М. Х. Дулати атындағЫ



Дата22.02.2016
өлшемі2.59 Mb.
#794
М.Х. ДУЛАТИ АТЫНДАҒЫ

ТАРАЗ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

КІТАПХАНАЛЫҚ-АҚПАРАТТЫҚ ОРТАЛЫҚ


Ілияс Есенберлин - 100 жыл



Халық сүйген қаламгер
(Жазушы шығармалары мен көзкөрген белгілі қайраткерлердің

жазушы туралы ой-толғаулары мен мерзімді басылымдар

мақалаларының библиографиялық көрсеткіші)

Тараз 2015
«Халық сүйген қаламгер» атты

Библиографиялық көрсеткіш

Ілияс Есенберлиннің 100 жылдығына және

жазушының «Көшпенділер» трилогиясының

жыл кітабы аталуына арналған.

«Бір ел – бір кітап» республикалық акциясын Ұйымдастыру комитетінің шешімімен жыл кітабы ретінде, яғни 2015 жылы бүкіл ел болып оқуға Ұлы Отан соғысына қатысқан майдангер, қазақ совет жазушылар ішінде алғашқылардың бірі болып тарихи романдар жазып, әлемге танымал болған жазушы, драматург, ақын, сценарист Ілияс Есенберлиннің «Көшпенділер» трилогиясы таңдалғаны туралы хабарлама Ұлттық академиялық кітапғхана сайтында жарияланды.

Бұл таңдау классик жазушы, ғажайып сөз зергері Ілияс Есенберлиннің 100 жылдық мерейтойының ЮНЕСКО аясында дүниежүзілік дәрежеде аталып өтуімен және биылғы жылы өтетін көптеген тарихи оқиғалармен тұспа-тұс келіп отыр.

Қазақ әдебиеті дамуының тарихында төргі орындардың бірін алған Ілияс Есенберлин, Қазақ ССР-інің Абай атындағы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, Еңбек Қызыл Ту, «Құрмет белгісі» ордендерімен марапатталып, халқының құрметіне бөленіген жазушы. Ол туған жеріне, өскен еліне шығармашылық еңбегімен, талмас талантымен танылған ардақты азамат, ірі қаламгер.



Ілияс Есенберлин 1915 жылы Ақмола облысындағы Атбасар қаласында туған. Жазушының балалық шағы аштық жалмаған зұламат заманға тап келіп, 5 жасында тұл жетім қалды. Бала Ільяс балалар үйіне тапсырылды.

Шығармашылыққа бір табан жақын өскен ол қабырға газетіне өлең жазып тұрды. Мектепті тәмамдаған соң, Қызылорда қаласына барып, интернат мұғалімі болып жұмысқа орналасты. Кейін Қарсақпайдағы аудандық атқару комитетінде жұмыс істеді. Жұмыс істей жүріп, Алматыдағы Қазақ тау-кен институтына түсті.

Талантты да талапты бала тез көзге түсіп, 1937 жылы Қазақстан КСР-ның бірінші Конституциясын қабылдаған Қазақстан Советтерінің алғашқы Төтенше съездіне делегат болып сайланды.

1940 жылы институтты аяқтап, Жезқазғанға жұмысқа жіберілген. Сол жылы күзде Қызыл әскер қатарына шақырылтып, Рига әскери-саяси училищесінде оқып, соғысқа аттанды. 1942 жылы қатты жарақаттанып, госпитальге түсіп, бір жылдан соң*мүгедек*болып*елге*оралды. 
1947 жылға дейін Қазақстан Компартиясының Орталық комитетінің аппаратында инструктор болып жұмыс істеді.  Алғашында ақын ретінде танылған оның шығармалары 1940 жылдан бастап жарық көре бастайды. 1945 жылы "Сұлтан", "Айша" дастандары, "Адамгершілік туралы жыр" өлеңдер жинағы (1949), революционер, большевик Ә. Майкөтовке арналған "Большевик туралы поэмасы" (1957), "Біржан сал трагедиясы" (1959) дастандары жарияланды. 1960 жылдары проза жанрына қалам тарта бастады. "Өзен жағасында" (1960), "Толқиды Есіл" (1965), орыс тілінде жазылған "Адам туралы ән" (1957) атты повестері жарық көрді. "Айқас" (1966), "Қатерлі өткел" (1967), "Ғашықтар" (1968), тың туралы "Көлеңкеңмен қорғай жүр" (1974) романдары, Алтын Орда трилогиясы (1982-1983), "Махаббат мейрамы", "Алыстағы аралдар" (1983), Аққу құстың қуанышы" (1984) романдары, шығармаларының он томдық жинағы (1984-1990) жарияланды.


Ӏлияс Есенберлиннің орыс тілінде шыққан "Песня о человеке" (1956) романы 1958 жылы қытай тіліне аударылады. "Таудағы тартыс" (1962) пьесасы Алматыдағы Балалар мен жасөспірімдер театрында қойылды. М.Ерзинкянмен бірігіп жазған "Құйма" (1961) киносценарийі бойынша түсірілген фильм бүкіл кеңес және венгр, поляк, болгар экрандарында көрсетілді. Жекелеген шығармалар украин, поляк, ағылшын, француз, қытай, неміс, араб, испан тілінде жарияланды.
1958 жылдан «Қазақфильм» киностудиясында редактор, 1962 жылдан «Қазгослитиздат» мекемесінде редактор, 1967 жылдан «Жазушы» баспасында директор, содан Қазақстан жазушылар одағының хатшысы (1971-1975 жылдары) болып қызмет*атқарды. 
1962 жылы драматургияда күшін сынап, «Таудағы тартыс» пьесасы Республикалық жас көрермен театрының сахнасында қойылды. Қазақ тіліне Константин Дмитриевич Ушинскийдің шығармаларын аударды. 
1969 жылы «Қаһар», 1971 жылы «Алмас қылыш», 1973 жылы «Жанталас» романдарын жазды. Романдар 15-ші ғасырдан 19-шы ғасырдың ортасына дейінгі қазақ тарихы суреттелген «Көшпенділер» трилогиясына біріктірілді.


Сөз болатын тақырыптар: қазақ халқының қалыптасуы, Қазақ хандығының Жоңғар хандығымен арпалысы, Қытай, Хиуа, Бұхара, Ресей империясы секілді көршілерімен аумалы-төкпелі қарым-қатынастары. Қазақ әдебиетінде бұрын-соңды тарихи тақырыпта қалам тартылмаған. Алғаш рет 1976 жылы «Көшпенділер» атымен жарық көрген трилология орыс тілінің өзінде 12 рет басылып, 1,5 миллион тиражбен тарады.

Жалпы «Көшпенділер» трилологиясы әлемнің 30 тілінде жарық көріп, 50 рет қайта басылды. 2005 жылғы есеп бойынша, дүние жүзіне таралған жалпы тиражы 3 миллион дана.


Бұл трилогияның негізінде 2005 жылы «Көшпенділер» атты тарихи көркем фильмі түсірілді. 



Қазақ әдебиетінің тарихында бүгінге дейін ең көп:16 жылда 15 роман жазған жазушы Ілияс Есенберлиннің қаламынан,қазақ әдебиетінде оған дейін мүлде көтерілмеген мәселелерді қозғаған, әдебиетке серпін әкелген, оқырман сүйіспеншілігіне бөленген*туындылар*шықты.
Өмірінің соңында жазушы «Алтын Орда» трилогиясын жазды (1982-83 жылдары).
Жазушы 1983 жылы Алматыда дүние салды. 

Көшпенділер 1 - Алмас Қылыш



"Алмас қылыш" романы — XV ғ. оқиғаларынан аса көп мағлұматтар бере алады және ол оқиғалардың жылнамалық реті сақталған. Сол себепті де оны роман-хроника деп атауға болады. Роман-хроника болғандықтан, онда көптеген тарихи оқиғалардың тізбегі басым келуі — жанрлық заңдылық. "Алмас қылыш" романында Дешті Қыпшақтың (бұрынғы қазақ елінің бір атауы) қаһарлы ханы Әбілхайырдың кезінде қазақ руларының қазақ хандығы қол астына топтасуы, бір жағы — Әбілхайыр, екінші жағы — Жәнібек, Керейлердің тақ пен тәж үшін таласы, хан ордасындағы шытырман оқиғалар, алдау мен зорлықтар тізбегі баяндалған. Кітаптың бірінші бөлімі — Әбілхайыр ұлысының екіге бөліну жағдайын көрсетуге арналса, екінші бөлімі қазақ хандығының ішкі, сыртқы жауларымен кескілескен күрес үстінде шынығып ширауы, бұл жолдағы қыруар кедергілер мен қиындықтар көрсетілген. Романның басты идеясы — қазақ руларының бірлесу, бір хандықта ынтымақ құру мәселелері.

Көшпенділер 2 - Жанталас


«Жанталас» романында қазақ халқының жоңғар басқыншыларына қарсы XVIII ғасырдағы азаттық күресінің шешуші кезеңдері, сол күрестің негізгі күштері, қазақ елінің саяси-әлеуметтік ахуалы, ішкі қайшылықтар, сыртқы жаулар, әсіресе, қытай богдыхан-дарының жыртқыштық, арандатушылық саясаты, ар, намыс, өмір үшін кескілескен ұрыстарда қазақ халқының өз тәуелсіздігін қорғауға қажыр, қайрат таба білгендігі, осы оқиғалар тсында қол бастайтын қаһармандар өсіп, жетіліп шыққандығы туралы тарихи көп мағлұмат келтірілген. Оның үстіне Бұхар жыраудың төрт дүркін әңгімесі арқылы Хақназар, Тәуекел, Есім хандар кезіндегі қазақ елінің ахуалы, үздіксіз, жанталас соғыстар, сыртқы жаулардың толассыз шабуылы, халықтың дүшпаңдарын жеңіп отырғандығы туралы тарихи шындыққа сәйкес деректер берілген. Сонда «Жанталас» романы тек XVIII ғасыр оқиғаларымен шегерілмей, одан арғы екі ғасырдың да басты оқиғаларын қамтыған болып шығады. Міне, осындай үш ғасырға жуық қезеңнің күрделі істерін бір кітап көлемінде көрсету дегеннің қаншалық күрделі екенін аңғару қиын емес. «Жанталас» романында көп кейіпкердің аты аталады. Қазақ қосындарының қолбасшысы боп сайланып, жоңғарларға қарсы алғашқы екі-үш жеңісті шайқаста басшылық еткен Әбілхайыр ханды алып көрейік. Оның басындағы бірталай ұнамды қасиет — ақылдылық, әскери дарындылық, табандылық, айлакерлік жан-жақты елес береді. Әбілхайыр қарсы келгендермен күресе білетін, ерлікті де, ездікті де танитын алғыр адам сипатында сурттеледі. Ол Ресейге Қазақстанды ерікті түрде қосып, өзі бүкіл қазақтың ханы болуды армандайды. Оның ел басқаруға арыны да, шалымы да жететіні талай жерде байқалады да. Бірақ кезінде ептілік танытып, қазақ елінің тағдырын қуатты Ресей мемлекетіне тәуелді етуге көп еңбек сіңірген адам, түбінде өзінің ішкі жеке мақсатына жете алмайды. Патшалық оны барлық қазақтың емес, Кіші жүздің. ханы деп таниды. Сонымен Әбілхайырдың үлкен үміті іске аспай, патшалық шешіміне көңілі толмай, бұлқынуға дәрмені болмай, трагедиялық халге түседі.

Көшпенділер 3 - Қаһар

"Қаһарда" қазақ даласында тәуелсіз хандық орнатуды мақсат еткен Кенесарының қол жиып күреске шығуы, тәуелсіздік үшін күресті қолдамаған сұлтандарға және патша бекіністеріне шабуылы, Кенесарының билікке қол жеткізу үшін патша өкілдерімен келіссөздер жүргізуі, талабы өтпеген жерлерде халық қанының төгілуімен есептеспей, күш қолданылатын істерге баруы баян етіледі. Осы жолдағы ханның қаталдығы, елдің күйзеліске ұшырауы, Кенесары дұшпандарының ұйымдасқан іс-әрекеттері, сан алуан адам мінездері көрсетіледі. Бір отаршылдан екінші отаршылдың артықтығы жоқ екені, бәрінің көксеген мүддесі қазақ елін бөлшектеп бөліп, әлсіретіп, қансыратып, талан-таражға салу, өз билігін жүргізу екенін жазушы ашып көрсетеді.

Библиографиялық көрсеткіште кітапхана қорындағы кітаптар, мерзімді басылым беттеріндегі мақалалар тізімі әліпбилік ретпен берілген. Әдебиеттер алдымен мемлекеттік, сонан соң орыс тілдерінде жинақталған.

Библиографиялық көрсеткіш профессорлық-оқытушылар құрамына, магистранттарға, студенттерге арналған.
***

Ильяс Есенберлин ( 1915-1973)

Библиографический указатель посвящен 100 летнему юбилею великого казахского писателя, певца великой степи-Ильяса Есенберлина.



2015 год для Казахстана богат знаменательными датами. Одной из которых является 100-летний юбилей одного из самых почитаемых в народе классиков казахской литературы Ильяса Есенберлина, празднование которого проходит под эгидой ЮНЕСКО.

В связи с этой знаменательной датой, Национальная библиотека РК сообщила о том, что книгой года для всеобщего прочтения в рамках республиканской акции «Одна страна — одна книга» Организационный комитет определил трилогию «Кочевники», участника Великой отечественной войны, писателя, драматурга, поэта, сценариста Ильяса Есенберлина. Это — широкое эпическое полотно, воссоздающее историю казахского народа, начиная с XV века и кончая серединой XIX века.

Произведения писателя нашли широкий отклик в душе народа. Секрет столь ошеломительного творческого успеха здесь довольно прост: впервые в казахской литературе сумел систематизировать отдельные исторические материалы сложнейшего периода расцвета и падения Золотой Орды. Автор с эпическим размахом отобразил реальный динамизм исторических событий, создал неповторимые образы людей Великой степи той эпохи.

За выдающие заслуги перед Родиной он награжден орденом «Знак почета», Трудового Красного знамени, а также удостоен звания Лауреата Государственной Премии имени Абая.

Ильяс Есенберлин родился 10 января 1915 года в Атбасаре в семье столяра. 

Ильяс с братом Равнаком рано осиротели, их родители умерли во время эпидемии черной оспы. Брата приютили родственники, а девятилетний Ильяс стал беспризорником. Ослабевшего, больного, почти умирающего от голода, его определили в детский дом. А потом была учеба на рабфаке, а затем в Алматинском горно-металлургическом институте, который он закончил в 1940 году. Во время учебы в школе Ильяс проявил удивительные математические способности: он умел быстро анализировать и систематизировать различные явления и события, а кроме того, очень любил и хорошо знал казахский фольклор, с удовольствием читал мировую литературную классику, рисовал, любил лошадей. По характеру он был жизнелюбом и оптимистом, обладал сильной волей, огромным терпением и феноменальной памятью. 

В первые дни Великой Отечественной войны Ильяс был мобилизован на фронт. В конце 1943 года Есенберлин был тяжело ранен и почти год провел в госпитале. Вернувшись в Алма-Ату, он, вопреки предупреждениям, женился на дочери писателя соратника С. Сейфуллина, объявленного «врагом народа» и расстрелянного в 1937 году. С этого времени началось преследование Ильяса Есенберлина властями. Сначала его отстранили от работы, а затем возбудили уголовное дело. Осудив писателя на 10 лет, его отправили на верную смерть — строительство Каракумского канала. 

После смерти Сталина Ильяса Есенберлина освободили, реабилитировали, и он вместе с женой уехал работать в Семипалатинскую область на рудники.

Писать Ильяс Бсенберлин начал еще во время войны. Первые его поэтические произведения были опубликованы в 1945 году. Но только в послевоенное время он понял, что литературное творчество — это его призвание. В1945 году Есенберлин публикует сборники стихов и поэм. Позже пробует себя в драматургии — пьеса «Борьба в горах» ставится в Республиканском театре юного зрителя. Переводит с русского на казахский произведения К.Д.Ушинского.

Переехав в Алма-Ату и устроившись на должность рядового редактора в издательство художественной литературы, Ильяс начал работу над своим первым романом «Песня о человеке». Позже Есенберлин перешел на киностудию, где оказался в кругу своих близких друзей Капана Сатыбалдина, Шакена Айманова, Олжаса Сулейменова и других известных мастеров искусства и литературы. На киностудии он отредактировал множество фильмов, написал десятки киносценариев и пьес, но, по его собственному признанию, так и не смог стать профессиональным драматургом.

Большое внимание уделял писатель изучению истории своего народа. Он штудировал научные монографии, посещал архивы, внимательно и кропотливо изучал первоисточники. Шел непрерывный процесс накопления и обработки материала для первого задуманного им исторического романа. А в 1965 году буквально за три месяца Есенберлин написал первую книгу из своей знаменитой трилогии «Кахар», а вскоре и всю трилогию, дав ей новое название — «Кочевники».

После трилогии «Кочевники» были созданы исторические произведения «Золотая орда», «Опасная переправа» (1967) - о становлении советской власти в Казахстане, романы на темы современности «Золотая птица», «Схватка»(1966) -о казахстанских инженерах (Государственная премия Казахской ССР 1968 года), «Влюбленные»(1968) и многие другие. Произведения Ильяса Есенберлина отличаются значительностью поднимаемых проблем и смелостью их решений, колоритностью выведенных характеров. Он сумел в них по-новому осмыслить казалось бы знакомый ранее материал.

Потом были еще романы «Прикрой своим щитом» (1974) - о первоцелинниках, «Золотые кони просыпаются» (1976), «Мангистауский фронт», «Завещание» (оба -1978), «Дальние острова» (1983), «Праздник любви» и «Радость белых лебедей» (оба -1984). Книга из трех романов под общим названием «Лодка, переплывшая океан», в которой повествуется о нравах казахской интеллигенции, долго не издавалась и вышла, как и ряд других, только после смерти писателя.

Умер Ильяс Есенберлин 5 октября 1983 года от разрыва сердца. В тот день, когда сын принес ему только что изданный пятитомник его произведений.

  Есенберлин — один из первых казахских советских писателей, показавший в своих произведениях многовековую историю казахского народа.



Каждый уважающий себя человек должен прочитать историческую трилогию Ильяса Есенберлина «Кочевники», которая поведает ему, как жила Великая степь от границы Китая до седого Каспия. Эта книга - хроника событий, которые происходили в казахской степи в период зарождения государственности после монгольского нашествия.

Боль за свою Родину, за свой народ — вот то чувство, которое способствовало глубокому проникновению писателя в историческое прошлое своей страны. Роман - трилогия «Кочевники» - это одна из жемчужин мировой классической литературы, потому что в ней ключ к пониманию истории, к пониманию эволюции человечества, это эпопея многовекового пути казахов к свободе.

Книги выдающегося классика казахской литературы XX столетия Ильяса Есенберлина были востребованы читателями республик бывшего Советского Союза в момент их появления, а в Казахстане — и тогда, и сегодня.

Благодаря многочисленным переводам его книг на многие языки мира, о казахском народе, о его героической истории и самобытной культуре узнали люди на всех континентах. По сей день его знаменитая трилогия «Кочевники» остается одной из самых читаемых в стране и самой переводимой на другие языки

Он был в расцвете творческих сил. После романа «Кочевники», принесшего ему бессмертную славу как романиста исторического жанра, издал роман «Золотая Орда».

Тогда он еще был далек от поколения, коих называем «аксакалами» казахской литературы. Рядом с ним творили известные писатели старшего поколения, да и был еще плотен ряд его современников, вчерашних фронтовиков писателей, активно читаемых и почитаемых. У каждого из них свое достойное место в истории казахской литературы.

Среди плеяды великих писателей Ильяс Есенберлин выделяется как настоящий исследователь, одержимый человек и большой художник, не лишенный воображения. Он весь дарованный ему природой талант художника, исследователя, самозабвенно посвятил изучению и художественному осмыслению истории казахской степи и ее народа. И народ ответил ему своей любовью, до дыр зачитывая журнальные варианты романов, еще до появления отдельных изданий книг.

Как писал академик А. Маргулан в предисловии к роману «Кочевники»: «История казахского народа предстает в романе не изолированно, а как закономерная часть общего исторического процесса, и все происходящие события рассматриваются именно с таких, глубоко интернационалистических позиций».

«Опасная переправа», потом при отдельном издании «Хан Кене», «Отчаяние», «Заговоренный меч» , «Алмас кылыш» были посвящены «интернационалистической позиции». Трилогия издавалась во второй половине ХХ века в стране, где существовала единая государственная идеология, единая политическая система, союзные республики являлись частью, составляющей Советский Союз. И хотя автор пишет об исторических событиях прошедших веков, отдельные описываемые события, оценки в художественном осмыслении могли задевать чувства национального достоинства тех или иных народов, предков тех, кто сегодня являются соседями с севера и юга, запада и востока.

С обретением Казахстаном независимости осмысление гражданского подвига писателя Есенберлина становится все более зримее и весомее.

Библиографический указатель включает книги, статьи из периодических изданий и электронные ресурсы. Книги расположены в алфавитном порядке. Публикации из периодических изданий расположены на казахском, затем на русском языках.

Библиографический указатель предоставлен профессорско-преподавательскому составу, магистрантам, студентам и широкому кругу читателей. Надеемся что, указатель заинтересует наших читателей.

І.Есенберлин туындыларынан фотогалерея

Фотогалерея произведении И.Есенберлина:
















Кітапханалық-ақпараттық орталық қорындағы

«Халық сүйген қаламгер»-І.Есенберлиннің 100 жылдығына

орай жинақталған әдебиеттер тізімі

1.Есенберлин, I. 
Алтын құс.(Бір кеншінің өмір хикаясы)
  [Мәтін]: роман / I. Есенберлин.- Алматы: Көшпенділер, 2002.- 240б. -2экз.

2. Есенберлин, I. 
Алтын Орда  [Мәтін]: роман трилогия / I. Есенберлин.- Алматы: I.Есенберлин атындағы қор, 1999.- 530б. -1экз.

3. Есенберлин, I. 
Жанталас Текст
]  [Мәтін]: тарихи роман / I. Есенберлин.- Алматы: Жазушы, 1973.- 319б. -1экз.

4. Есенберлин, I. 
Көшпенділер
  [Мәтін]: тарихи трилогия / I. Есенберлин.- Алматы: I.Есенберлин атындағы қор, 1998.- 585б. -2экз.

5. Есенберлин, I. 
Көлеңкеңмен қорғай жүр
  [Мәтін]: повесть / I. Есенберлин.- Алматы: Жазушы, 1974.- 224б. -1экз.

6. Есенберлин, І. 
Қаһар 
 [Мәтін]: Роман / І. Есенберлин.- Алматы: Жазушы, 2003.- 288б.-1экз.

7. Есенберлин, І. 
Қаһар  [Мәтін]: роман / І. Есенберлин.- Алматы: Ан Арыс, 2010.- 360бет.- (Мәдени мұра). -4экз.

8. Есенберлин, I. 
Маңғыстау майданы.Аманат.
  [Мәтін] / I. Есенберлин; романдар.- Алматы: Жазушы, 1978.- 420б. -2экз.

9. Есенберлин, I. 
Он томдық шығармалар жинағы
  [Мәтін]. Т.5. Аққу құстар қуанышы.Махаббат мейрамы: романдар / I. Есенберлин.- Алматы: Жазушы, 1985.- 305б. -8экз.

10. Есенберлин, I. 
Скифтер сағымы.Аманат
  [Мәтін]: роман / I. Есенберлин.- Алматы: Көшпенділер, 2002.- 342б. -2экз.

11. Хан Кене  [Текст]: тарихи толғамдар мен пьеса, дастандар / Е.Дүйсенбай.- Алматы: Жалын, 1993.- 448б. 
12. Шыңғысхан-Әлем сілкіндірушісі  [Мәтін] / Құрастырған I.Есенберлин.- Алматы: Көшпенділер, 2002.- 304б. -5экз.
13. Есенберлин, И. 
Золотая Орда:В 3-х кн.
  [Текст]: роман / И. Есенберлин; Авториз.пер.с каз.В.Мироглова.- Алма-Ата: Жазушы, 1989.- 512с. -1экз.

14. Есенберлин, И. 
Золотая Орда 
 [Текст]: роман-трилогия / И. Есенберлин.- Алматы: Фонд.им.И.Есенберлина, 1999.- 448с. -1экз.

15. Есенберлин, И. 
Золотая птица  [Текст]: роман / И. Есенберлин.- Алматы: Жазушы, 1972.- 183с. -1экз.

16. Есенберлин, И. 
Золотая птица.Схватка
  [Текст]: романы / И. Есенберлин.- Алма-Ата: Жазушы, 1977.- 336с. -2экз.

17. Есенберлин, И. 
Золотая птица
  [Текст]: роман / И. Есенберлин.- Алматы: Кочевники, 2002.- 176с. -3экз.

18. Есенберлин, И. 
Кочевник:В 2-х кн.  [Текст]. Кн.2. Отчаяние: истор.трилогия / И. Есенберлин; Пер.с каз.М.Симашко.- Алма-Ата: Жазушы, 1986.- 224с. -1экз.

19. Есенберлин, И. 
Кочевники 
 [Текст]: истор.трилогия / И. Есенберлин.- М.: Фонд им. И.Есенберлина, 1998.- 584с. -1экз.

20. Есенберлин, И. 
Кочевники  [Текст]: роман-трилогия / И. Есенберлин; Пер.на англ.О.Чоракаева.- Алматы: Фонд им.И.Есенберлина, 2000.- 560с. -1экз.

21. Есенберлин, И. 
Кочевники  
[Текст]: ист.трилогия / И. Есенберлин.- Алматы: Кочевники, 2002.- 720с. -4экз.

22. Есенберлин, И. 
Кочевники 
 [Текст] / И. Есенберлин.- Алматы: Кочевники, 2007. -2экз.

23. Есенберлин, И. 
Лодка, переплывающая океан
  [Текст]: роман / И. Есенберлин; Пер.с каз.Ю.О.Домбровского.- Алматы: ОФ"И.Есенберлина", 2001.- 280с. -1экз.

24. Есенберлин, И. 
Отчаяние  
[Текст]: истор.роман / И. Есенберлин.- М.: Известия, 1974.- 336с.- (Библиотека "Дружбы народов"). -2экз.

25. Есенберлин, И. 
Отчаяние.Хан Кене
  [Текст]: романы / И. Есенберлин; Пер.с каз.М.Симашко.- М.: Дружба народов, 1993.- 592с. -1экз.

26. Есенберлин, И. 
Прикрой своим щитом
  [Текст]: Роман / И. Есенберлин.- М.: Сов.писатель, 1976.- 256с. -1экз.

27. Есенберлин, И. 
Скифские миражи.Золотые кони просыпаются
  [Текст]: роман / И. Есенберлин.- Алматы: Кочевники, 2003.- 264с. -2экз.

28. Есенберлин, И. 
Схватка
  [Текст]: роман / И. Есенберлин; Пер.с каз.Ю.Домбровского.- Алма-Ата: Жазушы, 1968.- 196с. -2экз.

29. Тамерлан-повелитель тюрков  [Текст]: докум.-ист.повесть / Хилда Хукхэм.; Ред.К.И.Есенберлин.- Алматы: Кочевники, 2002.- 288с. -3экз.
30. Есенберлин, И. 
Хан Кене
  [Текст]: роман / И. Есенберлин; Пер.с каз.М.Симашко.- Алматы: Санат, 1998.- 288с. -8экз.

31. Есенберлин, И. 
Хан Кене
  [Текст]: роман / И. Есенберлин.- Астана: Аударма, 2009.- 568с.- (Библиотека Казахской Литературы). -2экз.

32. Есенберлин, И. 
Черное золото 
 [Текст]: роман / И. Есенберлин.- Алматы: Кочевники, 2002.- 326с. -1экз.

33. Жапанова, М.Е. 
Конфликт и характер в произведениях Ильяса Есенберлина
  [Текст]: Автореф.дис....к.фил.н.-10.01.02:Казахская литература / Маржан Еркеновна Жапанова; Науч.рук.:д.фил.н., профессор Бейбытова К.Д.- Астана: Евразийский нац. ун. им. Л.Н.Гумилева, 2001.- 28с.- (На правах рукописи). 


Мерзімді басылымдар беттерінен

34. Абдраман, Ш. 
Бұл да бір қара шаңырақ
 : Қ.И.Сатпаев атындағы ҚазҰТУ-не 75 жыл / Ш. Абдраман // Түркістан.- 2009.- №6.- Б.2. 

35. Абдрахманов, С. 
Жадовскаядан... 
 [Мәтін] / С. Абдрахманов // Егемен Қазақстан: Жалпыұлттық республикалық газет.- 2011.- №232-235.-3 маусым.- Б.5. 

36. Абдырбекұлы, К. 
Үш мысал, бір түйін
  [Мәтін] / К. Абдырбекұлы // Түркістан.- 2011.- № 33.- Б. 5.- 18тамыз. 

37. Айтжанбай, Г. 
Елдік мұра ескерусіз қалмасын 
 [Мәтін]: Қоғам. Талқы / Г. Айтжанбай // Айқын: Республикалық қоғамдық-саяси газет.- 2015.- №15(2647).- 27 қаңтар.- Б.3. 

38. Алпысбаев, Қ. 
I.Есенберлин романындағы тарихи тағлым
 / Қ. Алпысбаев // Ақиқат.- 2008.- №12.- Б.198-205. 

39. Әбдешов, З. 
Көз көріп, құлақ естіген
  [Мәтін]: Бірмысқал / З. Әбдешов // Жұлдыз: Қазақстан жазушыларының әдеби-әлеуметтік журналы.- 2010.- №11.- Б.133-142. 

40. Әлімжанов, Ә. 
Есенберлин тағылымдары
 / Ә. Әлімжанов // Жалын.- 2009.- Б.30.-32. 

41. Бағыбаева, А. 
I.Есенберлин романдарындағы замандас бейнесі
  [Мәтін] / А. Бағыбаева // Қаз.тілі мен әдебиеті.- 2000.- №11.- Б.59. 

42. Бектас, Г. 
Биіктік  [Мәтін]: Руханият. Алғашқы сыр-десте / Г. Бектас // Айқын: Республикалық қоғамдық-саяси газет.- 2015.- №9(2641).- 17 қаңтар.- Б.5. 

43. Бектас, Г. 
Нағыз қазақ - нар қазақ
  [Мәтін]: Руханият / Г. Бектас // Айқын: Республикалық қоғамдық-саяси газет.- 2015.- №21(2653).- 4 ақпан.- Б.5. 

44. Бектас, Г. 
Сәуегей Есенберлиннің болжамы
  [Мәтін]: Қазақ хандығы - 550 жыл / Г. Бектас // айқын: Республикалық қоғамдық-саяси газет.- 2015.- №19(2650).- 31 қаңтар.- Б.1, 5. 

45. Белдеубайұлы, Д. 
Әруақ атаусыз қала ма?!
 / Д. Белдеубайұлы // Жалын.- 2009.- Б.53. 

46. Бердібай, Р. 
Есенберлин ерлігі
 / Р. Бердібай // Егемен Қазақстан.- 2002.- 10 шілде.- Б.3. 

47. Досанов, С. 
Ұлттық рухты оятқан ұлы суреткер
 / С. Досанов // Қазақ әдебиеті.- 2006.- №13 31 наурыз.- Б.6. 



48. Досжан, Д. 
Есенберлиннің шындығы : Шығармашылық туралы әңгіме
/ Д. Досжан // Қазақ әдебиеті.- 2000.- 27 қазан. 

49. Елеукенов, Ш. 
Тәуелсіздік көзімен
  [Мәтін]: ХХІ ғасыр тарихи романның үрдістері / Ш. Елеукенов // Егемен Қазақстан.- 2011.- №112-115.-30 наурыз.- Б.5. 

50. Елеукенов, Ш. 
Ұлтты ұлықтаған жазушы
 / Ш. Елеукенов // Жалын.- 2009.- Б.44-52. 

51. Қазыбекұлы, Н. 
Халық сүйген қаламгер
 / Н. Қазыбекұлы // Жалын.- 2009.- Б.41-44. 

52. Қасенов, Е. 
Ілияс өлеңдеріндегі фразеологизмдердің тілдік табиғаты
  [Мәтін] / Е. Қасенов // Қазақ тілі мен әдебиеті.- 2010.- №3.- Б.64-67. 

53. Қонаев, Д. 
Өшпес із қалдырған қаламгер
 / Д. Қонаев // Жалын.- 2009.- Б.27-29. 

54. Құлбарақ, С. 
Халық тарихының жаршысы
  [Мәтін]: Ілияс Есенберлиннің туылғанына 100 жыл / С. Құлбарақ // Университет тынысы: М.Х.Дулати атындағы Тараз мемлекеттік университеті.- 2015.- №1(215).- 27 қаңтар.- Б.5. 

55. Мұхтарова, С.К. 
Тарихи прозадағы қоғам және қаһарман мәселесі
  [Мәтін]: Тарих, философия, әлеуметтану / С.К. Мұхтарова // Қазақ білім академиясының баяндамалары: Қазақстан Республикасы ғалымдары мен педагогтерінің "Қазақ білім академиясы" қоғамдық бірлестігі.- 2009.- №2.- Б.112-118. 

56. Нөкен, А. 
"Алмас қылыш" хақындағы ақиқат 
 [Мәтін] / А. Нөкен // Қазақ тілі мен әдебиеті: Республикалық ғылыми-әдістемелік басылым.- 2013.- №4.- Б.12-22. 

57. Нұршайықов, Ә. 
Есенберлин / Ә. Нұршайықов
// Егемен Қазақстан.- 2002.- 30 қаңтар.- Б.8. 

58. Нұршайықов, Ә. 
Ұлттық ұлы қазына /
Ә. Нұршайықов // Жалын.- 2009.- Б.33-35. 

59. Оралбайұлы, Ө. 
Сәруар 
 [Мәтін]: Ұстаз туралы сыр мен сұхбат / Ө. Оралбайұлы // Егемен Қазақстан: Жалпыұлттық республикалық газет.- 2014.- №244(28467).- 12 желтоқсан.- Б.5. 

60. Сейілова, А. 
Ұлттық рухты оятқан ұлы шығарма
  [Мәтін]: Ілияс Есенберлин - 100 жыл / А. Сейілова // Егемен Қазақстан: Жалпыұлттық республикалық газет.- 2015.- №13(28491).- 22 қаңтар.- Б.11. 

61. Тайжан, Б. 
Созақтағы хан мазары
  [Мәтін]: Ойласу / Б. Тайжан // Егемен Қазақстан: Жалпыұлттық республикалық газет.- 2015.- №8(28486).- 15 қаңтар.- Б.5.

62. Тілегенов, Б. 
Біз Ілияс Есенберлинді неге жек көрдік
  [Мәтін] / Б. Тілегенов // Жалын.- 2009.- Б.35-41. 

63. Тың тақырыптарға түрен салған қаламгер  [Мәтін]: 2015 - Ілияс Есенберлин - 100 жыл // Егемен Қазақстан: Жалпыұлттық республикалық газет.- 2015.- №1(28479). -1 қаңтар.- Б.11. 
64. Букина, Ж. 
Слово Ильяса Есенберлина
 / Ж. Букина // Казахстанская правда.- 2005.- №49.- С.8. 

65. Долгополова, С.Р. 
Трилогия И.Есенберлина "Кочевники" в YIII классе
 : Казахская литература в русской школе / С.Р. Долгополова // Рус.яз.и лит.в каз.шк.- 2000.- №6.- С.37. 

66. Дюсембаев, А. 
Певец великой степи
 / А. Дюсембаев // Каз. правда.- 2005.- 11 янв.- С.6. 

67. Оразалы, С. 
Толагай :
[О творчестве Ильяса Есенберлина - казахского писателя] / С. Оразалы // Каз. правда.- 2006.- №102-103.-28 апр.- С.9. 

68. Кадыров, Б. 
Глашатай великой эпохи
  [Текст]: 100 лет со дня рождения выдающегося писателя ИльясаЕсенберлина / Б. Кадыров // Казахстанская правда: Общенациональная ежедневная газета Казахстана.- Астана, 2015.- №12, 21 января.- С.12. 


Электронды әдебеиттер
69. Назарова, О.В. 
Казахская литература
  [Электронный ресурс]: Учебник / О.В. Назарова.- 231 МБ.- Астана, 2007.- 580с. 


http://lib.tarsu.kz/rus/all.doc/Elektron_res/Nazarova(kazakckaya).rar
70. Есенберлин, І. 
Көшпенділер  
[Электрондық ресурс]: Тарихи трилогия / І. Есенберлин.- 333 МБ.- Алматы: І.Есенберлин атындағы қор, 2002.- 760б. 


http://lib.tarsu.kz/rus/all.doc/Elektron_res/Esenberlin(koshpendiler).rar
71. Есенберлин, І. 
Көшпенділер-3. Қахар
  [Мәтін]: Электрондық ресурс / І. Есенберлин.- 490 КБ.- 270б. 


http://lib.tarsu.kz/rus/all.doc/Elektron_res/Esenberlyn(Koshpendiler).rar


72. Есенберлин, І. 
Көшпенділер-2. Жанталас
  [Мәтін]: Электрондық ресурс / І. Есенберлин.- 453 КБ.- 254б. 

http://lib.tarsu.kz/rus/all.doc/Elektron_res/Esenberlyn(Koshpendiler-2).rar


73. Есенберлин, И. 
Хан кене
  [Электронный ресурс]: Роман / И. Есенберлин; Перевод с казахского М.Симашко, Г.Садовникова.- 11, 6 МБ.- Астана: Аударма, 2009.- 568с.

http://lib.tarsu.kz/rus/all.doc/Elektron_res/Esenberlin(han_kene).rar


***

Халық сүйген қаламгер: Библиографиялық көрсеткіш /Құрастырушы: Ж. Татыранова Ж.Ә., Касымова А.Т. – Тараз: М.Х.Дулати атындағы ТарМУ – Кітапханалық-ақпараттық орталық, Көркем әдебиет секторы 7КӘ, 2015. – 14 б. (Әдебиеттер (ғылыми басылымдар, көркем әдебиет 33 аталым, 71 дана), электронды оқулықтар - 5 аталым, 5 дана; мерзімді басылымдардағы мақалалар - 35 аталым).
Халық сүйген қаламгер:..: Библиографический указатель / Составитель:Татыранова Ж.А., Касымова А.Т. - Тараз: Библиотечно-информационный центр ТарГУ имени М.Х.Дулати, 2015. - 14 с. (Литература (научные издания, художественная литература 33 наименований, 71 экз.) и электронные ресурсы 5 экз; список статей из периодических изданий – 35наименований).

***

Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет