С.Ж.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ
ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ
|
|
КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С.Д.АСФЕНДИЯРОВА
|
НУТРИЦИОЛОГИЯ КАФЕДРАСЫ
|
ОҚУ – ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
|
«Бекітемін»
Оқу-тәрбие жұмысы бойынша проректор
м.ғ.д., профессор Қ.А.Тулебаев
_______________________
«____» ___________ 2012 ж.
051301 - «Жалпы медицина» мамандығы үшін
«АСҚАЗАН – ІШЕК ЖОЛДАРЫНЫҢ АУРУЛАРЫН ТАҒАММЕН ЕМДЕУ»
электив курсы бойынша
ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
Курс - 5 Семестр – IX, X
Тәжірибелік (семинарлық) сабақтар 15 сағат
Оқытушымен студенттің өзіндік жұмысы (ОСӨЖ) 15 сағат
Студенттердің өзбетінше жұмысы (СӨЖ) 15 сағат
Емтихан: – IX,X семестр
Барлығы__45__ сағат (1 кредит)
Алматы, 2012
1. ЖАЛПЫ МӘЛІМЕТТЕР
ЖОО аталуы: С.Д. Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық медициналық университеті
Кафедра: нутрициология
Мамандығы: 051301 - «Жалпы медицина»
Оқу сағатының саны – 45 сағат
Курс және оқыту семестрі - 5 курс, IX,X семестр
2. БАҒДАРЛАМА
2.1 Кіріспе
Тиімді және толыққұнды тамақтану адамның жасына, жынысына, дене салмағына, еңбек түріне қарай, тағам рационында белоктар, майлар, көмірсулар, витаминдер, минералдық заттектердің өз-ара оңтайлы ара-қатынасын қарастыратын тамақтану. Асқазан – ішек ауруларында тағаммен емдеу науқастың толық ауруынан жазылуына немесе ремиссия кезеңіне жетуіне мүмкіндік жасайды. Емдәммен емдеудің негізгі көрсетілімі бұл ауру ағзаны аялау болып табылады. Асқазан – ішек жолдарының ауруларын емдәммен емдеудің негізгі ұстындары - толыққұнды тағаммен қамтамасыз етіп, асқыну процестерін баяулату, тамақтану тәртібін аз - аздан бөлу арқылы тағамдық заттектердің қорытылу және сіңірілуі үрдістерін жақсарту.
2.2 Пәннің мақсаты: Дұрыс тамақтану ұстындарына сүйене отырып, асқазан – ішек ауруларын заманауи тағаммен емдеу әдістерін және алдын алу шараларын студенттерге таныстыру.
2.3 Оқыту міндеттері:
1. Дұрыс, тиімді және үйлесімді тамақтану туралы білім дағдыларын толықтыру
2. Тамақтану концепциясы және асқазан – ішек жолдарын тағаммен емдеудің мақсатын таныстыру.
4. «Асқазан ішек жолдары ауруларын тағаммен емдеу» туралы нутрициология ғылымындағы жаңа жетістіктермен таныстыру.
-
. Оқытудың ақырғы нәтижесі:
Білімді қалыптастыру:
-
Тиімді және үйлесімді тамақтану туралы білімін қалыптастыру
-
Негізгі тамақтану концепциялары туралы білімін қалыптастыру
-
Негізгі тағамдық заттектер және минералдық заттектер мен витаминдер туралы білімін қалыптастыру
-
Асқазан – ішек жолдарының аурулары туралы жалпы мәліметті білу
-
Денсаулық кодексінің ауруларға қолданылатын баптарын талдау
-
Диетология туралы жалпы түсінікті қалыптастыру
Дағдыларды қалыптастыру:
-
Тағам рационында негізігі тағамдық заттектерге сипаттама беру дағдыларын игеру
-
Тағам құрамында жетіспеушіліктерде тағамдық коррекция жүргізу дағдыларын талдау
-
Асқазан - ішек ауруларының жеке түрлерінде тағамдық коррекция жүргізу дағдыларын талдау
-
Асқазан мен ұлтабар ойық жараларында және дисбактериоз ауруларында тағамдық коррекция жүргізу дағдыларын талдау.
-
Пререквизиттер: ішкі аурулар
2.6 Постреквизиттер: интернатура пәндері
-
Тақырыптық жоспар
Барлық сағат
|
Тәжірибелік сабақ
|
ОСӨЖ
|
СӨЖ
|
Бақылау формасы
|
45
|
15
|
15
|
15
|
емтихан
|
Тәжірибелік сабақтардың тақырыптық жоспары
№
|
Тақырыбы
|
Сабақ өткізу формасы
|
Сағаты
|
1
|
Тиімді және тағаммен емдеу негіздері. Асқазан – ішек жолдарын тағаммен емдеу туралы заманауи ұғым.
|
Оқулық және әдістемеліктермен жұмыс жасау, ауызша сұрау
|
3
|
2
|
Асқазан, өңеш, ішек ауруларының жіті және созылмалы ауруларында емдәммен емдеу. Асқазан операциясынан кейінгі қолданылатын тағаммен емдеу ұстындары
|
Оқулық және әдістемеліктермен жұмыс жасау, ауызша сұрау
|
3
|
3
|
Асқазан мен ұлтабардың ойықжара ауруларында тағаммен емдеудің негізгі ұстындары. Операциядан кейін дамыған постгастрорезекциялық синдромы бар науқасты тамақтандыру ерекшелігі.
|
Ситуациялық есептер мен тестерді шешу
|
3
|
4
|
Балалардағы асқазан – ішек жолдарының ауруларын тағаммен емдеу ерекшелігі.
|
Оқулық және әдістемеліктермен жұмыс жасау, ауызша сұрау
|
3
|
5
|
Балалардағы ішек ауруларын тағаммен емдеу (дисбактериоз, сальмонеллез, стафиллококкты энтероколиттерде тағаммен емдеу ерекшелігі.
|
Ситуациялық есептер мен тестерді шешу
|
3
|
|
Барлығы:
|
15
|
Оқытушының студенттерімен өзіндік жұмысы (ОСӨЖ)
№
|
Тақырыбы
|
Сабақ өткізу формасы
|
Сағаты
|
1
|
АІЖ аурулары бар науқастарға тағам рационын құрастыру
|
Ситуациялық есептер мен тестерді шешу
|
3
|
2
|
Жұтқыншақ және ішек ауруларда тағам рационын құрастыру ерекшелігі
|
-
|
3
|
3
|
12- елі ішектің және асқазанның ойық жарасында кезінде тамақтануында түзету жүргізу
|
Ситуациялық есептер мен тестерді шешу
|
3
|
4
|
АІЖ аурулары бар балаларда тағам рационын құрастыру ерекшелігі
|
-
|
3
|
5
|
Балалардағы ішек ауруларында (дисбактериоз, сальмонеллез, стафиллококкты энтероколит кезінде тамақтануында түзету жүргізу
|
Ситуациялық есептер мен тестерді шешу
|
3
|
|
Барлығы:
|
15
|
Студенттің өзіндік жұмысының тақырыптық жоспары
№
|
Тақырыбы
|
Сабақ өткізу формасы
|
Сағаты
|
1
|
Тамақтану концепциясының қазіргі кездегі ғылыми жетістіктері
|
Реферативтік баяндама, презентация
|
3
|
2
|
Дұрыс тамақтану пирамидасы туралы мағлұмат
|
Реферативтік баяндама, презентация
|
3
|
3
|
Емханаларда асқазан - ішек ауруларында қолданылатын емдәм түрлері
|
Реферативтік баяндама, презентация
|
3
|
4
|
Жеңілдетілген емдәмдер түрлері
|
Реферативтік баяндама, презентация
|
3
|
5
|
Асқазан - ішек жолдарына хирургиялық операциялардан кейінгі қолданылатын емдәм түрлері
|
Реферативтік баяндама, презентация
|
3
|
|
Барлығы:
|
|
15
|
2.8 Оқыту және сабақ беру әдістері: ауызша сұрау, пікірталас, дөңгелек үстел, конференциялар, ролдік ойындар т.б.
-
Тәжірибелік сабақтар: оқытушымен бірге теориялық материалды талдау; оқу әдебиеттермен жұмыс істеу, тапсырмаларды орындау (сұрақтарға жазбаша жауап беру, кестелерді толтыру және т.б.); тест жүргізу; ауызша сұрау.
-
Студенттердің өзбетінше жұмысы - әдебиеттермен, интернет-ресурстармен, электронды тасымалдаушылардағы оқу және ғылыми материалдармен жұмыс істеу, тақырыптық рефераттар мен презентациялар дайындау.
2.9 Білім мен дағдыларды бағалау әдістері
№
п/п
|
Тема занятия
|
Методы оценки компетенции
|
Когнитивтік (білім)
|
Операцио
нальды
(тәжірибелік дағдылар)
|
Аксиоло
гиялық
(коммуникативті)
|
құқықтық
|
Өзін-өзі жетілдіру
|
1
|
Тиімді және тағаммен емдеу негіздері. Асқазан – ішек жолдарын тағаммен емдеу туралы заманауи ұғым.
|
Сұрау (блиц, ауызша, жазбаша, тест түрінде)
|
Энергия шығындарын есептеу
|
|
Закон «об охране здоровья граждан РК»
|
|
2
|
Асқазан, өңеш, ішек ауруларының жіті және созылмалы ауруларында емдәммен емдеу. Асқазан операциясынан кейінгі қолданылатын тағаммен емдеу ұстындары
|
Сұрау (блиц, ауызша, жазбаша, тест түрінде)
|
АІЖ аурулары бар науқастарға тағам рационын құрастыру
|
Науқастың нақты тамақтануын сұрау арқылы өткізу
|
«ЕПМ тағаммен емдеуді ұйымдастыру туралы» № 343 бұйрық
|
|
3
|
Асқазан мен ұлтабардың ойықжара ауруларында тағаммен емдеудің негізгі ұстындары. Операциядан кейін дамыған постгастрорезекциялық синдромы бар науқасты тамақтандыру ерекшелігі.
|
Сұрау (блиц, ауызша, жазбаша, тест түрінде)
|
Ойық жарасы бар науқастарға дастархан мәзірін құрастыру
|
|
|
|
4
|
Балалардағы асқазан – ішек жолдарының ауруларын тағаммен емдеу ерекшелігі.
|
Сұрау (блиц, ауызша, жазбаша, тест түрінде)
|
АІЖ аурулары бар балаларға тағам рационын құрастыру
|
|
|
|
5
|
Балалардағы ішек ауруларын тағаммен емдеу (дисбактериоз, сальмонеллез, стафиллококкты энтероколиттерде тағаммен емдеу ерекшелігі.
|
Сұрау (блиц, ауызша, жазбаша, тест түрінде)
|
Ішек аурулары бар науқастарға түзету енгізудің әдістері
|
|
|
Ахбарат іздеу, реферативтік баяндаманы дайындау және қорғау.
|
Күнделікті бақылау t –компетенция бойынша бағалау деңгейі
t =(Z+N+K+P+S)/n
мұндағы n –берілген тапсырмаға компетенция
Z: z1+z2+…+zn – білімі үшін баға
N: n1+n2+…+nn – дағдылар үшін баға
K: k1+k2+…kn –коммуникативті компетенция үшін баға
P: p1+p2+…+pn – құқықтық компетенция үшін баға
S: s1+s2+…sn – СӨЖ бағасы
Барлық компетенция 100 баллмен есептеледі
Дәстүрлік жүйе бойынша баға
|
Критерий
|
Балл
|
«А» 4
|
Сабаққа қатысуы,ауызша сұрау кезіндегі толық баға.тест жұмысынан 95-100% барлық тапсырманы орындаған жағдайда
|
95-100 б.
|
«А-» 3,67
|
Сабаққа қатысуы,ауызша сұрау кезіндегі қате жіберген,тест жұмысынан «90-94%», тапсырма толық орындалмаған жағдайда
|
90-94 б.
|
«В+» 3,33
|
Сабаққа қатысуы,ауызша сұрау кезіндегі қате жіберген,тест жұмысынан «85-89%,тапсырма толық орындалмаған жағдайда
|
85-89 б.
|
«В» 3,0
|
Сабаққа қатысуы,ауызша сұрау кезіндегі қате жіберген,тест жұмысынан «80-84%», тапсырма толық орындалмаған жағдайда
|
80-84 б.
|
«В-» 2,67
|
Сабаққа қатысуы,ауызша сұрау кезіндегі қате жіберген,тест жұмысынан «75-79%», тапсырма толық орындалмаған жағдайда
|
75-79 б.
|
«С+» 2,33
|
Сабаққа қатысуы,ауызша сұрау кезіндегі қате жіберген,тест жұмысынан «70-74%»
|
70-74 б.
|
«С» 2,0
|
Сабаққа қатысуы, тест жұмысынан «65-69%» ауызша сұрау кезіндегі қате жіберген, тапсырма толық орындалмаған жағдайда
|
65-69 б.
|
«С-» 1,67
|
Сабаққа қатысуы, тест жұмысынан «60-64%» ауызша сұрау кезіндегі қате жіберген, тапсырма толық орындалмаған жағдайда заданий
|
60-64 б.
|
«D+» 1,33
|
Сабаққа қатысуы, тест жұмысынан «55-59%», ауызша сұрау кезіндегі қате жіберген, тапсырма толық орындалмаған жағдайда
|
55-59 б.
|
«D-» 1,0
|
Сабаққа қатысуы, тест жұмысынан «50-54%», тапсырма орындалмаған жағдайда
|
50-54 б.
|
«F» 0
|
Сабаққа қатысуы , материалды білмей ,тапсырма орындалмаған жағдайда
|
0-49 б.
|
|
Сабаққа қатыспаған жағдайда
|
0 б.
|
Аралық бақылау –r жалпы саны –өткізілу түрі политикалық тәртіп бойынша анықталады .
Жіберілу рейтингі бойынша студенттің қорытынды бағасы 60 % кем болмау керек, мына формуламен анықталады :
R1= (t+r1+r2)/*0.6
мұндағы , t – Күнделікті бақылау мұндағы
r1 – бірінші рейтинг
r2 – екінші рейтинг
Қорытынды бақылау – емтихан,екі этап бойынша
-
тест тапсырмасы
-
ауызша сұрау (билет сұрақтары, практикалық дағдылар )
Е = (Е1+Е2)/2*0,4
мұндағы , Е1 – емтиханның 1 этап бойынша балл
Е2 –емтиханның 2 этапы бойынша балл
Қорытында баға жіберілу рейтингі бойынша жиналады және қорытынды бақылау бойынша
I= Rx0.6 + Ex0.4,
мұндағы , I –қорытынды баға
R –жіберілу рейтингі бойынша баға
Е –қорытынды бақылау бойынша баға (емтихан қорытындысы)
Қорытынды рейтинг бағасының 60% жіберілу рейтингіден 40% қорытынды бақылау бағасынан тұрады.
2.10 Ұсынылатын әдебиеттер
Негізгі:
-
Педиатрияда тағаммен емдеу. Т.Ш. Шарманов басқаруында. 2010ж. 332бет
-
Питание - важнейший фактор здоровья человека. Торегельды Шарманов. Алматы: Асем-Систем, 2010. -158-212 стр.
-
Формула здоровья. Алмаз Шарман. Алматы. Атамура 2008г.с.37-39.
-
Руководство по лечебному питанию детей. / Под ред. К.С. Ладодо - М.: Медицина 2000г. -384с.
-
Лечебное питание в педиатрии. /Под ред. Т.Ш. Шарманова. Алматы - 2006г. стр.78-105.
-
Казахстан в контексте глобальных проблем питания - Т.Ш. Шарманов. Алматы ТОО Баспа, 2000г. с. 91-117.
-
Алматинский рубеж мирового здравоохранения Торегельды Шарманов. Алматы -Вашингтон – Женева 2008г. с.143-149.
-
«О профилактике анемии, йододефицита и дефицита витаминов у школьников» Тажибаев Ш.С., Оспанова Ф.Е., И др. 2010г. 193 стр.
-
Казахстан в контексте глобальных проблем питания.- Т.Ш. Шарманов. Алматы. ТОО Баспа, 2000г. с. 91-117.
-
Тағаммен емдеу. /Под ред. Т.Ш. Шарманова. Алматы 2002ж. Оқу әдістемелі құрал.3-178б
Қосымша:
-
Смолянский Б.Л., Лифляндский В.Г. Диетология. Новейший справочник для врачей. СПб.: Сова; М.: Изд-во Эксмо, 2003. С. 152-158, 235-247, 284-305, 327-352, 703-758.
-
Пилат Т.Л., Шарманов Т.Ш., Абдуллабекова Р.М., Костенко В.В. Основные принципы фармаконутрициологии (Биологически активные добавки к пище). Астана-Алматы-Шымкент, 2001. С.13-54, 62-63.
-
Шарманов Т.Ш. Казахстан в контексте глобальных проблем питания. Алматы, 2000. С.6-12, 143-151.
-
Королев А.А. Гигиена питания. М. Медицина, 2006. С. 12-21, 22-156, 216-219, 227-231, 236-240, 242-244.
-
Под ред. Мартинчик А.Н., Королев А.А., Трофименко Л.С. Физиология питания, санитария и гигиена. М.: Мастерство: высшая школа, 2000. С. 6-8, 78-79, 85-88, 124-129, 137-143.
-
Под ред. В.А. Конышев; Все о правильном питании.М.: Олма –Пресс, 2001.
-
Клипина Т.Ю., Шильников Л.В., Богдашич М.В. Новый справочник диетолога. Ростов н/Д: Феникс, 2006. С. 59-117, 254-264.
нутрициология КафедраСЫ
051301 - «Жалпы медицина» мамандығы үшін
«АСҚАЗАН – ІШЕК ЖОЛДАРЫНЫҢ АУРУЛАРЫН ТАҒАММЕН ЕМДЕУ»
электив циклы бойынша
СИЛЛАБУС
Курс - 5 Семестр – IX, X
Тәжірибелік (семинарлық) сабақтар 15 сағат
Оқытушымен студенттің өзіндік жұмысы (ОСӨЖ) 15 сағат
Студенттердің өзбетінше жұмысы (СӨЖ) 15 сағат
Емтихан: – IX,X семестр
Барлығы__45__ сағат (1 кредит)
Алматы, 2012
1. ЖАЛПЫ МӘЛІМЕТТЕР
ЖОО аталуы: С.Д. Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық медициналық университеті
Кафедра: нутрициология
Мамандығы: 051301 - «Жалпы медицина»
Оқу сағатының саны – 45 сағат (1 кредит)
Курс және оқыту семестрі - 5 курс, IX,X семестр
Оқытушылар туралы мәліметтер:
№
|
Аты-жөні
|
Ғылыми дәрежесі, лауазымы, атағы
|
Ғылыми қызығушылығы
|
Ғылыми жетістіктері
|
1
|
Шарманов Төрегелді Шарман ұлы
|
академик, кафедра меңгерушісі
|
Нутрициология, диетология, гигиена, санитария, эпидемиология, биология
|
Ресей ҒМА және ҚР ҰҒА академигі,
Қазақ Тағамтану академиясы жанындағы диссертациялық кеңестің төрағасы,
«Здоровье и болезнь» журналының негізін қалаушы,
Ақтөбе медициналық академиясының қадірлі профессоры,
Астана қаласының медициналық академиясының қадірлі профессоры,
Қарағанды қаласының медициналық академиясының қадірлі профессоры,
Алматы технологиялық университетінің профессоры, көптеген ғылыми - медициналық журналдардың бас редакторы, ДДҰ Леон Бернард атындағы сыйлығының иесі, «Тарлан» атты диплом премиясының иесі, «ҚазҰМУ алтын фонд» номенациясының иесі.
|
2
|
Алдашев Ахмет
Алдашұлы
|
профессор
|
нутрициология, диетология, гигиена, санитария, эпидемиология, биология
|
ҚТА жанындағы диссертациялық кеңестің мүшесі, Қазақ энциклопедиясының медициналық секциясының жетекшісі, Қазақстан дәрігерлері мен провизорлар ассоциациясының вице-президенті, Біріншілік звенодағы отбасылық дәрігерлер мен терапевттерге санат беру комиссиясының мүшесі, бірқатар ғылыми-медициналық журналдың редакциялық мүшесі, МАК комиссиясының мүшесі
|
3
|
Бужикеева Алима Батырша қызы
|
Доцент, оқу ісіне жауапты
|
нутрициология, диетология, гигиена, санитария, эпидемиология, биология
|
Докторлық диссертация жұмысын орындауда, ОӘК мүшесі, проблемалық комиссия мүшесі, Қазақ тағамтану академиясының ғылыми бағдарламаларына қатысады
|
4
|
Ли Марина Вячеслав қызы
|
доцент
|
нутрициология, диетология, гигиена, санитария, эпидемиология, биология, қалыпты физиология
|
Әдістемелік жұмыстар бойынша жауапты, кафедра ішілік бақылауға жауапты, ЖШС ұйымдарының (Алматы қ) 4 стандартын құрастырушы, БАҚ арқылы салауатты өмір салты мен дұрыс тамақтануды насихаттаушы, Қазақ тағамтану академиясының ғылыми бағдарламаларына қатысады
|
5
|
Хасенова Гулстан
|
доцент
|
нутрициология, диетология,
гематология
|
Кафедрада ғылыми зерттеу жұмысы және студенттердің ғылыми үйірмесіне жауапты, жалпы медицина бойынша әдістемелік жұмыстарға жауапты, БАҚ арқылы салауатты өмір салты мен дұрыс тамақтануды насихаттаушы, Қазақ тағамтану академиясының ғылыми бағдарламаларына белсенді қатысады
|
6
|
Бердығалиев Айдар
Болатұлы
|
м.ғ.к., оқытушы
|
нутрициология, диетология, гигиена, санитария, эпидемиология
|
БЖФ және Азаматтық қорғау бойынша жауапты. БАҚ арқылы салауатты өмір салты мен дұрыс тамақтануды насихаттаушы, Қазақ тағамтану академиясының ғылыми бағдарламаларына белсенді қатысады
|
7
|
Ушанская Елена Юри қызы
|
оқытушы, м.ғ.к.
|
нутрициология, диетология, гигиена, санитария, эпидемииология
|
Кафедрада студенттердің оқу-тәжірибелік жұмыстарына жауапты, Эдвайзер, БАҚ арқылы салауатты өмір салты мен дұрыс тамақтануды насихаттаушы, Қазақ тағамтану академиясыныңжәне кафедраның ғылыми бағдарламаларына белсенді қатысады
|
8
|
Нағашыбекова Айгул Нағашыбекқызы
|
оқытушы
|
нутрициология, диетология, гигиена, санитария, эпидемиология
|
Кандидаттық диссертацияны қорғау кезеңінде, БАҚ арқылы салауатты өмір салты мен дұрыс тамақтануды насихаттаушы, Қазақ тағамтану академиясыныңжәне кафедраның ғылыми бағдарламаларына белсенді қатысады
|
9
|
Сукенова Динара Асыкбаевна
|
оқытушы
|
нутрициология, диетология, гигиена, санитария, эпидемиология
|
Кафедрада тәрбие жұмысы на жауапты, БАҚ арқылы салауатты өмір салты мен дұрыс тамақтануды насихаттаушы, Қазақ тағамтану академиясыныңжәне кафедраның ғылыми бағдарламаларына белсенді қатысады
|
Достарыңызбен бөлісу: |
