Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті | 3 деңгейлі СМЖ құжаты
| ПОӘК | ПОӘК- 042-18-17.1.7/01-2013 | ПОӘК Оқытушыға арналған «Аударма теориясы» пәнінің жұмыс оқу бағдарламасы | Басылым №1 |
«Аударма теориясы» пәні бойынша
5В020700 «Аударма ісі» мамандығына арналған
Оқу-әдістемелік кешен Оқытушыға арналған жұмыс оқу бағдарламасы
Семей 20103ж
Кіріспе
1 ЖАСАЛЫНДЫ
Құрастырған ______________ « » қыркүйек 2013 ж Басимова Г.С. Аударма теориясы және практикасы кафедрасының ағылшын тілінің аға оқытушысы
2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1. Аударма теориясы және практикасы кафедрасында
Хаттама № « » қыркүйек 2013 ж
Кафедра меңгерушісі _________________ Калимова Ж. У.
2.2 Гуманитарлық-заң факультетінің оқу-әдістемелік бюросында
Хаттама № « » қыркүйек 2013ж
Оқу - әдістемелік бюро бастығы ________________ Кеңесбаева Ш. С.
3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында мақұлданды және басылымға ұсынылды.
Хаттама № « » қыркүйек 2013 ж
Оқу-әдістемелік кеңестің бастығы,
бірінші проректор __________________ Искакова Г.
4 Алғаш рет негізілді
Мазмұны
1. Қолданылу саласы.
2. Нормативті сілтемелер.
3. Жалпы мәліметтер.
4. Оқу пәнінің мазмұны (Модулдер)
-
Студенттердің өздік жұмыстары тақырыптарының тізімі
-
Пәннің оқу-әдістемелік картасы.
7 Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамттылу картасы.
8 Әдебиет..
-
Қолдану саласы
Оқу-әдістемелік кешеннің құрамына енетін «Аударма теориясы » пәні бойынша оқытушыға арналған жұмыс оқу бағдарламасы 050207 «Аударма ісі» мамандығы студенттеріне арналған.
-
Нормативті сілтемелер
«Аударма теориясы » пәнінің бұл оқытушыға арналған жұмыс оқу бағдарламасы пәннің оқу процесін ұйымдастыру тәртібін төмендегі құжаттардың ұсыныстары мен талаптарына сәйкес жасаған:
- Жалпыға бірдей Мемлекеттік білім беру стандарты
- 5В020700–«Аударма ісі» мамандығы бойынша типтік оқу жоспары
- СТУ 042- ГУ-4-2013 Университет стандарты «Пәндердің оқу- әдістемелік кешендерінің жасалу және безендірілуінің жалпы талаптары»
- ҚП 042-1. 01-2013 Құжаттандыру процедурасы «Пәндердің оқу- әдістемелік кешендерінің құрылысы және мазмұны»
3 Жалпы мәліметтер
3.1 Курстың қысқаша мінездемесі:
3.2 Курстың мақсаты: Болашақ аудармашы мамандарды аударманың лингвистикалықтеориясының негізгі қағидаларыментаныстыру
3.3 Курстың міндеттері:
- Аударма бөлімі студенттерінің болашақ кәсіби қызметтенің теориялық базасын құру ;
- «Тіл біліміне кіріспе» және «Тіл теориясы негіздері» атты курстарда берілген теориялық қағидаларды қорытып жүйелеу,студенттердің негізгі мамандықтары бойынша өздік ғылым- зерттеу жұмыстарына алғы шарттар жасау;
- Аударма процесі үшін тіл, оцлау және қоғам арасындағы өзара байланыстың маңызды жақтарын аша отырып ,»Аударма теориясы» курсы студенттердің ой-өрісін кеңейтіп , аудармашылық дағдыларды қалыптастырып; жалпы теориялық құрылым мен іс жүзіндегі аудармашылық тәжірибе арасындағы белгілі алшақтықты болдырмауға септігін тигізу.
- Аударманың практикалық дағдыларын игеру және дамыту;
- Аударма процесінің заңдылықтарымен таныстыру;
- Аударма барысындағы тіл бірліктерінің қайта құрылу тәсілдері және құралдары жөнінде жүйелі ұғым қалыптастыру;
- Аударма процесінде пайда болатын лексикалық, грамматикалық және стилистикалық қиыншылықтарды жеңіп шығу тәсілдерін меңгеру.
-
Курс мазмұны:
Курсты аяқтағаннан кейін студент білуі тиіс:
- аударма туралы ғылымның қазіргі жағдайын ;
- аудармашылық іс- әрекеттің негізгі концепцияларын ;
- аударманың әртүрлі типтері мен формаларын, жалпы лингвистикалық және аударматану терминологиясын,;
- аударманың негізгі лексикалық, фразеологиялық грамматикалық және стилистикалық мәселелерін білуі;
- аударма ғылымындағы ғылыми идеяларды ,концепциялармен теориялық тұжырымдарды сыни көзқараспен талдау;
- нақты мәліметтерді саралай отырып ;жинақтап ,қорыта білу
-лингвистикалық, энциклопедиялық, лексикографиялық және арнайы әдәбиетпен жұмыс істей білу;
-теориялық білімді практика жүзінде қолдана білу.
- теориялық білімдіигеріп ,оны кейінненнегізгі мамандық бойынша өздік кәсіби және ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізуде пайдалану үшін аударматанудың теориялық базасын меғгеруі керек
3.5 Пәннің пререквизиті: Осы курстың алдында «Аудармашылық мамандыққа кіріспе», «Тіл біліміне кіріспе», «Тіл теориясының негіздері», «Аудармашының кәсіби әректінің негіздері» ,«Тілдік қарым- қатынас мәдениеті бойынша практиукум»,
3.6 Пәннің постреквизиті: «Мәдениаралық коммуникацияның теориясы және практикасы», « Шет ел тілінің функционалды стилистикасы».
«Ақпараттық аударма практикасы», «Ауызша аударма практикасы» .
3.7 Оқу жоспарының көшірмесі
Курс
|
Семестр
|
Кредит
|
Дәріс
|
Семинар машықтану сабақтары
|
ОСӨЖ
|
СӨЖ
|
Барлығы
|
Бақылау түрі
|
ІІІ
|
V
|
4
|
30
|
30
|
30
|
90
|
180
|
Емтихан
|
4 Оқу пәнінің мазмұны (Модулдер)
№
|
Тақырып
|
Мазмұны
|
Сағаттар
|
|
|
Дәріс сабақтары
|
|
1.
|
Аудармаышылық қызметтің адамзат тарихындағы орны.
|
1. Аудармаышылық іс-әректтің тарихи эволюциясы
2.Аударманың пайда болу және даму ерекшеліктеріі.
|
1
|
2.
|
Аударма теориясының қалыптасуы мен дамуы
|
1.Аударма іс-әрекет ,процесс және нәтиже ретіндеі.
2 Аударма теориясының қалыптасуы мен дамуы
3. Аудармаға қойылатын талаптардың тұжырымдалуы.
|
1
|
3.
|
Аудармаі теориясының негізгі ұғымдары
|
1 Аудармаі теориясының пәні . Аударма ұғымының мәні
2.Аударманың жалпы , жеке және арнайы теориялары
3. Салғастырмалы әжіс аудармалық зерттеудің негізгі әдәсі ретінде.
4. .. Аудармаышылық іс-әректтің обьективті және субьективті жақтары.
|
1
|
4.
|
Тілдік дәнекрліктің басқа түрлері: қысқартылған аударма,өңделген аударма, аннотация, реферат, резюме.
|
1 Қысқартылған аударма
2 ,Өңделген аударма,
3 Аннотация,
4 Реферат, резюме
|
1
|
5.
|
Аудармаышылық іс-әректтің типологиясы
|
1. Аудармаышылық іс-әректтің геторегендік сипаты
2. Аударманың негізгі классификациясы.
3. Аударманың жанрлық-стилистикалық тұрғыдан бөлінуі
|
1
|
6.
|
Аударма процесінің аударылатын мәтіннің түріне тәуелділігі
|
1 Ғылыми-техникалық материяларды аударудың ерекшеліктері
2 Қоғамдық-саяси, ресми-іскерлік материялдарды.
аударудың ерекшеліктері
3Бұқаралық- ақпарат құралдарына арналған
материялдарды.
аударудың ерекшеліктері
|
1
|
7.
|
Аударманың психо-лингвистикалық классификациясы
|
1 Жазбаша аударма және оның ерекщкліктері.
2 Ауызша аударма және оның ерекщкліктері
|
1
|
8.
|
Ауызша аударманың түрлері мен типтері
|
1 Ілеспе аударма және оның ерекщкліктері
2Синхрондыаударма және оның ерекщкліктері
|
1
|
9.
|
Аударманың эквиваленттілігі.
|
1Түпнұсқа жәнеаударма мәтіндерінің мағыналық жақындығы-олардың коммуникативтік тепе-теңдігінің негізі ретінде
2 Әртүрлі тілдегі мәтіндер мазмұнының өзгешелігі
3 « Аударма эквиваленттілігі» және « Аударма дәлдігі «ұғымдары
|
1
|
10.
|
Эквиваленттілктің деңгейлері мен түрлеріі.
|
1Семантикалық және прагматикалық эквиваленттілікті қарсы қойып салыстыру
2Аударма варианттарының көп түрлілігі
3 Эквиваленттілік деңгейін таңдауды анықтайтын факторлар
|
1
|
11
|
Аударма прагматикасы
|
1 Аударма прагматикасы ұғымы
2Аударылатын мәтіндердің пргматиаклық классификациясы
|
1
|
12
|
Аударма прагматикалық тұрғыдан өңдеудің принциптері мен тәсілдері
|
1 Қысқартылған және жеңілдетілген аудама
2Алғашқы жазылған, жұмыс және ресми аударма
3Аударма сапасына жалпы баға беру
|
1
|
13
|
Аударма моделдері
|
1 Аударма моделі ұғымы
2Аударма процесін аударма моделдерінің көмегімен сипаттау
3Денотаттық (ситуациялық, трансформациялық-семантикалық және құрылымдық- әрекеттік моделі
|
1
|
14
|
Аударма процесі
|
1 Аударма процесін сипаттаудың негізгі принциптері
21 Аударма процесінің кезеңдері түпнұсқаны түсіну және аударма вариантын таңдау
|
1
|
15
|
Аудармалық трансформация және түрлері
|
1 Аудармалық трансформация1 ұғымы жәнетүрлері:лексикалық-семантикалық,грамматикалық және лексикалық -
Грамматикалық
2Генерализация мен конкрктизация ,ұғымның мағыналық дамуы тәсілі, метонимиялық және антонимдік аударма
3Орын ауыстыру, алмастыру, қалдырып кету тәсілдері
4Аудармалық компенсация. Транскрипция,транслитерация,калькалау,суреттемелік аударма
|
1
|
16
|
Аудармалық сәйкестіліктер
|
1 Аудармалық сәйкестілік ұғымы.
2 Бірлік және көптік сәйкестіліктер
3 Контекст(тар және кең) пен тілден тысқары ситуация ,олардың аударма барысында мәтіндегі сөз ді анықтап ,оның сәйкестілігін таңдаудағы ролі.
|
2
|
17
|
Тілдік бірліктердің лексикалық мағынасың компоненттері мен олардың аудармада берілуі..
|
1 Мағыналық денотаттық, конотаттық және ішкі лингвисткалық(ассоциациялық) компоненттерін аудару мәселелері
2Эмоционалды лексика мен стилистикалық бояуы бар сөздерді аудару.
|
2
|
18
|
Лексиканың кейбір топтарын аудару ерекшелігі
|
1 Ғылыми- техникалық және қоғамдық- саяси терминлерді аудару
2Жалқы есімдер, географиялық атаулар, мекме, фирма, басылым орындары атауларын аудару.
3Неологизмдер аудармасы
|
1
|
19
|
Фразеологияны аудару мәселелері.
|
1 Фразеологиялық бірліктерді аудару кезінде орын аалатын бейнелілікті сақтау, орын алмастыру және жоғалту.
2 Фразеологизмдердің стилистикалық ерекшеліктері
|
1
| |
20
|
Аудармада грамматикалық сәйкестікті таңдау
|
1 Грамматикалық форма мен құрылымдардың экспрессивті –стилистикалық функциясын ескеру.
2 Аударма тілінде тікелей сәйкестігі жоқ формалар құрылымдардың берілу жолдары
|
1
|
21
|
Аудармашының тілдік тұлғасы
|
1 Тілдік тұлға ұғымы
2 Тілдік тұлға моделінің деңгейлерін анықтау: ассоциативті-вербалды жүйе,тезаурус жәнепргматикон
3 Аударма-түпнұсқа авторы, аудармашы және аударманы қабылдаушының тілдік тұлғаларының өзара әрекеті ретінде
|
2
|
22
|
Аудармашы біліктілігі
|
1 Көркем шығарманы аударуда аудармашының шығырмашылық тұлғасының ролі
2 Ақпараттық мәтіндерді аудару барысында АТ-де терминдердің құрылуы
3Аудармашының қосымша коммуникативтік қызмет пен тілдік дәнекерліктің басқа да түрлерін орындауы
|
2
|
23
|
Шетелдік аударматану
|
1 Ағылшын аударматанушыларының еңбегіндегі аударма теориясы мәселелері
2 Франция мен Канададағы аударматану
3 АҚШ-тағы аударматану
|
2
|
24
|
Отандық аударматану
|
Аударматанудың Қазақстандағы дамуы: теория және практика
|
2
|
|
|
|
|
|
Барлығы
|
|
30
|
|
|
Семинар сабақтар
|
|
1
|
Аудармаышылық қызметтің адамзат тарихындағы орны.
|
1 Еркін аударма және көркем аударма
2 Қазіргі таңдағы аударма
3 Отандық және шетел мәдениетінің көрнекті өкілдерінің аудармашылық қызметі
|
1
|
2
|
Аударма теориясының қалыптасуы мен дамуы
|
1 Аудармаға қойылатын талаптардың тұжырымдалуы
2 «Аударылмау теориясының» негізі ретіндегі тілдік және мәдени- тарихи алшақтықтар
3 «Аударма щеберлігі ұғымы. Аударма теориясының жалпы білім беру ,лингвистикалық жәнеқолданбалы тұрғыдағы мәні 1
|
1
|
3
|
Аудармаі теориясының негізгі ұғымдары
|
1 Ааударма түпнұсқаға коммуникативтік тұрғыдан барабар мәтін ретінде
2 Коммуникативтік барабарлықтың функционалдық , мағыналық, құрылымдық аспектілері
3 Аудармашылық іс-әрекеттің обьективті және субьективті жақтары
|
1
|
4
|
Тілдік дәнекрліктің басқа түрлері: қысқартылған аударма,өңделген аударма, аннотация, реферат, резюме.
|
1 Қысқартылған аударма
2 ,Өңделген аударма,
3 Аннотация,
4 Реферат, резюме
|
1
|
5
|
Аудармаышылық іс-әректтің типологиясы
|
1Көркем шығарманы аударудың өзіндік ерекшеліктері мен оның түрлері
2Ақпараттық мәтіндерлі аударудың негізгі міндеттері мен оның түрлері
|
1
| |
6
|
Аударма процесінің аударылатын мәтіннің түріне тәуелділігі
|
1 Қоғамдық-саяси, ресми-іскерлік және ғылыми-техникалық материяларды аударудың ерекшеліктері
2Бұқаралық- ақпарат құралдарына арналған
материялдарды.
аударудың ерекшеліктері
3 Аудио-визуалды аударманың ерекшеліктері
|
1
|
7
|
Аударманың психо-лингвистикалық классификациясы
|
1 Жазбаша аударма және оның ерекщкліктері.
2.. Ауызша аударма және оның ерекщкліктері
|
1
|
8
|
Ауызша аударманың түрлері мен типтері
|
1Ілеспе аударма және оның ерекщкліктері
2Синхрондыаударма және оның ерекщкліктері
|
1
|
9
|
Аударманың эквиваленттілігі.
|
1Түпнұсқа жәнеаударма мәтіндерінің мағыналық жақындығы-олардың коммуникативтік тепе-теңдігінің негізі ретінде
2Әртүрлі тілдегі мәтіндер мазмұнының өзгешелігі
3 « Аударма эквиваленттілігі» және « Аударма дәлдігі «ұғымдары
|
1
|
10
|
Эквиваленттілктің деңгейлері мен түрлеріі.
|
1Семантикалық және прагматикалық эквиваленттілікті қарсы қойып салыстыру
2Аударма варианттарының көп түрлілігі
3 Эквиваленттілік деңгейін таңдауды анықтайтын факторлар
|
1
|
11
|
Аударма прагматикасы
|
1 Аударма прагматикасы ұғымы
2Аударылатын мәтіндердің пргматиаклық классификациясы
|
1
|
12
|
Аударма прагматикалық тұрғыдан өңдеудің принциптері мен тәсілдері
|
1 Қысқартылған және жеңілдетілген аудама
2Алғашқы жазылған, жұмыс және ресми аударма
3Аударма сапасына жалпы баға беру
|
1
|
13
|
Аударма моделдері
|
1 Аударма моделі ұғымы
2Аударма процесін аударма моделдерінің көмегімен сипаттау
3Денотаттық (ситуациялық, трансформациялық-семантикалық және құрылымдық- әрекеттік моделі
|
1
|
14
|
Аударма процесі
|
1 Аударма процесін сипаттаудың негізгі принциптері
21 Аударма процесінің кезеңдері түпнұсқаны түсіну және аударма вариантын таңдау
|
1
|
15
|
Аудармалық трансформация және түрлері
|
1 Аудармалық трансформация ұғымы жәнетүрлері:лексикалық-семантикалық,грамматикалық және лексикалық -
Грамматикалық
2 Генерализация мен конкрктизация ,ұғымның мағыналық дамуы тәсілі, метонимиялық және антонимдік аударма
3Орын ауыстыру, алмастыру, қалдырып кету тәсілдері
4Аудармалық компенсация. Транскрипция,транслитерация,калькалау,суреттемелік аударма
|
1
|
|
Аудармалық сәйкестіліктер.
|
1Окказионалды сәйкестік ұғымы.
2 Эквивалентсіз бірліктерді аударудың негізгі әдіс- тәсілдері
|
2
|
|
Тілдік бірліктердің лексикалық мағынасың компоненттері мен олардың аудармада берілуі..
|
1 Метафора,метонимия,
2 Сөз құбылысы және тағы да басқа сөзді қолданудың образды стилистикалық тәсілдерін аудару
|
2
|
|
Лексиканың кейбір топтарын аудару ерекшелігі
|
1 Интернационал және псевдоинтернационал лексиканы («Аудармашының жалған достары») аудару
2 Реалияларды аудару
|
1
|
|
Фразеологияны аудару мәселелері.
|
1 Фразеологизмдердің стилистикалық және ұлттық- мәдени ерекшеліктерінің эмоцияналдығын бір тілден екінші тілге беру..
|
1
|
|
Аударма грамматикалық сәйкестікті таңдау
|
1 Грамматикалық форма мен құрылымдардың экспрессивті –стилистикалық функциясын ескеру.
2 Аударма тілінде тікелей сәйкестігі жоқ формалар құрылымдардың берілу жолдары
|
1
|
|
Аудармашының тілдік тұлғасы
|
1 Аудармашының тіларалық және мәдениетаралық коммуникациялық билингва тұлға және дәнекр ретіндегі тілдік тұлғасының ерекшкліктері: екі АВЖ-ң(ТТ және АТ) болуы
2 Аудармашының тезаурусы мен прагматиконы( түпнұсқаны қабылдап,аударма тілінде мәтін құрудағы мақсаттар,себептер және міндеттер.)
|
2
|
|
Аудармашы біліктілігі
|
1Аударма процесінде аудармашының мінез- құлқына әсер ететін факторлар.
2 Аудармашының өз қызметінің әр қилы аспектілігін түсіну дәрежесі және адамзат білімінің әр түрлі салалардағы өзініңжеке тезаурусын ұдайы дамытып отыру қажеттілігі
|
2
|
|
Шетелдік аударматану
|
1 Шығыс және Батыс германиядағы аударма теориясының дамуы
2 Скандинавиядағы аударматану
3Болгария және Шығыс Еуропаның өзгеде елдеріндегі аударматану жайы
|
2
|
|
Отандық аударматану
|
Аударматанудың Қазақстандағы дамуы: теория және практика
|
2
|
|
Барлығы
|
|
30
|
№
|
Тақырып
|
Мазмұны
|
Сағаттар
|
Әдебиет
|
|
|
Дәріс сабақтары
|
|
|
1.
|
Аудармаышылық қызметтің адамзат тарихындағы орны.
|
1. Аудармаышылық іс-әректтің тарихи эволюциясы
2.Аударманың пайда болу және даму ерекшеліктеріі.
|
1
|
Негізгі әдебиет: 1,5,6
Қосымша әдебиет: 2,3,4
|
2.
|
Аударма теориясының қалыптасуы мен дамуы
|
1.Аударма іс-әрекет ,процесс және нәтиже ретіндеі.
2 Аударма теориясының қалыптасуы мен дамуы
3. Аудармаға қойылатын талаптардың тұжырымдалуы.
|
1
|
Негізгі әдебиет: 1,2,5
Қосымша әдебиет: 1,2
|
3.
|
Аудармаі теориясының негізгі ұғымдары
|
1 Аудармаі теориясының пәні . Аударма ұғымының мәні
2.Аударманың жалпы , жеке және арнайы теориялары
3. Салғастырмалы әжіс аудармалық зерттеудің негізгі әдәсі ретінде.
4. .. Аудармаышылық іс-әректтің обьективті және субьективті жақтары.
|
1
|
Негізгі әдебиет: 1,7.
Қосымша әдебиет: 1
|
4.
|
Тілдік дәнекрліктің басқа түрлері: қысқартылған аударма,өңделген аударма, аннотация, реферат, резюме.
|
1 Қысқартылған аударма
2 ,Өңделген аударма,
3 Аннотация,
4 Реферат, резюме
|
1
|
Негізгі әдебиет:1.
Қосымша әдебиет: 1
|
5.
|
Аудармаышылық іс-әректтің типологиясы
|
1. Аудармаышылық іс-әректтің геторегендік сипаты
2. Аударманың негізгі классификациясы.
3. Аударманың жанрлық-стилистикалық тұрғыдан бөлінуі
|
1
|
Негізгі әдебиет:1,3,6
Қосымша әдебиет: 2,8
|
6.
|
Аударма процесінің аударылатын мәтіннің түріне тәуелділігі
|
1 Ғылыми-техникалық материяларды аударудың ерекшеліктері
2 Қоғамдық-саяси, ресми-іскерлік материялдарды.
аударудың ерекшеліктері
3Бұқаралық- ақпарат құралдарына арналған
материялдарды.
аударудың ерекшеліктері
|
1
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 1,10
|
7.
|
Аударманың психо-лингвистикалық классификациясы
|
1 Жазбаша аударма және оның ерекщкліктері.
2 Ауызша аударма және оның ерекщкліктері
|
1
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 3,4
|
8.
|
Ауызша аударманың түрлері мен типтері
|
1 Ілеспе аударма және оның ерекщкліктері
2Синхрондыаударма және оның ерекщкліктері
|
1
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 5
|
9.
|
Аударманың эквиваленттілігі.
|
1Түпнұсқа жәнеаударма мәтіндерінің мағыналық жақындығы-олардың коммуникативтік тепе-теңдігінің негізі ретінде
2 Әртүрлі тілдегі мәтіндер мазмұнының өзгешелігі
3 « Аударма эквиваленттілігі» және « Аударма дәлдігі «ұғымдары
|
1
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 1
|
10.
|
Эквиваленттілктің деңгейлері мен түрлеріі.
|
1Семантикалық және прагматикалық эквиваленттілікті қарсы қойып салыстыру
2Аударма варианттарының көп түрлілігі
3 Эквиваленттілік деңгейін таңдауды анықтайтын факторлар
|
1
|
Негізгі әдебиет: 5
Қосымша әдебиет: 1
|
11
|
Аударма прагматикасы
|
1 Аударма прагматикасы ұғымы
2Аударылатын мәтіндердің пргматиаклық классификациясы
|
1
|
|
12
|
Аударма прагматикалық тұрғыдан өңдеудің принциптері мен тәсілдері
|
1 Қысқартылған және жеңілдетілген аудама
2Алғашқы жазылған, жұмыс және ресми аударма
3Аударма сапасына жалпы баға беру
|
1
|
|
13
|
Аударма моделдері
|
1 Аударма моделі ұғымы
2Аударма процесін аударма моделдерінің көмегімен сипаттау
3Денотаттық (ситуациялық, трансформациялық-семантикалық және құрылымдық- әрекеттік моделі
|
1
|
|
14
|
Аударма процесі
|
1 Аударма процесін сипаттаудың негізгі принциптері
21 Аударма процесінің кезеңдері түпнұсқаны түсіну және аударма вариантын таңдау
|
1
|
|
15
|
Аудармалық трансформация және түрлері
|
1 Аудармалық трансформация1 ұғымы жәнетүрлері:лексикалық-семантикалық,грамматикалық және лексикалық -
Грамматикалық
2Генерализация мен конкрктизация ,ұғымның мағыналық дамуы тәсілі, метонимиялық және антонимдік аударма
3Орын ауыстыру, алмастыру, қалдырып кету тәсілдері
4Аудармалық компенсация. Транскрипция,транслитерация,калькалау,суреттемелік аударма
|
1
|
|
16
|
Аудармалық сәйкестіліктер
|
1 Аудармалық сәйкестілік ұғымы.
2 Бірлік және көптік сәйкестіліктер
3 Контекст(тар және кең) пен тілден тысқары ситуация ,олардың аударма барысында мәтіндегі сөз ді анықтап ,оның сәйкестілігін таңдаудағы ролі.
|
2
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 1,10
|
17
|
Тілдік бірліктердің лексикалық мағынасың компоненттері мен олардың аудармада берілуі..
|
1 Мағыналық денотаттық, конотаттық және ішкі лингвисткалық(ассоциациялық) компоненттерін аудару мәселелері
2Эмоционалды лексика мен стилистикалық бояуы бар сөздерді аудару.
|
2
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 3,4
|
18
|
Лексиканың кейбір топтарын аудару ерекшелігі
|
1 Ғылыми- техникалық және қоғамдық- саяси терминлерді аудару
2Жалқы есімдер, географиялық атаулар, мекме, фирма, басылым орындары атауларын аудару.
3Неологизмдер аудармасы
|
1
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 5
|
19
|
Фразеологияны аудару мәселелері.
|
1 Фразеологиялық бірліктерді аудару кезінде орын аалатын бейнелілікті сақтау, орын алмастыру және жоғалту.
2 Фразеологизмдердің стилистикалық ерекшеліктері
|
1
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 1
| |
20
|
Аудармада грамматикалық сәйкестікті таңдау
|
1 Грамматикалық форма мен құрылымдардың экспрессивті –стилистикалық функциясын ескеру.
2 Аударма тілінде тікелей сәйкестігі жоқ формалар құрылымдардың берілу жолдары
|
1
|
Негізгі әдебиет: 5
Қосымша әдебиет: 1
|
21
|
Аудармашының тілдік тұлғасы
|
1 Тілдік тұлға ұғымы
2 Тілдік тұлға моделінің деңгейлерін анықтау: ассоциативті-вербалды жүйе,тезаурус жәнепргматикон
3 Аударма-түпнұсқа авторы, аудармашы және аударманы қабылдаушының тілдік тұлғаларының өзара әрекеті ретінде
|
2
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 1,10
|
22
|
Аудармашы біліктілігі
|
1 Көркем шығарманы аударуда аудармашының шығырмашылық тұлғасының ролі
2 Ақпараттық мәтіндерді аудару барысында АТ-де терминдердің құрылуы
3Аудармашының қосымша коммуникативтік қызмет пен тілдік дәнекерліктің басқа да түрлерін орындауы
|
2
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 3,4
|
23
|
Шетелдік аударматану
|
1 Ағылшын аударматанушыларының еңбегіндегі аударма теориясы мәселелері
2 Франция мен Канададағы аударматану
3 АҚШ-тағы аударматану
|
2
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 5
|
24
|
Отандық аударматану
|
Аударматанудың Қазақстандағы дамуы: теория және практика
|
2
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 1
|
|
|
|
|
|
|
Барлығы
|
|
30
|
|
|
|
Семинар сабақтар
|
|
|
1
|
Аудармаышылық қызметтің адамзат тарихындағы орны.
|
1 Еркін аударма және көркем аударма
2 Қазіргі таңдағы аударма
3 Отандық және шетел мәдениетінің көрнекті өкілдерінің аудармашылық қызметі
|
1
|
Негізгі әдебиет: 1,5,6
Қосымша әдебиет: 2,3,4
|
2
|
Аударма теориясының қалыптасуы мен дамуы
|
1 Аудармаға қойылатын талаптардың тұжырымдалуы
2 «Аударылмау теориясының» негізі ретіндегі тілдік және мәдени- тарихи алшақтықтар
3 «Аударма щеберлігі ұғымы. Аударма теориясының жалпы білім беру ,лингвистикалық жәнеқолданбалы тұрғыдағы мәні 1
|
1
|
Негізгі әдебиет: 1,2,5
Қосымша әдебиет: 1,2
|
3
|
Аудармаі теориясының негізгі ұғымдары
|
1 Ааударма түпнұсқаға коммуникативтік тұрғыдан барабар мәтін ретінде
2 Коммуникативтік барабарлықтың функционалдық , мағыналық, құрылымдық аспектілері
3 Аудармашылық іс-әрекеттің обьективті және субьективті жақтары
|
1
|
Негізгі әдебиет: 1,7.
Қосымша әдебиет: 1
|
4
|
Тілдік дәнекрліктің басқа түрлері: қысқартылған аударма,өңделген аударма, аннотация, реферат, резюме.
|
1 Қысқартылған аударма
2 ,Өңделген аударма,
3 Аннотация,
4 Реферат, резюме
|
1
|
Негізгі әдебиет:1.
Қосымша әдебиет: 1
|
5
|
Аудармаышылық іс-әректтің типологиясы
|
1Көркем шығарманы аударудың өзіндік ерекшеліктері мен оның түрлері
2Ақпараттық мәтіндерлі аударудың негізгі міндеттері мен оның түрлері
|
1
|
Негізгі әдебиет:1,3,6
Қосымша әдебиет: 2,8
| |
6
|
Аударма процесінің аударылатын мәтіннің түріне тәуелділігі
|
1 Қоғамдық-саяси, ресми-іскерлік және ғылыми-техникалық материяларды аударудың ерекшеліктері
2Бұқаралық- ақпарат құралдарына арналған
материялдарды.
аударудың ерекшеліктері
3 Аудио-визуалды аударманың ерекшеліктері
|
1
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 1,10
|
7
|
Аударманың психо-лингвистикалық классификациясы
|
1 Жазбаша аударма және оның ерекщкліктері.
2.. Ауызша аударма және оның ерекщкліктері
|
1
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 3,4
|
8
|
Ауызша аударманың түрлері мен типтері
|
1Ілеспе аударма және оның ерекщкліктері
2Синхрондыаударма және оның ерекщкліктері
|
1
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 5
|
9
|
Аударманың эквиваленттілігі.
|
1Түпнұсқа жәнеаударма мәтіндерінің мағыналық жақындығы-олардың коммуникативтік тепе-теңдігінің негізі ретінде
2Әртүрлі тілдегі мәтіндер мазмұнының өзгешелігі
3 « Аударма эквиваленттілігі» және « Аударма дәлдігі «ұғымдары
|
1
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 1
|
10
|
Эквиваленттілктің деңгейлері мен түрлеріі.
|
1Семантикалық және прагматикалық эквиваленттілікті қарсы қойып салыстыру
2Аударма варианттарының көп түрлілігі
3 Эквиваленттілік деңгейін таңдауды анықтайтын факторлар
|
1
|
Негізгі әдебиет: 5
Қосымша әдебиет
|
11
|
Аударма прагматикасы
|
1 Аударма прагматикасы ұғымы
2Аударылатын мәтіндердің пргматиаклық классификациясы
|
1
|
Негізгі әдебиет:1.
Қосымша әдебиет: 1
|
12
|
Аударма прагматикалық тұрғыдан өңдеудің принциптері мен тәсілдері
|
1 Қысқартылған және жеңілдетілген аудама
2Алғашқы жазылған, жұмыс және ресми аударма
3Аударма сапасына жалпы баға беру
|
1
|
Негізгі әдебиет:1.
Қосымша әдебиет: 1
|
13
|
Аударма моделдері
|
1 Аударма моделі ұғымы
2Аударма процесін аударма моделдерінің көмегімен сипаттау
3Денотаттық (ситуациялық, трансформациялық-семантикалық және құрылымдық- әрекеттік моделі
|
1
|
Негізгі әдебиет:1.
Қосымша әдебиет: 1
|
14
|
Аударма процесі
|
1 Аударма процесін сипаттаудың негізгі принциптері
21 Аударма процесінің кезеңдері түпнұсқаны түсіну және аударма вариантын таңдау
|
1
|
Негізгі әдебиет:1.
Қосымша әдебиет: 1
|
15
|
Аудармалық трансформация және түрлері
|
1 Аудармалық трансформация ұғымы жәнетүрлері:лексикалық-семантикалық,грамматикалық және лексикалық -
Грамматикалық
2 Генерализация мен конкрктизация ,ұғымның мағыналық дамуы тәсілі, метонимиялық және антонимдік аударма
3Орын ауыстыру, алмастыру, қалдырып кету тәсілдері
4Аудармалық компенсация. Транскрипция,транслитерация,калькалау,суреттемелік аударма
|
1
|
Негізгі әдебиет:1.
Қосымша әдебиет: 1
|
|
Аудармалық сәйкестіліктер.
|
1Окказионалды сәйкестік ұғымы.
2 Эквивалентсіз бірліктерді аударудың негізгі әдіс- тәсілдері
|
2
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 1,10
|
|
Тілдік бірліктердің лексикалық мағынасың компоненттері мен олардың аудармада берілуі..
|
1 Метафора,метонимия,
2 Сөз құбылысы және тағы да басқа сөзді қолданудың образды стилистикалық тәсілдерін аудару
|
2
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 3,4
|
|
Лексиканың кейбір топтарын аудару ерекшелігі
|
1 Интернационал және псевдоинтернационал лексиканы («Аудармашының жалған достары») аудару
2 Реалияларды аудару
|
1
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 5
|
|
Фразеологияны аудару мәселелері.
|
1 Фразеологизмдердің стилистикалық және ұлттық- мәдени ерекшеліктерінің эмоцияналдығын бір тілден екінші тілге беру..
|
1
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 1
|
|
Аударма грамматикалық сәйкестікті таңдау
|
1 Грамматикалық форма мен құрылымдардың экспрессивті –стилистикалық функциясын ескеру.
2 Аударма тілінде тікелей сәйкестігі жоқ формалар құрылымдардың берілу жолдары
|
1
|
Негізгі әдебиет: 5
Қосымша әдебиет: 1
|
|
Аудармашының тілдік тұлғасы
|
1 Аудармашының тіларалық және мәдениетаралық коммуникациялық билингва тұлға және дәнекр ретіндегі тілдік тұлғасының ерекшкліктері: екі АВЖ-ң(ТТ және АТ) болуы
2 Аудармашының тезаурусы мен прагматиконы( түпнұсқаны қабылдап,аударма тілінде мәтін құрудағы мақсаттар,себептер және міндеттер.)
|
2
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 1,10
|
|
Аудармашы біліктілігі
|
1Аударма процесінде аудармашының мінез- құлқына әсер ететін факторлар.
2 Аудармашының өз қызметінің әр қилы аспектілігін түсіну дәрежесі және адамзат білімінің әр түрлі салалардағы өзініңжеке тезаурусын ұдайы дамытып отыру қажеттілігі
|
2
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 3,4
|
|
Шетелдік аударматану
|
1 Шығыс және Батыс германиядағы аударма теориясының дамуы
2 Скандинавиядағы аударматану
3Болгария және Шығыс Еуропаның өзгеде елдеріндегі аударматану жайы
|
2
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 5
|
|
Отандық аударматану
|
Аударматанудың Қазақстандағы дамуы: теория және практика
|
2
|
Негізгі әдебиет:1
Қосымша әдебиет: 1
|
|
Барлығы
|
|
30
|
|
-
Студенттердің өздік жұмыстары тақырыптарының тізімі
1 Аударманың адамзат тарихындағы маңызы
2 Ааударма тарихы мен даму дәуірлері
3 Аударма теориясы пәнінің өзге ғылымдармен байланысы
4 Тілдік дәнекерліктің түрлері
5 Көркем щығарманы аударудың ерекщеліктері
6 Аударманың мәтін типіне қарай ерекшклігі
7 Жазбаша аударма мен ауызша аударманың айырмашылығы
8 Ауызша аударманың қиынщылықтары
9 Аудармалық эквиваленттілік проблемалары
10 Аудармалық эквиваленттілік тің тарихи концепциялары және универсалды моделдері
11 Аударма прагматикасын білудің маңыздылығы
12 Аударманы бағалауға әсер ететін факторлар
13 Аударма процесінің теориялық мәселелері
14 Аударма процесінің этаптары
15 Сәйкестілік және трансформация теориялары
16 Лексикалық сәйкестіліктің түрлері
17 Аудармадағы контекстің ролі
18 Ішкі лингвистикалық мағынаны аудару мәселелері
19 Экспрессивті эквиволенттілікке жету жолдары
20 Реалияларды аудару мәселелері
21 Тұрақты сөз тіркестерін аудару жолдары
22 Эквивалентсіз грамматикалық бірліктерді аудару жолдары
23 Аудармашының тіларалық және мәдениетаралық коммуникациалық дәнекер ретіндегі тілдік тұлғасының ерекшеліктері
24 Аудармашының түпнұсқаны қабылдап,аударма тілінде мәтін құрудағы мақсаттар,себептер және міндеттер
25 Аудармашыға қажет ерекше дағдылар мен қабілеттер
26 Аудармашының түпнұсқаны қабылдап,аударма тілінде мәтін құрудағы мақсаттар,себептер және міндеттер
27 Аудармашының жеке тезаурусын ұдайы дамытып отыру қажеттілігі
28 АҚШ-тағы аударматану
29 Ресейдегі аударма теориясының дамуы
30 Қазақстандағы көрнекті аударматанушылар
-
Пәннің оқу-әдістемелік картасы
Тақырып
|
Көрнекті құралдар, ТСО, плакаттар,
|
Өз бетінше оқуға арналған сұрақтар
|
Бақылау түрі
|
Дәріс сабақтары
|
Семинар сабақтары
|
Зертханалық сабақтары
|
Аудармаышылық қызметтің адамзат тарихындағы орны.
|
Аудармаышылық қызметтің адамзат тарихындағы орны.
|
-
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
Аударманың адамзат тарихындағы маңызы
|
Ауызша жауап
|
Аударма теориясының қалыптасуы мен дамуы
|
Аударма теориясының қалыптасуы мен дамуы
|
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
Ааударма тарихы мен даму дәуірлері
|
Ауызша жауап
|
Аудармаі теориясының негізгі ұғымдары
|
Аудармаі теориясының негізгі ұғымдары
|
|
Электрондық тақта, Аударманың лекплакаттар
|
Аударма теориясы пәнінің өзге ғылымдармен байланысы
|
Ауызша жауап
|
Тілдік дәнекрліктің басқа түрлері: қысқартылған аударма,өңделген аударма, аннотация, реферат, резюме.
|
Тілдік дәнекрліктің басқа түрлері: қысқартылған аударма,өңделген аударма, аннотация, реферат, резюме.
|
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
Тілдік дәнекерліктің түрлері
|
Ауызша жауап
|
. Аудармаышылық іс-әректтің типологиясы
|
. Аудармаышылық іс-әректтің типологиясы
|
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
Көркем щығарманы аударудың ерекщеліктері
|
Ауызша жауап
|
Аударма процесінің аударылатын мәтіннің түріне тәуелділігі
|
Аударма процесінің аударылатын мәтіннің түріне тәуелділігі
|
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
Аударманың мәтін типіне қарай ерекшклігі
|
Ауызша жауап
|
Аударманың психо-лингвистикалық классификациясы
|
Аударманың психо-лингвистикалық классификациясы
|
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
Жазбаша аударма мен ауызша аударманың айырмашылығы
|
Ауызша жауап
|
Ауызша аударманың түрлері мен типтері
|
Ауызша аударманың түрлері мен типтері
|
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
Ауызша аударманың қиынщылықтары
|
Ауызша жауап
|
Аударманың эквиваленттілігі.
|
Аударманың эквиваленттілігі.
|
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
Аудармалық эквиваленттілік проблемалары
|
Ауызша жауап
|
Эквиваленттілктің деңгейлері мен түрлеріі.
|
Эквиваленттілктің деңгейлері мен түрлеріі.
|
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
Аудармалық эквиваленттілік тің тарихи концепциялары және универсалды моделдері
|
Бақылау жұмысы
|
Аударма прагматикасы
|
Аударма прагматикасы
|
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
Аударма прагматикасын білудің маңыздылығы
|
Ауызша жауап
|
Аударма прагматикалық тұрғыдан өңдеудің принциптері мен тәсілдері
|
Аударманы прагматикалық тұрғыдан өңдеудің принциптері мен тәсілдері
|
-
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
Аударманы бағалауға әсер ететін факторлар
|
Ауызша жауап
|
Аударма моделдері
|
Аударма моделдері
|
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
Аударма процесінің теориялық мәселелері
|
Ауызша жауап
|
Аударма процесі
|
Аударма процесі
|
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
Аударма процесінің этаптары
|
Ауызша жауап
|
Аудармалық трансформация және түрлері
|
Аудармалық трансформация және түрлері
|
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
Сәйкестілік және трансформация теориялары
|
Ауызша жауап
| |
Аудармалық сәйкестіліктер
|
Аудармалық сәйкестіліктер.
|
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
|
Ауызша жауап
|
Тілдік бірліктердің лексикалық мағынасың компоненттері мен олардың аудармада берілуі..
|
Тілдік бірліктердің лексикалық мағынасың компоненттері мен олардың аудармада берілуі..
|
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
|
Ауызша жауап
|
Лексиканың кейбір топтарын аудару ерекшелігі
|
Лексиканың кейбір топтарын аудару ерекшелігі
|
|
Электрондық тақта, Аударманың лекплакаттар
|
|
Ауызша жауап
|
Фразеологияны аудару мәселелері.
|
Фразеологияны аудару мәселелері.
|
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
|
Ауызша жауап
|
Аудармада грамматикалық сәйкестікті таңдау
|
Аударма грамматикалық сәйкестікті таңдау
|
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
|
Ауызша жауап
|
Аудармашының тілдік тұлғасы
|
Аудармашының тілдік тұлғасы
|
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
|
Ауызша жауап
|
Аудармашы біліктілігі
|
Аудармашы біліктілігі
|
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
|
Ауызша жауап
|
Шетелдік аударматану
|
Шетелдік аударматану
|
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
|
Ауызша жауап
|
Отандық аударматану
|
Отандық аударматану
|
|
Электрондық тақта, плакаттар
|
|
Ауызша жауап
|
7 Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамттылу картасы
Оқу-әдістемелік құралдар, оқулықтар аттары.
|
Саны
|
Студенттер саны
|
Қамтылу пайызы
| -
Комиссаров В.Н. «Теория перевода» М. Высшая школа, 1990
-
Бреус Е.В. «Теория и практика перевода с английского на русский»
-
Комиссаров В.Н. «Современное переводоведение»
-
Рецкер Я.И. ''Теория перевода и переводческая практика'' М. 1974
-
Қ.Қ. Алпысбаев., Г.Қ. Қазыбек «Қазақ аудармасвның теориясы мен тәжірибесі» Алматы, 2001
-
Виноградов В.С. «Введение в переводоведение» М, 2001
-
Комиссаров В.Н. «Общая теория перевода. Проблемы переводоведения в освещении зарубежных ученных»М, 2000
-
Л.Ф. Дмитриева, С.Е. Кунсевич «Английский язык курс перевода» Москва, 2005
-
В.Н. Комиссаров, А.В. Коралова «Практикум по переводу с английского языка на русский» Москва, 1990
-
Казакова Т.А. Практические основы перевода. – Санк – Петербург, 2002
-
Казакова Т.А. Практикум по художественному . – Санк – Петербург, 2003
|
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
|
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
|
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
|
-
Әдебиет
8.1. Негізгі әдебиет 12
1 Комиссаров В.Н. «Теория перевода» М. Высшая школа, 1990
2 Бархударов Л.С. «Язык и перевод» М, 1975
3 Бреус Е.В. «Теория и практика перевода с английского на русский»
4 Комиссаров В.Н. «Современное переводоведение»
5Рецкер Я.И. ''Теория перевода и переводческая практика'' М. 1974
-
Қ.Қ. Алпысбаев., Г.Қ. Қазыбек «Қазақ аудармасвның теориясы мен тәжірибесі» Алматы, 2001
-
Виноградов В.С. «Введение в переводоведение» М, 2001
-
Комиссаров В.Н. «Общая теория перевода. Проблемы переводоведения в освещении зарубежных ученных»М, 2000
-
Л.Ф. Дмитриева, С.Е. Кунсевич «Английский язык курс перевода» Москва, 2005
-
В.Н. Комиссаров, А.В. Коралова «Практикум по переводу с английского языка на русский» Москва, 1990
-
Казакова Т.А. Практические основы перевода. – Санк – Петербург, 2002
-
Казакова Т.А. Практикум по художественному . – Санк – Петербург, 2003
8.2Қосымша әдебиет
-
Алексеева И.С. «Введение переводоведение»
-
Толстой С.С. «Как переводить с английского языка на русский»
-
А. Чужакин, П. Палажченко «Мир перевода 1» М, 2002
-
Алексеева И.С. «Профессиональный тренинг переводчика»
-
А. Чужакин «Мир перевода -7 Общая теория перевода и переводческой скорописи»
-
Крупнов В.Н. «Курс перевода»
-
В.С. Слеаович «Курс перевода»
-
И.С. Алексеева «Профессиональный тренинг переводчика»
-
Р.К. Миньяр –Белоручев «Как стать переводчиком?»
-
А.Я. Коваленко «Общий курс научно –технического перевода» Киев, 2004
-
А.В. Балкина «Хочу стать переводчиком» М, 1999
-
С.М. Айзенкоп «Учебное пособие по техническому переводу» Ростов –на Дону,1996
-
Алексеева И.С. Профессиональный тренинг переводчика. – Санк – Петербург, 2004
-
Латышев Л.К. Проворотов В.И. Структура и содержание подготовки переводчиков в языковом вузе.-Курск, 1999
-
ПоповичА. Проблемы художественного перевода- М., 1980.
Достарыңызбен бөлісу: |
