Географиядан қазақ тілінде тест сұрақтары. Сұрақ кітабына 35 нұсқа

B) табиғат кешендерінің азоналылығына

C) қыраттардың орографиясына

D) таулардың биіктігі мен географиялық орнына

E) таулардың мұхитқа жақын орналасуына

19. Солтүстік полюстен Гренланд теңізіне дейін ығып барған экспедиция басшысы

A) И.Д.Потанин.

B) Р.Амундсен.

C) М.Ломоносов.

D) С.Макаров.

E) Г.Седов.

20. Мұхит түбінің үштен бір көлемін құрайтын Үлкен қайраң (шельф) ... орналасқан.

A) Тынық мұхитында

B) Аравия теңізінде

C) Үнді мұхитында

D) Атлант мұхитында

E) Солтүстік Мұзды мұхитында

21. 1977 жылы құрылған Ұлттық табиғи парктің аты:

A) Баянауыл.

B) Алтын Емел.

C) Қарқаралы.

D) Марқакөл.

E) Іле Алатауы.

22. Шымкенттің фосфор тұздарын өндіретін зауыты шикізатты алады.

A) Арқалықтан.

B) Қаратаудан.

C) Павлодардан.

D) Қызылордадан.

E) Ақтөбеден.

23. Батыс Қазақстанды Солтүстік Кавказдың аудандарымен байланыстыратын жол.

A) Орынбор-Ташкент.

B) Орал-Соль-Илецк.

C) Мақат-Бейнеу.

D) Ақтау-Жаңа Өзен.

E) Атырау-Астрахань.

24. Табиғи газ өндіруден алдыңғы орында:

A) Ресей.

B) Өзбекстан.

C) Индонезия.

D) Канада.

E) Ұлыбритания.

25. Аталғандардың ішіндегі ұлттық дін -

A) будда, ислам.

B) христиан, ислам, синтоизм.

C) ислам, христиан.

D) синтоизм, конфуциан, индуизм.

E) будда, индуизм, ламаизм.

26. Антарктиданы қоршайтын теңіздер саны:

A) 4

C) 3

E) 2

A) Жауын-шашын режимі мен тәуліктік температураның өзгеруі амплитудасының үлкендігі.

B) Жер бедерінің жазық болуы.

C) Ірі су қоймаларының (көл, батпақ) болмауы.

D) Континентальды ауа массаларының жыл бойы әсер етуі.

E) Ірі ауа массаларының болмауы.

28. Үстірттің Қазақстан территориясындағы бөлігі:

A) Солтүстік-Шығыс.

B) Батыс.

C) Шығыс.

D) Солтүстік.

E) Солтүстік-Батыс.

29. Астанасы Антанариву, аралдағы мемлекет:

A) Калимантан.

B) Камор.

C) Мадагаскар.

D) Бахрейн.

E) Сан-Томе.

30. Бокситтің дүниежүзілік қорының 1/3 бөлігі:

A) Оңтүстік Америкада.

B) Солтүстік Америкада.

C) Австралияда.

D) Еуропада.

E) Азияда.

A) эррозиясы

B) сулылығы

C) қышқылдылығы

D) құнарлылығы

E) қалыңдығы

2. Түсі мен басқа да сыртқы белгілері µзара ұқсас адамдар тобы

A) монголоидтар

B) ұлт

C) халық

E) нәсіл

A) Антарктида

B) Лавразия

C) Гондвана

D) Еуразия

E) Америка

4. Солтүстік Америкадағы ең ірі µзен

A) Макензи

B) Миссисипи

C) Миссури

D) Лаврентия

E) Юкон

A) Г.Н. Потанин

B) А.И. Бутаков

C) П.К. Козлов

D) И.В. Мушкетов

E) Н.А. Северцов

6. Материктің жер қыртысының қалыңдығы:

A) 40-60 км

B) 6-15 км

C) 15-20 км

D) 35-70 км

E) 20-25 км

7. Қазіргі кезде географиялық қабықты өзгертетін негізгі фактор:

A) Климат.

B) Ішкі процесс.

C) Антропогендік.

D) Сыртқы процесс.

E) Жер бедері.

8. Қазақстанның «Алтын» тауы:

A) Алтай.

B) Тянь-Шань.

C) Памир.

D) Саян.

E) Жоңғар Алатауы.

9. Арал алабының өзендері.

A) Сырдария, Келес, Арыс.

B) Лепсі, Тентек.

C) Ертіс, Тобыл.

D) Жайық, Жем.

E) Есіл, Қаратал.

10. Жер бетінің жоғарғы құнарлы қабаты:

A) Топырақ.

B) Магма.

C) Биосфера.

D) Жер бедері.

E) Литосфера.

11. Батыс Сібірдің Қазақстан жеріндегі өзендері:

A) Ойыл, Нұра, Жетісу.

B) Ертіс, Тобыл, Есіл.

C) Жем, Жайық, Сағыз.

D) Сырдария, Арыс, Шу.

E) Іле, Қаратал, Арыс.

12. Қазақстанның маңызды рекреациялық аудандары:

A) Алтай, Қостанай, Арқалық.

B) Атырау, Көкшетау, Ақтау.

C) Көкшетау, Ұлытау, Семей.

D) Қарағанды, Іле, Жоңғар Алатауы.

E) Көкшетау, Іле, Жоңғар Алатауы, Алтай.

13. Қазақстандағы миллионер-қала.

A) Қарағанды.

B) Астана.

C) Тараз.

D) Орал.

E) Алматы.

14. Ауыл шаруашылығының шикізатын өндейтін салалар.

A) Химия, құрылыс.

B) Қағаз, диірмен.

C) Құрылыс, тамақ.

D) Жеңіл, химия.

E) Жеңіл, тамақ.

15. Меридиан доғасының экватордан берілген жерге дейінгі градуспен алынған шамасы:

A) меридиан

B) экватор

C) параллель

D) бойлық

E) ендік

16. Жер бетіндегі бір полюстен екінші полюске қарай шартты түрде жүргізілген сызық:

A) параллель

B) бергштрих

C) экватор

D) меридиан

E) горизонталь

17. Мұхит суының тұздылығы ... өлшенеді:

A) килограммен.

B) граммен.

C) промиллемен.

D) тоннамен.

E) пайызбен.

18. Жыл бойы бағытын 2 рет өзгертіп отыратын жел.

A) Бриз.

C) Антициклон.

D) Циклон.

E) Муссон.

19. Жер бетінде тұрақты желдердің пайда болуы:

A) Жер өз осі бойынша айналғандығынан.

B) Жыл мезгілдерінің ауысуынан.

C) Жоғарғы және төменгі қысым болуынан.

D) Күннің түсуінен.

E) Ауа массаларының қозғалуынан.

20. Кіші табиғат кешендеріне ... мысал бола алады.

A) тайга

C) жар, көл, өзен аңғарлары

D) жалпақ жапырақты ормандар

E) экваторлық ормандар

21. Қазақстанның солтүстігінде шілде айының орташа температурасы.

A) +22 С

B) +14 С

C) +26 С

D) +24 С

E) +16 С

22. Қазақстандағы көне қорықты көрсетіңіз.

A) Марқакөл.

B) Ақсу Жабағылы.

C) Науырзым.

D) Үстірт.

E) Алматы.

23. Ертіс мыс қорыту заводы орналасқан жер.

A) Октябрьскіде.

B) Ақжолда.

C) Боко поселкесі.

D) Глубокое поселкесі.

E) Әуезовте.

24. Ірі су бөгендері көп елдер:

A) Чили, Кувейт, Непал.

B) АҚШ, Канада, Ресей.

C) ОАР, Бутан, Қытай.

D) Мексика, Египет, Алжир.

E) Сауд Аравиясы, Монғолия, Түркменстан.

25. Адамның шаруашылық әрекеттерінен жердегі көп өзгерген табиғат кешені:

A) Таулар.

B) Саванналар.

C) Ормандар.

D) Тоғайлар.

E) Шөлдер.

26. Ең тұңғыш «Ермак» мұзжарғыш кемесі жасалды:

A) М.Ломоносовтың жобасымен.

B) Ю.Шмидтің жобасымен.

C) Ф.Нансеннің жобасымен.

D) С.Макаровтың жобасымен.

E) Седовтың жобасымен.

27. Мамандандыру мен кооперативтендіру кең тараған өндіріс саласы.

A) Машина жасау.

B) Металлургия.

C) Тамақ өнеркәсібі.

D) Көлік.

E) Ауыл шаруашылығы.

28. Жоғары дәрежеде дамыған аудандар:

A) Калифорния.

B) Орталық Африка.

C) Монғолия.

D) Оңтүстік Италия.

E) Вьетнам.

29. ОАР неге қосарлы экономикалы ел:

A) Еңбекке жарамды адамдардың көп болуы.

B) Халқының санының көп болуы.

C) Қала агломерациясы жоғары дамыған.

D) Оған экономикасы дамыған, дамушы елдердің де белгілері тән.

E) Ауыл шаруашылығы дамыған.

30. Миллионнан астам тұрғыны бар қала:

A) Самарқанд.

B) Ташкент.

C) Бішкек.

D) Ферғана.

E) Душанбе.

A) 5

C) 4

E) 3

A) құстар

B) микроорганизмдер

C) сүтқоректілер

D) жыртқыштар

E) балықтар

3. Жезқазғандағы мыс кенін ашқан

A) Ш.Уәлиханов

B) Қ.Сәтбаев

C) П.Семенов

D) Л.Берг

E) И. Мушкетов

4. Алюминий зауыты бар қала:

A) Ақтау

C) Жезқазған

D) Зырян

E) Павлодар

5. Еңбекке жарамды халықты… деп атайды.

A) халықтың саны

B) халықтың құрамы

C) еңбек ресурстары

D) ұдай өсуі

E) табиғи өсу

6. Экватор орналасқан ендік

A) Шығыс.

B) Экваторда 0, ендік болмайды.

C) Батыс.

D) Солтүстік.

E) Оңтүстік.

7. Табиғат комплексін өзгертеді:

A) Өсімдіктер.

B) Жануарлар.

C) Климат.

D) Адам.

E) Жел.

A) Антарктида

B) Солтүстік Америка

C) Евразия

D) Африка

E) Австралия

9. ... тұрғылықты халық жоқ

A) Оңтүстік Америкада.

B) Солтүстік Америкада.

C) Африкада.

D) Антарктидада.

E) Австралияда.

10. Географиялық қабықтың құрамына ... кіреді.

A) Литосфераның жоғарғы қабаты, гидросфера, биосфера, атмосфера.

B) Ядро, мантия, гидросфера, ионосфера.

C) Биосфера, гидросфера, ядро, жоғарғы мантия.

D) Мантия, ядро, ионосфера, магносфера.

E) Атмосфераның жоғарғы қабаты, мантия, гидросфера, магносфера.

11. Еуропа мен Азия материктерінің шекарасы өтетін өзен

A) Сырдария

B) Жайық

C) Амудария

D) Еділ

E) Ертіс

A) Эрозия.

B) Құнарлығы.

C) Денудация.

D) Кептіру.

E) Мелиорация.

13. Кенді Алтайдың пайдалы қазбалары.

A) Көмір.

B) Мұнай, газ.

C) Полиметалл.

D) Фосфориттер.

E) Мыс рудалары.

14. Қаратау жотасында мына кендер көп орналасқан

A) Мыс, молибден

B) Фосфорит, қорғасын

C) Алтын, күміс

D) Мырыш, магний

E) Боксит, мырыш

15. Желдің пайда болуының басты себебі.

A) Космостық сәулелер.

B) Жер шары қыртысының қозғалысы.

C) Атмосфера қысымының өзгеруі.

D) Жер сілкіністер мен вулкандар.

E) Мұхит ағысы.

16. Буряттар, қырғыздар, сахалар (якуттар) ... нәсілдеріне жатады.

A) монголоид

B) аралас

C) орал семья тобына

D) европалық

E) экваторлық

17. Тауда табиғат зонасының алмасып келуі ... деп аталады.

A) ендік зоналылық.

B) табиғат кешендері.

C) зоналылық.

D) биіктік белдеулілік.

E) таулы зона.

18. Біздің планетада тіршілік пайда болған уақыт.

A) 4 - 4,5 млрд. жыл бұрын.

B) 570 млн. жыл бұрын.

C) Төрттік кезеңде.

D) Адамның пайда болуымен бірге.

E) 3 млрд. жыл бұрын шамасында.

19. «Рахманов бұлағы » қорықшасы ... орналасқан.

A) Алтайда

B) Қазақтың ұсақ шоқыларында

C) Кетмен жотасында

D) Қаратау тауларында

E) Іле Алатауында

20. Қазақстандағы жалғыз Шығыс Қазақстан ғана өсіретін мал түрі:

A) Түйе.

C) Марал.

D) Жылқы.

E) Шошқа.

21. Батыс Қазақстанды Солтүстік Кавказдың аудандарымен байланыстыратын жол.

A) Орынбор-Ташкент.

B) Мақат-Бейнеу.

C) Ақтау-Жаңа Өзен.

D) Орал-Соль-Илецк.

E) Атырау-Астрахань.

22. Отын энергетикасында көп барланған пайдалы қазбалардың қай түрі

A) Мұнай.

B) Газ.

C) Көмір.

E) Жанғыш тақта тас.

23. Табынушылар саны жөнінде II орындағы дін.

A) Христиан.

B) Буддизм.

C) Синтоизм.

D) Индуизм.

E) Мұсылман.

24. Орал экономикалық ауданы темір рудасын ... алады.

A) Өзбекстаннан

B) Түрікменстаннан

C) Қырғызстаннан

D) Қазақстаннан

E) Батыс-Сібірден

25. Мұхит суын қозғалысқа келтіретін басты себеп:

A) Температура.

B) Жануарлар.

C) Жел.

E) Тұздылық.

26. Дүние жүзіндегі ең үлкен маржан рифі:

A) Үнді мұхитында.

B) Оңтүстік Америкада.

C) Африкада.

D) Тынық мұхитында.

E) Австралияда.

27. 1932 жылы ... басқарған экспедиция Солтүстік Мұзды мұхитын бір жүзу маусымында (навигация) өту мүмкіндігін дәлелдеді.

A) Баренц

B) Г.Седов

C) И.Д.Папанин

D) Ф.Нансен

E) О.Ю.Шмидт

28. Қазақстанның жазықты аласа таулы бөліктерінде жауын-шашынның таралу заңдылықтары:

A) Оңтүстіктен солтүстікке, батыстан шығысқа қарай жауын-шашын көбейеді.

B) Шығыстан батысқа, солтүстіктен оңтүстікке қарай жауын-шашын көбейеді.

C) Оңтүстіктен-солтүстікке, шығыстан бастықа қарай жауын-шашын көбейеді.

D) Солтүстіктен оңтүстікке қарай азаяды, батыстан шығысқа қарай жауын-шашын мөлшері кемиді.

E) Жауын-шашын біркелкі таралады.

29. Орталық Қазақстанда химия өнеркәсібінің шикізаты.

A) Мұнай-газ кендерінің қалдығы.

B) Шахталық газ, металлургиялық заводтардан шығатын газдар.

C) Автокөліктің пайдаланған газы.

D) Рудалық кен орындарымен бірге болатын әртүрлі газдар.

E) Рудалық химиялық шикізат.

30. Боливиядағы Ла-Пас қаласы теңіз деңгейінен ... метр биіктікте орналасқан.

A) 3630

C) 5050

E) 2440
25 нұсқа

A) Фалес

C) Бехайм

D) Птолемей

E) Аристотель

2. Топырақтың мол µнім алуды қамтамасыз ете алатын қабілеті:

A) эррозиясы

B) қышқылдылығы

C) қалыңдығы

D) сулылығы

E) құнарлылығы

3. Мұхит ағыстарының тууына ... себепші:

A) Ауа температурасы

B) Жауын шашын

C) Ауа массалары

D) Тұрақты желдер

E) Ауа қысымы

4. Хан-тәңірі массивін ашқан:

A) Х.Колумб

B) К.А.Северцов

C) П.П.Семенов

D) И.П.Фальк

E) И.В.Мушкетов

5. Түсті металлургия ... комбинаттардан тұрады.

A) жартылай циклді

B) байыту

C) қайта өңдейтін

D) комплексті

E) толық циклді

6. Ұшақ арқылы түсірілген жергілікті жердің суреті

A) аэрофотосурет

B) космостық сурет

C) план

E) глобус

7. Тропосферадағы су буы ... пайда болған

A) Жер асты суларынан.

B) Су қоймалары мен көлдердің булануынан.

C) Өзен және батпақ суларының булануынан.

D) Мұхит суларының булануынан.

E) Ауаның өзінен.

8. Ежелгі грек географтары тек қана екі дүние бөлігін ажыратқан-

A) Азия мен Африканы.

B) Еуропа мен Азияны.

C) Аустралия мен Еуропаны.

D) Африка мен Еуропаны.

E) Еуропа мен Американы.

9. Солтүстік Американың жер бедерінде басым бөлігі:

A) Қыраттар.

B) Ойпаттар.

C) Таулар.

D) Жазықтар.

E) Үстірттер.

10. Географиялық қабықтың ырғақтылық заңдылығы:

A) Күн мен түн ауысуы.

B) Желдің соғуы.

C) Судың булануы.

D) Мұздардың еруі.

E) Өсімдіктердің өсуі.

11. Қазақстандағы ең биік шың.

A) Мұзтау.

B) Ақбет.

C) Талғар шыңы.

D) Хан-Тәңірі.

E) Народная.

12. Арал теңiзiне құятын өзен:

A) Iле.

C) Орал.

D) Есiл.

E) Ертiс.

13. Сыртқа мұнай шығаратын елдер.

A) Бразилия, Алжир.

B) Қытай, Корея.

C) Үндістан, Египет.

D) АҚШ, Мексика.

E) Сауд Арабиясы, Кувейт.

14. Азиядағы мемлекет.

A) Англия.

B) Австралия Одағы.

C) АҚШ.

E) Жапония.

15. Бір ендікте жатқан табиғат кешендеріндегі айырмашылықтар ... байланысты.

A) рельефке және мұхиттан қашық орналасуына, климатқа, географиялық ендікке.

B) адамның іс-әрекетіне

C) жер асты суларына

D) тұрақты желге

E) ауа массаларына

16. Биіктік белдеулердің саны ... байланысты

A) ауа массаларына

B) таулардың мұхитқа жақын орналасуына

C) таулардың биіктігі мен географиялық орнына

D) табиғат кешендерінің азоналылығына

E) қыраттардың орографиясына

17. Солтүстік Американың Атлант мұхиты жағалауындағы отырықшы халық ... қоныс аударғандар.

A) Үндістаннан

B) Орталық және Оңтүстік Еуропа елдерінен

C) Скандинавия елдері мен Исландия аралынан

D) Қытайдан

E) Аустралиядан

18. Топырақты табиғи күйінде сақтау.

A) Өсімдіктің өсуіне байланысты.

B) Адамның шаруашылық әрекетіне байланысты.

C) Малдың жайылымына байланысты.

D) Географиялық ендікке байланысты.

E) Климатқа байланысты.

19. Қазіргі уақыттағы экологиялық дағдарыстың негізгі себебін көрсетіңіз.

A) Адамның шаруашылық әрекеті.

B) Ұтымсыз ауыл шаруашылығы.

C) Әскери әрекет.

D) Апатты жағдай.

E) Ғарыштық зерттеулер.

20. Ірі мұнай – газ кен орындары

A) Доссор, Қосшағыл

B) Орал, Ақтөбе

C) Мақат, Күлсары

D) Ақтау, Атырау

E) Ақтөбе, Маңғыстау

21. Рудный қаласындағы темір рудасы кен орындары:

A) Соколов және Сарыбай.

B) Қашар, Лисаков.

C) Мақат және Аят.

D) Қаражал, Құлсары.

E) Жезді және Сарыбай.

22. Кеңестік Қазақстанда ауыр машина жасау айрықша дамыды

A) Еңбек ресурстарының квалификациялық дайындығынан.

B) Пайдалы қазбалар кен орындарын игеру үшін.

C) Жаңа жұмыс орындарыының қажеттілігінен.

D) Қазақстанның географиялық орнына байланысы.

E) Сол уақыттағы мемлекет басқарушыларының ерікті шешімінен.

23. Шымкенттің фосфор тұздарын өндіретін зауыты шикізатты алады.

A) Қызылордадан.

B) Ақтөбеден.

C) Қаратаудан.

D) Арқалықтан.

E) Павлодардан.

24. Ірі су бөгендері көп елдер:

A) Мексика, Египет, Алжир.

B) ОАР, Бутан, Қытай.

C) Сауд Аравиясы, Монғолия, Түркменстан.

D) АҚШ, Канада, Ресей.

E) Чили, Кувейт, Непал.

25. Халқының тығыздығы ең жоғары материк:

A) Оңтүстік Америка

B) Антарктида

C) Африка

D) Солтүстік Америка

E) Евразия

26. Антарктиданы қоршайтын теңіздер саны:

A) 3

C) 1

E) 2

A) М.Ломоносовтың жобасымен.

B) Седовтың жобасымен.

C) Ф.Нансеннің жобасымен.

D) Ю.Шмидтің жобасымен.

E) С.Макаровтың жобасымен.

28. Алматы облысының территориясында солтүстік-батыстан оңтүстік-шығысқа қарай соғатын қатты жел.

A) Муссон.

B) Ебі.

C) Арыстанды-қарабас.

E) Сайқан.

29. Тянь-Шань тауының ең әдемі өсімдігі.

A) Еңлікгүл.

B) Сарғалдақ.

C) Көкнар.

D) Долана.

E) Итмұрын.

30. Темір кен қоры мол мемлекет:

A) Перу.

C) Бразилия.

D) Мексика.

E) Аргентина.

A) Ш.Уалиханов

B) Р.Пири

C) Ф.Магеллан

D) Х.Колумб

E) М.Бехайм

2. Жер бетінің теңіз деңгейінен өлшенетін биіктігі:

A) Горизонталь

B) Вертикаль

C) Жер бедері

D) Абсолюттік

E) Салыстырмалы

3. Адамның негізгі нәсілдері

A) 2

C) 6

E) 3

A) Лаврентия

B) Макензи

C) Юкон

E) Миссисипи

5. Тянь-Шань тауларын зерттеген саяхатшы :

A) И.В.Мушкетов

B) Н.А.Северцов

C) П.П.Семенов

D) Г.Н.Потанин

E) А.И.Бутаков

6. Желдің бағытын қадағалайтын құрал.

A) Барограф.

B) Флюгер.

C) Термометр.

D) Анероид.

E) Анемометр.

7. Жер бетіндегі ең үлкен шөл:

A) Атакама

B) Сахара

C) Такла–Макан

D) Габи

E) Аравия

A) Оңтүстік

B) Үнді

C) Тынық

E) Атлант

9. Африканың ең таяз көлі.

A) Танганьика.

B) Чад.

C) Тана.

E) Виктория.

10. Солтүстік Мұзды мұхит алабының өзендері.

A) Қаратал, Лепсі, Сарысу.

B) Ертіс, Есіл, Тобыл.

C) Жайық, Іле, Қаратал.

D) Сырдария, Шу, Талас.

E) Торғай, Ырғыз, Арыс.

11. Өсімдіктeр, жануарлар мен микроорганизмдердің қалдықтарынан пайда болатын органикалық зат:

A) Каньон.

B) Қарашірік.

C) Тақыр.

D) Ландшафт.

E) Магма.

12. Ауыр өнеркәсіп салалары

A) Аяқ киім және тігін фабрикалары.

B) Стадиондар, кинотеатрлар, емханалар.

C) Тамақ өнеркәсібінің мекемесі.

D) Тоқыма комбинаты.

E) Машина жасау және отын-энергетика кешені.

13. Тау-кен өндірісімен байланысты қала.

A) Шымкент, Тараз.

B) Қызылорда, Арал.

C) Кентау, Қаратау.

D) Павлодар, Астана.

E) Талғар, Сарқанд.

14. АҚШ астанасы.

A) Вашингтон.

B) Даллас.

C) Лас-Вегас.

D) Нью-Йорк.

E) Лос-Анджелес.

15. Сөнген жанартау.

A) Эльбрус.

B) Гекла.

C) Ключевск шоқысы.

D) Этна.

E) Кракатау.

16. Қазіргі материктердің ең ежелгі тегіс участкілері:

A) Жарықтар

B) Платформалар

C) Қатпарлар

D) Жоталар

E) Плиталар

17. Антропогендік табиғат кешені.

A) Көлдер мен батпақтар.

B) Шөлдер.

C) Орман.

D) Бөгендер мен демалыс парктері.

E) Өзен аңғарлары.

18. Сауыр-Тарбағатай жотасынан солтүстікке қарай ... орналасқан:

A) Алакөл қазаншұңқыры

B) Балқаш маңы қазаншұңқыры

C) Зайсан қазаншұңқыры

D) Іле қазаншұңқыры

E) Сырдария аңғары

19. Батыс Сібір жазығының Қазақстан жерінде өсетін ағаштардың түрлері.

A) Қарағай, тал.

B) Шырша, май қарағай.

C) Қайың, көктерек.

D) Емен, қызыл қайың.

E) Сексеуіл, шырша.

20. Маңғыстау облысында орналасқан қорық.

A) Наурызым.

B) Марқакөл.

C) Қорғалжын.

D) Үстірт.

E) Ақсу-Жабағылы.

21. Сирек немесе шашыраңқы кездесетін металдарды көрсетіңіз.

A) Темір, сутегі, қышқыл.

B) Алтын, күміс, платина.

C) Ванадий, молибден, вольфрам.

D) Алюминий, титан, магний.

E) Мыс, қорғасын, мырыш.

22. Қазақстандағы газ, хром, никель рудаларын шығаратын аудан

A) Қаратау жотасы.

B) Солтүстік Қазақстан.

C) Қазақтың ұсақ шоқысы.

D) Кенді Алтай.

E) Батыс Қазақстан.

23. Ірі газ қоры бар елдер:

A) Нидерланды, Германия.

B) Кувейт, Норвегия.

C) Украина, Франция.

D) Ресей, АҚШ.

E) Суринам, Гвинея.

24. Икарус автобусын шығаратын ел:

A) Bенгрия.

B) Польша.

C) Австрия.

D) Чехия.

E) Румыния.

25. Атлас тауларының солтүстік бөлігінің төменгі белдеуін ... табиғат зонасы алып жатыр.

A) субтропиктегі мәңгі жасыл жерорта теңіздік табиғи өсімдіктер

B) тропикалық шөлейт

C) биік таулы

D) альпілік шалғындар

E) антропегендік

26. Дүние жүзіне көп тараған тіл

A) ағылшын, француз, неміс

B) испан, португал, орыс

C) монғол, араб, хинди

D) араб, қытай, француз

E) ағылшын, испан, орыс, хинди

27. Өте сирек кездесетін жыртқыш қалталы пері сақталған жер:

A) Тасмания.

B) Жаңа Зеландия.

C) Жаңа Гвинея.

D) Шри-Ланка аралында.

E) Ява аралында.

28. Әр түрлі ауа массаларының аралығындағы өтпелі аймақтар.

A) Атмосфералық фронт.

B) Антициклон.

C) Ылғалдану коэффициенті.

D) Ауа массалары.

E) Циклон.

29. Мамандандыру мен кооперативтендіру кең тараған өндіріс саласы.

A) Металлургия.

B) Тамақ өнеркәсібі.

C) Көлік.

D) Машина жасау.

E) Ауыл шаруашылығы.

30. Табиғатты қорғау туралы алғашқы заң 1273 жылы ... шықты.

A) Ресейде

B) Италияда

C) Англияда

D) Грецияда

E) Францияда

A) мұхиттан алыс-жақындығына

B) теңіз деңгейінен биіктігіне

C) жауын-шашын мµлшеріне

D) күннің кµкжиектен биіктігіне

E) жердің ішкі энергиясына

2. Елді мекендердің негізгі түрлері.

A) селолық.

B) қалалық және урбанизациялық.

C) ауылдық.

D) қалалық және селолық.

E) мегополистік және агломерациялық.

3. Қалпына келмейтін табиғат ресурсы

A) орман ресурстары

B) жер, су ресурстары

C) минералды ресурстары

D) климаттық ресурстары

E) жел энергиясы

4. Шығыс Қазақстанда өсірілетін техникалық дақыл:

A) күнбағыс

B) мақта

C) қыша

E) қызыл қылша

5. Үндістан … мемлекет

A) орта дамыған

B) дамушы

C) дамыған

D) артта қалған

E) ірі дамыған

6. Қазақстан құрамындағы облыс саны:

A) 14

C) 12

E) 15

A) терісінің түсі қара, көзі ашық.

B) терісі сарғыш, реңді, көздері қысыңқы, бет сүйегі шығыңқы.

C) терісінің түсі сарғыш, шашы бұйра, көзі ашық.

D) терісінің түсі сары, шашы тік ашық, көзі жасыл.

E) терісінің түсі ашық, шашы толқынды, тік.

8. Австралияның қай бөлігінде вулкандар бар:

A) Шығысында.

B) Оңтүстігінде.

C) Солтүстігінде.

D) Батысында.

E) Вулкан жоқ.

9. Субарктикалық ендіктен Антарктидаға дейін созылып жатқан, экваторға таяғанда ені тарылып келген жер бетінің сулы бөлігі ... деп аталады.

A) Тынық мұхит

B) Гвинея шығанағы

C) Атлант мұхиты

D) Солтүстік Мұзды мұхит

E) Үнді мұхиты

10. Евразияның оңтүстік шеткі нүктесі:

A) Челюскин.

B) Игольный.

C) Дежнев.

D) Йорк.

E) Пиай.

11. Географиялық қабық деп ... айтамыз.

A) табиғат заңдылықтарын.

B) күн жылуы мен ылғалдың әркелкі болуын.

C) мұхиттардың заңдылығын.

D) атмосфераның жоғары қабаты, литосфераның жоғары қабаты гидросфераның өзара байланысып, әрекеттесуін.

E) атмосфера, гидросфера, литосфера , биосфера және олардың өзара байланысы мен әрекеттесуін.

12. Каспий теңізінің өзендері.

A) Сағыз, Қаратал.

B) Іле, Шу.

C) Жайық, Жем.

D) Есіл, Тобыл.

E) Ертіс, Сырдария.

13. Топырақ картасы арқылы білуге болады

A) Топырақ құрамын.

B) Топырақ түрлерін.

C) Топырақ құнарлылығын.

D) Жер жамылғысын.

E) Топырақтағы қарашірікті.

14. АҚШ-тың мемлекеттік басқару формасы

A) Конституциялық монархия

B) Республика

C) Унитарлы

D) Теократиялық

E) Абсолюттік монархия

15. Жер бетіндегі кез-келген нүктенің орны.

A) Географиялық орны.

B) Географиялық ендігі.

C) Географиялық координатасы.

D) Географиялық бойлығы.

E) Географиялық қашықтығы.

16. Саздың су өткізбеу себебі:

A) Саз өте тығыз және қатты.

B) Саз вулкандық жыныс болып табылады.

C) Саз цементтелген бөлшектерден тұрады.

D) Саз өте жұқа бөлшектерден тұрады және олардың арасында ешқандай саңылау болмайды.

E) Саз суды жақсы өткізеді.

17. Ішкі теңізі бар материк:

A) Африка.

B) Еуразия.

C) Австралия.

D) Антарктида.

E) Оңтүстік Америка.

18. Жер бетінде тұрақты желдердің пайда болуы:

A) Ауа массаларының қозғалуынан.

B) Жер өз осі бойынша айналғандығынан.

C) Жоғарғы және төменгі қысым болуынан.

D) Күннің түсуінен.

E) Жыл мезгілдерінің ауысуынан.

19. Дүние жүзінде - көлемі жағынан ең ірі табиғат зонасы.

A) Тайга.

B) Таулы зона.

C) Тундра.

D) Шөл.

E) Дала.

A) 60* с.е. - 35* с.е.

B) 45*5' с.е.

C) 55*26' с.е. - 40*56' с.е.

D) 66*30' с.е. - 30*56' с.е.

E) 50*05' с.е. - 48*32' с.е.

A) төрт.

C) үш.

E) екі.

22. Экологиялық қауіптілігі орташа сатыдағы аудандарға ... кіреді.

A) ауыл шаруашылықты суармалы жерлер

B) таулы аймақтардағы орман зоналары

C) металлургия заводтар, көмір шахталары

D) дала және орманды дала

E) қайың көп өсетін жерлер

23. Барлық түсті металдар ... топқа бөлінеді:

A) 3.

C) 1.

E) 4.

A) Қытай мен Ресейден.

B) Австрия мен Венгриядан.

C) АҚШ пен Канададан.

D) Қырғызстан мен Тәжікстаннан.

E) Швеция мен Бельгиядан.

25. Ірі масштаб:

A) 1:30000000.

B) 1:40000000.

C) 1:75000000.

D) 1:35000000.

E) 1:50000000.

26. Солтүстік Қазақстанда вегетациялық уақыттың созылуы.

A) 165-170 күн.

B) 130-135 күн.

C) 170-180 күн.

D) 140-150 күн.

E) 150-160 күн.

27. Ежелгі жануарлар – бөкендер кездесетін табиғат зонасы.

A) Дала.

C) Орманды дала.

D) Тундра.

E) Тайга.

28. Қазақстан халқының ұлттық құрамы

A) Екі ұлтты

B) Аз ұлтты

C) Үш ұлтты

D) Көп ұлтты

E) Бір ұлтты

29. Демалыс, туризм, емдік мақсатта пайдаланылатын ресурстар:

A) Мәдени.

B) Археологиялық.

C) Тарихи.

D) Табиғи ресурстар.

E) Рекреациялық.

30. Қытай елінің астанасы жер бедерінің қандай формасында жатыр:

A) Меконг ойпаты.

B) Такламакан шөлі.

C) Месопотамия ойпаты.

D) Ұлы Қытай жазығы.

E) Үнді-Ганг ойпаты.

A) 1: 50 000

B) 1: 100 000

C) 1: 5 000

D) 1: 10 000

E) 1: 25 000

2. Халықтың саны жөнінен 1- орын алатын ел:

A) Аустралия

B) ГФР

C) Қытай

E) АҚШ

A) Қашғаридың

B) Әл-Фарабидің

C) Геродоттың

D) Птоломейдің

E) “Үлкен сызбада”

4. Қазақстандағы ферроқорытпа зауыттары:

A) Ақсу, Ақтөбе

B) Қостанай, Көкшетау

C) Кентау, Ақтау

D) Арал, Алматы

E) Жезқазған, Жезді

5. Қазақстан территориясындағы қорықтар саны:

A) 6

C) 7

E) 8

A) Үнді

C) Солтүстік Мұзды

D) Тынық

E) Оңтүстік

7. Қытайлықтар, жапондықтар, корейлер ... нәсілге жатады.

A) аралас

B) монголоидтық

C) европалық

D) экваторлық

E) эфиопиялық

8. Африкадағы ең ежелгі мемлекет:

A) Мозамбик.

B) Египет.

C) Тунис.

D) Марокко.

E) Сомали.

9. Географиялық қабықтың даму кезеңдері:

A) 1

C) 4

E) 2

A) Континетті тропиктік.

B) Континетті арктикалық.

C) Қоңыржай теңіздік.

D) Теңіздік арктикалық.

E) Қоңыржай континенттік.

11. Қаратал өзені ... келіп құяды

A) Зайсан көліне.

B) Қапшағай су қоймасына.

C) Алакөлге.

D) Балқаш көліне.

E) Теңіз көліне.

12. Қазақстанның ... экономикалық ауданында украин, неміс ұлттарының үлесі жоғары

A) Орталық Қазақстан.

B) Шығыс Қазақстан.

C) Батыс Қазақстан.

D) Оңтүстік Қазақстан.

E) Солтүстік Қазақстан.

13. Синтетикалық каучукты өндіреді.

A) Қызылордада.

B) Шымкентте.

C) Теміртауда.

D) Манғыстауда.

E) Қарағандыда.

14. АҚШ астанасы.

A) Даллас.

B) Вашингтон.

C) Лос-Анджелес.

D) Лас-Вегас.

E) Нью-Йорк.

15. Пландағы қашықтықтың жердегі қашықтықтан неше есе кіші екенін көрсететін сан:

A) полюс

C) нивелир

D) флюгер

E) масштаб

16. Жер бедерінің адамның тікелей қатысуымен құрылған формалары

A) Карьер, террикондар.

B) Шағыл, жыра.

C) Жазық таулар, ойпаттар.

D) Төбелер, шоқылар.

E) Қыраттар, сайлар.

17. Ауа райының ауысуының алғашқы нышандары:

A) Бұлттар.

B) Температураның өзгеруі.

C) Желдің бағытымен қысымның өзгеруі.

D) Ауаның және температураның өзгеруі.

E) Ауа мөлшерінің өзгеруі.

18. Бір ендікте жатқан табиғат кешендеріндегі айырмашылықтар ... байланысты.

A) адамның іс-әрекетіне

B) жер асты суларына

C) ауа массаларына

D) рельефке және мұхиттан қашық орналасуына, климатқа, географиялық ендікке.

E) тұрақты желге

19. Қазақстанның шөлейт зонасының топырағы:

A) Сұр топырақ.

B) Ашық қызғылт топырақ.

C) Ферралитті топырақ.

D) Қара топырақ.

E) Сұр, қоңыр топырақ.

20. Қорғалатын ландшафтылық аймақ

A) Ұлттық табиғи парктер

B) Таулар

C) Саябақтар

D) Саяжайлар

E) Жазықтар

21. Қазақстанның хром, никель кендері орналасқан

A) Ұлытауда

B) Алтайда

C) Қаратауда

D) Торғайда

E) Мұғалжарда

22. Қазақстандағы жалғыз Шығыс Қазақстан ғана өсіретін мал түрі:

A) Шошқа.

B) Түйе.

C) Жылқы.

D) Құс.

E) Марал.

A) тамақ және жеңіл өнеркәсіпке

B) боксит кенін өндіруге

C) кен өндіруге

D) тоқыма өнеркәсібіне

E) тамақ және ауыл шаруашылық машиналарын жасауға

24. Урбандалудың … белгісі бар:

A) 6

C) 3

E) 4

A) 8 см

C) 7 см-ден 15 см-ге дейін

D) 1 мм-ден 1 см-ге дейін

E) 10 см ден - 16 см-ге дейін

26. Атлас тауларының солтүстік бөлігінің төменгі белдеуін ... табиғат зонасы алып жатыр.

A) биік таулы

B) тропикалық шөлейт

C) антропегендік

D) субтропиктегі мәңгі жасыл жерорта теңіздік табиғи өсімдіктер

E) альпілік шалғындар

27. Антарктиданы қоршайтын теңіздер саны:

A) 2

C) 1

E) 3

A) О.Ю.Шмидт

B) Г.Седов

C) Баренц

D) Ф.Нансен

E) И.Д.Папанин

29. Табиғатты қорғау туралы алғашқы заң 1273 жылы ... шықты.

A) Англияда

B) Грецияда

C) Ресейде

D) Италияда

E) Францияда

30. Қытайда мұнайды 50%-тен астам өндіретін кен орны:

A) Юйминь.

B) Дацин.

C) Чэнду.

D) Далянь.

E) Чуньцын.

A) гидросфера

B) биосфера

C) тропосфера

D) литосфера

E) атмосфера

2. Халық ең көп қоныстанған дүние бөлігі:

A) Африка

B) Солтүстік Америка

C) Еуропа

D) Азия

E) Оңтүстік Америка

A) Ш.Уәлиханов

B) П. Семенов

C) Қ. Сәтбаев

D) Л. Берг

E) П. Паллас

4. Қазақстанның таулары… бағытында орналасқан.

A) қиғаш

C) ендік

E) шеңбер

5. Теміртаудағы өнеркәсіптің жетекші саласы

A) кокстелетін көмір

B) мыс өндіру

C) қара металлургия

D) полиметалл өндіру

E) түсті металлургия

6. Ұсақ масштаб

A) 1 : 2 000 000.

B) 1 : 1 000 000.

C) 1 : 50 000.

D) 1 : 2 000.

E) 1 : 10 000.

7. Жер шарының ауданын көрсетіңіз.

A) 510 млн. км2.

B) 149 млн. км2.

C) 1085 млн. км2.

D) 410 млн. км2.

E) 22046 млн. км2.

8. Үндістер ... байырғы халықтары.

A) Европаның

B) Австралияның

C) Азияның

D) Американың

E) Антарктиданың

9. Территориясының көлемі бойынша Африка кіші:

A) Оңтүстік Америкадан

B) Австралиядан

C) Евразиядан

D) Антарктидадан

E) Солтүстік Америкадан

10. Қазіргі кезде географиялық қабықты өзгертетін негізгі фактор:

A) Климат.

B) Сыртқы процесс.

C) Антропогендік.

D) Жер бедері.

E) Ішкі процесс.

11. Арал теңіз суының азаюының негізгі себебі.

A) Теңіз тұзының және су температурасының жоғарылауы.

B) Аралға құятын өзен суларының азаюы.

C) Температуралық режимі.

D) Арал теңізінің көлемі азаймайды.

E) Жауын-шашын мөлшерінің азаюы.

12. Азиядағы ірі тау жүйесі.

A) Альпі.

B) Алтай.

C) Орал.

D) Карпат.

E) Тянь-Шань.

13. Қазақстанның ең ірі су қоймасы

A) Шардара

B) Сергеев

C) Теміртау

D) Бұхтырма

E) Қапшағай

14. Қазақстанның ежелгі қалалары.

A) Шымкент, Астана.

B) Екібастұз, Балқаш.

C) Түркістан, Тараз.

D) Теміртау, Рудный.

E) Павлодар, Өскемен.

15. Материктер, мұхиттар, теңіздер, аралдар, өзендер, көлдер бейнеленген карта

A) экономикалық

B) синоптикалық

C) саяси

E) климаттық

16. Террикондар – бұл:

A) Балкалар.

B) Бұзылған таулар.

C) Карьерлер.

D) Жыралар.

E) Бос тау жыныстарынан құралған төбелер.

17. Табиғат компоненттерінің ұштасуы:

A) Табиғат комплексі.

B) Жер қабығы.

C) Биосфера.

D) Географиялық қабық.

E) Топырақ.

18. Тауда табиғат зонасының алмасып келуі ... деп аталады.

A) биіктік белдеулілік.

B) зоналылық.

C) таулы зона.

D) ендік зоналылық.

E) табиғат кешендері.

19. Жаңа Гвинея аралдарының байырғы халқы:

A) Негрлер.

B) Мулаттар.

C) Аборигендер.

D) Самболар.

E) Папуастар.

20. Топырақтағы химиялық элементтер

A) Өсімдіктерді шірітеді.

B) Суды ерітеді.

C) Тау жыныстарын үгітеді.

D) Шірінді түзеді.

E) Өсімдіктерді қоректендіреді.

21. Баянауыл Ұлттық паркі орналасқан облыс.

A) Ақмола.

B) Қарағанды.

C) Шығыс-Қазақстан.

D) Қостанай.

E) Павлодар.

22. Қазақстанда ауыл шаруашылығы машиналарын шығаратын орталық ... қаласында орналасқан.

A) Алматы

B) Ақтау

C) Ақтөбе

D) Астана

E) Атырау

23. Шымкенттің фосфор тұздарын өндіретін зауыты шикізатты алады.

A) Арқалықтан.

B) Қаратаудан.

C) Қызылордадан.

D) Ақтөбеден.

E) Павлодардан.

24. Халық санының тез өскен кезеңі.

A) XIX ғасырдың аяғы.

B) XX ғасырдың басы.

C) XXI ғасырдың басы.

D) XX ғасырдың екінші жартысы.

E) XVIII ғасырдың аяғы.

25. Мұхит суын қозғалысқа келтіретін басты себеп:

A) Жануарлар.

B) Тұздылық.

C) Жел.

E) Өсімдіктер.

26. Ең тұңғыш «Ермак» мұзжарғыш кемесі жасалды:

A) М.Ломоносовтың жобасымен.

B) Седовтың жобасымен.

C) Ф.Нансеннің жобасымен.

D) Ю.Шмидтің жобасымен.

E) С.Макаровтың жобасымен.

27. Қазақстан Республикасы аумағында антициклонды ауа райын қалыптастыратын.

A) Экваторлық ауа массалары.

B) Континентті арктикалық ауа массалары.

C) Тропиктік теңіздік ауа массалары.

D) Тропиктік ауа массалары.

E) Континентті қоңыржай ауа массалары.

28. Ең басты мәселе – ормандарды сақтап қалу проблемасы тән елдер:

A) Азия.

C) Антарктида.

D) Еуропа.

E) Солтүстік Америка.

29. Севан көлі бар христиандық ел:

A) Армения.

B) Сирия.

C) Түркия.

D) Молдавия.

E) Грузия.

30. Темір кен қоры мол мемлекет:

A) Бразилия.

B) Аргентина.

C) Мексика.

D) Перу.

E) Венесуэла.

A) биосфера

B) гидросфера

C) географиялық

D) литосфера

E) атмосфера

2. Мұхиттық аралдардың халқын зерттеген ғалым

A) Ф.Нансен

B) Н.Пржевальский

C) Р.Пири

D) Н.Миклухо-Маклай

E) Р.Амундсен

3. «Жоңғария очерктері»-нің авторы:

A) М.П.Герасимов

B) П.П.Семенов

C) Л.И.Бутаков

D) Ш.Уәлиханов

E) Қ.Сәтбаев

4. Батыс Сібірдің оңтүстік шығысындағы жазық

A) Есіл-Тобыл

B) Құланды

C) Іле

E) Зайсан

5. Үндістан … мемлекет

A) орта дамыған

B) дамушы

C) дамыған

D) ірі дамыған

E) артта қалған

6. Аспан мен жердің түйіскен жері.

A) Көкжиек.

B) Съемка.

C) Жер бедері.

D) Бағдарлау.

E) Горизонталь.

7. Жыл бойы ауа температурасы жоғары жауын шашын мол жауатын белдеу:

A) тропиктік

B) экваторлық

C) субтропиктік

D) полярлық

E) қоңыржай

8. Монголоидтардың ...

A) терісінің түсі сарғыш, шашы бұйра, көзі ашық.

B) терісінің түсі қара, көзі ашық.

C) терісі сарғыш, реңді, көздері қысыңқы, бет сүйегі шығыңқы.

D) терісінің түсі сары, шашы тік ашық, көзі жасыл.

E) терісінің түсі ашық, шашы толқынды, тік.

9. Қалталы жануарлары көп материк:

A) Африка.

B) Австралия.

C) Антарктида.

D) Солтүстік Америка.

E) Оңтүстік Америка.

10. Қазақстанның ең ірі су қоймасы -

A) Бұқтырма.

B) Вячеслав.

C) Шардара.

D) Теміртау.

E) Қапшағай.

11. Сарыарқаның биік нүктесі.

A) Ақсоран.

B) Хан тәңірі.

C) Бесбақан.

D) Мұзбел.

E) Мұзтау.

12. Қазақстан Республикасының солтүстігіндегі ең шеткі облысы.

A) Батыс Қазақстан.

B) Қарағанды.

C) Солтүстік Қазақстан.

D) Ақтөбе.

E) Павлодар.

13. Республикамыздың қай аймағында халық басым қоныстанған:

A) Оңтүстігінде және Солтүстігінде.

B) Солтүстік-батысында.

C) Солтүстігінде, Орталығында.

D) Орталығында.

E) Шығысында, Батысында.

14. АҚШ-тың мемлекеттік басқару формасы

A) Унитарлы

B) Абсолюттік монархия

C) Теократиялық

D) Конституциялық монархия

E) Республика

15. Христофор Колумб экспидиция бастаған жыл:

A) 1521

C) 1492

E) 1700

A) Батыс желдер.

B) Шығыс желдер.

C) Бриздер.

D) Муссондар.

E) Пассаттар.

17. Планктондардың тіршілік ететін жері:

A) Судың үстіңгі бетінде.

B) Ауада.

C) Судың астында.

D) Құрлықта.

E) Жер қабатында.

18. Биіктік белдеулердің саны ... байланысты

A) табиғат кешендерінің азоналылығына

B) таулардың биіктігі мен географиялық орнына

C) қыраттардың орографиясына

D) таулардың мұхитқа жақын орналасуына

E) ауа массаларына

19. Оңтүстік Американы Отты Жер аралынан бөліп тұрған бұғаз.

A) Юкатан.

B) Флорида.

C) Магеллан.

D) Дрейк.

E) Дот.

A) Поляр

B) Атлант мұхиты

C) Греландия маңында

D) Солтүстік Америка

E) Солтүстік полюс

21. Ең құнарлы топырақ

A) Қара.

C) Сұр.

E) Қоңыр.

22. Қазақстан қорықтарының саны.

A) 7.

C) 4.

E) 9.

A) Ірі мамандандырылған комбинаттарды құру.

B) Аймақ бойынша еңбек ресурстарын тарату.

C) Белгілі бір аймақты немесе аумақты шаруашылыққа мамандандыру.

D) Бір кәсіпорынға технологиялық процестер жағынан өзара байланысты бірнеше өндірісті біріктіру.

E) Әртүрлі аймақтың кәсіпорындар арасындағы өндірістік байланысы.

24. Дүние жүзіндегі ең биікте орналасқан елдер.

A) Эфиопия, Қазақстан.

B) Ауғанстан, Беларусь.

C) Перу, Боливия.

D) Мексика, Украина.

E) Эквадор, Австралия.

25. Жер қыртысының ең қалың болатын жері:

A) мұхит түбі

B) Арабия теңізі

C) Батыс–Сібір жазығы

D) Амазонка ойпаты

E) Гималай

26. Географиялық қабықтың дамуындағы ең ұзақ алғашқы кезең:

A) Антропогендік.

B) Органогендікке дейінгі.

C) Палеогендік.

D) Неогендік.

E) Биогендікке дейінгі.

27. Қазақстанның солтүстігіндегі қар жамылғысының орташа қалыңдығы.

A) 15-20 см.

B) 25-35 см.

C) 10-15 см.

D) 20-30 см.

E) 30-35 см.

28. Мамандандыру мен кооперативтендіру кең тараған өндіріс саласы.

A) Тамақ өнеркәсібі.

B) Металлургия.

C) Машина жасау.

D) Ауыл шаруашылығы.

E) Көлік.

29. Орталық экономикалық ауданда түсті металлургияның даму себебі:

A) Отын-энергетика базасы жақсы дамыған.

B) Кен шахта машинасы шығарылады.

C) Түсті металлургия дамымаған.

D) Шығыс Қазақстан көршілес жағдайы.

E) Түсті металдардың кен қоры мол.

30. Атлас тауы орналасқан монархиялық ел:

A) Лесото.

B) Непал.

C) Иордания.

D) Бутан.

E) Марокко.

A) Қоршаған орта

B) Қоғамның дамуы

C) Ақыл- ой қабілеті

D) Экономикалық даму

E) Халықтың дамуы

2. Антарктида ежелгі қай материктің құрамында болды

A) Антарктида

B) Еуразия

C) Гондвана

D) Америка

E) Лавразия

3. Қазақстан Ғылым академиясының тұңғыш Президенті :

A) Ш. Уәлиханов

B) Ә. Бейсенова

C) Қ. Сәтбаев

D) А. Қонаев

E) Қ. Карпеков

4. Түсті металл қоры мол жер

A) Батыс Сібір жазығы

B) Маңқыстау түбегі

C) Іле Алатауы

D) Кеңді Алтай

E) Торғай үстірті

5. Қазақ жерінің шығысындағы табиғи ауданы

A) Орал

C) Тянь-Шань

D) Туран

E) Сарыарқа

6. Дүние жүзін алғаш рет айналып шыққан саяхатшы:

A) Васко да Гама

B) Х. Колумб

C) Ф. Магеллан

D) Н.М.Преживальский

E) Дж. Кук

7. Жердегі белгілі бір зат пен солтүстік бағыт арасындағы бұрыш:

A) полюс

C) нивелир

D) азимут

E) масштаб

8. Мұхиттағы табиғат кешендерін ... байланысты айырады.

A) аралдар мен түбектерге

B) жер бетіне шығып жатқан вулкандарға

C) биіктік белдеуге

D) ендікке

E) мұхит түбінің әртүрлі тереңдігіне

9. Көлемі жөнінен екінші материк :

A) Солтүстік Америка

B) Евразия

C) Африка

D) Оңтүстік Америка

E) Австралия

10. Африкадағы ең биік жер.

A) Калиманджаро.

B) Тубкаль.

C) Камерун.

D) Марра.

E) Кения.

11. Каспий қайраңының негізгі байлығы.

A) Фосфориттер.

B) Темір рудалары.

C) Мұнай, газ.

D) Көмір, мұнай.

E) Мыс рудалары.

12. Қазақстандағы миллионер-қала.

A) Қарағанды.

B) Орал.

C) Тараз.

D) Алматы.

E) Астана.

13. Ауыл шаруашылығының шикізатын өндейтін салалар.

A) Жеңіл, тамақ.

B) Жеңіл, химия.

C) Қағаз, диірмен.

D) Құрылыс, тамақ.

E) Химия, құрылыс.

14. Үндістанда ... мемлекеттік тіл бар.

A) 4.

C) 2.

E) 3.

A) Сыртқы факторлар процесінен.

B) Жердің ішкі процесстерінен.

C) Космостық сәулелерден.

D) Белгісіз себептерден.

E) Су басуынан.

16. Ыстық құрғақ далалы жерлерде көрінетін белгісіз құбылыстар:

A) Поляр жарығы.

B) Гало (сор тұзды жер).

C) Кемпірқосақ.

D) Сағым.

E) Күннің күркіреуі.

17. Мұхиттық жер қыртысы ...жыныс қабаттарынан тұрады.

A) Гранит және шөгінді.

B) Базальт және гранит.

C) Гранит.

D) Базальт.

E) Базальт және шөгінді.

18. Қылқан жапырақты, ірі жыртқыштар мен жұп тұяқтылар кездесетін табиғат зонасы:

A) Тундра.

B) Орманды тундра.

C) Аралас орман.

D) Дала.

E) Тайга.

19. Біздің планетада тіршілік пайда болған уақыт.

A) 4 - 4,5 млрд. жыл бұрын.

B) 570 млн. жыл бұрын.

C) Төрттік кезеңде.

D) 3 млрд. жыл бұрын шамасында.

E) Адамның пайда болуымен бірге.

20. Қант құрағын көп өсіретін мемлекет:

A) Канада.

B) Куба.

C) Мексика.

D) АҚШ.

E) Сальводор.

A) Литосфераның.

B) Табиғат компонентінің.

C) Табиғат кешенінің.

D) Гидросфераның.

E) Биосфераның.

22. Қазақстанның континенттік ауа-райы ... айқындалады.

A) Теңіз ағысының ықпалымен.

B) Температураның қатты тербелісі және жауын-шашын мөлшерінің аздығымен.

C) Ауа мен температураның жоғары ылғалдығымен.

D) Жауын-шашын режимі және жел розасымен.

E) Тәуліктік температураның үлкен амплитудасы және жауын-шашын мөлшерінің көптігімен.

23. Қазақстанның шөл зонасының топырағы:

A) Күлгiн топырақ.

B) Сұр, қоңыр топырақ.

C) Таулы топырақ.

D) Қара, қызғылт.

E) Ашық, қызғылт топырақ.

24. Дүние жүзінде робот жасау және пайдаланудан I орында:

A) Финляндия.

B) Канада.

C) АҚШ

E) Жапония.

25. Терiсi бағалы су аңдары өсірілетін Қазақстан көлі:

A) Балқаш.

B) Алакөл.

C) Марқакөл.

D) Зайсан.

E) Теңiз.

26. Қазақстандағы бокситтің мол қоры:

A) Жетіқарада

B) Торғайда

C) Қарағандыда

D) Көкшетауда

E) Құсмұрында

27. Семей қаласындағы Ертіс өзені арқылы салынған көпір құрылысына техникалық және қаражат жағынан көмек берген ... мемлекеті.

A) Канада

B) Италия

C) АҚШ

E) Жапония

28. ’’Түрксіб’’ темір жолы ... экономикалық аудандар арқылы өтеді

A) Оңтүстік, Шығыс

B) Шығыс, Солтүстік

C) Орталық, Солтүстік

D) Солтүстік, Батыс

E) Батыс, Оңтүстік

29. ТМД құрамына кіретін мемлекеттер.

A) Ауғанстан, Тәжікстан, Түрікменстан, Өзбекстан.

B) Эстония, Латвия, Молдова, Армения.

C) Беларусь, Польша, Түрікменстан, Өзбекстан.

D) Әзербайжан, Грузия, Ресей, Түрікменстан.

E) Қазақстан, Қырғызстан, Литва, Украина.

30. Энергиясының көп бөлігін CЭС-те өндіретін мемлекет:

A) Норвегия.

B) Дания.

C) Франция.

D) Финляндия.

E) Германия.

A) құстар

B) жыртқыштар

C) балықтар

D) микроорганизмдер

E) сүтқоректілер

2. Жер бетіндегі мемлекеттер саны.

A) 100

C) 420

E) 510

A) Әл-Фараби

B) Әл-Идриси

C) М. Қашқари

D) Ш. Уәлиханов

E) Геродот

4. Алюминий зауыты бар қала:

A) Ақтау

C) Павлодар

D) Көкшетау

E) Жезқазған

5. Теміртауда … циклді металлургия зауыты бар.

A) комплексті

B) толық

C) жартылай

D) металл сынықтары

E) жартылай комплексті

6. Глобуста және картада параллель сызықтар мен меридиандар

бейнесі ... деп аталады

A) Шартты сызық.

B) Математикалық бағыт.

C) Кескіндеу формасы.

D) Градустық тор.

E) Ауданын анықтау.

7. Табиғат кешенінде жүретін табиғи үрдістер ... тәуелді.

A) қатерлі жағдайларға

B) жылу мен ылғалға

C) зат пен энергия алмасуына

D) рельефке

E) аумақтың көлеміне

8. Екі жарты шардың қоңыржай белдеулер бойымен соғатын желдер:

A) пассаттар

B) батыс желдер

C) бриздер

D) солтүстік–шығыс желдер

E) муссондар

9. Африканың екі мұхитқа шығатын мемлекеті:

A) Алжир

B) Нигер

D) Сомали

E) Марокко

10. Австралияның қай бөлігінде вулкандар бар:

A) Солтүстігінде.

B) Вулкан жоқ.

C) Батысында.

D) Шығысында.

E) Оңтүстігінде.

11. ... тұрғылықты халық жоқ

A) Оңтүстік Америкада.

B) Солтүстік Америкада.

C) Африкада.

D) Антарктидада.

E) Австралияда.

12. Географиялық қабықтың құрамына ... кіреді.

A) Литосфераның жоғарғы қабаты, гидросфера, биосфера, атмосфера.

B) Мантия, ядро, ионосфера, магносфера.

C) Ядро, мантия, гидросфера, ионосфера.

D) Биосфера, гидросфера, ядро, жоғарғы мантия.

E) Атмосфераның жоғарғы қабаты, мантия, гидросфера, магносфера.

13. Ебі желі соғатын өңір

A) Елдің солтүстік-шығысында.

B) Жоңғар Алатауының шығысында.

C) Солтүстік.

D) Алтай тауының шығысында.

E) Батыс өңірде.

14. Қазақстанның ірі су қоймалары.

A) Бұқтырма, Қапшағай.

B) Вячеслав, Сергеев.

C) Өскемен, Шардара.

D) Сергеев, Өскемен.

E) Шардара, Кеңгір.

15. Материктер, мұхиттар, теңіздер, аралдар, өзендер, көлдер бейнеленген карта

A) физикалық

B) климаттық

C) саяси

D) синоптикалық

E) экономикалық

16. Ресейдегі Ключи Шоқысы қай түбекте орналасқан:

A) Таймыр.

B) Кола.

D) Ямал.

E) Камчатка.

17. Қазіргі материктердің ең ежелгі тегіс участкілері:

A) Плиталар

B) Жарықтар

C) Платформалар

D) Жоталар

E) Қатпарлар

18. Тауда табиғат зонасының алмасып келуі ... деп аталады.

A) ендік зоналылық.

B) табиғат кешендері.

C) зоналылық.

D) таулы зона.

E) биіктік белдеулілік.

19. Қазақстанда марганец кен ... өндіріледі.

A) Нарынқол - Кеген.

B) Кендірлі, Мойынқұм.

C) Жезді, Қаражал.

D) Мәметі - Ақадыр

E) Индер, Жарма.

20. Маңғыстау түбегінің табиғи ресурстарын игеруге қандай жағдайлар кедергі болады?

A) Құрылыс материалдарының тапшылығы.

B) Көмірдің тапшылығы.

C) Транспорттың жетіспеушілігі.

D) Су ресурстарының тапшылығы.

E) Мұнайдың тапшылығы.

21. «Рахманов бұлағы» ... орналасқан.

A) Іле Алатауында

B) Қазақтың ұсақ шоқыларында

C) Кетмен жотасында

D) Қаратау тауларында

E) Алтайда

22. Қазақстандағы жалғыз Шығыс Қазақстан ғана өсіретін мал түрі:

A) Құс.

B) Марал.

D) Жылқы.

E) Шошқа.

23. … туу, өлу, табиғи өсу процестерінің жиынтығы

A) Халықтың ұлттық құрамы

B) Миграциясы

C) Халықтың жыныстық құрамы

D) Механикалық қозғалыс

E) Халықтың ұдайы өсуі

24. Табиғи газ өндіруден алдыңғы орында:

A) Өзбекстан.

B) Ұлыбритания.

C) Индонезия.

D) Канада.

E) Ресей.

25. Альпі тауларындағы шыршалы ормандардың биіктік белдеуі ... басталады.

A) 1500 м

B) 500 м

D) 2000 м

E) 700 м

26. Сауыр және Тарбағатай жоталары орналасқан табиғат зонасы.

A) Дала.

B) Орманды дала.

C) Шөл.

D) Шөлейт.

27. Өндіріс құралдарын іске қосатын адамдарды

A) Өндіргіш күштер

B) Қызметкерлер

C) Жұмыскерлер

D) Өндірушілер

E) Еңбек қорлары

28. Қазақстанда алыс шетелдермен байланыс жасайтын темір жол магистралі ...

A) Ақтоғай - Достық.

B) Алматы - Ташкент.

C) Достық - Алашанькау.

D) Алматы - Шанхай.

E) Алматы - Стамбул.

29. Жүзім жинау мен шарап өндіруден ең алдыңғы қатардағы мемлекет:

A) Германия.

B) Чехия.

C) Дания.

D) Италия.

E) Польша.

30. Бокситтің дүниежүзілік қорының 1/3 бөлігі:

A) Австралияда.

B) Азияда.

C) Еуропада.

D) Оңтүстік Америкада.

E) Солтүстік Америкада.
33 нұсқа
1. Түсі мен басқа да сыртқы белгілері µзара ұқсас адамдар тобы

A) халық

C) монголоидтар

D) елді мекен

E) нәсіл

A) А.И. Бутаков

B) Г.Н. Потанин

C) П.К. Козлов

D) И.В. Мушкетов

E) Н.А. Северцов

3. Екібастұз көмірінің басты қолдану бағыты:

A) Атырауға тасымалдайды

B) Қостанайға тасымалдайды

C) Металлургия өнеркәсібіне пайдаланады

D) Химия өнеркәсібінде пайдаланады

E) ЖЭС, МАЭС-да жағылады

4. Қазақ жерінің шығысындағы табиғи ауданы

A) Туран

C) Тянь-Шань

D) Алтай

E) Орал

A) мұнай

C) фосфор

D) мыс

E) полиметалл

A) 1:2 000.

B) 1:20 000.

C) 1:200 000.

D) 1:200.

E) 1:2 000 000.

7. Тропосферадағы су буы ... пайда болған

A) Өзен және батпақ суларының булануынан.

B) Ауаның өзінен.

C) Мұхит суларының булануынан.

D) Су қоймалары мен көлдердің булануынан.

E) Жер асты суларынан.

8. “Оттегі фабрикалары” болып саналатын организмдер:

A) Өсімдіктер.

B) Фитопланктон.

C) Жануарлар.

D) Су шөптері.

E) Микроорганизмдер.

9. 30-шы ендіктен экваторға қарай соғатын желдер:

A) муссон

B) пассат

C) бриз

E) самум

10. Оңтүстік Американың ежелгі халықтары:

A) Үндістер.

B) Ағылшындар.

C) Испандықтар.

D) Португалдықтар.

E) Европалықтар.

11. Солтүстік Американың ең биік нүктесі

A) Маста.

B) Митчел.

C) Элберт.

D) Уитни.

E) Мак-Кинли.

12. Ауа райын болжайтын адамдар.

A) Экологтар.

B) Геологтар.

C) Синоптиктер.

D) Гляциолоролог.

E) Гидрологтар.

13. Бұқтырма су қоймасы салынған өзен:

A) Орал.

C) Ертiс.

D) Iле.

E) Есiл.

14. Ғылыми-техникалық прогрестің нәтижесінде қалдықсыз өнім беретін шаруашылықтың бір саласы ...

A) химия өнеркәсібі.

B) тамақ өнеркәсібі.

C) көмір өнеркәсібі.

D) мұнай өндіруші өнеркәсіп.

E) металлургия.

15. Көкжиек тұсының азимуты 1350

A) Солтүстік шығыс.

B) Оңтүстік батыс.

C) Оңтүстік.

D) Солтүстік батыс.

E) Оңтүстік шығыс.

16. Орташа таулардың биіктігі:

A) 0ден-1000м.дейін.

B) 200м.ден-жоғары.

C) 200м.ден – 300м. дейін.

D) 1000м.ден-2000м.дейін.

E) 100м.ден-200м. дейін.

17. Күн жылуының мөлшері мен ылғалдың әркелкілігіне байланысты табиғат зоналарының ауысу заңдылығы -

A) биіктік зоналылық.

B) ендік зоналылық.

C) мұхиттық белдеу.

D) полярлық белдеу.

E) азоналылық.

18. Солтүстік Американың Атлант мұхиты жағалауындағы отырықшы халық ... қоныс аударғандар.

A) Аустралиядан

B) Қытайдан

C) Скандинавия елдері мен Исландия аралынан

D) Орталық және Оңтүстік Еуропа елдерінен

E) Үндістаннан

19. Қазақстанның солтүстiгiнде таралған орманды дала топырағы:

A) Құмды-сазды топырақ.

B) Ферралитті топырақ.

C) Сұр, қара топырақ.

D) Ашық-қызғылт топырақ.

E) Күлгiн топырақ.

20. Қазіргі кездегі Шығыс-Еуропа жазығының Қазақстан бөлігіндегі қоршаған орта ластануының негізгі көзі

A) Мұнай-газ кен орны қалдықтары.

B) Ауыл шаруашылығына пайдаланатын жерлерді екінші рет сортаңдау.

C) Жылу электр станцияларынан ауа бассейнінің ластануы.

D) Мал шаруашылығының зардабы.

E) Химиялық өнеркәсіп қалдықтары.

21. Қазақстанның жылу кезеңі ұзақтау

A) Солтүстігінде

B) Шығысында

C) Батысында

D) Оңтүстігінде

E) Орталығында

22. Халықтың орналасуына әсер ететін факторлар:

A) Тарихи жағдайлар.

B) Климат-табиғат жағдайы, ғылым.

C) Өнеркәсіптің дамуы, мәдениет.

D) Тарихи, табиғи және экономикалық жағдай.

E) Табиғи өсім.

23. Аралдарда орналасқан мемлекетер.

A) Панама, Италия.

B) Мадагаскар, Филиппин.

C) Ұлыбритания, Үндістан.

D) Сомали, Корея.

E) Португалия, Сауд Арабиясы.

24. Жер шары халықтарының көпшілігін ... құрайды.

A) орыстар.

B) американдықтар.

C) қытайлықтар.

D) ағылшындар.

E) үнділер.

25. Мұхит суын қозғалысқа келтіретін басты себеп:

A) Тұздылық.

B) Температура.

C) Өсімдіктер.

D) Жел.

E) Жануарлар.

A) 1

C) 2

E) 5

A) табиғат компоненттерінің өзара байланысы мен әрекеттесуі.

B) адамдардың шаруашылық іс-әрекеттері.

C) белгілі бір құбылыстардың уақыт ішіндегі қайталануы.

D) табиғат кешендерінің қалыптасу тарихы.

E) табиғат компоненттері мен кешендерінің өзгеруі.

28. Мамандандыру мен кооперативтендіру кең тараған өндіріс саласы.

A) Машина жасау.

B) Тамақ өнеркәсібі.

C) Металлургия.

D) Көлік.

E) Ауыл шаруашылығы.

29. Астанасы Антанариву, аралдағы мемлекет:

A) Мадагаскар.

B) Камор.

C) Бахрейн.

D) Калимантан.

E) Сан-Томе.

30. Үлкен Тұзды көл орналасқан мемлекет:

A) Мексика.

B) Панама.

C) Никарагуа.

D) Канада.

E) АҚШ
34 нұсқа

A) құнарлылығы

B) сулылығы

C) қалыңдығы

D) қышқылдылығы

E) эррозиясы

2. Адамның негізгі нәсілдері

A) 4

C) 2

E) 6

A) Еуразия

B) Солтүстік Америка

C) Аустралия

D) Антарктида

E) Африка

4. Жезқазғандағы мыс кенін ашқан

A) Ш.Уәлиханов

B) П.Семенов

C) И. Мушкетов

D) Л.Берг

E) Қ.Сәтбаев

5. Солтүстік Қазақстанның өнеркәсіп торабы

A) Петропавл

B) Балхаш

C) Жезқазған

D) Қарағанды

E) Теміртау

6. М. Бейхам жасаған аспап:

A) глобус

B) компас

C) нивелир

D) карта

E) барометр

7. Жер беті ... неғұрлым дұрыс бейнеленген.

A) физикалық картада.

B) глобуста.

C) саяси картада.

D) экономикалық картада.

E) топографиялық картада.

8. Желдің бағытын қадағалайтын құрал.

A) Термометр.

B) Анероид.

C) Барограф.

D) Анемометр.

E) Флюгер.

9. Жыл бойы ауа температурасы жоғары жауын шашын мол жауатын белдеу:

A) қоңыржай

B) субтропиктік

C) экваторлық

D) тропиктік

E) полярлық

10. Солтүстік Американың жер бедерінде басым бөлігі:

A) Қыраттар.

B) Таулар.

C) Ойпаттар.

D) Үстірттер.

E) Жазықтар.

11. Ауа райы болжамы жасалатын карта.

A) Синоптикалық карта.

B) Топырақ картасы.

C) Ауа температурасы және жауын-шашын картасы.

D) Физикалық карта.

E) Циклон және антициклон қозғалысы картасы.

12. Батыс Қазақстанның ... өзенінде бекіре балықтары тіршілік етеді.

A) Жайық.

B) Өзен.

C) Ульба.

D) Сағыз.

E) Ембі.

13. Қазақстанның ішкі көшіп-қонуы басым қалалары:

A) Алматы, Өскемен.

B) Тараз, Арқалық.

C) Маңғыстау, Тараз.

D) Астана, Павлодар, Алматы.

E) Қостанай, Ақтау, Семей.

14. Ауыл шаруашылығының шикізатын өндейтін салалар.

A) Құрылыс, тамақ.

B) Қағаз, диірмен.

C) Химия, құрылыс.

D) Жеңіл, химия.

E) Жеңіл, тамақ.

15. Дүниежүзілік мұхиттағы ең терең шұңғыма.

A) Курил-Камчат.

B) Ява.

C) Филиппин.

E) Алеут.

16. Еуразияның солтүстік орман зонасының өсімдік түрлері:

A) аралас орман.

B) мәңгі жасыл қылқан жапырақты ормандар.

C) жалпақ жапырақты ормандар.

D) бұталар.

E) ылғалды ормандар.

17. Верный қаласындағы күшті жер сілкіну болған жыл.

A) 1888 жыл.

B) 1886 жыл.

C) 1884 жыл.

D) 1887 жыл.

E) 1889 жыл.

18. Қазақстан аумағының ... шөл зонасы алып жатыр.

A) 21 %

C) 44 %

E) 55 %

A) Үстірт.

B) Қорғалжың.

C) Марқакөл.

D) Алматы.

E) Наурызым.

20. Қорық құрудың басты мақсаты.

A) Тек қана туристік бағытта.

B) Табиғат нысандарын шаруашылық мақсатта пайдалану.

C) Табиғат ландшафтарының эталонын (үлгісін) сақтау.

D) Тек қана мәдени бағытта.

E) Тек қана емдік бағытта.

21. Қазақстан аумағында ... облыс бар

A) 16.

C) 19.

E) 17.

A) Орынбор-Ташкент.

B) Атырау-Астрахань.

C) Орал-Соль-Илецк.

D) Ақтау-Жаңа Өзен.

E) Мақат-Бейнеу.

23. Жаңа индустриалды елдер.

A) Аргентина, Мексика.

B) Бразилия, Уругвай.

C) Корея, Сингапур.

D) Гонконг, Ветьнам.

E) Қытай, Тайланд.

24. Экспертқа көп мөлшерде шығарылатын дақыл

A) Жүзім

C) Кофе

E) Какао

A) христиан, ислам, синтоизм.

B) будда, индуизм, ламаизм.

C) ислам, христиан.

D) синтоизм, конфуциан, индуизм.

E) будда, ислам.

26. Австралияның солтүстік-батыс бөлігін ... алып жатыр:

A) Атакама шөлі.

B) Үлкен Виктория шөлі.

C) Үлкен құмды шөл.

D) Үлкен суайырық жотасы.

E) Тар шөлі.

27. 1932 жылы ... басқарған экспедиция Солтүстік Мұзды мұхитын бір жүзу маусымында (навигация) өту мүмкіндігін дәлелдеді.

A) Баренц

B) Ф.Нансен

C) И.Д.Папанин

D) Г.Седов

E) О.Ю.Шмидт

28. Географиялық қабық компоненттерінің біртұтас болып келу себебі ... байланысты.

A) температура режимі мен жауын-шашын мөлшеріне.

B) күнмен түннің ауысуына.

C) өсімдіктерден оттегінің бөлінуіне.

D) зат және энергия айналымына.

E) жердің орбиталық қозғалысына.

29. «Үндістанның Руры» - деп аталған басты көмір-металлургия базасы ...

A) Мангалуру.

B) Мадрас.

C) Бомбей.

D) Калькутта.

E) Дамодар.

30. ОАР неге қосарлы экономикалы ел:

A) Қала агломерациясы жоғары дамыған.

B) Оған экономикасы дамыған, дамушы елдердің де белгілері тән.

C) Халқының санының көп болуы.

D) Еңбекке жарамды адамдардың көп болуы.

E) Ауыл шаруашылығы дамыған.

A) Үндістан

B) ГФР

C) Аустралия

E) Қытай

2. XVII ғасырда қазақ жерін бейнелеген карта:

A) Птоломейдің

B) Геродоттың

C) Қашғаридың

D) “Үлкен сызбада”

E) Әл-Фарабидің

3. Алюминий зауыты бар қала:

A) Жезқазған

B) Көкшетау

C) Павлодар

D) Зырян

E) Ақтау

4. Еңбекке жарамды халықты… деп атайды.

A) табиғи өсу

B) халықтың құрамы

C) халықтың саны

D) еңбек ресурстары

E) ұдай өсуі

5. Теміртауда … циклді металлургия зауыты бар.

A) жартылай

B) толық

C) жартылай комплексті

D) комплексті

E) металл сынықтары

6. Қазақтың тұнғыш географ ғалым:

A) Әл-Бируни

B) Ш.Уалиханов

C) Әл-Фараби

D) Ұлықбек

E) Қ.Сатпаев

7. Табиғат кешенінде жүретін табиғи үрдістер ... тәуелді.

A) зат пен энергия алмасуына

B) қатерлі жағдайларға

C) жылу мен ылғалға

D) аумақтың көлеміне

E) рельефке

8. Экватор ортасынан кесіп өтетін материк:

A) Африка

B) Антарктида

C) Солтүстік Америка

D) Евразия

E) Австралия

9. Африкадағы ең ежелгі мемлекет:

A) Мозамбик.

B) Марокко.

C) Сомали.

D) Египет.

E) Тунис.

10. Австралияның қай бөлігінде вулкандар бар:

A) Оңтүстігінде.

B) Солтүстігінде.

C) Батысында.

D) Шығысында.

E) Вулкан жоқ.

11. Африка мен Еуразияны ... бұғазы бөліп жатыр.

A) Ла-Манш.

B) Гибралтар.

C) Татар.

D) Мозамбик.

E) Дрейк.

12. Географиялық қабықтың құрамына ... кіреді.

A) Ядро, мантия, гидросфера, ионосфера.

B) Мантия, ядро, ионосфера, магносфера.

C) Атмосфераның жоғарғы қабаты, мантия, гидросфера, магносфера.

D) Литосфераның жоғарғы қабаты, гидросфера, биосфера, атмосфера.

E) Биосфера, гидросфера, ядро, жоғарғы мантия.

13. Қазақстанның ірі су қоймалары.

A) Өскемен, Шардара.

B) Сергеев, Өскемен.

C) Бұқтырма, Қапшағай.

D) Шардара, Кеңгір.

E) Вячеслав, Сергеев.

14. Қаратау жотасында мына кендер көп орналасқан

A) Алтын, күміс

B) Фосфорит, қорғасын

C) Боксит, мырыш

D) Мыс, молибден

E) Мырыш, магний

15. Параллель доғасының экватордан берілген жерге дейінгі градуспен алынған шамасы:

A) параллель

B) меридиан

C) ендік

E) бойлық

16. Жер шарындағы құрлықтың көлемі ... млн. шаршы км:

A) 150.

C) 190.

E) 194.

A) Гренландия аралында.

B) Исландия аралында.

C) Экваторда.

D) Географиялық полюстерде.

E) Мұхит түбінде.

18. Тауда табиғат зонасының алмасып келуі ... деп аталады.

A) табиғат кешендері.

B) зоналылық.

C) биіктік белдеулілік.

D) таулы зона.

E) ендік зоналылық.

19. Біздің планетада тіршілік пайда болған уақыт.

A) 3 млрд. жыл бұрын шамасында.

B) 4 - 4,5 млрд. жыл бұрын.

C) Төрттік кезеңде.

D) 570 млн. жыл бұрын.

E) Адамның пайда болуымен бірге.

20. Қазақстанның шөлейт зонасының топырағы:

A) Қара топырақ.

B) Сұр топырақ.

C) Ашық қызғылт топырақ.

D) Сұр, қоңыр топырақ.

E) Ферралитті топырақ.

21. Қазақстандағы алғаш ашылған қорық:

A) Ақсу-Жабағылы.

B) Наурызым.

C) Қорғалжын.

D) Алматы.

E) Үстірт.

22. Еуропадағы монархия сақталған елдер

A) Франция, Португалия, Македония, Исландия.

B) Бельгия, Ұлыбритания, Нидерланд, Дания, Норвегия, Швеция.

C) Германия, Албания, Польша, Греция, Австрия, Португалия.

D) Сан-Марино, Гибралтар, Италия, Венгрия , Румыния.

E) Швейцария, Финляндия, Чехия , Ирландия.

23. Австралияның халқының саны жағынан екі ірі қаласы.

A) Мельбурн, Сидней.

B) Канберра, Сидней.

C) Алис-Спрингс, Мельбурн.

D) Дарвин, Аделаида.

E) Канберра, Перт.

24. Орал экономикалық ауданы темір рудасын ... алады.

A) Қазақстаннан

B) Өзбекстаннан

C) Қырғызстаннан

D) Батыс-Сібірден

E) Түрікменстаннан

25. Мұхит суын қозғалысқа келтіретін басты себеп:

A) Жануарлар.

B) Температура.

C) Жел.

E) Тұздылық.

26. Қазақстанның жазықты аласа таулы бөліктерінде жауын-шашынның таралу заңдылықтары:

A) Оңтүстіктен-солтүстікке, шығыстан бастықа қарай жауын-шашын көбейеді.

B) Жауын-шашын біркелкі таралады.

C) Шығыстан батысқа, солтүстіктен оңтүстікке қарай жауын-шашын көбейеді.

D) Солтүстіктен оңтүстікке қарай азаяды, батыстан шығысқа қарай жауын-шашын мөлшері кемиді.

E) Оңтүстіктен солтүстікке, батыстан шығысқа қарай жауын-шашын көбейеді.

27. Сауыр және Тарбағатай жоталары орналасқан табиғат зонасы.

A) Шөл.

C) Дала.

E) Орманды дала.

28. Қостанай жерінен басталып, Ұлы Сібір магистраліне қосылатын темір жол:

A) Түркістан-Сібір.

B) Орынбор-Ташкент.

C) Трансқазақстан.

D) Оңтүстік Сібір.

E) Орта Сібір.

29. Қазақстанда алыс шетелдермен байланыс жасайтын темір жол магистралі ...

A) Алматы - Ташкент.

B) Алматы - Стамбул.

C) Алматы - Шанхай.

D) Достық - Алашанькау.

E) Ақтоғай - Достық.

30. Континентаралық жолаушылар тасымалдауда 1-ші орындағы көлік түрі:

A) Теңіз көлігі.

B) Автомобиль көлігі.

C) Теміржол көлігі.

D) Өзен көлігі.

E) Әуе көлігі.