Шындықты ұғымдық бейнелеу деңгейіндегі дүниетаным a дүниені қабылдау

A) Конфуций;

C) Лао- Цзы;

D) Сиддхартха Гаутама;

E) Мэн- Цзы;

Өркениет жолынан бас тартып, қайтадан «нәрестелік» күйге қайта оралуға шақырған Көне Қытай философы?

A) Конфуций;

B) Лао-Цзы;

C) Хань Фэй-Цзы;

D) Мо-Цзы;

E) Сюнь-Цзы.

У-вэй (әрекетсіздік) адамның өзін-өзі ұстау принципі ретінде қайда қалыптасты?

A) Араб-мұсылман философияда

B) Антикалық философиясында

C) Көне Үнді философиясында

D) Көне Қытай философиясында

E) Ортағасырлық батыс философиясында

«Инь» және «ян» ұғымдары қай бағытқа жатады?

A) буддизмге;

B) йогаға;

C) брахманизмге;

D) моизмге;

E) даосизмге.

Көне Қытай философиясындағы заттардың табиғи жолы

A) инь;

B) ян;

D) сяо;

E) Дао.

Көне Қытай философиясының негізгі ағымдарының бірі:

A) буддизм;

B) суфизм;

C) перипатетизм;

D) джайнизм;

E) конфуцишілдік.

Әрбір индивидтің мәдениеттілігі мен моралдылығы арқылы барлық қоғамның жақсы өмір сүруін байланыстырып қарастырған Көне Қытай философы:

A) Хань Фэй-Цзы;

B) Мо-Цзы;

C) Конфуций;

D) Лао-Цзы;

E) Ле-Цзы;

Конфуций философиясындағы ізгіліктің орталық принципі:

A) құдаи мәңділіктерге көтерілу жолы

B) тіршілік қажеттіктерін қанағаттандыру

C) гуманизм принципі

D) әр адамның өз принципі

E) азаптан құтылу

«Алтын орта» жолы өзара үйлесімділік, іс пен сөздің сәйкестігі - бұл этикалық принциптер:

A) моизмдікі;

B) даосизмдікі;

C) легизмдікі;

D) конфуцишілдіктікі;

E) буддизмдікі;

«Ізгі адам өзіне талаптар қояды, төмен адам басқаларға талаптар қояды» деген Көне Қытай философы?

A) Конфуций;

B) Ле-Цзы;

C) Лао-Цзы;

D) Мо-Цзы;

E) Хань Фэй-Цзы.

Конфуцийдің этикалық-саяси көзқарастарының мәні:

A) комунизм құрылысшыларының моральдық кодексін жасауында

B) ізгілік арқылы мемлекетті басқару концепциясында

C) жаңа мемлекет құруға талпынуында

D) қоғамның демографиялық мәселелерін шешуінде

E) саяси төнкеріс жасауында

Тоталды азаптану және одан айығу қай философияның орталық мәселесі?

A) Көне Үнді философиясының

B) Көне Грекия философиясының

C) Көне Қытай философиясының

D) Көне Иран философиясының

E) Бүкіл Көне Шығыс философиясының

Упанишадалардағы абсолютті рухани субстанция:

A) Пуруша

B) Вишну

D) Брахман-Атман

E) Майя

Көне Үнді философиясындағы адамгершіліктік құлшыну заңы мына ұғыммен белгіленеді

A) нирвана;

B) карма;

C) атман;

D) сансара;

E) джива.

Көне Үнді философиясындағы ортодоксалды мектеп, йоганың теориялық негізі

A) ньяя;

B) буддизм;

C) чарвака-локаята;

D) джайнизм;

E) санкхья.

Дүниенің алғашқы бастамасы от, су, жер деп санаған Көне Үнділік ортодоксалды емес мектеп:

A) буддизм;

B) йога;

D) веданта;

E) чарвака-локаята.

Көне Үнді философиясының өкілі:

A) Сенека;

B) Парменид;

C) Зенон;

D) Джина;

E) Лао-цзы.

Махавира Вардхамана - ... негізін қалаушы:

A) буддизмнің;

B) классикалық йоганың;

C) индуизмнің;

D) кришнаизмнің;

E) джайнизмнің.

Джайнизм метафизикасындағы мәңгі тәуелсіз екі субстанция:

A) Брахман мен Атман;

B) Пракрити мен Пуруша;

C) Джива мен Аджива;

D) Астика мен Настика;

E) Шрути мен Смрити.

Қазіргі дүниежүзілік діндердің бірі болып табылатын көне үнділік діни-философиялық ілім:

A) буддизм;

B) йога;

D) джайнизм;

E) чарвака-локаята.

Буддизмнің пайда болуы мен таратылуы кімнің атымен байланысты?

A) Лао-цзының;

B) Махавиры Вардхамананың;

C) Сиддхартхи Гаутаманың;

D) Патанджалидің;

E) Бадараяның.

Буддизм онтологиясының басты категортясы:

A) мокша;

B) дхарма;

C) пракрити;

D) брахман;

E) анну.

Нирвана - бұл:

A) сұлық қалу күйі, сананың сөнуі;

B) алғашқы адам;

C) тыныстану өнері;

D) тірі жарандардың алмасу тізбегі;

E) әлемдік ой-сана.

A) буддизмнің;

B) йоганың;

C) джайнизмнің;

D) индуизмнің;

E) ведантаның.

Антикалық философия:

A) Ортағасырлар философиясы;

B) Көне Үнді философиясы;

C) Гректер мен римдіктер философиясы;

D) Көне мысырлықтардың ілімі;

E) Көне шығыстық даналық.

Антикалық философияның сипатты белгісі:

A) теоцентризм;

B) космоцентризм;

C) монотеизм;

D) ғылымицентризм;

E) мәденицентризм.

«Космос», «Логос», «Архе», «Эйдос», «Сан», «Өлшем»... - қандай философияның маңызды ұғымдары?

A) Көне Үнді философиясының;

B) Қытай философиясының;

C) Грекия философиясының;

D) бүкіл Көне Шығыстың;

E) Көне әлемнің.

Фалес іліміндегі дүниенің алғы бастамасы:

A) ауа;

B) су;

D) идея;

Шындықтың сандық жағына көңіл аударған көнегрек ойшылы:

A) Анаксагор;

B) Пифагор;

C) Гераклит;

D) Сократ;

E) Аристотель.

Анаксимандр іліміндегі дүниенің алғы бастамасы:

A) атом;

B) сан;

D) апейрон;

E) ауа.

Апейрон – ол:

A) философиялық трактат;

B) шексіз, белгісіз зат;

C) көнегрек философы;

D) көнегрек құдайшасы;

E) Платонның Отаны.

«Барлығы да ағады», «Бір өзенге екі рет қайтып кіруге болмайды» деген кімнің сөзі?

A) Фалестің;

B) Гераклиттің;

C) Парменидтің;

D) Зенонның;

E) Пифагордың.

«Санға барлық заттар ұқсас» деген кімнің сөзі?

A) Гераклиттің;

B) Горгидің;

C) Пифагордың;

D) Парменидтің;

E) Фалестің.

«Бұл космосты еш құдай да, ешбір адам да жасаған жоқ, ол әрқашанда болған, бар, бола да береді, бірде жанып, бірде сөнетін мәңгі от сияқты» деген сөз кімдікі?

A) Ксенофандікі;

B) Гераклиттікі;

C) Пифагордікі;

D) Анаксимендікі;

E) Зенондікі.

Болмыс мәселесін ең алғашқы қойған философиялық мектеп:

A) Милеттік мектеп;

B) Афиналық мектеп;

C) Атомистік мектеп;

D) Пифагорейшілер мектебі;

E) Элей мектебі.

Антикалық философиядағы ойлау мен болмыстың тепе-теңдігі идеясы кімге жатады?

A) Анаксименге;

B) Сократқа;

C) Горгиге;

D) Парменидке;

E) Антисфенге.

Онтологияның негізін қалаушы, «Болу немесе мүлдем болмау» деген фрагменттің авторы:

A) Платон;

B) Гераклит;

C) Парменид;

D) Диоген;

E) Шекспир.

Апория – бұл:

A) алынбайтын логикалық қиындық;

B) сұлулық туралы ілім;

C) математикалық термин;

D) көне оқу орны;

E) Элей мектебінің өкілі.

Атышулы «Дихотомия», «Ахиллес», «Жебе» апориялардың авторы:

A) Анаксимен;

B) Пифагор;

C) Левкипп;

D) Аристотель;

E) Элейлік Зенон.

Зенонның апориялары нені дәлелдейді?

A) көптік пен қозғалыстың кайшылықсыз ойлауға болмайтындығын;

B) дүниені тануда тәжірибеге сүйенудің қажеттілігін;

C) құдайлар алдындағы қорқыныштың мағынасыздығын;

D) адам тұлғасының өзіндік құндылығын;

E)демократияның тиранияға қарағанда артықшылықтарын.

Кімнің шығармасы: «Барлық заттар араласып жатқан, сосын ақыл келді де оларды бір тәртіпке келтірді», - деп басталады?

A) Анаксагордің;

B) Аристотельдің;

C) Антисфеннің;

D) Анаксименнің;

E) Анаксимандрдың.

Көне Грек атомистері:

A) Фалес, Анаксимандр, Анаксимен;

B) Парменид, Зенон, Мелисс;

C) Левкипп, Демокрит, Эпикур;

D) Сократ, Платон, Аристотель;

E) Анаксагор, Протагор, Эмпедокл.

Левкипп пен Демокриттің ілімі:

A) софистика;

B) атомистика;

C) монадология;

D) схоластика;

E) логистика.

Демокрит философиясында атомдар бір бірінен несімен ерекшеленеді?

A) формасымен;

B) салмағымен;

C) жылуымен;

D) түр-түсімен;

E) қаттылығымен.

Демокриттің атомистика ілімін жалғастырушы:

A) Сократ;

B) Протагор;

C) Эпикур;

D) Софокл;

E) Цицерон.

Антикалық алғашқы ағартушылар деп атауға болады:

A) элеаттарды;

B) пифагорейшілерді;

C) скептиктерді;

D) софистерді;

E) стоиктерді.

«Адам – барлық заттардың өлшемі» деген пікірді кім айтты?

A) Горгий;

B) Эмпедокл;

C) Сократ;

D) Платон;

E) Протагор.

«Сөз- ұлы билеуші»,- деген софист:

A) Горгий;

B) Фалес;

C) Гераклит;

D) Пифагор;

E) Анаксагор.

«Өзіңді өзің танып біл» деген дельфийлік сөзге философиялық мән берген ойшыл:

A) Фалес;

B) Платон;

C) Пифагор;

D) Критий;

E) Сократ.

Сократ кімдерге қарсы күресті?

A) Элей мектебінің өкілдеріне;

B) Пифагорейшілер мектебінің өкілдеріне;

C) атомистикаға;

D) софистикаға;

E) схоластикаға.

Өзінің философиясының негізгі әдісін Сократ былай атады

A) есімдерді түзету ережесі

B) әмбебапты математика

C) құмырсқаның жолы

D) майевтика

E) софистика

Қайырымдылықтың қайнар көзі білімде, жауыздықтың қайнар көзі адамның надандығында дейтін Сократтың позициясы:

A) ағартушылық

B) этикалық рационализм

C) натурализм

D) моралдық утопизм

E) утилитаризм

Сократ бойынша, ізгілік дегеніміз - ол:

A) өлшемді сезіну

B) табиғатпен келісімділік өмір

C) мемлекеттің заңдарына бағыну

D) даналық

E) сыртқы әсемдік

Сократикалық диалогтардың авторы?

A) Парменид;

B) Демокрит;

C) Аристотель;

D) Плотин;

E) Платон.

Платон - ненің негізін қалаушы?

A) диалектикалық материализмнің;

B) объективтік идеализмнің;

C) панволюнтаризмнің;

D) субъективтік идеализмнің;

E) метафизикалық материализмнің.

Платон философиясындағы басты ұғым:

A) форма;

B) атом;

D) әлемдік ерік;

E) апейрон.

Платон «заттар әлемін» қалай анықтайды?

A) ақиқат болмыс

B) көре-көрнеу болмыс

C) болмыс -емес

D) өзгеше болмыс

E) қоғамдық болмыс

Платон бойынша таным жүзеге асады:

A) интуиция арқылы

B) тәжірибе арқылы

C) мистикалық экстазда

D) жанның ақиқатты еске түсіруі арқылы

E) логикалық ойлау жолымен

Идеалды мемлекет туралы ілімді қалыптастырған «Мемлекет» атты философиялық-саяси шығарманың авторы?

A) К.Маркс;

B) Сократ;

C) Платон;

D) Эпикур;

E) Конфуций.

Платон философиясындағы жоғарғы идея («Барлық идеялардың идеясы»):

A) әділеттілік идеясы

B) даналық идеясы

C) махаббат идеясы

D) билік идеясы

E) ізгілік идеясы

«Платон менің досым, бірақ ақиқат қымбатырақ» деген сөздің авторы:

A) Цицерон;

B) Эпикур;

C) Горгий;

D) Аристотель;

E) Теофраст.

Не үшін Аристотельді «адамзаттың бірінші ұстазы» атайды?

A) формальдық логиканы қалыптастырғаны үшін

B) сындарлы этикалық ілімді қалыптастырғаны үшін

C) мемлекеттілік теориясын дамытқаны үшін

D) физика, биология және тағы басқа ғылымдардағы ашылымдары үшін

E) барлық антикалық ғылым мен даналықты синтездеген философиялық ілім жасағаны үшін.

«Бірінші философияны» (метафизиканы) Аристотель қандай ғылым ретінде анықтайды?

A) табиғаттану ғылымы

B) саясаттану ғылымы

C) себептер мен бастамалар туралы, таза болмыс туралы

D) ізгілік туралы

E) адам туралы

Аристотель бойынша, субстанцияның екі жағы:

A) форма және мазмұн

B) құрылым және элемент

C) себеп және салдар

D) болмыс пен болмыс-емес

E) форма мен материя

Табиғаттың мақсаттылығы мен заттардың өзгермелілігін мойындау кімнің философиясына тән?

A) Платонның;

B) Гераклиттің

C) Аристотельдің;

D) Горгийдің;

E) Демокриттің.

Аристотельдің философисын жалғастырушылар:

A) перипатетиктер;

B) скептиктер;

C) схоластиктер;

D) реалистер;

E) иррационалистер.

Эпикурше адамды құдайлар мен табиғат және өлім алдындағы қорқыныштан не азат етеді?

A) тән ләззәті

B) байлық

C) жоғарғы күштерге үміт

D) ессіздік

E) дүниенің құрылысын білу

Өзі өмір сүрген қоғамдағы барлық нормалар мен құндылықтарды, қоғам институттарын теріске шығарған философиялық мектеп?

A) стоиктер;

B) киниктер;

C) скептиктер;

D) неоплатониктер;

E) неопифагорейшілер;

Стоиктер үндеген «табиғи өмір» - бұл өмір немен үйлесімді болуы керек?

A) өзінің физиологиялық сұраныстарымен

B) өмір үшін күрес заңымен

C) зердемен

D) жалпы қабылданған құндылықтармен және нормалармен

E) өлшемдік сезіммен

Сенеканың айтуынша, барлық стоиктерге тән ереже:

A) «Көзге түспей өмір сүр»

B) «Заттар табиғатымен есептесіп өмір сүр»

C) «Өзді-өзіңізге шамшырақ болыңыз»

D) «Өзіңді-өзің танып біл»

E) «Құдайды сүй, сонда ойыңа не келсе соны істейсің»

Плотин философиясы бойынша, дүние ненің нәтижесінде пайда болады?

A) атомдардың бостықта қосылуының нәтижесінде

B) ештеңе еместен Құдайдың жаратуы нәтижесінде

C) бірегейдің эманациясында

D) идеялардың материяға әсері нәтижесінде

E) материяның өзді-өзіндік формалылануынан.

Теология - ол:

A) Логос туралы ілім

B) Таным туралы ілім

C) Құдай туралы ілім

D) Адам туралы ілім

E) Табиғат туралы ілім

«Философия - теологияның күңі» деген анықтама қай кезеңге жатады?

A) антикалық кезеңге

B) қайта өрлеу дәуіріне

C) жаңа заманға

D) ағартушылық дәуіріне

E) ортағасырлық кезеңге

Ортағасырлық философияға тән сипаттама:

A) космоцентризм;

B) антропоцентризм;

C) ғылымицентризм;

D) теоцентризм;

E) пантеизм.

Ортағасырлық философиялық ой кешу әдістерінің ерекшелігі мынадай принциппен айшықталады:

A) ашылу принципімен

B) қайшылық принципімен

C) тарихилық принципімен

D) эмпиризм принципімен

E) психазм принципімен

Құдайдың дүниені ештеңеден жасауы концепциясы:

A) хилиазм;

B) эсхатология;

C) креационизм;

D) сотериология;

E) монотеизм.

Христиандық «Шіркеу әкейлерінің» ілімі:

A) патристика;

B) апологетика;

C) евгеника;

D) схоластика;

E) аскетика.

Патристиканың көрнекті өкілі, «Құдай қаласы туралы» және «Исповедь» кітаптарының авторы?

A) Златоуст;

B) Ориген;

C) Татиан;

D) Дионисий Ареопагит;

E) Аврелий Августин.

Патристиканың өкілі, алғашқы рет адамзат тарихын біртұтас, объективті заңды процесс ретінде көрсеткен:

A) Фома Аквинский;

B) Ориген;

C) Аврелий Августин;

D) Иоанн Скот Эриугена;

E) Петр Абеляр.

Схоластика:

A) Дүние туралы дінге қарсы көзқарас

B) Көне Шығыстық философияның бағыты

C) Әдіс туралы ілім

D) Ортағасырлық философиялық ілім

E) Дүниені танып білуге болатындығын терістеу.

Ортағасырлық батысеуропалық схоластиканың гүлдену кезеңі:

A) IX ғасырға дейін

B) IX-XII ғ.ғ.

C) XIII ғ.

D) XIV ғ.

E) XV ғ.

Схоластикалық философияның әйгілі өкілі, «Сумма теологии», «Сумма против язычников» шығармаларының авторы?

A) Пьер Абеляр;

B) Уильям Оккам;

C) Дунс Скот;

D) Фома Аквинский;

E) Раймонд Луллий.

Ф. Аквинскийге сәйкес адам танымының шексіз құралы не?

A) табиғат

B) идеялар әлемі

C) құдай болмысы

D) ғарыш

Ортағасыр философтарының жалпылық табиғатымен, жалпы түсініктер жайындағы пікірталастарының қарама-қайшы позициялары

A) материализм және идеализм;

B) реализм және номинализм;

C) рационализм және иррационализм;

D) диалектика және метафизика;

E) монизм және дуализм.

У. Оккамның схоластардың жалған білімділігіне қарсы қолданған әдісінің образды атауы:

A) «Алтын қағида»

B) «Алтын қиылыс»

C) «Бритва»

D) «Маятник»

E) «атауларды түзету қағидасы»

Адамның ең жоғарғы мүмкіндігі болып табылатын ақыл мен ақиқат өлшемі жайындағы ілімді қалыптастырушы ортағасырлық мұсылмандық ойлау ішіндегі бағыт:

A) калам;

B) джайнизм;

C) фәлсафа;

D) сопылық;

E) иррационализм.

«Екінші ұстаз» атанған араб-мұсылман ойшылы:

A) Әл-Фараби;

B) Әл-Газали;

C) Ибн-Сина;

D) Ибн-Рушд;

E) Әл-Кинди.

«Сауығу кітабы» қай араб-мұсылман философтікі:

A) Әл-Фараби;

B) Әл-Газали;

C) Ибн-Сина;

D) Ибн-Рушд;

E) Әл-Кинди.

«Қайырымды қала тұрғындарының көзқарасы» трактатының авторы:

A) Әль-Кинди;

B) Әль-Бируни;

C) Ибн Сина;

D) Әль-Фараби;

E) Ибн Рушд.

Аль-Фараби философиясының айшылықты белгісі:

A) адамның құдіретті табиғаты

B) адамның ғарыштық табиғаты

C) адамның күнәхарлық табиғаты

D) адамның қолжетпес табиғаты

E) адамның әлеуметтік табиғаты

Ортағасырлық араб-мұсылман әлемінің танымал философы әрі дәрігері, «Дәрігерлік ғылым канонының» авторы?

A) Әль-Фараби;

B) Ибн Сина;

C) Ибн Рушд;

D) Ибн Туфайл;

E) Ибн Баджа.

Ибн Рушдтың «Терістеуді терістеу» кітабы кімге қарсы бағытталған:

A) Әль-Фарабиге;

B) Әль-Бируниге;

C) Әль-Газалиға;

D) Ибн Синаға;

E) Ибн Баджиге.

«Философтарды терістеу» кітабының авторы, сопылық философияның өкілі:

A) Әль-Газали;

B) Яссауи;

C) Ибн Араби;

D) Руми;

Исламдағы аскеттікті уағыздаушы ортағасырлық діни-мистикалық ілім:

A) джайнизм;

B) перипатетизм;

C) пантеизм;

D) «Тазалық ағайындары» ілімі;

E) суфизм.

«Ақиқаттың екі жақтылығы» теориясының негізін салушы:

A) Аль-Газали;

B) Аль-Кинди;

C) Ибн-Сина;

D) Аль-Фараби;

E) Ибн-Рушд.

Ибн Сина «Ақиқат жолындағы ағайындар» деп кімдерді атады?

A) каламиттерді;

B) сопыларды;

C) дәрігерлерді;

D) неоплатониктерді;

E) еуропалық сопыларды.

Қайта өрлеу дәуірі философиясының өкілдерін көрсет:

A) Ф. Бэкон, Р. Декарт, Дж. Локк;

B) Ф. Аквинский, П. Абеляр, Д. Скот;

C) Гераклит, Демокрит, Зенон;

D) Н. Кузанский, Дж. Бруно, Н. Коперник;

E) Вольтер, Руссо, Дидро.

Қайта өрлеу дәуірі философиясының негізгі ерекшелігі:

A) космоцентризм;

B) теоцентризм;

C) сциентизм;

D) технократизм;

E) антропоцентризм.

Адамды түсінудегі Қайта өрлеу дәуірі философиясына тән ерекшелік:

A) адам -қоғамдық тіршілік иесі

B) адам -ойлаушы тіршілік иесі

C) адам -жанға ие қоғамдық жаратылыс

D) адам -жаратушы, суретші

E) адам -микроғарыш.

«Адам құзыреті жайындағы сөздер» - итальян гуманистерінің «манифестінің» авторы кім?

A) Марсилио Фичино;

B) Колюччо Салютати;

C) Данте Алигьери;

D) Джордано Бруно;

E) Джованни Пико делла Мирандола.

Эпикур ілімдерін жалғастырушы және әрі танымал етуші Қайта өрлеу дәуірі философиясының көрнекті өкілі:

A) Лоренцо Вала;

B) Николай Кузанский;

C) Авиценна;

D) Фома Аквинский;

E) Н.А. Бердяев.

Кайта өрлеу дәуірі натурфилософиясына тән белгі:

A) теизм;

B) космоцентризм;

C) пантеизм;

D) механицизм;

E) материализм.

Қарама-қайшылықтардың сәйкес келуі жайлы диалектикалық ілімді қалаушы Ренесанс дәірінің ірі кардинал-философы әрі ойшылы:

A) Марсилио Фичино;

B) Альберт Великий;

C) Николай Коперник;

D) Николай Кузанский;

E) Николо Макиавелли.

Әлемнің гелиоцентрлік жүйесінің негізін калаушы Қайта өрлеу дәуірі ойшылы:

A) Птолемей;

B) Н. Коперник;

C) Архимед;

D) Лаплас;

E) Галилей.

Шіркеу инквизициясының әмірімен отқа өртенген Қайта өрлеу дәуірінің көрнекті философы:

A) Леонардо да Винчи;

B) Н. Кузанский;

C) Л. Вала;

D) Т. Кампанелла;

E) Дж. Бруно.

«Государь» кітабының авторы, Қайта өрлеу дәуірінің ойшылы:

A) Леонардо да Винчи;

B) Мишель де Монтень;

C) Эразм Роттердамский;

D) Никколо Макиавелли;

E) Томас Мор.

Томмазо Кампанелланың кемел мемлекетінің атауы:

A) «Город Солнца»;

B) «Гиперурания»;

C) «Добродетельный город»;

D) «Утопия»;

E) «Новая Атлантида».

Эссе жанрын өз идеяларын баяндау үшін қолданған XVI ғ. француз гуманисті, ойшыл – скептик:

A) Пьер Абеляр;

B) Жан Кальвин;

C) Д.Дидро;

D) Ж.-Ж. Руссо;

E) Мишель де Монтень.

Реформация өкілі:

A) Фр. Петрарка, Д.Алигьери, К.Салютати;

B) Н.Макиавелли, Т.Мор, Т.Кампанелла;

C) М.Фичино, Дж. Пико делла Мирандола, Ж.-Б. Альберти;

D) Н.Кузанский, Н.Коперник, Дж.Бруно, Б.Телезио;

E) М.Лютер, Ж.Кальвин, Т.Мюнцер, У.Цвингли.

Жаңа дәуір философиясына мейлінше тән белгі:

A) наукоцентризм;

B) пантеизм;

C) космоцентризм;

D) теоцентризм;

E) гуманизм.

Жаңа дәуір философиясындағы эмпирикалық бағытың (тәжірибелік-индуктивтік) өкілдері:

A) И.Кант, И.Г.Фихте, Ф.Шеллинг, Г.В.Ф.Гегель;

B) Ф.Бэкон, Г.Гоббс, Дж.Локк;

C) Р.Декарт, Б.Спиноза, Г.В.Лейбниц;

D) Демокрит, Эпикур, Тит Лукреций Кар;

E) Т.Браге, И.Кеплер, Н.Коперник.

Ойлаудың индуктивтік әдісі мен эмпиризмнің негізін қалаушы:

A) Р. Декарт;

B) Ф. Бэкон;

C) Дж. Локк;

D) Б. Спиноза;

E) Т. Гоббс.

Ф. Бэконға сәйкес ғалымның мақсаты не?

A) адам жанын жетілдіру

B) теологияның «күңі» болу

C) табиғатты түсіну

D) ғалымның қызығушылығын қанағаттандыру

E) табиғатты билеу және адамның өмір сүру жағдайын жақсарту

Дедуктивті математикалық әдістердің, логиканың ақалдың ғылыми танымда басымдылығын көрсететін жаңа еуропалық философиялық бағыт:

A) рационализм;

B) номинализм;

C) эмпиризм;

D) интуитивизм;

E) сенсуализм.

Р. Декарттың ғылыми әдісі:

A) дедуктивтік әдіс

B) схоластикалық

C) софистикалық

D) индуктивтік

E) аксиоматикалық

Р. Декарттың онтологиялық устанымы:

A) материалистік монизм

B) идиалистік монизм

C) плюрализм

D) дуализм

E) субъективтік идеализм

Саясат пен моральды тануға жаратылыстанулық ғылыми әдісті қолданушы XVII ғ. ағылшын эмпиризмінің өкілі:

A) Б.Спиноза;

B) Дж.Беркли;

C) Т.Гоббс;

D) И.Кант;

E) Р. Декарт.

Қоғам мен мемлекетті библия ғажайыптарымен салыстырушы Т.Гоббстың танымал шығармасы:

A) «Гоблин»;

B) «Дракон»;

C) «Ехидна»;

D) «Минотавр»;

E) «Левиафан».

Дж. Локктың: «Ақылда бұрын-соңды түйсікте болмаған ештеңе жоқ» деген сөзі қандай ұстанымды аңғартады?

A) рационализма;

B) скептицизма;

C) сенсуализма;

D) априоризма;

E) релятивизма.

«Бірінші» және «екінші» сапалар теориясын қалыптастырушы, Жаңа дәуір философиясындағы эмпиризмнің өкілі:

A) Ф.Бэкон;

B) Т.Гоббс;

C) Р.Декарт;

D) Дж.Локк;

E) Дж.Беркли.

Дж. Берклидің философиялық ұстанымы:

A) материализм;

B) идеализм;

C) дуализм;

D) плюрализм;

E) пантеизм.

Д.Юмның философиялық ұстанымы:

A) материализм;

B) скептицизм;

C) объективный идеализм;

D) дуализм;

E) теизм.

«Субстанция өз-өзінің себебі» деген тұжырымының авторы:

A) Д. Юм;

B) Г. Лейбниц;

C) Ф. Бэкон;

D) Дж. Локк;

E) Б. Спиноза.

«Құдай, немесе Табиғатты» дейтін Б.Спинозаның субстанция жайлы ілімі?

A) Монизм

B) Деизм

D) Мистикалық пантеизм

E) Натуралистік пантеизм

Жаңа еуропалық философияда субстанцияның көптігі жайындағы ілімді жасаған:

A) Р. Декарт;

B) Дж.Локк;

C) Б.Спиноз;

D) Д.Юм;

Г.Лейбництің философия іліміндегі негізгі ұғым:

A) субстанция;

B) монада;

C) логос;

D) субстрат;

E) апейрон.

XVIII ғ. ағартушылық философиясының негізгі идеясы:

A) адамзат дамуы және ғылым культі

B) барлығының құдіретті болжамы

C) жалпы бірлік идеясы

D) әлемдердің көптігі жайлы идея

E) коммунизм идеясы

Француз ағартушыларының бірі:

A) Д.Юм;

B) И.Кант;

C) Д.Локк;

D) Ж.Ж.Руссо;

E) И.Гердер.

«Адам машина» кітабының авторы, ХVIII ғ француз материалисті

A) Гольбах;

B) Гельвеций;

C) Ламетри;

D) Дидро;

E) Кондорсе.

Француз энцоклопедиясының басылуына ұйытқы болған философ-ағартушы:

A) Вольтер.

B) Гольбах.

C) Ламетри.

D) Дидро.

E) Руссо.

«Ақылды эгоизм» концепциясын, тұлғаны қалыптастырудағы әлеуметтік ортаның ролі жайындағы ілімді қалыптастырушы ағартушы-философ:

A) Ж.-Ж.Руссо;

B) К. Гельвеций;

C) П.Гольбах;

D)Д.Дидро;

E) Ф.Вольтер.

Неміс классикалық философиясының негізін салушы.

A) И.Фихте.

B) Г.В.Ф.Гегель.

C) Л.Фейербах.

D) Ф.Шеллинг.

E) И.Кант.

Философияны «Мен не біле аламын? Мен не істеуім керек? Мен неге сенемін?»- деген сұрақтар арқылы анықталған ...

A) Д.Дидро;

B) Р.Декарт;

C) Б.Спиноза;

D) И.Кант;

E) И.Г.Фихте.

«Таза ақылға сын» кітабының авторы:

A) И.Фихте.

B) Г.В.Ф.Гегель.

C) О.Конт

D) И.Кант.

E) Ф.Шеллинг.

И. Кант бойынша обьективті өмір сүруші, бірақ тануға болмайтын әлемнің сыртқы бөлігі қалай аталады?

A) «идеялдар әлемі»

B) «құбылыстар әлемі»

C) «қалыптасу әлемі»

D) «елес әлемі»

E) «өз-өзіндегі заттар әлемі»

И. Кант бойынша «өз-өздігіндегі заттар» әлемін тануда, әлемді бір бүтін деп ойлауға ұмтылыста пайда болатын шешуін таппас қайшылық ол ...

A) антиномия.

B) апория.

C) дилемма.

D) антитезис.

E) триада.

Адам өзі үшін де, басқалар үшін де мақсат болып табылады»- деген абсалютті маральды заңның формуласының авторы?

A) И.Кант;

B) Г.В.Ф. Гегель;

C) Л.Фейербах;

D) Ф.Шеллинг;

E) Ф.Энгельс.

И.Фихтенің негізгі шығармасы:

A) «Таза ақылға сын»

B) «Логика ғылымы»

C) «Христиандықтың ақиқаты»

D) «Ғылыми ілім»

E) «Табиғат философиясы идеясы»

И.Г. Фихтенің философиялық ұстанымы:

A) объективтік идеализм

B) плюрализм

C) субъективтік идеализм

D) дуализм

E) антропологиялық материализм

Ф. Шеллингтің философиялық ұстанымы:

A) механикалық материализм

B) обьективтік идиализм

C) дуализм

D) субьективтік идализм

E) диалектикалық материализм

Ф. Шеллинг философиядан жоғары нені қойды?

A) саясатты

B) ғылымды

C) өмірлік-тәжірибелік дүниетанымды.

D) өнерді

E) идеологияны

Философия тарихында алғашқы болып категориялар жүйесін, диалектикалық логиканың принцптері мен заңдылықтарын қалыптастырушы философ:

A) Р. Декарт.

B) Аристотель.

C) Г.В.Ф.Гегель.

D) Г. Лейбниц.

E) Ж.Ж.Руссо.

Қайшылықтар әлемді қозғаушы, оларсыз даму жоқ – деген философты атаңыз:

A) Аристотель.

B) И.Фихте.

C) Ф.Вольтер.

D) Ф.Шеллинг.

E) Г.В.Ф.Гегель.

Гегель жүйесі жататын философиялық бағыт:

A) обьективтік идиализм

B) субьективтік идализм

C) механикалық материализм

D) дуализм

E) диалектикалық материализм

«Христиандықтың ақиқаты» еңбегінің авторы, неміс классикалық философиясының өкілі:

A) И. Фихте.

B) Л. Фейербах.

C) В. Шеллинг.

D) И. Кант.