Халыќ денсаулыєы жјне денсаулыќ саќтау жїйесі туралы



бет1/12
Дата12.06.2016
өлшемі0.73 Mb.
#129764
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Халыќ денсаулыєы жјне денсаулыќ саќтау жїйесі туралы

Ќазаќстан Республикасыныѕ 2009 жылєы 18 ќыркїйектегі N 193-IV Кодексі


"Егемен Ќазаќстан" 2009 жылєы 29 ќыркїйек, N 315-318 (25715); "Казахстанская правда" от 29.09.2009 N 230-231 (25974-25975); Ќазаќстан Республикасы Парламентініѕ Жаршысы 2009 жыл N 20-21, 89-ќўжат;

МАЗМЎНЫ


      РЌАО-ныѕ ескертпесі!
      Кодекстіѕ ќолданысќа енгізілу тјртібін 186-баптан ќараѕыз.

ЖАЛПЫ БҐЛІМ

1-БҐЛІМ. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-тарау. НЕГІЗГІ ЕРЕЖЕЛЕР

      1-бап. Осы Кодексте пайдаланылатын негізгі ўєымдар



      1. Осы Кодексте мынадай негізгі ўєымдар пайдаланылады:
      1) адамныѕ мекендеу ортасы (бўдан јрі - мекендеу ортасы) - адамныѕ тыныс-тіршілігі жаєдайын айќындайтын табиєи, антропогендік жјне јлеуметтік факторлардыѕ, ортаныѕ (табиєи жјне жасанды) жиынтыєы;
      2) АИТВ - адамныѕ иммун тапшылыєы вирусы;
      3) анонимдік тексеріп-ќарау - адамды жеке басын сјйкестендірмей ерікті тїрде медициналыќ тексеріп-ќарау;
      4) апаттар медицинасы - табиєи жјне техногендік сипаттаєы тґтенше жаєдайлардыѕ медициналыќ-санитариялыќ салдарларыныѕ алдын алуєа жјне оларды жоюєа баєытталєан медицина жјне денсаулыќ саќтау саласы, ол халыќтыѕ ауруларыныѕ алдын алуды жјне оларды емдеуді, санитариялыќ-эпидемияєа ќарсы (профилактикалыќ) іс-шараларды, тґтенше жаєдайларды жоюєа ќатысушылардыѕ денсаулыєын саќтауды жјне ќалпына келтіруді, сондай-аќ авариялыќ-ќўтќару ќызметтерініѕ ќызметкерлеріне медициналыќ кґмекті ќамтиды;
      5) јлеуетті ќауіпті химиялыќ жјне биологиялыќ заттар - белгілі бір жаєдайларда жјне белгілі бір шоєырлануы кезінде адамныѕ немесе болашаќ ўрпаќтыѕ денсаулыєына зиянды јсер етуі мїмкін, ќолданылуы мен пайдаланылуы халыќтыѕ санитариялыќ-эпидемиологиялыќ салауаттылыєы саласындаєы нормативтік ќўќыќтыќ актілермен жјне гигиеналыќ нормативтермен регламенттелетін заттар;
      6) јскери медицина - єылыми білімдердіѕ жїйесін (єылыми-практикалыќ пјндер кешені) жјне јскери-медициналыќ ќызметтіѕ јскерлерді бейбіт уаќытта жјне соєыс уаќытында жан-жаќты медициналыќ ќамтамасыз етуді ґзіне маќсат тўтатын практикалыќ ќызметініѕ жїйесін білдіретін медицина жјне денсаулыќ саќтау саласы;
      7) јскери-медициналыќ кґмек - јскери ќызметшілерге жјне јскери ќаруды ќолдану салдарынан зардап шеккен адамдарєа јскери-медицина ќызметініѕ мамандары кґрсететін медициналыќ кґмек;
      8) јскери-медициналыќ ќызмет - Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕдарында осы органдардыѕ ќызметін медициналыќ ќамтамасыз етуге арналєан јскери немесе арнаулы ќызметтіѕ болуы кґзделген јскери-медициналыќ (медициналыќ) бґлімшелердіѕ жиынтыєы;
      9) јскери-медициналыќ (медициналыќ) бґлімшелер:
      орталыќ атќарушы органдар мен ґзге де орталыќ мемлекеттік органдардыѕ јскери-медициналыќ (медициналыќ) мекемелер (ўйымдар) ќызметін ўйымдастыруды жјне їйлестіруді жїзеге асыратын ќўрылымдыќ бґлімшелері;
      јскери-медициналыќ (медициналыќ) мекемелер (ўйымдар) жјне орталыќ атќарушы органдар мен ґзге де орталыќ мемлекеттік органдардыѕ тиісті контингентке јскери-медициналыќ жјне медициналыќ кґмек кґрсетілуін ќамтамасыз ететін ґзге де бґлімшелері;
      10) јскери-медициналыќ (медициналыќ) ќамтамасыз ету - материалдыќ-техникалыќ жабдыќтау жґніндегі іс-шаралар кешені, сондай-аќ жеке ќўрамныѕ жауынгерлік ќабілеттілігі мен еѕбекке ќабілеттілігін ќалпына келтіру маќсатында јскерлерде, бґлімшелерде жјне ведомстволыќ ўйымдарда медициналыќ кґмек кґрсетуді ўйымдастыру;
      11) бала - он сегіз жасќа (кјмелетке) толмаєан адам;
      12) бас миыныѕ біржола семуі - бас миыныѕ бїкіл ќатпарыныѕ семуімен ќатар жїретін, бас миы жасушаларыныѕ интегралдыќ функцияларын толыќ жоєалтуы;
      13) бейінді маман - жоєары медициналыќ білімді, белгілі бір мамандыќ бойынша сертификаты бар медицина ќызметкері;
      14) биологиялыќ активті заттар - жануарлар мен адам организмініѕ патологиялыќ ґзгерген функцияларын ќалыпќа тїсіретін, дјрілік заттар алудыѕ ыќтимал кґздері болып табылатын, јртїрлі жолмен алынатын заттар;
      15) биологиялыќ активті ќоспалар - тўраќты тўтынєан кезде денсаулыќтыѕ жай-кїйін жаќсартуєа арналєан жјне адамныѕ тамаќтану рационын табиєи немесе табиєимен бірдей биологиялыќ активті заттармен байыту маќсатында олардыѕ компоненттерін ќамтитын ґнімдерге ќоспалар;
      16) бірегей дјрілік зат - жаѕа активті заттарды білдіретін немесе ќамтитын дјрілік зат;
      17) генетикалыќ тїрлендірілген объектілер - гендік инженерия јдістері пайдаланылып алынєан, ґсімдіктен жјне (немесе) жануардан алынатын шикізат пен ґнімдер, оныѕ ішінде генетикалыќ тїрлендірілген кґздер, организмдер;
      18) дјрілік заттар - аурулардыѕ профилактикасына, диагностикасына жјне оларды емдеуге, сондай-аќ организмніѕ жай-кїйі мен функцияларын ґзгертуге арналєан фармакологиялыќ активті заттарды білдіретін немесе оларды ќамтитын заттар: дјрілік субстанция, табиєаттан алынатын дјрілік шикізат, дјрілік ангро- жјне балк-ґнімдер, дјрілік препараттар, медициналыќ иммундыќ-биологиялыќ препараттар, парафармацевтикалар;
      19) дјрілік заттарды, медициналыќ маќсаттаєы бўйымдарды сатып алу жјне олармен ќамтамасыз ету жґніндегі бірыѕєай дистрибьютор - тегін медициналыќ кґмектіѕ кепілдік берілген кґлемі шеѕберінде сатып алуды ўйымдастыруды, оныѕ нјтижелері бойынша ґнім берушілермен ґнім беру шарттарын жасасуды, сондай-аќ дјрілік заттарды, медициналыќ маќсаттаєы бўйымдарды саќтау жјне тапсырысшыларєа жеткізіп беру жґніндегі ќызметтерді ќамтамасыз етуді, ўсынуды жїзеге асыратын заѕды тўлєа;
      20) дјрілік заттарды, медициналыќ маќсаттаєы бўйымдар мен медициналыќ техниканы бґлшек саудада ґткізу - Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі бекіткен ќаєидаларєа сјйкес жїзеге асырылатын, сатып алумен (јкелуден басќа), саќтаумен, бґлумен, тїпкі тўтынушыєа ґткізумен (јкетуден басќа), жойып жіберумен байланысты фармацевтикалыќ ќызмет;
      21) дјрілік заттарды, медициналыќ маќсаттаєы бўйымдар мен медициналыќ техниканы кґтерме саудада ґткізу - Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі бекіткен ќаєидаларєа сјйкес жїзеге асырылатын, кґлемін шектемей сатып алумен, саќтаумен, јкелумен, јкетумен, ґткізумен (халыќќа дјрілік заттарды ґткізуді ќоспаєанда), жойып жіберумен байланысты фармацевтикалыќ ќызмет;
      22) дјрілік заттардыѕ, медициналыќ маќсаттаєы бўйымдар мен медициналыќ техниканыѕ айналысы - ќауіпсіз, тиімді жјне сапалы дјрілік заттарды, медициналыќ маќсаттаєы бўйымдар мен медициналыќ техниканы јзірлеушіден жјне (немесе) ґндірушіден тўтынушыныѕ ќолдануына дейін жеткізу процесінде жїзеге асырылатын ќызмет;
      23) дјрілік заттардыѕ, медициналыќ маќсаттаєы бўйымдар мен медициналыќ техниканыѕ айналысы саласындаєы объектілер - Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі бекіткен їлгілік ережелерге сјйкес жўмыс істейтін дјріхана, алєашќы медициналыќ-санитариялыќ, консультациялыќ-диагностикалыќ кґмек кґрсететін денсаулыќ саќтау ўйымдарындаєы дјріхана пункті, шалєайдаєы ауылдыќ жерлерге арналєан жылжымалы дјріхана пункті, дјріхана ќоймасы, дјрілік заттарды, медициналыќ маќсаттаєы бўйымдар мен медициналыќ техниканы уаќытша саќтау ќоймасы, оптика дїкені, медициналыќ техника мен медициналыќ маќсаттаєы бўйымдардыѕ дїкені, медициналыќ техника мен медициналыќ маќсаттаєы бўйымдардыѕ ќоймасы, дјрілік заттарды, медициналыќ маќсаттаєы бўйымдар мен медициналыќ техниканы ґндіру жґніндегі ўйымдар;
      24) дјрілік заттардыѕ, медициналыќ маќсаттаєы бўйымдар мен медициналыќ техниканыѕ айналысы саласындаєы субъектілер - фармацевтикалыќ ќызметті жїзеге асыратын жеке немесе заѕды тўлєалар;
      25) Дјрілік заттардыѕ, медициналыќ маќсаттаєы бўйымдар мен медициналыќ техниканыѕ мемлекеттік тізілімі - Ќазаќстан Республикасында тіркелген жјне медициналыќ ќолдануєа рўќсат етілген дјрілік заттарды, медициналыќ маќсаттаєы бўйымдар мен медициналыќ техниканы есепке алу ќўжаты;
      26) дјрілік заттыѕ балк-ґнімі - технологиялыќ процестіѕ соѕєы ќаптамалаудан басќа барлыќ сатысынан ґткен, мґлшерленген дјрілік зат;
      27) дјрілік заттыѕ жарамдылыќ мерзімі - уаќыты біткеннен кейін дјрілік затты ќолдануєа болмайтын кїні;
      28) дјрілік заттыѕ ќаптамасы - дјрілік заттарды бїлінуден жјне ысырап болудан ќорєау жолымен олардыѕ айналысы процесін ќамтамасыз ететін, сондай-аќ ќоршаєан ортаны ластанудан саќтайтын ќўрал немесе ќўралдар кешені;
      29) дјрілік заттыѕ, медициналыќ маќсаттаєы бўйымдар мен медициналыќ техниканыѕ сапасы - дјрілік заттыѕ, медициналыќ маќсаттаєы бўйымдар мен медициналыќ техниканыѕ белгіленуі бойынша јсер ету ќабілетіне ыќпал ететін ќасиеттері мен сипаттамаларыныѕ жиынтыєы;
      30) дјрілік заттыѕ халыќаралыќ патенттелмеген атауы - дјрілік заттыѕ Дїниежїзілік денсаулыќ саќтау ўйымы ўсынєан атауы;
      31) дјрілік препарат - белгілі бір дјрілік нысандаєы дјрілік зат;
      32) дјрілік препараттарды дайындау - дјріханаларда дјрілік нысандарды дайындаумен, сондай-аќ дјрілік субстанцияларды сатып алумен, дайындалєан дјрілік препараттарды саќтаумен, сапасын баќылаумен, ресімдеумен жјне ґткізумен байланысты фармацевтикалыќ ќызмет;
      33) дјрілік формуляр - денсаулыќ саќтау ўйымыныѕ басшысы бекіткен жјне денсаулыќ саќтау саласындаєы ујкілетті орган айќындайтын тјртіппен келісілген, тегін медициналыќ кґмектіѕ кепілдік берілген кґлемін кґрсету їшін дјрілік заттардыѕ жеткілікті мґлшері болуєа міндетті денсаулыќ саќтау ўйымыныѕ бейіні ескеріле отырып тїзілген дјрілік заттардыѕ тізбесі;
      34) дјстїрлі медицина - аурулардыѕ алдын алу мен оларды емдеудіѕ ќоєамда жинаќталєан јдістері мен ќўралдарына негізделген, медициналыќ практиканыѕ кґпєасырлыќ дјстїрлерімен орныќќан медицина саласы жјне медицина ќызметкерлерініѕ ќызметі;
      35) денсаулыќ - аурулар мен дене кемістіктерініѕ болмауы єана емес, тўтастай тјни, рухани (психикалыќ) жјне јлеуметтік салауаттылыќ жаєдайы;
      36) денсаулыќ саќтау - аурулардыѕ алдын алуєа жјне оларды емдеуге, ќоєамдыќ гигиена мен санитарияны ќолдауєа, јрбір адамныѕ тјни жјне психикалыќ саулыєын саќтап, ныєайтуєа, оныѕ ўзаќ жыл белсенді ґмір сїруін ќолдауєа, денсаулыєынан айырылєан жаєдайда оєан медициналыќ кґмек ўсынуєа баєытталєан саяси, экономикалыќ, ќўќыќтыќ, јлеуметтік, мјдени, медициналыќ сипаттаєы шаралар жїйесі;
      37) денсаулыќ саќтау жїйесі - ќызметі азаматтардыѕ денсаулыќ саќтау ќўќыќтарын ќамтамасыз етуге баєытталєан мемлекеттік органдар мен денсаулыќ саќтау субъектілерініѕ жиынтыєы;
      38) денсаулыќ саќтау саласындаєы медициналыќ сараптама (бўдан јрі - денсаулыќ саќтау саласындаєы сараптама) - денсаулыќ саќтау ќызметініѕ јртїрлі аяларындаєы ќўралдардыѕ, јдістердіѕ, технологиялардыѕ, кґрсетілетін ќызметтердіѕ деѕгейі мен сапасын аныќтауєа баєытталєан ўйымдастырушылыќ, талдамалыќ жјне практикалыќ іс-шаралардыѕ жиынтыєы;
      39) денсаулыќ саќтау саласындаєы стандарт (бўдан јрі - стандарт) - медициналыќ, фармацевтикалыќ ќызмет, медициналыќ жјне фармацевтикалыќ білім беру саласындаєы ќаєидаларды, жалпы принциптер мен сипаттамаларды белгілейтін нормативтік ќўќыќтыќ акт;
      40) денсаулыќ саќтау саласындаєы стандарттау (бўдан јрі - стандарттау) - стандарттарды, талаптарды, нормаларды, нўсќаулыќтарды, ќаєидаларды јзірлеу, енгізу жјне олардыѕ саќталуын ќамтамасыз ету арќылы процестердіѕ, медициналыќ технологиялар мен кґрсетілетін ќызметтердіѕ сипаттамаларын ретке келтірудіѕ оѕтайлы дјрежесіне ќол жеткізуге баєытталєан ќызмет;
      41) денсаулыќ саќтау саласындаєы ујкілетті орган (бўдан јрі - ујкілетті орган) - азаматтардыѕ денсаулыєын саќтау, медициналыќ жјне фармацевтикалыќ єылым, медициналыќ жјне фармацевтикалыќ білім беру, халыќтыѕ санитариялыќ-эпидемиологиялыќ салауаттылыєы, дјрілік заттардыѕ, медициналыќ маќсаттаєы бўйымдар мен медициналыќ техниканыѕ айналысы, медициналыќ ќызметтер кґрсету сапасын баќылау саласындаєы басшылыќты жїзеге асыратын мемлекеттік орган;
      42) Денсаулыќ саќтау саласындаєы ўлттыќ холдинг – Ќазаќстан Республикасы Їкiметiнiѕ шешiмi бойынша ќўрылєан, денсаулыќ саќтау саласындаєы, оныѕ ішінде ядролыќ медицина саласындаєы ќызметтi жїзеге асыратын акционерлiк ќоєам;
      43) денсаулыќ саќтау ўйымы - денсаулыќ саќтау саласындаєы ќызметті жїзеге асыратын заѕды тўлєа;
      43-1) детоксикация – адам организмінен алкогольді шыєаруєа баєытталєан медициналыќ іс-шаралар кешені;
      44) диагностика - аурудыѕ болу немесе болмау фактісін белгілеуге баєытталєан медициналыќ ќызметтер кґрсету кешені;
      45) диагностикалыќ реагенттер - пациентке диагноз ќою немесе оныѕ физиологиялыќ жай-кїйін баєалау маќсатында адам организмінен алынєан сынамаларды зерттеуге арналєан жјне олардыѕ параметрлері туралы мјліметтер беруге ќызмет ететін реагенттер, реагенттердіѕ жиынтыќтары;
      46) динамикалыќ байќау - халыќ денсаулыєыныѕ жай-кїйін жїйелі тїрде байќау, сондай-аќ осы байќаудыѕ нјтижелері бойынша ќажетті медициналыќ кґмек кґрсету;
      47) донор - донорлыќ ќан, оныѕ компоненттері, ґзге де донорлыќ материал (оныѕ ішінде шјует, жыныс жасушалары, аналыќ жасуша) алу жїргізілетін, сондай-аќ реципиентке транспланттау їшін тіндерді жјне (немесе) аєзаларды (аєзалардыѕ бґліктерін) алу жїргізілетін адам, адамныѕ мјйіті, жануар;
      48) емдеу - ауыруды жоюєа, оныѕ бетін ќайтаруєа жјне (немесе) барысын жеѕілдетуге, сондай-аќ оныѕ асќынуыныѕ алдын алуєа баєытталєан медициналыќ ќызметтер кґрсету кешені;
      49) ерікті емделу - науќастыѕ немесе оныѕ заѕды ґкілініѕ келісімімен жїзеге асырылатын емдеу;
      50) жалєан дјрілік зат - ќўрамы, ќасиеттері жјне басќа да сипаттамалары бойынша ґндірушініѕ бірегей немесе ќайта ґндірілген дјрілік затына (генерикке) сјйкес келмейтін, ќўќыќќа ќайшы жјне јдейі тїрде ќолдан жасалєан этикеткамен жабдыќталєан дјрілік зат;
      51) жеке медициналыќ кітапша - жўмысќа жіберілу туралы белгі ќойылып, міндетті медициналыќ тексеріп-ќараулардыѕ нјтижелері енгізілетін, халыќтыѕ декреттелген тобыныѕ ґкіліне берілетін жеке ќўжат;
      52) жўќтырылєан иммун тапшылыєы синдромы (ЖИТС) - адамныѕ иммун жїйесініѕ АИТВ-дан ќатты заќымдануынан болєан патологиялыќ белгілер байќалатын АИТВ-инфекциясыныѕ соѕєы сатысы;
      53) инвазиялыќ јдістер - адам организмніѕ ішкі ортасына ену жолымен жїзеге асырылатын диагностикалау мен емдеу јдістері;
      54) инновациялыќ медициналыќ технологиялар - медицина (биомедицина) саласына, фармацияєа жјне денсаулыќ саќтау саласындаєы аќпараттандыруєа енгізілуі экономикалыќ тўрєыдан тиімді жјне (немесе) јлеуметтік мјні бар болып табылатын єылыми жјне єылыми-техникалыќ ќызметтіѕ јдістері мен ќўралдарыныѕ жиынтыєы;
      55) инфекциялыќ жјне паразиттік аурулар - мекендеу ортасы биологиялыќ факторларыныѕ адамєа јсер етуі жјне аурудыѕ науќас адамнан, жануардан сау адамєа берілу мїмкіндігі јсерінен болатын жјне таралатын адам аурулары;
      56) йод тапшылыєы аурулары - организмге йодтыѕ жеткіліксіз тїсуіне жјне онда жеткіліксіз ќорытылуына байланысты ќалќанша без функциясыныѕ бўзылуынан болатын организмніѕ патологиялыќ процесі;
      57) кјсіптік ауру - ќызметкердіѕ ґз еѕбек (ќызмет) міндеттерін орындауына байланысты оєан зиянды ґндірістік факторлардыѕ јсер етуінен туындаєан созылмалы немесе ќатты ауру;
      58) клиникаєа дейінгі (клиникалыќ емес) зерттеу - адамныѕ денсаулыєына ерекше јсер етуін жјне (немесе) ќауіпсіздігін зерделеу маќсатында сыналатын затты немесе физикалыќ јсерді, аурулар профилактикасыныѕ, оларды диагностикалау мен емдеудіѕ ќўралдарын, јдістері мен технологияларын зерделеу жґніндегі химиялыќ, физикалыќ, биологиялыќ, микробиологиялыќ, фармакологиялыќ, токсикологиялыќ жјне басќа да эксперименттік єылыми зерттеулер немесе зерттеулер сериясы;
      59) клиникалыќ зерттеу - субъект ретінде адамды ќатыстыра отырып, аурулардыѕ профилактикасы, оларды диагностикалау мен емдеу ќўралдарыныѕ, јдістері мен технологияларыныѕ ќауіпсіздігі мен тиімділігін аныќтау немесе растау їшін жїргізілетін зерттеу;
      60) консилиум - кемінде їш дјрігердіѕ ќатысуымен диагноз ќою, емдеу тактикасын айќындау жјне ауруды болжау маќсатында адамды зерттеу;
      61) контрацепция - ќаламаєан жїктіліктіѕ алдын алу јдістері мен ќўралдары;
      62) Ќазаќстан Республикасыныѕ мемлекеттік фармакопеясы - дјрілік заттардыѕ сапасы мен ќауіпсіздігін нормалайтын ўлттыќ стандарттар мен ережелердіѕ жинаєы;
      63) ќоєамдыќ денсаулыќ - азаматтардыѕ дўрыс тамаќтануын ќоса алєанда, салауатты ґмір сїруіне, аурулар мен жараќаттардыѕ профилактикасына, сондай-аќ мекендеу ортасыныѕ ќолайсыз факторларыныѕ јсерін болєызбауєа ќоєамныѕ кїш-жігер жўмсауын кґрсететін, халыќтыѕ психикалыќ, тјни жјне јлеуметтік салауаттылыєыныѕ кешенді сипаттамасы;
      64) ќўпия медициналыќ зерттеп-ќарау - дјрігерлік ќўпияныѕ жјне тексерілетін адамныѕ жеке басы туралы аќпараттыѕ саќталуына негізделген зерттеп-ќарау;
      65) маман сертификаты - жеке тўлєаєа наќты мамандыќ бойынша медициналыќ ќызметті жїзеге асыруєа ќўќыќ беретін, белгіленген їлгідегі ќўжат;
      66) мјжбїрлеп емдеу - сот шешімініѕ негізінде жїзеге асырылатын, науќасты емдеу;
      67) медицина ќызметкерлері - кјсіптік медициналыќ білімі бар жјне медициналыќ ќызметті жїзеге асыратын жеке тўлєалар;
      68) медициналыќ-јлеуметтік оѕалту - жўмысќа араластыруєа, отбасылыќ жјне ќоєамдыќ ґмірге ќатыстыруєа арналєан медициналыќ, јлеуметтік жјне еѕбек іс-шараларын кешенді пайдалану арќылы науќастар мен мїгедектердіѕ денсаулыєын ќалпына келтіру;
      69) медициналыќ иммундыќ-биологиялыќ препараттар - инфекциялыќ жјне иммундыќ (аллергиялыќты ќоса алєанда) аурулардыѕ ґзіндік ерекшелігі бар профилактикасына, оларды диагностикалау мен емдеуге, басќа да аурулар мен физиологиялыќ жай-кїйлерді иммунологиялыќ јдістердіѕ кґмегімен диагностикалауєа арналєан, сыртќы орта объектілерінде инфекциялыќ агенттер мен олардыѕ антигендерін индикациялауєа арналєан препараттар, иммундыќ жїйе арќылы емдік жјне профилактикалыќ јсерін тигізетін ќан (алу тјсіліне ќарамастан) препараттары;
      70) медициналыќ кґмек - халыќтыѕ денсаулыєын саќтауєа жјне ќалпына келтіруге баєытталєан медициналыќ ќызметтер кґрсетудіѕ дјрілік кґмекті ќамтитын кешені;
      71) медициналыќ кґмектіѕ сапасы - кґрсетілетін медициналыќ кґмектіѕ ујкілетті орган бекіткен жјне медициналыќ єылым мен технологияныѕ ќазіргі заманєы даму деѕгейі негізінде белгіленген стандарттарєа сјйкестік деѕгейі;
      72) медициналыќ кујландыру - жеке тўлєаны онда ауруыныѕ болу немесе болмау фактісін аныќтау немесе растау, оныѕ денсаулыќ жаєдайын, сондай-аќ еѕбекке уаќытша жарамсыздыєын, кјсіптік жјне ґзге де жарамдылыєын айќындау маќсатында зерттеп-ќарау;
      73) медициналыќ ќызмет - жоєары немесе орта кјсіптік медициналыќ білім алєан жеке тўлєалардыѕ, сондай-аќ заѕды тўлєалардыѕ азаматтардыѕ денсаулыєын саќтауєа баєытталєан кјсіптік ќызметі;
      74) медициналыќ ќызметтер кґрсету - денсаулыќ саќтау субъектілерініѕ наќты адамєа ќатысты профилактикалыќ, диагностикалыќ, емдеу немесе оѕалту баєыты бар іс-ќимылы;
      75) медициналыќ маќсаттаєы бўйымдар - профилактикалыќ, диагностикалыќ жјне емдеу іс-шараларын жїргізу їшін пайдаланылатын бўйымдар мен материалдар: медициналыќ ќўрал-саймандар, стоматологиялыќ, шыєындыќ, таѕу жјне тігу материалдары, бекітетін таѕєыштар мен ќўрылєылар, медициналыќ оптика бўйымдары;
      76) медициналыќ оѕалту - науќастар мен мїгедектер организмініѕ бўзылєан жјне (немесе) жоєалтќан функцияларын саќтауєа, ішінара немесе толыќ ќалпына келтіруге баєытталєан медициналыќ ќызметтер кґрсету кешені;
      77) медициналыќ оптика бўйымдары - кґздіѕ кґру ќабілетін тїзеу жјне жарыќпен емдеу їшін медицинада жјне фармацевтикалыќ ќызметте пайдаланылатын бўйымдар мен материалдар;
      78) медициналыќ техника - аурулардыѕ профилактикасы, оларды диагностикалау, емдеу, оѕалту, медициналыќ сипаттаєы єылыми зерттеулер їшін медициналыќ маќсатта жеке тїрде, кешенніѕ немесе жїйеніѕ ќўрамында ќолданылатын аппараттар, аспаптар мен жабдыќтар;
      79) медициналыќ ўйым - негізгі ќызметі медициналыќ кґмек кґрсету болып табылатын денсаулыќ саќтау ўйымы;
      80) мемлекеттік санитариялыќ-эпидемиологиялыќ ќадаєалау - халыќтыѕ денсаулыєын, мекендеу ортасын жјне ґнімдердіѕ, процестердіѕ, кґрсетілетін ќызметтердіѕ ќауіпсіздігін ќорєау маќсатында санитариялыќ-эпидемиологиялыќ ќызмет органдарыныѕ Ќазаќстан Республикасыныѕ халыќтыѕ санитариялыќ-эпидемиологиялыќ салауаттылыєы саласындаєы заѕнамасын бўзушылыќтардыѕ алдын алу, оларды аныќтау, олардыѕ жолын кесу жґніндегі ќызметі, сондай-аќ халыќтыѕ санитариялыќ-эпидемиологиялыќ салауаттылыєы саласындаєы нормативтік ќўќыќтыќ актілердіѕ жјне гигиеналыќ нормативтердіѕ саќталуын баќылау;
      81) никотин - темекі жапыраќтары мен темекі тїтінінде болатын алкалоид;
      82) нутрицевтиктер - ќўрамында эссенциалдыќ (ауыстырылмайтын) таєам компоненттерініѕ (кейбір амин-ќышќылдар, витаминдер, минералдыќ заттар мен микроэлементтер, жартылай ќаныќтырылєан май ќышќылдары, дисахаридтер мен таєам талшыќтары) ўсынылєан тјуліктік тўтынудан аспайтын јртїрлі берілген їйлесімі бар биологиялыќ активті ќоспалар;
      83) орфандыќ препараттар - орфандыќ (сирек кездесетін) ауруларды емдеуге жјне диагностикалауєа арналєан препараттар;
      84) орфандыќ (сирек кездесетін) аурулар - адамныѕ ґміріне ќауіп тґндіретін немесе мїгедектікке јкеп соєатын, болу жиілігі ресми айќындалєан деѕгейден аспайтын, сирек кездесетін ауыр аурулар;
      85) парафармацевтиктер - фармакологиялыќ јсері бар жјне аурулардыѕ профилактикасына, кґмекші терапияєа, аєзалар мен жїйелердіѕ функционалдыќ активтілігін реттеуге баєытталєан табиєи жолмен алынатын, емдік мґлшерлемедегі биологиялыќ активті ќоспалар немесе олардыѕ синтетикалыќ баламалары;
      86) патенттелген дјрілік заттар - Ќазаќстан Республикасыныѕ зияткерлік меншік саласындаєы заѕнамасына сјйкес ќўќыќтыќ ќорєалатын дјрілік заттар;
      87) пациент - медициналыќ ќызметтер кґрсетудіѕ тўтынушысы болып табылатын (болып табылєан) жеке тўлєа;
      88) профилактика - аурулардыѕ пайда болуыныѕ, олардыѕ ерте сатыда ґршуініѕ алдын алуєа жјне орын алєан асќынуларды, аєзалар мен тіндердіѕ бїлінулерін баќылауєа баєытталєан медициналыќ жјне медициналыќ емес іс-шаралар кешені;
      89) психикаєа белсенді јсер ететін заттар - бір рет ќабылдаєанда адамныѕ психикалыќ жјне дене функцияларына, мінез-ќўлќына јсер ететін, ал ўзаќ уаќыт ќабылдаєан кезде психикалыќ жјне тјни тјуелділік туєызатын синтетикалыќ немесе табиєаттан алынатын заттар;
      90) психиканыѕ бўзылуы (ауру) - адамныѕ бас миы жўмысыныѕ бўзылуына байланысты психикалыќ ќызметініѕ бўзылуы;
      91) реципиент - донорлыќ ќан немесе одан бґлінген компоненттер жјне (немесе) препараттар ќўйылатын, еркектіѕ немесе јйелдіѕ донорлыќ материалы (шјует немесе аналыќ жасуша) енгізілетін не донордан алынєан тіндерді жјне (немесе) аєзаны (аєзаныѕ бґліктерін) транспланттау жасалатын пациент;
      92) санитариялыќ-карантиндік баќылау - адамдар мен жїктердіѕ кеден одаєыныѕ кедендік шекарасымен тўспа-тўс келетін Ќазаќстан Республикасыныѕ Мемлекеттік шекарасы арќылы ґтуі кезінде ел аумаєына инфекциялыќ жјне паразиттік ауруларды, сондай-аќ адам денсаулыєына јлеуетті ќауіпті заттар мен ґнімді кіргізуге жол бермеу маќсатында ґткізілетін, жїктердіѕ санитариялыќ-эпидемиологиялыќ жай-кїйін жјне адам денсаулыныѕ жай-кїйін баќылау;
      93) санитариялыќ-ќорєаныш аймаєы - арнаулы маќсаттаєы аймаќтарды, сондай-аќ елді мекендегі ґнеркјсіп ўйымдары мен басќа да ґндірістік, коммуналдыќ жјне ќоймалыќ объектілерді жаќын маѕдаєы ќоныстану аумаќтарынан, тўрєын їй-азаматтыќ маќсаттаєы жайлар мен єимараттардан оларєа ќолайсыз факторлардыѕ јсер етуін јлсірету маќсатында бґліп тўратын аумаќ;
      94) санитариялыќ-эпидемиологиялыќ жаєдай - белгілі бір аумаќтаєы халыќтыѕ денсаулыєы мен мекендеу ортасыныѕ белгілі бір уаќыттаєы жай-кїйі;
      95) санитариялыќ-эпидемияєа ќарсы (профилактикалыќ) іс-шаралар - мекендеу ортасы факторларыныѕ адамєа зиянды јсерін жоюєа немесе азайтуєа, инфекциялыќ жјне паразиттік аурулардыѕ пайда болуы мен таралуыныѕ, жаппай уланудыѕ алдын алуєа жјне оларды жоюєа баєытталєан шаралар;
      95-1) спорттыќ медицина – спортшыларды даярлауды медициналыќ-биологиялыќ ќамтамасыз етуге жауап беретін жјне спорттаєы дјрігерлік жјне функционалдыќ баќылауды, спортшыларды функционалдыќ жјне медициналыќ оѕалтуды, спорттыќ жўмыс ќабілетін арттыруды, спортшылардыѕ соматикалыќ ауруларыныѕ терапиясын, спорттыќ травматологияны, спорттаєы жедел жјрдемді жјне спорт гигиенасын ќамтитын медицина мен денсаулыќ саќтау саласы;
      96) тамаќ ґнімін байыту (фортификациялау) - тамаќ ґнімін ґндіру немесе ќайта ґѕдеу процесінде оєан витаминдерді, минералдарды жјне басќа да заттарды таєамдыќ жјне биологиялыќ ќўндылыєын арттыру, сондай-аќ адамда олардыѕ тапшы болуына байланысты аурулардыѕ профилактикасы маќсатында енгізу;
      97) тјуекелді баєалау - инфекциялыќ жјне паразиттік ауруларды ќоздырєыштардыѕ немесе жўќтырєыштардыѕ ену жјне таралу ыќтималдыєына, сондай-аќ ќоршаєан орта факторларыныѕ халыќтыѕ денсаулыќ жаєдайына кері јсеріне жјне осыларєа байланысты ыќтимал медициналыќ-биологиялыќ жјне экономикалыќ салдарларєа єылыми негізделген баєа беру;
      98) тјуелсіз сарапшы - денсаулыќ саќтау субъектілерініѕ ќызметіне тјуелсіз сараптама жїргізу їшін белгіленген тјртіппен аккредиттелген жеке тўлєа; 
      99) тегін медициналыќ кґмектіѕ кепілдік берілген кґлемі - Ќазаќстан Республикасыныѕ азаматтарына жјне оралмандарєа кґрсетілетін медициналыќ ќызметтер кґрсетудіѕ Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі айќындайтын тізбесі бойынша бірыѕєай медициналыќ кґмектіѕ кґлемі;
      100) темекі - темекі бўйымдарын ґндіру їшін пайдаланылатын никотині бар ґсімдік;
      101) темекі бўйымы - никотині бар фармацевтикалыќ ґнімді ќоспаєанда, ќўрамында темекі бар кез келген бўйым;
      102) темекі бўйымыныѕ ингредиенті - темекіден, судан немесе темекі жапыраєынан басќа, ґндіріс процесінде не темекіге, не темекі бўйымдарыныѕ темекі емес компоненттеріне ќосылатын кез келген зат;
      103) темекі бўйымыныѕ ќаптамасы - темекі бўйымыныѕ белгілі бір ќорап санын ќамтитын топтап тўтыну ыдысыныѕ бірлігі;
      104) темекі бўйымыныѕ ќорабы - картоннан немесе ќаєаздан немесе ґзге де материалдан жасалєан, темекі бўйымыныѕ белгілі бір санын ќамтитын тўтыну ыдысыныѕ бірлігі;
      105) темекі шегушілік - темекі шегуші организмініѕ никотинге тјуелденуін тудыратын, оныѕ денсаулыєына, сондай-аќ темекі шекпейтіндердіѕ денсаулыєына кері јсер ететін жјне ќоршаєан ортаны ластайтын темекі бўйымын тўтыну процесі;
      106) транспланттау - тіндерді жјне (немесе) аєзаларды (аєзалардыѕ бґліктерін) организмніѕ басќа жеріне немесе басќа организмге ауыстырып салу, сіѕістіру;
      107) туберкулездіѕ жўќпалы тїрі - науќас адамныѕ сыртќы ортаєа туберкулез бактерияларын бґліп шыєаруына байланысты айналадаєы адамдарєа ќауіп тґндіретін ауру;
      107-1) уаќытша бейімдеу – адамды масаѕ кїйінен шыєару жјне оны ќоршаєан орта жаєдайларына бейімдеу жґніндегі процесс;
      108) улану - мекендеу ортасыныѕ химиялыќ, биологиялыќ жјне ґзге де факторларыныѕ адамєа ќатты (бірмезгілді) немесе созылмалы (ўзаќ) јсер етуі кезінде туындайтын ауру (жай-кїй);
      109) ўрпаќты болу денсаулыєы - адамныѕ толымды ўрпаќты ґмірге келтіру ќабілетін кґрсететін денсаулыєы;
      110) фармакологиялыќ зат - белгіленген фармакологиялыќ активтілігі мен уыттылыєы бар, клиникалыќ сынаќ объектісі жјне јлеуетті дјрілік зат болып табылатын зат немесе заттардыѕ ќоспасы;
      111) фармацевтика ќызметкерлері - фармацевтикалыќ білімі бар жјне фармацевтикалыќ ќызметті жїзеге асыратын жеке тўлєалар;
      112) фармацевтикалыќ ќызмет - дјрілік заттарды, медициналыќ маќсаттаєы бўйымдар мен медициналыќ техниканы ґндіру, дайындау (медициналыќ техникадан басќасын), кґтерме жјне бґлшек саудада ґткізу бойынша денсаулыќ саќтау саласында жїзеге асырылатын, дјрілік заттарды, медициналыќ маќсаттаєы бўйымдар мен медициналыќ техниканы сатып алуєа (алуєа), саќтауєа, јкелуге, јкетуге, сапасын баќылауєа, ресімдеуге, таратуєа, пайдалануєа жјне жоюєа, сондай-аќ олардыѕ ќауіпсіздігін, тиімділігін жјне сапасын ќамтамасыз етуге байланысты ќызмет;
      113) халыќтыѕ денсаулыєына ќауіп тґндіретін ґнім - ујкілетті орган белгілеген, ќолданылуы немесе тўтынылуы кезінде адамныѕ денсаулыєына зиянды јсер етуі мїмкін ґнім тїрлері;
      114) халыќтыѕ санитариялыќ-эпидемиологиялыќ салауаттылыєы - мекендеу ортасы факторларыныѕ адамєа зиянды јсері болмайтын жјне оныѕ тыныс-тіршілігіне ќолайлы жаєдайлар ќамтамасыз етілетін кездегі халыќ денсаулыєыныѕ жай-кїйі;
      115) халыќтыѕ санитариялыќ-эпидемиологиялыќ салауаттылыєы саласындаєы ќызмет - мемлекеттік санитариялыќ-эпидемиологиялыќ ќызмет органдары мен ўйымдарыныѕ азаматтардыѕ денсаулыєын саќтауєа баєытталєан, мемлекеттік санитариялыќ-эпидемиологиялыќ ќадаєалауды, гигиеналыќ оќытуды, санитариялыќ-карантиндік баќылауды, радиациялыќ баќылауды, санитариялыќ-эпидемиологиялыќ нормалауды, тјуекелді баєалауды, санитариялыќ-эпидемиологиялыќ мониторингті, санитариялыќ-эпидемиологиялыќ сараптаманы ќамтитын ќызметі;
      116) хирургиялыќ стерилизациялау - нјтижесінде јйел немесе еркек ўрпаќты болу ќабілетін жоєалтатын хирургиялыќ операция;
      117) шарананыѕ тірі тууы немесе ґлі тууы - жаѕа туєан баланыѕ (шарананыѕ) Дїниежїзілік денсаулыќ саќтау ўйымыныѕ тірі туу мен ґлі туудыѕ тиісті халыќаралыќ критерийлері бойынша айќындалатын жай-кїйі;
      118) шектеу іс-шаралары, оныѕ ішінде карантин - инфекциялыќ аурулардыѕ таралуын болєызбауєа баєытталєан јрі кјсіпкерлік жјне (немесе) ґзге де ќызметтіѕ ерекше режимін кґздейтін шаралар;
      119) эвтаназия - аурудыѕ беті бері ќарамайтын жаєдайларда дауасыз науќастыѕ ґз ґлімін жеделдету туралы ґтінішін ќандай да бір іс-јрекетпен немесе ќўралдармен, оныѕ ішінде дјрілік немесе ґзге де заттарды енгізу арќылы, сондай-аќ оныѕ ґміріне дем беріп тўрєан жасанды шараларды тоќтату арќылы ќанаєаттандыру;
      120) эпидемия - инфекциялыќ аурулардыѕ јдетте тіркелетін науќастану деѕгейінен айтарлыќтай жоєары деѕгейде жаппай таралуы;
      121) эпидемиологиялыќ мјні бар объектілер - ґндіретін ґнімі жјне (немесе) ќызметі Ќазаќстан Республикасыныѕ халыќтыѕ санитариялыќ-эпидемиологиялыќ салауаттылыєы саласындаєы заѕнамасыныѕ талаптары бўзылєан кезде халыќ арасында таєамнан уланудыѕ жјне инфекциялыќ аурулар таралуыныѕ белеѕ алуына јкеп соєуы мїмкін объектілер;
      122) ядролыќ медицина – онкологиялыќ ауруларды ќоса алєанда, адам аєзасы мен жїйесiнiѕ јртїрлi ауруларыныѕ профилактикасы, диагностикасы жјне оларды емдеу маќсатында радиоактивтi элементтер мен иондандырушы сјулелену ќолданылатын медицина саласы.
      2. Ґзге терминдердіѕ мазмўны осы Кодекстіѕ жекелеген баптарында айќындалады.
      Ескерту. 1-бапќа ґзгеріс енгізілді - ЌР 2010.06.30 № 297-IV (2011.07.01 бастап ќолданысќа енгізіледі), 2010.12.29 N 372-IV (алєашќы ресми жарияланєанынан кейін кїнтiзбелiк он кїн ґткен соѕ ќолданысќа енгiзiледi), 2011.01.19 N 395-IV (алєашќы ресми жарияланєанынан кейiн кїнтiзбелiк он кїн ґткен соѕ ќолданысќа енгiзiледi), 2011.07.05 N 452-IV (2011.10.13 бастап ќолданысќа енгізіледі), 2012.04.27 N 15-V (алєашќы ресми жарияланєанынан кейін кїнтізбелік он кїн ґткен соѕ ќолданысќа енгізіледі), 2012.07.10 № 31-V (алєашќы ресми жарияланєанынан кейін кїнтізбелік он кїн ґткен соѕ ќолданысќа енгізіледі) Заѕдарымен.

      2-бап. Осы Кодекстіѕ ќолданылу аясы

      1. Осы Кодекс азаматтардыѕ денсаулыќ саќтауєа конституциялыќ ќўќыєын іске асыру маќсатында денсаулыќ саќтау саласындаєы ќоєамдыќ ќатынастарды реттейді.
      2. Тегін медициналыќ кґмектiѕ кепiлдiк берілген кґлемiн кґрсету жґніндегі ќызметтер берушіні таѕдау жјне денсаулыќ саќтау ўйымдарыныѕ шыєындарын ґтеу, сондай-аќ тегін медициналыќ кґмектiѕ кепiлдiк берілген кґлемi шеѕберінде дјрілік заттар мен медициналыќ маќсаттаєы бўйымдарды сатып алу бґлігінде Ќазаќстан Республикасыныѕ денсаулыќ саќтау саласындаєы заѕнамасында реттелген ќўќыќтыќ ќатынастарєа Ќазаќстан Республикасыныѕ мемлекеттік сатып алу туралы заѕнамасыныѕ кїші ќолданылмайды.
      Ескерту. 2-бапќа ґзгеріс енгізілді - ЌР 2012.06.28 № 22-V (2012.07.01 бастап ќолданысќа енгізіледі) Заѕымен.

      3-бап. Ќазаќстан Республикасыныѕ денсаулыќ саќтау


              саласындаєы заѕнамасы

      1. Ќазаќстан Республикасыныѕ денсаулыќ саќтау саласындаєы заѕнамасы Ќазаќстан Республикасыныѕ Конституциясына негізделеді жјне осы Кодекс пен Ќазаќстан Республикасыныѕ ґзге де нормативтік ќўќыќтыќ актілерінен тўрады.


      2. Егер Ќазаќстан Республикасы ратификациялаєан халыќаралыќ шартта осы Кодексте ќамтылєандаєыдан ґзгеше ќаєидалар белгіленсе, онда халыќаралыќ шарттыѕ ќаєидалары ќолданылады.


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет