Жұмыс бағдарламасына өзгертулер мен толықтырулар парағы «Жобалау негіздері және металлургиялық объектілерді жобалау» 050709 «Металлургия»

Құрастырушылар: т.ғ.к., профессор Сүйіндіков М.М.

«Металлургия» кафедрасы

пәні бойынша

050709 «Металлургия» мамандығының студенттеріне арналған
Жұмыс бағдарламасы 050709 «Металлургия» мамаңдығының 3.08.335–2006 Мемлекеттік жалпыға міндетті білім стандарты және РОӘБ 2006 жылғы «22» маусымда хаттамалық шешімімен бекітілген типтік бағдарламасы негізінде әзірленген.
Кафедра отырысында ұсынылған, «____» _______200_ ж. Хаттама № _____
Кафедра меңгерушісі __________М.М. Сүйіндіков
«Металлургия, көлік және машина жасау» факультетінің оқу-әдістемелік кеңесі қолдаған

«___» ___________200_ж. Хаттама №_____

ОӘК төрағасы ___________ Ж. Е. Ахметов
КЕЛІСІЛДІ

ММЖжКФ деканы _________ Т.Т. Тоқтағанов, «____» __________200___ж.

ЖжӘҚБ бастығы ___________ А.А. Варакута, «____» ___________200___ж.

Пәннің мақсаты – технологиялық жобалауды ұйымдастыру мен қазіргі заманғы принциптерді түсініп меңгерген маманды дайындау. Металлургиялық объектілердің (зауыт, цех, бөлім) құрылыстарын нормативті құжаттардың, істегі нормативтер мен иснтрукциялардың талаптарын ескере отырып, тиіпті жобалар мен жаңа жобалық шешімдер, құрылыстық конструкциялар, ғимараттар мен бөлек түйіндер мен машиналарды стандарттау мен унификациялау орнатылған деңгейін ұсыну.

- негізгі және көмекші жабдықтардың, технологиялық үрдісін таңдау;

- өндірістің транспорттық жүйесін өндіру, сонымен қоса өнімді сақтау және берілуге арнайы цехаралық құрылымы мен көлемі;

- технологиялық процестерді қамтамасыз ету үшін, жабдықтар, жүйелер және конструкциялар бойынша шешімдерді қабылдау және талаптарды талдау (ғимараттар, энергиямен қамтамасыз ету, сумен қамтамасыз ету)

- жаңадан тұрғызылған және істеп тұрған зауыттарды қайта құрастыру мен жобалау кезіндегі өндірістерді, цехтарды, учаскелер мен металлургиялық өндірістерді бөлімшелерін жобалау кезінде құрылыстықпен бірге технологиялық сұрақтарды профессионалды және эффективті байланыстырады.

3. 
   Пәнді оқу нәтижесінде тәлімгер білуі керек:
   

• 
  ғимараттардың көлемдік жобалау шешімдерін, конструктивті және технологиялық есептеуді жүргізе білу, өндіріс аумағында басты және көмекші жабдықтарды жинақтауды таңдау және білу;
  
• 
  профессионалдық терминологияны білу, техникалық және құрылыстық монтажды сызуларды орындау және түсіну;
  

3. 
   Пәнді игеруде студенттер істей білуге тиісті:
   

• 
  жаңадан тұрғызылған құрылыстың қажеттілігін негіздей білу, шаруашылық қажеттілікпен алғандағы өндірістің технологиялық қайтадан құруы және жобалау, технико-экономикалық қажеттілікті және әлеуметтік тиімділікті білу.
  

2. 
   Пререквизиттер
   

Пәнді жақсы оқып және меңгеру үшін сызба геометрия және инженерлік графиканы, қолданбалы механика, еңбекті қорғау және өмір қауіпсіздігі, металлургиял өндірісінің технологиясы I, II, металлургиялық зауыттың механикалық жабдықтары металлургиялық цехтардың жабдыктары және жобалау, экономика және өндірісті басқару, металлургиялық өндірісті автоматтандыру, металлургиялық жылутехника, құю өндірісі, балқымаларды пештен тыс өңдеу.

«Жобалау негіздері және металлургиялық объектілерді жобалау» пәнін оқу нәтижесінде алынған білім курстық жұмыстарды орындағанда, сонымен қатар, оқудың аяқталу бөліміндегі — дипломдық жобалауды керек.

Пәннің тақырыптық жоспары		Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.2/10

3 Пәннің мазмұны
3.1 Пәннің тақырыптық жоспары

3.1.1. Күндізгі оқу

№р/с	Тақырыптың аты	Сағат саны
		Дәріс	Тәж.	Зертх.	СӨЖ
1	2	3	4	5	6
1	Кіріспе. Объектілерді жобалау негіздері	6	3		12
2	Домна өндірісін жобалау	2			6
3	Болатты балқыту өндірісіндегі жобалау негіздері	2			10
4	Болатты электрлі балқыту өндірісі	4	4		12
5	Дайындамаларды үздіксіз құю машиналарының (ДҮҚМ) бөлімі	6	4		14
6	Ферроқорытпалар өндірісінің цехтары	2			10
7	Металлургиялық мәндегі басқа объектердің жобасы	8			26
Барлығы:		30	15		90

3.2 Теориялық курстың мазмұны
1 Тақырып. Кіріспе. Объектілерді жобалау негіздері

Металлургияның объектілердің жобалау тапсырмалары және қазіргі кездегі күйі. Ғылыми – техникалық даму нүктелерінің шарттары жайлы. Зауытың құрамы (комбинат) және оның қызметтері. Объект жобалаудағы құжаттық жобалауды ұсыну. Металлургиялық объект (зауыт, цех) техникалық сияқты. Металлургиялық объектілерді үлгілеу жайлы. Өндірістік цехтардың өнімділігі және жобалау қуаты. Көлемдік — жобалау шешімдері.

Жобалау – инвестициялық қызметтің түрі.

Жобалық жұмыстық дамуы. Инвестициялық жобаның және жобалау сатыларының өмірлік циклдары жайлы жобалауды ұйымдастыру және сапа бағдарламасы. Жобалауға тапсырма. Өндірістік негіздегі объектілерді жобалауға тапсырма. Жалқы өндірістегі жабдықты құрастыруға технологиялық тапсырма.

Бөлімдерді жобалау және жобаның бөлімдеріне тапсырманың мазмұндық бөлімі. Келісіндік құжаттар және субъреттік жобалық жұмыс. Мемлекеттік экспертиза (тексеру) жайлы. Жобалылық қызметтің кезектесуі. Инвестициялық процестердің жүйесі жайлы. Объекттің құрылыстық жобалауының сұрақтары жайлы. Технико-экономикалық негіздеу жайлы (жоба).

Жұмыстық жобалау сұрақтары жайлы. Еңбек сыйымдылығы жұмыстарының технологиялық нормативтері жайлы.

Домна цехтарын жобалаудағы жалпы сипаттама және шешімдер. Цехтың қазіргі кездегі көлемдік – жобалау шешімдері. Негізгі және қосымша жабдықтардың құрылғыларының сипаттамасы, ерекшеліктері.

Жүк ағындары. Домна пештерінің отқа төзімді материалдармен астарлау. Шекаралық астарлау. Домна пештердің сууы. Домна пештердің қондырғылары. Колошникті қондырғылар. Домна пештердің жобасы. Домна алдындағы шлакты түйіршіктеу қондырғысы. Ауа қыздырғыш блок. Домна цехтарындағы шихта беру жүйесі Домна өндірісіндегі ТӘП жұмысы.
3 Тақырып. Болатты балқыту өндірісіндегі жобалау негіздері

Оттекті-конвертерлі цехтар. Конвертер цехтардың қондырғылардағы

жалпы шешімдер.

Жобаны орындаудың реті және конвертордың параметрлерін анықтау. Жұмыстың сұлбасы және цехтың жобалау. Цех бойынша көлемдік – жобалы шешуді қарастыру. Негізгі жабдықтың сипаттамасын және санын анықтау. Миксерлі бөлім және шойынды құю бөлімі. Шойынды домнадан тыс өңдеу. Цехтың басты ғимараты. Цех ғимаратының пішінін және оның пролеттарын анықтау. Металды пештен тыс өңдеу. Болатты үздіксіз құю бөлімі (БҰҚБ). Жабдықтың есептері. ТЭП оттекті - конвертрлі комплекстер.

Пештердің негізгі типтері. Пештердің сыйымдылығы мен өнімділігі. Цех жұмысының технологиялық сұлбасы. Принципиалді жобалық шешімдер. Жабдықты таңдау және оның санылық есептеулері.

Цех ғимаратының негізгі параметрлері және анықтамалары. Болатты электрлі балқыту бөлімі (цехтың) ТЭП. ТМД-ғы болатты электрлі балқыту цехтарындағы негізгі ғимараттар. Негізгі технолоғиялық жабдықты таңдау және есептеу. Жалпы жағдай. Балқыту агрегатын таңдау. Өндірістін бағдарламаны және агрегаттар санын пештің өнімділігін, пештер санын және басқада параметрлерін есептеу. Технологиялық жабдықтар.

5. 
   Тақырып. Дайындамаларды үздіксіз құю машиналарының (ДҮҚМ) бөлімі
   

Ферроқорытпалар өндірісінің тәсілдері цехтың бөлінуі. Цехтардың қазіргі кездегі көлемді – жобаның шешімдері. Шет елдердегі ферроқорытпалар цехтарының көлемді - жобалық шешімдерінің ерекшеліктері. Ферроқорытпалар өндірісі үшін пештік агрегаттар. Ферроқорытпалар цехтарының негізгі технологиялык жабдықтарын есептеу және таңдау. Пролет жабдықтары және қоймалық бөлме. Жабдықты жөлдеу.

Металлургиялық байытқыш объектілерді жобалаудың принциптері.

Жобалаудағы САПР элементтері. САПР-ді қолдану арқылы жобалау технологиясы. Жобалау процесін интенсификациялау. Глинозем өндірісінің бөлімшелері мен цехтарын жобалау. Алюминийді электролиздік өндірісінің бөлімшелері мен цехтарын жобалау.
3.3 Тәжірибелік сабақтарының мазмұны
1 Тақырып. Кіріспе. Объектілерді жобалау негіздері

№1 сабақ

№2 сабақ

№3 сабақ

№4 сабақ

Курстық жобалар тақырыптамасы осы аймақта жұмыс істейтін металлургиялық кәсіпорындардың бағыттарын қамтиды:

1 Құбыр илемдеу өндірісінің технологиясын әзірлеу және цехтары мен бөлімшелерін жобалау.

2 Болат қорыту өндірісінің технологиясын әзірлеу және цехтары мен бөлімшелерін жобалау.

3 Глинозем өндірісінің технологиясын әзірлеу және цехтары мен бөлімшелерін жобалау.

4 Алюминийді электролиздеп алу өндірісінің технологиясын әзірлеу және цехтары мен бөлімшелерін жобалау.

5 Ферроқорытпа өндірісінің технологиясын әзірлеу және цехтары мен бөлімшелерін жобалау.
3.6 Студенттерге өз бетінше меңгеру үшін ұсынылатын тақырыптар
1 тақырып. - Кіріспе. Объектілерді жобалау негіздері. Жалқы өндірістегі жабдықты құрастыруға технологиялық тапсырма.

Ұсынылатын әдебиеттер: [3, 108-111б.]

2 тақырып. - Домна өндірісін жобалау. Домна пештерін отқа төзімді материалдармен астарлау. Шекаралық астарлау.

Ұсынылатын әдебиеттер: [3, 174-206б.]

3 тақырып. - Болатты балқыту өндірісіндегі жобалау негіздері. Металды пештен тыс өңдеу.

Ұсынылатын әдебиеттер: [3, 208-228б.]

4 тақырып. - Болатты электрлі балқыту өндірісі. ТМД-ғы болатты электрлі балқыту цехтарындағы негізгі ғимараттар.

Ұсынылатын әдебиеттер: [3, 239-259б.]

5 тақырып. - Дайындамаларды үздіксіз құю машиналарының (ДҮҚМ) бөлімі. ДҮҚМ-ның блоктық орналасуы.

Ұсынылатын әдебиеттер: [3, 260-278б.]

6 тақырып. - Ферроқорытпалар өндірісінің цехтары. Жабдықты жөлдеу.

Ұсынылатын әдебиеттер: [17, 123 – 133б.]

7 тақырып. - Металлургиялық мәндегі басқа объектердің жобасы. Металлургиялық байытқыш объектілерді жобалаудың принциптері.

Ұсынылатын әдебиеттер: [15, 3-10б.]

Мамандықтың жұмыс бабындағы оқу жоспарынан үзінді көшірме

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.1/10

1. Сажин Ю.Г., Романтеев Ю.П. Проектирование металлургических цехов и

предприятий. – Алматы: КазНТУ, 2001 – 87с.

2. 
   Якушев А.Н. Проектирование сталеплавильных и доменных цехов. – М:
   

3. Основы проектирования металлургических заводов: Справочное издание Авдеев В А., Друян В.М., Кудрин Б.И. / – М.: Интернет Инжиниринг, 2002.– 464с.

4. Торговец А.К., Шишкин Ю.И., Артыкбаев О А, Основы проектирования

металлургических цехов. Учебное пособие. – Алматы: НИЦ «Гылым»

2007.– 187с.
Қосымша:

5. 
   Механическое оборудование металлургических заводов: Механическое
   

Д.А. Сторожик, Л.А. Демьянец и др. – Киев: Вища школа, 1985. – 312с.

6. Механическое оборудование электросталеплавильных и ферроспланых

цехов / В.М. Гребенник, АИ. Сапко, Л А. Демьянец и др. – Киев:

Вище школа, 1980. – 255с.

7. Праздников А.В., Клоцман Е.Я., Головко В.И, Системы шихтоподачи

доменном производстве. – М.: Металлургия, 1980, – 198с.

8. Энциклопедический словарь по металлургии: Под. ред. Н.П.

Лякишева В2-х томах. – М,: Интернет Инжиниринг,2000.

9.Григорьев В.П., Нечкин Ю.М., Егоров А,В. и др. Конструкции и

проектирование агрегатов сталеплавильного производства. Учебник

для вузов. М.:МИСиС, 1995. -512с.

10.Торговец А.К., Артыкбаев ОА. Конструкции агрегатов и

оборудования непрерывной разливки стали. Учебное пособие, – Алматы:

НИЦ «Гылым» 2004.-144с.

11.П.Торговец А.К., Шишкин Ю.И., Артыкбаев О А. Конструкции и

оборудование кислородного конвертера. Учебное пособие. – Алматы:

НИЦ «Гылым», 2003. -155с.

12.Нисковских В.М. и др. Машины непрерывного литья слябозых заготовок. –

М.: Металлургия , 1991 – 272с.

13.Ефимов В.А., Эльдарханов А.С. Технология современной металлургии. –

М.: Новые технологии, 2004. –784с.

14 Болотников Л.Е: Технологическое проектирование производства редких

металлов. – М.: Металлургия , 1973. – 219с.

15.Справочнык по проектированию рудных обогатительных фабрик / Под. Ред.

О.Н. Тихонова. – М.: Недр, 1986.Т.1,2.

16. СНИП РК А.2.2-1-2001. – Инструкция о порядке разработки, согласования,

утверждения и составе проектно-сметной документации на строительство

предприяти, зданий и сооружени. – Астана, 2001.

17. Бабич В.К., Лукашкин Н:Д., Морозов А.С. Основы металлургического