Ххі ғасыр көшбасшысы

ХХІ ҒАСЫР КӨШБАСШЫСЫ

«ҚАЗАҚСТАН» ТАҚЫРЫБЫ БОЙЫНША.

2010 ЖЫЛ.

1.Оқушының ой өрісінің дамуын ,өркендеуін анықтау.

2. «Қазақстан» тақырыбы бойынша алған білімдерін

қорыту,тереңдету,бекіту.

3.Оқушылардың талапшылық,танымдылық қызыметін

қалыптастыру.

4.Өз Отаннының тарихын және халқын білуді,өз Отанын

сүюді қалыптастыру қабілеттілігін арттыру.

І тур. БӘЙГЕ (9 қатынасушы)

а) ақша туралы ғылым

б) елтаңба туралы ғылым

в) ту туралы ғылым

а) Шәкен Ниязбеков

б) Мұқан Төлебаев

в) Латиф Хамиди

а) геральдика

б) фитономия

в) антропоника

4. Қазақстанның Мемлекеттік рәміздері қайда жазылған және қандай

ресми тәртіппен қолданылады?

а) энциклопедияда

б) ҚР Президентінің өкімі бойынша,конституция заң күшімен.

в) 5 сыныптағы тарих оқулығында.
5.ҚР елтаңбасы мен ту этоландары қайда сақталынады?

а) Біріккен Ұлттар Ұйымында

б) Қазқстанның әрбір ұйымында

в) ҚР Президентінің Резиденциясында

а) 30 тамызда

б) 25 қазанда

в) 16 желтоқсанда

атайды?

б) үлкен қалалар

в) орташа қалалар

8. МҮШЕЛ – бұл қазвқтарда...

а) тәуліктегі уақыт өлшемі

б) онекі жылдық жас өлшемі циклі

в) айдың өзгеру циклі
9.Мұсылмандардың қасиетті қаласын,зират ету орнын ата.

а) Отрар

б) Түркістан

в) Мекке

а) өзінің 5 атасын білмеген надан.

б) өзінің 9 атасын білмеген надан.

в) өзінің 7 атасын білмеген надан.

11.Қазақстан өз Егемендігін жариялады.

а) 16 желтоқсан 1991 ж.

б) 16 желтоқсан 1992 ж.

в) 16 желтоқсан 1993 ж.

12.Жезғазған қаласы атына сай, несімен бай...

а) мұнаймен

б) мыспен

в) темірмен.

турының дұрыс жауаптарын тыңдаңыздар.

География Вернисаж

Тарих Саясат

Экология Спорт

Тарих бойынша атаулар. Этнос

Ұрпақ тарихы Рәміздер мен белгілер

Қазақстан және дүниежүзлік Дін

қоғам қатынасы Фольклер

Мәдниет Сәлет

ГЕОГРАФИЯ.

1.Қазақстан европа ма әлде азия елі ме?

2.Қазақстанның жер көлемі қандай? /2млн.717мың кв.метр/

3.Қазақстанда неше обылыс бар ? / 14 /

4.Дүние жүзінде Қазақстан жер көлемі бойынша нешінші орында? /9 /

5.Қазақстанда қанша адам жасайды?/15 млн/
ТАРИХ.

1. 
   «Тарих»деген сөз нені білдіреді? /өткен жылдардың оқиғасы/
   
2. 
   Қазақ қандай нәсілге жатады? / монголоид/
   
3. 
   Қазқтарда 12 жасты циклді қалай атайды?/ мүшел/
   
4. 
   Қай қалаға 1500 жыл толды? /Түрікстан/
   
5. 
   «Алтын адамды» археологтар қай қаладан тапты? /Ыстық/
   

1.Азық-түліктің жасалған күнін не үшін білуіміз керек? /тамақтан

уланбау үшін/

2 Қызыл кітапқа кірген Қазақстан белгісі , мысық тектес класына

кіретін жануар. /барс/

3. Қазақстандағы құрып бара жатқан көл. /арал/

4. «Сағым»- дегеніміз не? /аптапта соғатын ыстық жел/

5.Қазақстанда қандай балама қуат көзін пайдалануға болады.

/күн, самал,биогаз,геотермаль,қуат,тасу және қайту/
ТАРИХИ АТАУ БОЙЫНША.

1«Топономика»-дегеніміз не? /жер атаулары туралы ғылым/

2.Теміртау атауы қайдан пайда болған?/темірге бай/

3,Адам аттарын зертейтін ғылым? /антропонимика/

4.Қазақстанда балаға атты қалай қояды?/айрықша түріне қарай,

атақты адамдардың атын,мемлекеттегі оқиға ,жағдайға қарай туылғанда/

5 «Халық этимологиясы» термині деп немен байланыстырып

айтылады?/жеке тілдің шығуы, жергілікті атаулар,

өзен,көл,халықтан кең тараған аңыз бен әңгімілер/
ҰРПАҚТАР ТАРИХЫ.

1.Өмірбаян дегеніміз не? /туылған күннен бастап жасаған өмірі

туралы дерек/

2.Әкеңнің атасы саған кім болады?/Баба/

3.Бір ұрпақтың өмір сүруі халықтың түсінігі бойынша бойынша

неше жыл ? /25-30 жыл/

4. «Жеке адамның өмірі-оныңтарихы»дегенді қалай білесің?

/өмір сүруі,жеке өзініңөмірбаяны.Осыны тарих деп атайды./

5 «Әулет»дегеніміз не? /үрім-бұтақ,туған туыстары./

ҚАЗАҚСТАН ЖӘНЕ ҚОҒАМ ҚАТЫНАСЫ.

Егемендік деген не? /Тәуелсіздік/

2.Қазақстанның тәуелсіздігін неше мемлекет мойындады? /120 астам/

3.Дүние жүзінде тұратын қазақтардың бір Отанын ата?/Қазақстан/

4.Дүние жүзінде неше қазақ өмір сүреді? /14 млн. көп/

5«Жалпыға бірдей адам құқықтары бойынша Декларация»дегеніміз не?

/адам құқықтарын және бостандығын қорғайтын заң құжаттары.

Барлық мемлекеттерде басшылыққа алынады./

ВЕРНИСАЖ
1.Ең бірінші суреткер ,оқу-ағартушы, Смагұлов немесе Уәлиханов?

2«Абайдың жастық шағының суреті»сурет авторы Телжанов немесе

3. Әбілқан Қастеевтің қайсы суретінде Абай Пушкиннің томын ұстап

тұр? «Абай жайлауда» немесе «Жас Абай» портреті?

4.Ұлы Украин халқының ақыны және суретшісі ,Қазақстанға жер

аударылған ,қазақ халқының тұрмысын зерттеген .

Бұл Штернберг немесе Шевченко ?

5.Қазақстандағы бірінші суретші әйел,Ғалымбаева немесе Иванова?

САЯСАТ.
1.Н.Ә. Назарбаев Қазақстанның экс-президенті ме немесе президенті ме?

2.Президенттің ақырғы сайлауы қашан өтті,4.12.05.немесе 5.12.05.?

3.ҚР конституциясы бойынша президент 5немесе 7жылға сайланады?

4.Біздің Отанымызда адамдарды ұлтына,дініне, мысалы реңіне қарап

жұмысқа ала ма. Иә немесе жоқ?

5.Қазақстанда қандай оқу орны тегін,кәсіпшілік немесе бастауыш?
СПОРТ.

1.Қазақстандағы атақты спорт кешенінің атын ата Медеу немесе

Олимпийский?

2.Қазақстандағы ұлттық футбол командасы қалай аталады Қайрат немесе Еңбек?

3.Олимпия ойындарының туындағы сақина Азия құрлығының қандай

рәміздерін айқындайды , көк немесе сары?

4.Қазақ ауылдарында археологтар қазақтың қандай ұлттық ойындарының мүсіндерін тпты, нарды немесе тоғызқұмалақ?

6. 
   20 ғасырдың басында кім дүниежүзлік абсалютті чемпион атағын
   

1.Қазақтың сүйікті ішімдігі,квас немесе шұбат?

2.Қазақстандағы қандай халықта Татарларда немесе кәрістерде

сабантой бар?

3.Қазақстандағы қайсы халықта «бигос»атты тамақ бар түріктерде

немесе поляктарда?

4«Түрік»сөзі нені білдіреді,күшті немесе сұлу?

5.Этнос бұл басқаша халық немесе ұлт?

2.Қазақстанның ресми елтаңбасында неше рең бар,2 немесе 3 рең?

/алтын немесе көк-көгілдір/

3.Гимн –бұл эстрадалық немесе салтанатты ән?

4.Шаңырақ-Елтаңбада немесе Қазақстан туында бейнелнеген бе?

5.Мемлекеттік ән ұран бірінші рет қай жылы орындалды 1991не1992 ж.

2.Зенгі-баба бұл малды билеуші құдай ма немесе ардақтайтын адам ба?

3.Исламның киелі кітабы- Библия немесе Құран?
4.Ислам дінінің негізін салушы Мұхаммед немесе Иисус ?

5.Қазақстанда барлық діндер мемлекеттік пе. Иә немесе жоқ?

IIIТУР
ФОЛЬКЛОР.
1.Мына суретте қандай қазақтың ұлттық аспабы бейнеленген?

/қобыз/

қалай атаймыз? /Алдар-көсе/

3.Қазақтың әнші-айтыскерлерін қалай атайды? /ақын/

4.Мына тыңдаған әніңіз қалай аталады? /күй/

5.Мына мақал нені білдіреді "Отансыз Адам-ормансыз бұлбұл"

/Человек без Родины-соловей без леса./

2.Мына тамақтың атын ата? Неден жасалынған?

3 Қазақтың ұлттық киімдерін қандай тауарлардан тігеді?/барқыт,қыжым/

4.

5.Наурызды білдіретін гүл белгісі,рәмізі./қызғалтақ/

2.Қазақтың жиналмалы үйі.Атын ата ,қандай бөлшектерден тұрады?

/кійіз үй,шаңырақ,уық,кереге./

3 Мына сәулет ескеткіш кесенесі бұдан 600 жыл бұрын салынған

биіктігі 40 метр атын ата? /Хожа Ахмед Иссауи/

4. Алматыдағы мына қонақ үйдің атын ата/"Қазақстан" қонақ үйі/

5.1999 жылы Алматыда салынған ғимрат .Ғимратты салуға Түркия,

Италия, Чехия ұсталары қатынасты. Орталық залында 2200 адам

намаз оқиды./Орталық мешіт./
ОЙЫННЫҢ ҚОРТЫНДЫСЫН ЖАСАУ.
ІІІ-турдан кейінгі сұраулар.

Есеп комиссиясы әр турдың қортындысын есептегенше,қонақтар мен ойыншылар арасында қызықты ойындар өткізуге болады.

Қазақ халқының тарихи өмірі бойынша.Ойыншылар және қонақтар қағаздан жасалынған күннің нұрын алып "Бейбітшілік" сөзін қалай түсінеді,

Сол туралы өз түсініктерін күннің нұры сызылған қағазшаларға жазады.

Өте көңілді өткен интеллектуалды ойын,оның әр түрлі бағдарламасы

Оқушыларды қуантады,қызықтырады.Жеңімпаз оқуш ыларға әр түрлі

Сыйлы,бағалы заттар тарту етіледі. Бұл оқушылар үшін ең ұмытылмайтын шақ. Олардың ойында өмірбақи есте қалады.

СЫНЫПТАН ТЫС "ХХІ ҒАСЫР КӨШБАСШЫСЫ " ШАРАЛАРЫН

ӘЗІРЛЕУ.

Осы ұсынылып отырған материалдар 5-11 сынып оқушыларына Республика күні немесе ҚР Тәуелсіздік күніне арнап қолдануға болады.

Педагогтар және сынып жетекшілері осы кепілдеменің әдісі мен формаларын (қолдануға болады ) алға қойған тәрбиелі міндеттерінің шешімін құптауға болады.

"ХХІ ғасыр көшбасшысы" интеллекті ойындар "Қазақстан" тақырыбы

бойынша жасалынған,оқушылардың ой-өрісінің дамуын,өркендеуін,

білімдерін қорытып тереңдетеді. Оқушылардың талапшылық танымдылық

қызыметін қалыптастырады.Өз Отанының тарихын және халқын біледі.

Өз Отанын сүюді қалыптастыру қабілеттігін арттырады.

Шараларды өткізудегі жоспарлау кезінде мына жасалынған жұмыстарға

тоқталуымыз тиіс:

-әр түрлі безендірілген мерекелік стенттер тақтау(ҚР рәміздері, ІІжәне ІІІ турдың тақырыбы бойынша жарнамалар);

-әр түрлі салынған сәулеттердің суреттерін таңдап алу,белгілі Қазақстан

суретшілерінің суреттерін , Қазақстанның атақты тұлғаларының портреті,

әнмен және күймен сүйемелдеу;

-қонақтарды шақыруға дайындау,ойын қатынасушыларына әр түрлі

кәдесыйлар дайындау;

-есеп комиссиясын сайлау:

-шараларды өткізу орынын дайындау.

Ойын 3 турдан "Елімізге күшті көшбасшы керек " деген ұранмен өткізіледі.

Ойын басталмай тұрып әр ойынға қатынасушыны таныстыруымыз қажет.

Олар 9 ойыншыдан тұрады(немен қызығады,қайсы пәнді сүйіп оқиды т.б.)

Есеп комиссиясын таныстырады .Олар ойынның тәртібімен таныстырады

және әр турдан соң ойынның қортындысын хабарлайды.

І-тур тест арқалы өтеді.

Әр оқушыға 12 сұрақ беріледі 3 вариантты жауабымен.Әр бір сұрауды ойлануға 5 секунд уақыт бөлінеді.

ІІ-турға 9 ойыншыдан 6 ойыншы қатынасады, қатынасушыларға 12 тақырып ұсынылады. І-турдан кім көп балл алса сол оқушы бірінші болып

тақырыпты таңдайды.Әрбір оқушы өзі таңдаған 5 сұрауға жауап береді.

12 тақырыптан 2 тақырыпты таңдап алуына болады.

ІІІ-турға 3 оқушы қатынасады. 2 турдан көп балл алған оқушы тақырыпты

таңдап алады.Үш тақырыптан өзі қалаған тақырыбын таңдап алады.

Тақырыптың қиындығына қарай 10-50 балға дейін ала алады.

Өзі қалаған сұрауды балына қарай айтып "Мен мына 30 балдық сұрауды

қаладым"деп бастайды.Егер өзі қалаған сұрауға 5 секунд ішінде жауап бере алмаса ,жүргізушінің сигналымен басқа оқушылар жауап беруге

болады.Жауап берген оқушыға балы өтеді.Ойын соңында ең көп балл

жинаған оқушы жеңімпаз атанады.Көшбасшыға бағалай сыйлытар табыс

етіледі.Басқа қатынасқан оқушыларға да сыйлықтар беруге болады.

Төменде 3 турдың сұрауларын ұсынып отырмыз ұйымдастырушы

өзінің еркімен сұрауларды өзгертуге болады.

Аударған: Шилманов Б.О.

жүктеу/скачать 113.37 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: