Ферменттер
Жоспары Бұл тірі клеткаларда пайда болатын және организмдегі процестерді жылдамдататын белок тектес биологиялық катализаторлар. Фермент (латынның тілінде fermentum - ашу деген мағына береді) деген терминмен қатар әдебиетте энзим (грек тілінде - еnzym, еn - ішкі, zymе - ашытқы деген мағына береді) Бұл тірі клеткаларда пайда болатын және организмдегі процестерді жылдамдататын белок тектес биологиялық катализаторлар. Фермент (латынның тілінде fermentum - ашу деген мағына береді) деген терминмен қатар әдебиетте энзим (грек тілінде - еnzym, еn - ішкі, zymе - ашытқы деген мағына береді)
Ферменттер
Зерттелу тарихы Ферменттердің қызметі туралы алғашқы ғылыми еңбекті Кирхгофф (1814) жариялады. Кейін ашу үдерісі ашытқы жасушаларында ғана өтеді деген ұйғарым жасаған Л. Пастерге (1871), Либих ферменттер жасушалардың өмір сүруіндегі пайда болған өнім, ол жасушада да, олардан бөлек те қызмет атқарады деген қарсы пікір білдірді. Либихтің ғылыми көзқарасы М. Манассейна (1871), Бухнер (1897) зерттеулерінде эксперимент жүзінде дәлелденді. Жасушаларда синтезделген ферменттер өзіне тән арнайы қызметтерін организмнің барлық мүшелерінде атқарады. Ферменттік қасиет, негізінен глобулалық құрылымдағы ақуыздарға тән екені белгілі. Бірақ, қазіргі кезде кейбір фибриллалық ақуыздар да (актин, миозин) катализдік белсенділік көрсететіні анықталды. Ферменттің құрылысы 1. Апофермент – ақуыз денесі (ақуыздық бөлігі) 2. Каталитикалық орталық 3. Субстраттық орталық 4. Ақуыздың активті бөлігі 5. Аллостериялық (реттегіш) орталық Ферменттердің қасиеттері Ферменттердің қасиеттері 1. Ферменттік реакциялар жылдамдығына температураның әсері; 2. Ортаның рН көрсеткішінің әсері; 3. Фермент әсерінің ерекшелігі; 4. Фермент активаторлары мен ингибиторлары; 5. Проферменттер және оларды активтендіру; 6. Изоферменттер; 7. Мультиферменттік жүйе.
Достарыңызбен бөлісу: |