356-1365
239. Эпиграфика ең алғаш рет қай дәуір де пайда болды
а) Қайта өркендеу дәуірінде
в) Феодализм дәуірінде
с) Алғашқы қауымдық құрылыс
д) Қазіргі қоғамда
е) Капитализмде
240.Эпиграфика ең алғаш рет қай жерлерде латын грек, ежелгі еврей финикия, пуни тіліндеріндегі жазылған жазуларды зерттеу үшін пайдаланды.
а) Италия Греция солтүстік Африка Политина
в)Италия мен Орта Азия
с) Греция,кіші Азия т.б.
д) Африка ,Германия
е) Франция
241.Нумизматиканың ғылым ретінде қалыптасуын кім қалады
а) Александр
в) Николай
с) Герк
д) Игорь
е) Мифодей
242. Көне жазуларды көбінесе қай жерлерде табылған
а) Египет,Вавилон Крит,Қытай
в) Шумер Ассирия,Аккад Фикия
с) Ефрат пен Тигр өзенінде
д) Месапатамия мен Қосөзен аралығы
е) Греция
243. Үркердің бетін ой басып өтетін аралықты қалай атаймыз
а) тәулік
в) синодистік
с) тоғыс есебі
д) сельджүктер
е) тропиктік жыл
244. Хиджра календары.
а )Мұсылман календары.
б )Юлиан
в ) Қазақ
д )Григорман
е) Неміс
245. Үркер жұлдыздар.
А) Жеті жарық жұлдыздар тұрады
Б) Шығыстан батысқа қарай қозғалады
С) Қыдырма жұлдыз
Д) Үнемі солтүстікте тұрады.
Е) Үнемі оңтүстіктте тұрады
246. Қоғам дамуындағы адамзаттың шығу тегін даму тарихын,әулеттер арасындағы туыстық қатынастарды ,яғни шежірені зерттеудегі қосалқы тарих пәнінің саласы
А) Генеология
В) Геральдика
С) Нумизматика
Д) Сфрагестика
Е)Хронолгия
247. Рамазан айы неше күннен тұрады.
А) 30
В) 31
С) 29
Д) 28
Е)50
248. Жарық жұлдыздар.
А) Есек қырған
В) Темір қазық
С) Үркер
Д) Жеті қарақшы
Е)Юпитер
249. Генеология ғылым саласы қай тілден алынған
А)Грек
В) Латын
С)Түрік сөздігінен
Д)Француз сөздігінен
Е)Парсы тілінен
250. Керуен жұлдызы деп аталатын жұлдыз.
А) Құс жолы
Б) Юпитер
В) Үркер
Д) Шолпан
252. Қазақстанда таңба белгілер салынған ақшалар қай ғасырдан бастап шыға бастады.
А) VI ғ
б) V ғ
в) VII ғ
д) IV ғ
Е) Іғ.
253. Юлиан календарын түзету қай ғасырда жүргізілді.
А) XIV ғ
Б) XV ғ
В) XVI ғ
Д) XIII ғ
Е) XVIII ғ
254. Уақыт өлшем туралы ғылым
а) Хронолгия
в) Метрология
с) Геральдика
д) Генеолия
е) Нумизматика
255 .Гидронимия көмекші пәннің салалары
а) Өзен су көл аттарын зерттейтін ғылым
в) Жер атауларын зерттейтін ғылым
с) тау төбе шың атауларын зерттейтін ғылым
д) елді мекен атауларын зерттейтін ғылым
256. Хронология саласы нешеге бөлінеді
А) 2
В)3
С)4
Д)6
Е)8
257.Тарихи хронология өз алдына неше міндет қояды.
А) 2
В) 7
С)10
Д)9
Е) 8
258. Уақыт алтын
а) мәтел
в) теңсу
с) жай сөз
д) мақал
е) атам айтқан сөз
259. Таразы,гирлер,масштабты сызғыштарды зерттейтін ілім
а) Метрология
в) Генеология
с)Нумизматика
д) Полеграфия
е) Ономастика
260. Ең алғаш рет Францияда полеография ғылыми пән ретінде қай ғасырдан бастап пайда бола бастады.
А) ХҮІІІғ І-жартысында
Б) ХҮІІІғ ІІ – жартысына
С) ХҮІІ ғасырда
Д) ХҮІІ ғ І-жартысында
Е) ХҮІІ ғ ІІ-жартысында
261 В.Н Шевкиннің орыс палеографиясы жөніндегі оқулығы басылған жыл.
А) 1918ж
В) 1939ж
С) 1927ж
Д)1919ж
Е) 1926ж
-
Устав жазба өте тиімді болғандықтан қай ғасырда кітап қолжазба графикасында пайдаланыла бастады.
А) ХҮІІ ғғ
Б) ХҮІ ғғ
С) ХҮ ғғ
Д) ХҮІІІ ғғ
Е) ХІҮ ғғ
263.Адамзаттың әдебиеті дамып іскерлік тұрғыдағы жазу сызудың таралуына байланысты.Жартылай устав жазу үлгісі қай ғасырда тұрақты пайдалануға түсті.
А) ХҮғ.
В) ХҮІғ.
С) ХҮІІғ.
Д) ХҮІІІғ.
Е) ХІХ ғ.
264.Устав жазуының неше түрі бар..
А) 3
В) 2
С) 1
Д) 7
Е) 10
265 Адамзаттың шрифтерін енгізу орыс жазуын дамытуда қай жылдан бастап негізі қаланды.
А) 1710ж.
В) 1711ж.
С) 1712ж.
Д) 1713ж.
Е) 1717ж.
266. Қай ғасырда Россияда басылған кітаптарда жаңа ою өрнек туды.
А) ХҮІғ.
В) ХҮІІғ.
С) ХІҮғ.
Д) ХҮғ.
Е) ХІІғ.
267. Құпия жазу ХІІ қай жердің авторларының атын белгілеу үшін пайдаланылды.
А) Россия
В) Византия
С) Германияда
Д) Греция
Е) Италия
268. Орта ғасырдағы түрік халықтарының ғалымы тіл зерттеушісі тарихшы әрі ғалым.
А) М.Қашқари
В) Ж.Баласағұни
С) Қ.Яссауи
Д) С.Бақырғани
Е) А.Иугнеки
269.Махмуд Қашқаридің өмір сүру жылдары.
А) 1029-1101ж.ж.
В) 1026-1101ж.ж.
С) 1027-1017ж.ж.
Д) 1029-1111ж.ж.
Е) 1030-1092ж.ж.
270. М.Қашқаридің еңбегі.
А) “Диуани лұғат ат-түрік”
В) “ Құтты-білік”
С) “ Диуани хикмет”
Д) “Ғылымдардың шығуы”
Е) “Дүниенің ақыры”
271. М.Қашқари 1002 ж.ж. түрік әлемінің орталығы қай қалада тұр
А) Баласағұн
В) Тараз
С) Түркістан
Д) Ташкент
Е) Жетісу
272. Адам тілінің пайда болу теориясын ғылыми негізін қай ғалымдар жасады.
А) К.Маркс пен Ф.Энгельс
Б) Кирил мен Мироди
С) К.Маркс пен Кирил
Д) Ф.Энгельс пен Мефоди
Е) Аристотель
273. Ежелгі Египетте жазу мәтіндерін нелерге жазуды ойлап тапты.
А) Папирустарға
В) Тас тақтайшаларға
С) Бұғауланған бұзау терісіне
Д) Тастарға
Е) Параққа
274.ХІІІ ғ. Бастап негізгі жазу материалы қағаз ретінде қай жерде пайда болды.
А) Еуропада
В) Египетте
С) Вавилонды
Д) Кіші Азияда
Е) Орта Азияда
275. Алғашқы 50 жылда Еуропаның неше қаласында кітап басып шығаратын баспахана ашылды.
А) 260
В) 270
С) 280
Д) 277
Е) 263
276.Қазақтардың арғы тегі ежелгі түркілер қандай жазу түрін пайдаланды.
А) Руна жазуын
В) Орхон-Енисей жазуын
С) Көне түрік жазуын
Д) Күлтегін
Е) Араб жазуын
277.Руна жазуында айқын үлгілері Орхон-енисей жазба ескерткіштерінде сақталған яғни Орхон жазуы қай жерде табылған.
А) Монғолияда
В) Ресей жерінен
С) Еуропадан
Д) Алтайдан
Е) Грецядан
278.Орталық Азияға арабтар арқылы Қазақс
танға ислам діні орнығады,осыған байланысты қандай жазу кеңінен тарады.
А) Араб жазуы
В) Руна жазуы
С) Керия жазуы
Д) Сына жазуы
Е) Орхон-Енисей жазуы
279. Ж. Баласағұнидің еңбегі
А) “Құтты білік”
В) “Диуани лұғат ат-түрік”
С) “Тарихи-Рашиди”
Д) “Даналық кітабы”
Е) “ Диуани-хикмет”
280. Қ.А.Яссауийдің араб алфавитінен жазылған үш тіліндегі сөздік жарық көрген еңбегі
А) “Даналық кітабы”
В) “ Құтты-білік”
С) “Диуани-хикмет”
Д) “Тарихи-рашиди”
Е) “Диуани лұғат ат-түрік”
281. Ғұлама ойшыл ақын Қ.А.Яссауий қай ғасырда өмір сүрген.
А) ХІғ.
В) ХІІғ.
С) ХІІІғ.
Д) ІХ ғ.
Е) Хғ.
282.Қазақ халқы орыс графикасына негізделген жаңа алфавитті қай жылы қолданылды.
А) 1940ж.
В) 1942ж.
С) 1943ж.
Д) 1947ж.
Е) 1945ж.
283.Ең алғаш рет Францияда полеография ғылыми пән ретінде қай ғасырдан бастап пайда бола бастады.
А) ХҮІІІ ғ.І жартысында
В)ХҮ ІІІ ғ.ІІ жартысынан
С) ХҮІІғ. ІІ жартысында
Д)ХІХ ғ.І жартысында
Е) ХҮІ ғ. ІІ жартысында
284.И.М.Срезневскийдің Палеография жөніндегі алғашқы басшылық құралдары жасала бастаған жыл.
А) 1885ж.
В) 1887ж.
С)1876ж.
Д) 1879ж.
Е)1877ж.
285.В.Н.Шепкиннің орыс палеографиясы жөніндегі оқулығы басылған жыл.
А) 1918ж.
В) 1927ж.
С)1939ж.
Д)1948ж.
Е) 1958ж.
286.Палеография ғылымы пән ретінде ХҮІІІ ғ. І жартысында қай жерде қалыптаса астады.
А)Франция
В)Греция
С)Германия
Д)Орынбор
Е) Ресей
287.Таптық қоғамның қалыптасу кезеңінде жататын жазу түрі
А ) Шығыс славян жазуы
В)Кирилл жазуы
С) Устав жазуы
Д) Жедел жазу
Е) Латын жазуы
288.Кириллица жазуын жасауда қай ғалымдардың еңбегі аз болмады.
А) Кирилл мен Мефодийге
В)А.В.Горский К.И. Невоструев
С)Д.С.Михачев
Д)Е.Ф.Карский
Е) И.Бутаков
289.Л.В.Черпиннің Москвада 1956 ж қандай кітабында “славян” жазуының шығуы туралы айтылған
А) “Русская” Палеография
В)Нумизматика
С)Археология памятки Казахстана
Д)Палеография
Е) Эпиграфика
290.Л.В.Черпиннің Москвадағы “Русская Полеография” еңбегі қай жылы шықты.
А) 1956ж.
В)1966ж.
С)1976ж.
Д)1977ж.
Е) 1986ж.
291.Скандинавия халықтарының тілінде “Рук” яғни “Руна” деген сөз қазақшада
А) Сыры ашылмаған “құпия”
В)Түркі жазу
С)Түріктердің құпия жазу
Д) Қазақ жазуы
Е) Араб жазуы
292.Орыс география қоғамының Шығыс Сибирь бөлімі қай жылы қай жерде арнайы экспедиция ұйымдастырды.
А)1889ж Монғолияда
В)1879ж Петербургте
С)1869ж Данияда
Д)1865ж Минскде
Е) 1855ж Ресейде
293. Қай өзен аңғарынан “Құпия жазуы бар үлкен екі ескерткіш тапты”
А) Орхон өзенінің
В) Енисей өзенінің
С)Талас өзенінің
Д)Есіл өзенінің
Е) Нұра өзенінің
294.Құлпытастағы белгісіз жазудың сырын ашу үшін қай ғалым және қай жылы бірқатар ғылыми зерттеу жұмысын жүргізді.
А) В.В.Родлов 1891ж
В)В.Томсен 1893ж
С)Ядринцев 1889ж.
Д) Бартольд 1863ж
Е) Левшин
295.Көне түркі тілі мен ең басты әдеби ескерткіші
А) Күлтегін,Төныкөк
В) Күлтегін, Орхон
С)Сына,Руна
Д) Араб,парсы
Е)Талас жазуы
296.Енисей жазуы қай өзен бойынан табылды.
А) Енисей өзеннің жоғарғы ағысы
В)Орхон өзенінің төменгі ағысы
С)Талас өзенінен
Д) Шу Сырдария өзенінен
Е) Іле өзенінен
297.Қатты денелерге “Тас керамика,металл,қынағаш,сүйек т.б.жазған жазушыларды зерттеген Тарихи қосалқы пәнінің саласы
А) Эпиграфика
В)Палеография
С)Хронология
Д)Археология
Е) Нумизматика
298.Жинау,іздестіру,қалпына келтіру,жазуларын оқу уақытын анықтау бұлар қай саланы міндеттері.
А) Эпиграфика
В) Этнография
С)Полиграфия
Д) Нумизматика
Е)Хронология
299.Эпиграфика саласы қандай ғылымдармен тығыз байланыста болады.
А) Палеография,археология
В)Палеография,хронология
С)Археология,Нумизматика
Д)Метрология мен Сфрагистика
Е)Эпиграфика,этнография
300.Эпиграфика ең алғаш рет қай дәуірде пайда болды.
А)Қайта өркендеу дәуірінде
В)Феодализм дәуірінде
С)Алғашқы қауымдық құрылыс
Д)Капитализм дәуірінде
Е) Социолизм дәуірінде
Кафедра меңгерушісі: т.ғ.д., профессор Асылбеков М.Х
Достарыңызбен бөлісу: |