Лекция-3. Қоғамдық өмір жүйесіндегі саясат
Саясат түсінігі. Саясатты анықтаудағы негізгі әдістер. Саясат мемлекетті басқару өнері ретінде. Саясат жария үдеріс ретінде. Саясат компромисс және консенсус ретінде. Саясат функциялары мен оның жіктелуі. Саясат құрылымы. Саясатты ұйымдастыру деңгейлері. Саясаттағы мақсаттар мен құралдар.
Саясаттың қоғамның басқа да салаларымен өзара әрекеттестігі. Саясат және экономика. Саясат және құқық. Саясат, мораль және дін. Саясаттың әлеуметтік негіздері, саясаттың субъектілері мен объектілері. Саясаттағы объективтілік пен субъективтілік, оның қоғамдық дамудағы рөлі. Саясаттың гумандық сипаты.
1. Саясат түсінігі. Саясатты анықтаудағы негізгі әдістер. Саясат мемлекетті басқару өнері ретінде. Саясат жария үдеріс ретінде. Саясат компромисс және консенсус ретінде. Саясат функциялары мен оның жіктелуі. Саясат құрылымы. Саясатты ұйымдастыру деңгейлері. Саясаттағы мақсаттар мен құралдар.
Саясат кең тараған ұғым. Саясат - қоғамдық өмірдің маңызды бір саласы, онымен әрбір адам қандай да бір қарым-қатынасқа түседі. Саясат туралы пікірдің көптігі бұл феноменің көп қырлылығын көрсетеді.
Саясат - мемлекет билігі мен қоғамның саяси мәнін, мазмұны мен мақсатын түсінуге жол ашады.
Саясат анықтамасын үш тұрғыда қарастыру кездеседі:
1. Әлеуметтік анықтама, саясат - қоғамдық өмірдің басқа салаларымен, көбінесе экономика арқылы сипатталынады. Экономикалық детерминизм теориясы саясат экономика өнімі, ол экономикалық мүдделер арқылы анықталынады дейді. Саясат пен экономика қарым-қатынасын қоғамдық өмірдің екі тең құқылы факторы ретінде қарау тиімді тұрғы болып саналады.
2. Саясатқа мәндік негіз арқылы анықтама беру, яғни саясат - билікпен байланысты сала, оны жеңіп алу, ұстап тұру, қолдануы. Саясатты билік арқылы анықтауда мемлекет ұғымы нақтылауға көмектеседі. Саясат пен мемлекет байланысы тығыз, бірақ саясаттағы мемлекеттік аспектіні абсолюттендіруге немесе жоққа шығаруға да болмайды. Саясаттың ақиқат мәнін мемлекет бейнелейді;
3. Саясаттың қызметтік анықтамасы, саясат - қоғамдағы адамдардың қарым-қатынасына тәуелді, сондықтан ұйымдастыру және реттеу қызметтерін атқарады.
Саясат туралы тұжырымдар
Ежелгі грек ойшылдары Платон мен Аристотель «саясат» сөзін мемлекеттік қызметпен байланыстырды. Аристотель саясаттың мақсаты жалпының мүддесі болатын мемлекеттік құрылыс формалары дұрыс деп санаса, Платон саясат бірге өмір сүру өнері деп санады.
Достарыңызбен бөлісу: |
