Науырзым ауданының аумағы 1,5 мың. га жерді алып жатыр. Ауданның халық саны 01.01.14ж.қарағанда 12 465. Науырзым ауданында 12 ауылдық елді мекен, 7 ауылдық елді мекен 3 ауылдық округта орналасқан, 5 өзіндік ауыл бар.
2013 жылы аудан бюджетіне барлық қаржы бастауларынан 1 млрд.487,1 млн. теңге түсті, содан 1 млрд.452,1 млн. теңге игерілді. Атқарылуы 97,6 % құрады.
Бір жұмыскердің орта айлық номиналдық жалақысы 2013 жылы теңгені құрады және 2012 жылмен салыстырғанда 3,2 % өсті (2012 жылы-61 935 теңге), соның ішінде мемлекеттік сектордың жалақысы 72 982 теңге, ауыл шаруашылық сферасында -55 200 теңге.
2013 жылы индустриялық өнімнің өндірістік көлемі 55,2 % ұлғайып, 1 млрд.555 млн. теңгеге жетті(2012 жылы – 1 млрд. 129 млн. теңге).
Физикалық көлемнің көрсеткіші 100,8% құрады.
Өнеркәсіптік өнім сферасында ауданда 16 кәсіпорын: 6 диірмен және 10 нан пісіру өнеркәсібі жұмыс жасайды. Олар өткен жылы 104 тонна нан және ұннан жасалған өнім, 28 426 тонна ұн және 9 378 тонна кебек өндірді.
Ауыл шаруашылығында 8 млрд.582 млн.теңгеге (2012 жылы – 5 млрд.309 млн. теңге), сонымен қатар өсімдік шаруашылығында 5 млрд 844 млн. теңгеге өнім шығарылды.
Физикалық көлемнің көрсеткіші 157,2%.
Дән және дәнді дақылдар өндірумен 168 шаруашылық жүргізетін субъектілер айналысады. Ауданда 237 мың га. егіс жасалған.
Ең басты дәннің мәдениеті бидай 219 мың га. орналасты. Егін аумағының құрылымында дәнді дақылдар 92% құрайды.
Өсімдік шаруашылығының диверсификаицясы бағдарламасы аясында дәнді дақылдарға, бақшалыққа, майлы дақылдарға, көп жылдық және бір жылдық шөптерге арналған аудандар 18,0 мын.га (в 2012 жылы – 8,4мың.га) ұлғайтылды.
Мемлекеттік қолдау көбіне ауыл шаруашылығын дамытуға арналған бағдарламалар нәтижесін анықтайды. 2013 жылы ауданның ауылшаруашылық өнімшілері, көктем-түздік және егін жинау жұмыстарына 460 млн.теңге соммасында несие алды, оның 371 млн.теңгесі өтелді, ол 81% құрайды.
Жергілікті бюджеттің қаражатынан астықты және өсімдік шаруашылығының өнімділік сапасын көтеру үшін, өткен жылы ауданның ауылшаруашылық құрылымдарына 119 млн.теңге соммасында жардемақы ақша төленгенген болатын. 61 мың тонна азық дайындалды немесе жоспардың 113% орындалды. Ауданда шөптің бір тоннасының бағасы 3,0-5,5 тыс. теңгені құрайды.
Көктемгі егісті жасау үшін 28,0 мың тонна тұқымды материал қажет. Қажетті тұқымның көлемі 100% бар.
Салмақты серпінділік мал шаруашылығында да сақталады. Мал шаруашылығының жалпы өнімінің көлемі 3 млрд. теңгені құрайды. Еттің 6 134 тоннасы,сүттің 13 809 тоннасы және 3,4 млн. жұмыртқа жасап шығарылды.
«Сыбаға» бағдарламасының үш жыл әрекетінің нәтижесінде, аудан шаруашылықтарымен 1082 бас ІҚМ жоспарында тапсырма 149 % орындалды. Сонымен қатар 2013 жылы 481 сиыр және 34 бұқа-өндіруші сатып алынды.
Ауданның мал шаруашылығының дамуына маңызды әсер ететін республикалық бюджеттен «Аса тұқымды мал шаруашылығын қолдау» бағдарламасы бойынша қажетті қаражаттың бөлінуі және жатырлық ІҚМ асырау үшін жем-шөпті арзандату болып табылады. 2013 жылы осы бағдарламалар бойынша шаруа қожалықтары 60 млн.теңге жәрдемақы алды.
Есепті кезеңде малдың үлесті салмағы өндірістік секторда өскені байқалады, казіргі кезеңде ол– 36% (6247 бас ІҚМ) құрайды, сонымен қоса аса тұқымды ІҚМ өсу серіпімділігі байқалады 690 бас, (4% барлық қарадан).
Мал шаруашылығымен айналысатын шаруашылықтың барлық саны 74 субъект, олардың ең ірісі – 2 (500бастан артық), орташа – 14 (100 бастан 500 дейін), шағын – 58 (100 басқа дейін).
Мал шаруашылығы саласының әлеуетін тиімді игерілуі үшін ІҚМ жемдеу және өсіру үшін орташа тауар фермалар құруға ерекше назар аударылды.
2012 жылы Шилі ауылында «Аман-Терсек» ЖШС өз меншікті қаражатынан 1000 бас ІҚМ үшін мал шаруашылық кешенінің құрылысы басталған болатын. Жоба ағымдағы жылда аяқталады.
Буревестник ауылында «Оджахвердиев М.М.»ш/қ, «ЖИТО» ЖШС 1000 және 300 бас ІҚМ үшін, жемдеу кешенінің құрылысы бойынша жұмыстар жүргізілуде және Өлеңді ауылында «Сырымжан» ш/қ 500 бас аса тұқымды мал өсіру бойынша жұмыстар жүргізілуде. Шолақсай ауылында «Ветеран-1» ЖШС 200 бас сауатын сиырға сүтті-тауар құрылыс фермасы жоспарлануда.
Айтылған нысандардың құрылыстары 630 млн. теңге соммасында қожалықтардың өз меншікті қаражаттарынын арқасында жүргізілуде. Пайдалануға беру мерзімі 2015-2019 жыл.
Ауылшаруашылық құрылымдарға барлығы 746 мың га.аудан бекітілді: соның ішінде.жыртылған жер-306 мың га, жайылым -419 мың. га , шабындық жер 21 мың га.
2013 жылы ҚР Үкіметінің және облыс әкімшілігінің тапсырмасына сәйкес айналымға берілген ауылшаруашылық алқапты түгендеу жұмыстары жүргізілді. Нәтижесінде 43мың га.пайдаланылмайтын жер аумақтары, соның ішінде – 9,3 мың га жыртылған жер анықталды
Жер қорынан, барлығы 9,2 мың га.болатын , 26 жер телімі пайдалануға беру бойынша 2 конкурс өткізілді.
Ауыл тұрғындарына мал жайылымы үшін, аумағы 9,2 мың га.болатын, 20 жер телімдері берілді.
Агроөндіріс кешені аумағында ел басының «Қазақстандық жол - 2050: Бір мақсат, бір мүдде , бір болашақ» атты халқына жолдауы бойынша үлкен міндеттер қойылған: агроөнеркәсіптік кешенді инновациялық бағытқа түсіру, тиімді жер нарығын құруды, жаңа өңдеу кәсіпорындарында шағын және орта бизнес субъектілерін ашу, жерді өңдеуге қазіргі технологияларды енгізу, ұзақмерзімді қаржыландыру мен өткізу нарықтарына делдалсыз, тікелей шыға алатын болуға тиіс.
Аудан экономикасын дамуына шағын кәсіпкерлерде маңызды рөл атқарады.
Шағын және орта бизнес сферасында 416 субъект әрекет етеді және 1380 адам жұмыс жасайды. Ауданда 165 дүкен бар, 16 қоғамдық тамқтану пункті, 36 қызмет көрсету нысаны және 1 сауда нарығы бар.
Өткен жылға бөлшек тауарайналымы 255,6 млн. теңгені құрады немесе 2012 жылға қарағанда 121%( 2012 жылы – 212 млн.теңге).
Бөлшектік тауарайналымның физикалық көлемнің көрсеткіші 117,1% құрайды.
Есептік кезеңге іс шараларды өткізуге республикалық бюджеттен 33 млн. теңге бөлінді және олар толық игерілді. Құтырмаға, сібірлік күйдірмеге қарсы вакциналар жоспары орындалды.
Ауылшаруашылық жануарларды: ІҚМ, ҰҚМ және шошқаларды идентификациялау жоспары 100 % орындалды.
Бір типті модульді ветеринарлық лаборатория пайдалануға берілді, оған республикалық бюджеттен 104 млн.теңге бөлінді.
2013 жылы барлық ауылдарда ветеринарлық пункттер ашылды.
Материалды-техникалық жабыдықтау үшін 9 автокөлік: «Нива», ДУК шасси негізінде УАЗ, автокөлік «Ssang Yong», жиһаз және ветеринарлық инструменттермен берілді. Ауданның ветеринария қызметі 100% жасақталған, 12 ветеринарлық дәрігер жұмыс жасайды, оның ішінде жоғары біліммен 5 адам.
Өткен жылы орындалған құрылыс жұмыстарының физикалық көлем көрсеткіші 111,8% құрайды, 551 млн. теңгеге құрылыс жұмыстары жүргізілді. Бұл 2012 жылмен салыстырғанда 79 млн. теңге артық.
«Қол жетімді баспана – 2020» бағдарламасы бойынша қаржылық қаражат есепті жылға бөлінген жоқ.
Аудандық бюджеттің қаражатынан Қарамеңді ауылында Қабанбай батыр 10 көшесіндегі, 8-пәтерді тұрғын үйді қайта жаңғырту жобасы әзірленді. Жобаның жалпы құны 45,8 млн. теңге. Осы уақытта оның 2014 жылы жүзеге асыру бойынша жұмыстар жүргізілуде.
Ауданда орталық сумен жабдықталған елді мекен жоқ. «Ақбұлақ» бағдарламасына сәйкес, Қарамеңді ауылында сумен жабдықтау жүйесі аяқталды және пайдалануға берілді. Жобаның жалпы сметалық құны – 584,3 млн.теңге. 2013 жылы – 57,7 млн.теңге игерілді.
«Жұмыспен қамту жол картасы- 2020» бағдарламасы негізінде тұрмыстық қызмет көрсету комбинатының ғимараты аудандық бұқаралық және балалар кітапханасы ғимаратына қайта жаңғыртылды. Жобаның сметалық құны – 117,6 млн. теңге.
2014 жылы «Буревестник ауылында кен орындарынан жер асты суымен жабдықтау су жүйесін қайта құрылу» жобасын жүзеге асыру басталады. Жалпы жобаның сметалық құны 574 млн.теңге. Осы жылға 189 млн. теңге бөлінді.
2014 жылы Өлеңді, Буревестник орта мектептерінде күрделі жөндеуге жобалық смета құжаттарын дайындау жоспарлануда және Шилі ауылында балалар демалыс лагерін қайта жаңғырту.
«Қарамеңді ауылында көрермендер залы 250 орынға арналған және спорт залымен жабдықталған аудандық мәдени үйінің құрылысы» жобасына түзету жүргізілуе, сонымен қоса жобаның ішіне «Жамбыл орта мектебіне күрделі жөндеу өткізу» жобасы 2014 жылы жүзеге асырылатын жобалар тізбесіне қосылған.
2013-2014 от жағу кезеңіне 51 жылу қондырғылары орнатылған, соның ішінен 3 қондырғы орталық қазандық және 48 автономдық жылыту жүйесі орнатылған.
Қарамеңді ауылында қазандық ғимаратын қайта жаңғыртуға проектно-сметалық құжаттамасыдайындалып, мемлекеттік сараптамадан алынды және жаңа жер бетіндегі теплотрасса жасауға жалпы барлығы 98,0 млн. тенге.
Жобаның жүзеге асуы орталық қазандыққа аудандық аурухананы, ауыл округі әкімшілігінің ғимаратын, Балалар шығармашылық үйін және 2016-2019 жылы қайта жаңғыртуға жоспарланып оырған коп кабатты тұрғын үйлерді қосуға мүмкіндік береді
Өткен жылы «Науырзым - сервис» ЖШС 9 ТБО полигон бекітілгені туралы құжаттар алынды, 9 қоқыс тастайтын жер заңдастырылды , 17 бақ абаттандырылды, 47 шахталық құдықтар тиісті жағдайға келтірілді, 3415 ағаш және тал отырғызылды.
2015 жылдың1 қаңтар бойынша мемлекеттік тұрғын үй қорынан үй алуға 75 адам кезекте тұр, оның ішінен 30 бюджеттік сфера мамандары, 45 әлеуметтік-әлсіз халқы қабаты.
2013 жылы аудандық маңызы бар жолдарды қамтамасыз етуге және ағымдағы жөндеуден өткізу үшін 37,3 млн. теңге бөлінді.
Алайда «Әулиекөлдік аудан- аралық жол тұтыну кәсіпорыны» МКК жұмысты сапасыз орындағандықтан небәрі 10,5 млн. теңге игерілді.
Ағымдағы жылда автомобильдік жолдарды қамтамасыз етуге 18 млн.теңге бөлінді,оған «Өлеңді-Буревестник» жол телімін ағымды жөндеуден өткізу жоспарланып отыр.
2013 жылы ауылдарды «Өңірлерді дамыту» бағдарламасы бойынша абаттандыру, көшелерді жарықтандыру үшін 2013 жылы 15,3 млн. теңге бағытталды, сонымен қоса 8,2 млн. теңге «Өңірлерді дамыту» бағдарламасы бойынша.
Осы жылы «Өңірлерді дамыту» бағдарламасы бойынша 11,6 млн. теңге немесе өнім 41 % құрайды.
Еңбек нарығы халықтың экономикалық белсенділіктің өсуімен және жұмысыздықтың деңгейін төмендетумен сипатталады.
Есепті кезеңге жұмыспен қамту секторына 560 адам өтініш білдірді, соның барлығы жұмыспен қамтылды100%), қоғамдық жұмысқа 213 жұмыссыз адам қатысты.
Ауылда «Жұмыспен қамту жол бағдарламасы-2020» бағдарламасы белсенді жүзеге асуда, бағдарлама басталғаннан бері 311 адам қатысты (өзіндіқ жұмысбастылар - 57, жұмыссыздар – 241, әлеуметтік жағдайы нашар-5, жартылай жұмысбастылар - 8)
Бағдарламаға қатысушылардың жалпы үлесі потенциалдық қатысушылардың (4831 адам) санынан 6,4 % құрайды. Бағдарламаның барлық бағыты бойынша қаржыландыру соммасы 379 млн. теңге құрайды.
Бағдарламаның бірінші бағыты бойынша әлеуметтік сферадағы объектілердің құрылыс жұмыстарына 47 адам орналастырылды.
Бағдарламаның екінші бағыты бойынша 35 қатысушыға 73,4 млн.теңге микронесие берілді, соның нәтижесінде 2 наубайхана, қоғамдық монша, шаштараз, уқалау кабинеті, шлакоблок дайындайтын цех, шиноқұрылыс пункті ашылды.
Үшінші бағыт бойынша әлеуметтік жұмыс орындарына 32 адам орналастырылды, 15 адам кәсіптік дайындыққа жіберілді, 10жұмыссыз және өзін-өзі жұмыспен қамтылған адамдар қайда даярлау курсынан өтті, жастар тәжірибесінен 25 орта және жоғары оқу орындарының түлектері өтті.
2014 жылдың 1 қаңтарына қарағанда аудан бойынша кедейлік жағдайы 0,9 % құрайды, өткен жылғы көрсеткішке қарағанда 0,1 % төмен. Әлеуметтік көмектің барлық түріне 21,5 млн. теңге бөлінді.
Ел басының кезекті Жолдауында мүмкіндігі шетеулі жандарды барынша назарға алуға және біздің ел оларға жұмысқа орналасуда, оқуда тосқауылсыз аймақ болуы керек және олар қоғамымыздың толық құқылы мүшесі болуы керек.
Бүгінде ауданымызда 373 мүмкіндігі шектеулі жандар тұрады, соның ішінде 48 мүгедек балалар.
Білім беру сферасында 11 мектеп қызмет етеді (10 орта мектеп және 1 бастауыш мектеп), 16 мектепке дейінгі мекемелер (9 шағын орталық және 7 балабақша) және Балалар шығармашылық үйі бар.
Аудан мектептерінде 15900 оқушы немесе 2012 жылға қарағанда 94,3%. (2012 жылы – 1686оқушы).
Мектепке дейінгі жастағы 696 баладан, 353 бала балабақшаға және шағын орталықта 305 бала барады. Мектепке дейінгі тәрбие 94,5 % құрайды.
2013 жылы «Балапан» бағдарламасын жүзеге асыруға 10,3 млн. теңге бөлінді.
2013 жылдың 1 тоқсанында Шилі ауылында 25 орынға «Қызғалдақ» яли-сад ашылды.
Елбасының қазіргі жолдауында 2020 жылға дейін 3 жастан 6 жасқа дейінгі балаларды 100% мектепке дейінгі тәрбиемен қамтамасыз ету. Осыған байланысты Раздольное ауылында 50 орынды ясли-сад ашу және Қожа ауылында 52 орындық, Мереке ауылында 25 орындық шағын орталықты толық күнге ауыстыру жоспарлануда.
Балалардық денсаулығын сақтауға аудан мектептерін ыстық тамақты ұйымдастыру маңызды рөл атқарады. Бүгінде мектеп асханасында 1196 бала тамақтанады, немесе жалпы оқушылар санынан 76 % құрайды.
Аудан мектептерінде 277 ұстаз қызмет етеді, соның ішінде жоғары білімді 249 (90%), орта білммен – 28 (10%).
2014 жылдың 1 қаңтарына қарағанда Мереке ауылында ағылшын пәнінің мұғаліміне, Буревестник ауылында физика және қазақ тілі пәнінің мұғалімдеріне сұраныс бар.
Ауданда кадрлар мәселесін шешуге облыс әкімінің 5 және аудан әкімінің 6 студенті грант бойынша педагогика мамандығына жоғары және орта-арнаулы білім орындарына жіберілді. 2013 жылы «Дипломмен ауылға» бағдарламасы бойынша 13 жас мұғалім маман келді.
Сапалы білім жүйесі замандық деңгей талаптары үшін материалдық –тахникалық қамсыздану керек.
Докучай орта мектебіне 187 млн. теңге соммасына күрделі жөндеу жүргізілді.
Аудан мектептерін материалдық-техникалық қамтамасыз ету үшін ағымдағы жылда Науырзым орта мектебіне 4 млн.теңгеге химия кабинетін және барлық аудан мектептеріне 876 млн.теңгеге спорттық керек-жарақ сатып алу жоспарлануда.
Сонымен қоса жылдан жылға оқушылардың білім деңгейі төмендеуде: 2013 жылы ҰБТ бойынша орта балл 65,35 болды, ал 2012 жылы 71,9 тең болатын. 2012 жылы 25,3-тен 2013 жылы 9,6 дейін білім сапасы төмендеді.
Елбасының жақындағы жолдауының тапсырмасы бойынша білім деңгейін жақсарту, замандақ бағдарламаларды енгізу және әдістемелік оқуды енгізу, педагогикалық кадрдың біліктілігін арттыру тапсырмасы бойынша алда үлкен жұмыс тұр. Мектеп түлектері қазақ, орыс және ағылшын тілдерін білуі қажет, терең ойлауға ақпаратты терең және өзіндік іздеуге қабілетті.
Ауданға медициналық қызмет көрсету бойынша 9 мекеме айналысады.
Алдын -алу-емдеу мекемелердің негізгі қызметтік көрсеткіштерін талдай келе, аналық өлім-жітім, өлім-жітімнің 3жағдайға азайғанын байқауға болады (2012 жылы 82 жағдай; 2013 жылы 79 жағдай).
Өткен жыл бойынша онкологоиялық аурулардың көрсеткіштердің 3 жағдайға азайғаныны байқалады ( 2012 жылы-24 жағдай; 2013 жылы 21 жағдай). Алайда онколгиялық аурулар тізімінде адамдар саны 3 адамға ұлғайды (2012 жылы - 60, 2013 жылы - 63).
Туберкулезбен ауру-сырқаулық 5 жағдайға артты (2012 жылы 16 жағдай; 2013 жылы 21 жағдай;), 5 нәресте өлімжітімдік болды 2012 жылы 6 жағдай).
Жас дәрігер мамандарын жұмысқа тарту бойынша жоспарлық жұмыс жүргізілуде. Астана қаласының медициналық ЖОО судент-түлектерімен келісім шарт жасалып, нәтижесінде 2012 жылы ауданға 2 терапевт және 1 хирург, 2013 жылы -1 дәрігер терапевт келді, олар көтерме жәрдемақы және пәтермен қамтамасыз етілді.
Медицина мамандығы бойынша облыс әкімінің грантында 4студент , аудан әкімінің гарнтында 2 студент «Жалпы медицина» мамандығы бойынша білім алуда.
Қолға алынған шараларға қарамастан ауданда 6 дәрігер жетіспеуде: тіс дәрігері (1 ставка), акушер-гиниколог (0,5 ставка), нарколог (0,5 ставка), отоларинголога (0,5 ставка), көз дәрігері (0,5 ставка), невропатолога (0,5 ставка). Бос орындардар бірілігін алмастыру үшін еліміздің жоғарғы оқу орындарында дәрігерлерді қайта даярлау тәжірибеленуде. Өткен жыл бойынша 2 хирург дәрігер эндоскопист және онколог, фтизиатр – рентгенолог, терапевт –жалпы тәжірибелік дәрігері қосымша мамандықтарын алды. Бағыт бойынша жұмыс жалғасуда.
Медицина аумағында Елбасымен алғашқы медико-санитарлық көмекті дамыту, медициналық сақтандыруды оқып білуге енгізу бойынша тапсырма қойылған.
Аудан аймағында бос уақытты ұйымдастыруға 9 үйірмелік мекеме және 11 кітапхана айналысуда.
2013 жылы мәдениет мекемесінің қаржыландыру мекемесі 68,3 млн. теңгені құрады, 2012 жылға қарағанда 2,2 млн. теңгеге артық.
Есепті кезеңге ауданның үйірмелік мекемелерде 302 мәдениеттік іс-шаралар өткізіліп, 899 мың.теңге бюджеттік және 3,6 млн. теңге қарастырылған қаражат пайдаланылды.
Ауданда 65 шығармашылық ұжым, соның ішінен 2 ұжым «халықтық» деген атаққа ие. Аудандық мәдениет үйінің «Қарлығаш» атты вокалдық тобы өздері әзірлген халықтық шығармашылық облыстық фестивальінде, диплом және облыстық мәдениет басқармасынан арнайы жүлде алды.
Жергілікті бюджеттің қаражатына аудандық мәдениет үйіне оргтехника, музыкалық аспаптар, сахналық костьюм және жиһаз 647 тыс. теңге соммасына жабдықталды.
Ауданның 11 кітапханасында кітап қоры 172 мың.дана кітапті құрайды. Республикалық бюджеттің қаражатына 1,8 млн.теңге соммасына 1446 дана кітап алынды, жергілікті бюджеттің 1 млн.теңге соммасына 1686 дана кітап сатып алынды.
Мәдениет мекемесінің материалдық -техникалық базасы 3,7 млн.теңге бекітілді. Соның ішінде 1,9 млн.теңге соммасына Мереке ауылының мәдениет үйінің жылыту жүйесіне ағымдағы жөндеу жүргізілді, аудандық мәдениет үйіне 1,7 соммаға жылыту қазандығы сатып алынды.
Есептік жылда 62 мың.теңге соммасына ескерткіштерді абаттандыру және жөндеу жұмыстары жүргізілді.
Елбасы Жолдауына сәйкес мәдениеттік саясаттың тұжырымдамасы ұзақ мерзімдік келешекке жасалады.
2014 жылға ауылдық мәдениет мекемелерін компьютерлеу және телефондау, аппараттармен жабыдықтау, аудандық мәдениет үйінің құрылысына жоспарлық-сметалық құжаттамасын әзірлеу және Буревестник ауылындағы қараусыз ғимаратты ауылдық мәдениет үйіне қайта жандандыру жоспарлануда.
2013 жылы Науырзым ауданының дене тәрбиесі және спорт бөлімімен 135 спорттық аудандық іс-шаралар өткізілді, оған 8894 адам қатысып 1,2 млн. теңге аудандық бюджеттен жұмысалды.
Есептік жылда ауылдық аймақтарда спорттық іс-шараларды өткізуге және спорттық керек -жарақтарды сатып алуға бөлінген қаражаттан 4,6 млн.теңге жұмысалды.
Біздің спортсмендер 28 облыстық жарыстарға қатысып, оған 435 адам қатысты және 1,9 млн.теңге жұмысалды.
Аудандық спортакиаданы өткізу, еркін және қыздар арасында бокстан облыстық әкім Кубогының турнирін өткізу, ауданда осы спорт түрінің негізін қалаушы Бахытжол Құрмановты еске алу жарысы дәстүрлі болды.
Өкен жылы бокстан облыс чемпионатында біздің спортсмендер төрт түрлі дәрежедегі алтын медальді жетістікке жетті.
Талдықорған қаласында өткен Қазақстан Республикасындағы жастар чемпионатында еркін және қыздар арсындағы күрестен Тисина Эмма алтын медаль иегері болды, нәтижесінде ол Қазақстан Республикасының олимпиадалық дайындау орталығына тіркелді. Қазақстан Республикасының спорт шебері атағы бар. ҚР спорт шебері атағы бар, ҚР үлкендер арасында Чемпионатыгың бронзалық призері.
Аудандық команда өткен жылы мемлекеттік қызметкерлер арасында (13 орын) және облыстық Тың-2013 (17 место) спортакиадаға қатысты.
Науырзым ауданының дене тәрбиесі және спорт бөлімінің құрылысының саны 48 бірлікті құрайды.
Аудандық балалар –жасөспірімдер спорт мектебінде 352 тәрбиеленуші айналысады, сонымен қоса спорттық еркін күрестен, бокстан және баскетболдан бөлімшелер бар.
Есептік мерзімге аудан аймағында 140 қылмыстық іс тіркелді, 2012 жылға қарағанда 35 қылмысқа артық (өсім 33,3 %). Қылмыс санының артуы кісінің дүние мүлігін ұрлауға байланысты (ұрлықтың 125 жағдайы қарсы 80 2012 ж.).
Өткен жылы ашылған, 1 аса ауыр қылмыс жасалды, 2012 жылы 3 аса ауыл қылмыс тіркелді.
Осы қылмыстардың ашылуы пайыздық көрсеткіші 100% құрайды.
2014 жылы қылмыстықты болдырмаудың алдын алу шаралары, кадрлармен жұмысты жақсарту және құқықтық тәртіп органдарының материалдық-техникалық базасын жақсарту қолға алынды.
-
Науырзым ауданының 2014 жылы әлеуметтік-экономикалық даму үрдісі туралы.
2014 жылы аудан бюджетіне барлық қаржыландыру көздерінен 1млрд.364,1 млн.теңге келіп түсті, соның 1 млрд. 361,4 млн.теңге игерілді. Орындалу 99,8% құрады.
2,8 млн. теңге игерілмеді, соның ішінде республикалық бюджеттің трансферты 0,2 млн. тенге соммасында.
Қалған сомманың игерілмеуі сапасыз өнім берушілердің кінәсімен жасалды: қоршауымен жасанды шырша әкелу қызметі, сыртқы бейне бақылауды орнату және баптау қызмет көрсету бойынша.
2015 жылы аудан бюджетіне салықты жинау және бөлінген қаражатты толық игеру жұмысын күшейту қажет.
Еңбек ақысы
Бір жұмыскердің орта айлық нақты жалақысы 2014жылы 67 830 теңгені құрайды және 2013 жылға қарағанда 6,6% ұлғайды(2013 жылы – 63 640), соның ішінде мемлекеттік сектордың жалақысы 73 500 теңге, ауыл шаруашылығында 56 300 теңге.
Өнеркәсіп
2004 жылы өнеркәсіп өнімінің шығармашылығы 11,6% ұлғайды және 1 млрд. 671,1 млн. теңгеге жетті (2013жылы -1 млрд. 497,9 млн.теңге ).
Физикалық көлем көрсеиткіші 108,7% құрайды.
Өнеркәсіп өнімі сферасында 16 кәсіпорын жұмыс жасайды: 6 диірмен және 10 наубайхана. Өткен жыл бойынша 85 тонна нан және ұннан пісірілген өнімдерін, 30 301 тонна ұн және 10 996 тонна кебек шығарылды.
Ауыл шаруашылығында 7 млрд. 288,5 млн. теңгеге (2013 жыл – 8 млрд.851,8 млн.теңге) өнім шығарылды. Соның ішінде өсімдік шаруашылығында - 4 млрд. 801,3 млн.теңге.
Физикалық көлем көрсетшіші 87,6 % құрайды.
Дән және дәнді өнімін шығарумен 151 шаруа қожалықтары айналысты. Егістік 218,1 мың.га аумағына жасалды.
Басты дән мәдениеті – бидай , 193,8 мың. га аумағына орналастырылды. Егістік аумағы жүйесінде дәнді дақылдар 95,2 % құрайды.
Мемлекеттік қолдау әсіресе ауыл шаруашылығын дамыту бағдарламалардың тиімділігін анықтайды.
2014 жылы көктемгі-түздік және жинақтау кезеңі жұмысына ауылшаруашылық өнімшілерімен 177,7 млн. теңге соммасына несие алынып, оның 151,8 млн. теңгесі өтелді, 85% құрайды.
Бюджет қаражатынан өсмдік шаруашылығының өнімділігін және өнімнің сапасын көтеру үшін өткен жылы аудан ауылшаруашылық құрылымдарына 179,3 млн.теңге соммасында жәрдем ақша төленді.
67,5 мың. тонна азық дайындалды немесе жоспардың 113%. Егістіктің 128,1 мың га.шауып алынды. Халықты камыту 100 % құрайды. Азықты дайындау және жүзеге асыру уақытында баға белгілеу жұмысы жүргізіліп отырды. Бір тоннаның бағасы ауданда 4,5 – 6,5 мың.теңгені құрады.
Көктемгі себу жұмыстарына 2014 жылы 25,0 мың тонна тұқымдық материалы қажет, 100 % қажетті тұқым көлемі бар.
Бүгінше тұқымды топ сапасы бойынша тексеру жұмысы жүргізілуде.
Мал шаруашылығы саласында жағымды серпімділік сақталуда.
Ауыл шаруашылық малдың барлық бас түрлерін өсуі байқалады.
Мал шаруашылығының жалпы өнім көлемі өсімі 2,1% қамтамасыз етіліп 2 млрд. 431,4 млн.теңгеге жетті. 3 424 тонна ет шығарылды немесе өсім 2013 жылы 1,8% құрады, (2013 – 3364,5 тонна), 13 042,1 тонна сүт (2013 жыл – 13809,1 тонна) және 4,8 млн. жұмыртқа(2013 жылы – 3,4 млн.штук).
Малшаруашылығының саласын көтеру бағыттарының негізгі бағытының бірі азықтылықты көтеру және аса тұқымды мал тұқым құрамын көбейту болып табылады.
«Сыбаға» бағдарламасының төрт жылдық жұмысының нәтижесінде аудан шаруашылықтарымен 989 бас ІҚМ жоспарында, 1310 бас ІҚМ сатып алынды, жоспарлық тапсырма 132,0% орындалды, соның ішінде 2014 жылы 217 бас сиыр және 11 бұқа сатып алынды, есепті жылдың жоспары 456% орындалды.
Аудан мал шаруашылығының дамуына «Асылтұқымды мал шаруашылығын қолдау және аналық ІҚМ азықты арзандату» бағдарламасы бойынша республикалық бюджеттен қаражаттың бөлінуі әсер етеді. 2014 жылы осы бағдарлама негізінде шаруа қожалықтары 67,1 млн.теңге субсидия алды.
Есепті кезеңде малдың үлес салмағы өндірістік секторда ұлғайғаны байқалады, бүгінгі күнде - 47% пайызды құрайды, (7841 бас ІҚМ),сонымен қатар асылтұқымды ІҚМ өсу серпімділігі байқалады- 1008 бас (6% барлық мал басынан, Әулиекөлдік тұқым- 950 бас, Қазақтың ақ бас тұқымы – 38 бас, грефорд тұқымы - 20).
Мал шаруашылығымен айналысатын шаруа қожалығының жалпы саны 78 субъектіні құрайды, оның ішінде ең ірісі 2 (500 бастан артық), орташа -17 (100ден 500 бас дейін), ұсақ – 59 (100басқа дейін).
Мал шаруашылығы саласының әлеуетін тиімді игерілуі үшін ІҚМ өсіру және жемдеу бойынша орташа сауда фермаларын құруға ерекше назар аударылды.
2013 жылы Қожа ауылында «Алимгазиев А.» шаруа қожалығында Индустриаландыру Картасынан тыс Инвестициялық жоба «Асылтұқымды 700 бас ІҚМ жемдеу және өсіру бойынша мал шаруашылық ферма құрылысы» жүзеге асты.
2012 жылы Шилі ауылында «Аман-Терсек» ЖШС өзіндік қаражатына 1000 бас ІҚМ малшаруашылық кешені құрылысы басталды. Жоба ағымдағы жылда аяқталады.
Буревестник ауылында «Оджахвердиев М.М.» шаруа қожалығымен, «ЖИТО» ЖШС 3000 бас ІҚМ жемдеу кешені бойынша, Өлеңді ауылында «Сырымжан» шаруа қожалығында 500 бас асылтұқымды ІҚМ өсіру фермасы құрылыс жұмыстары жүргізілуде.
Шолақсай ауылында «Ветеран – 1» ЖШС 200 бас сауынды сиырлар сүт фермасы құрылысы жоспарлануда.
Аталған нысандардың құрылысы шаруашыылқтардың өзіндік қаражатымен жүргізілуде. Пайдалануға беру мерзімі 2016-2018 жыл.
Ветеринария
Есепті кезеңге жануарлардың жұқпалы ауруларына қарсы іс шараларды өткізуге34,1 млн.теңге бөлінді, ол толықтай игерілді.
Есептік жылда бруцеллезге 18 мың бас ІҚМ және 4326 бас ІҚМ төл зерттелді, оның ішінен бруцеллезге жақын 43 бас ІҚМ және 14 бас төл анықталды, барлық малдар союға жіберілді.
Ауру малдарының иелеріне өтемақы ретінде 2 млн.90 мың.теңге, қаражат толық игерілді.
Құтыру , сибир язва, эмкара аурулары бойынша вакцина жоспары орындалды.
Ауыл шаруашылығындағы жануарларды: ІҚМ, ҰІМ және шошқа идентификациялау бойынша жоспар 100 % орындалды.
Кезбе ит пен мысықтарды ұстауға 250 мың.тенге игерілді, нәтижесінде 166 бас кезбе ит Қарамеңді, Шолақсай, Дамды, Қожа, Буревестник, Өлеңді ауылдарында ұсталып, жойылды.
Ауданның ветеринария қызметі 100 % жабдықталған, 21 мал дәрігерлері жұмыс жасайды, оладан жоғары білімді 7 адам.
Жер ресурстары
Науырзым ауданының территориясы 1,5 млн. га. құрайды.
Ауылшаруашылық құрылымдарға барлық аумағы 700,7 мың. га бекітілген, соның ішінде жыртылған жер - 305,6 мың.га, жайылым жер – 373,6 мың. га, шабындық жер – 16 мың.га.
Есептік жылда ауыл шаруашылыққа бағытталған жер телімдерін тексеру бойынша жұмыстар жүргізілді, нәтижесінде 116,34 мың.га. жайылымдық және 33,3 мың.га. егістік жер мақсат бойынша пайдаланылмаған жерлер анықталды.
2014 жылы пайдаланылмайтын жер телімдерін ауыл шаруашылық айналымға тарту және мемлекеттің меншігіне қайтару бойынша жүргізілген жұмыстың нәтижесінде ауылшаруашылық бағытындағы- 64,7 мың.га., соның ішінен жыртылған жер – 3,4 мың.га, жайылым жер – 61,0 мың га. жер қайтарылды.
Ағымдағы жылда жұмыс осы бағытта жалғасады.
Агроөндіріс кешені аумағында ел басының «Қазақстандық жол - 2050: Бір мақсат, бір мүдде , бір болашақ» атты халқына жолдауы бойынша үлкен міндеттер қойылған: агроөнеркәсіптік кешенді инновациялық бағытқа түсіру, тиімді жер нарығын құруды, жаңа өңдеу кәсіпорындарында шағын және орта бизнес субъектілерін ашу, жерді өңдеуге қазіргі технологияларды енгізу, ұзақмерзімді қаржыландыру мен өткізу нарықтарына делдалсыз, тікелей шыға алатын болуға тиіс.
Ауданның экономикалық дамуына шағын кәсіпкерлікке көп көңіл бөлінуде.
Шағын және орта бизнес сферасында 404 субъет қызмет етеді (ЖК – 206, ШҚ – 176, ЖШС - 22), 1580 адам жұмыс жасайды. Ауданда 69 дүкен, 16 қоғамдық тамақтану пунктіа, 9 қызмет көрсету объекті, 1 сауда нарығы бар.
Дара сауда айналымы өткен жыл бойынша 295,4 млн. теңге немесе 2013 жылдың деңгейіне қарағанда 115,5% құрайды (2013 жылы – 255,6 млн. теңге).
Құрылыс
Орындалған құрылыс жұмыстарының физикалық көлем көрсеткіші өткен жылы 123,9% құрады, құрылыс жұмыстары 503,0 млн.теңгеге жүргізілді, бұл көрсеткіш 2013 жылға қарағанда 115,0 млн.теңгеге артық.
«Қол жетімді баспана – 2020» бағдарламасы бойынша қаржылық қаражат есепті жылға бөлінген жоқ.
Аудан бюджетінің қаражатына Буревестник және Өлеңді орта мектептеріне күрделі жөндеуге және 31,8 млн.теңге соммасына Шилі ауылындағы балалар сауықтыру лагерьін қайта жандандыру бойынша жоба әзірленді. Қазіргі уақытта оларды 2015 жылы жүзеге асыру жұмысы жүргізілуде.
2013 жылы, «Ақбұлақ» Бағдарламасына сәйкес Қарамеңді ауылын сумен жабдықтау жүйесі аяқталды жәнепайдалануға берілді. Осы бағыт бойынша жұмыс жалғасты, 2014 жылдан бастап Буревестник ауылында «Буревестник ауылында кен орындарынан жер асты суымен жабдықтау су жүйесін қайта құрылу» жобасын жүзеге асуда, жалпы сметалық құны 574,1 млн.теңге. Есептік жылы – 125,1 млн.теңге иерілді: 15,8 мың.метр құбыр салынды, 18 құдық орнатылды. Жоба 2015 жылдың қазан айында іске қосылады.
2015 жылы аудандық бюджетте «Қарамеңді ауылында аудандық мәдениет үйінің құрылысы» жобасына жобалық-сметалық құжатты әзірлеу және «Қарамеңді ауылында «Балбөбек» балабақшасын қайта жандандыру» жобасына 20,2 млн.теңге соммасында қаражат қарастырылған.
Сонымен қоса 2015 жылы Буревестник орта мектебінде күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізу үшін республикалық және облыстық бюджетте 309,4 млн.теңге қарастырылған. Онан өзге 2015 жылы жүзеге асырылатынжобалар тізбесіне «Жамбыл орта мектебін күрделі жөндеуден өткізу» жобасын қосу жұмыстары жүргізілетін болады.
Тұрмыстық – коммуналдық шаруашлық және транспорттық инфрақұрылым.
Ауданда 2014-2015 жылыту кезеңіне дейін 51 жылту қондырғылары орнатылды, оның ішінен 2 орталық қазандық және 49 автономдық жылыту жүйесі. 22,5 мың тонна қатты отын әкелінді, оның 6,9 мың тоннасы облыстық және аудандық бюджеттен қаржыланатын бюджеттік ұйымдарға.
Қазандықтың жабдықтарын құрастыру, білім сферасындағы автономдық жылу жүйесіне 2 су жылыту қазан орнатылды және алмастырылды.
«Қарамеңді ауылындағы Абай 47 «Г» көшесіндегі қазандықты теплотрасса құрылысымен қайта жандандыру» жобасына жобалық-сметалық құжаттама мемлекеттік сараптаманың оңды нәтижесімен әзірленген, жалпы соммасы 98 млн. 093 мың. тенге, жобаны жүзеге асыру мерзімі 2016 жылға жоспарланып отыр. «Қарамеңді ауылында Абай «Г» 47,көшесіндегі қазандықты теплотрасса құрылысымен қайта жандандыру» жобасының басты мақсаты жылумен қамтуға өзге де ғимаратттарды қосу болып табылады: поликлиника, терапевттік корпус, аурухананың стационары, әкімдікті және т.б. жылулықты қажет ететін ғимараттарды, жылуды тұтынушының жылумен қамтуда сенімділігі, үнемділік және жұмыста өнімділік. Аталған жобаны жүзеге асыру коммуналдық меншіктің объектілерінің материалдық-техникалық базасын бекіту болып табылады, сонымен қоса өнімділік кызметін көрсететін субъекті болып табылатын «Науырзым-Сервис» ЖҚС, электр қуатын тарату және бөлу, тұтынушылардың жылумен қамтамасыздануын сенімді етеді, әлеуметтік сфера объектілеріне және халыққа қолайлы жағдай жасауға, «Науырзым-Сервис» ЖШС көрсететін қызмет сапасын жақсартады. 2014 жылға орталық сумен жабдықтауға 103 аула қосылған.
Бүгіндікке тұрғын үй алуға мемелекеттік тұрғын үй қорында кезекте 64 адам, соның ішінде 19 бюджет сферасыындағы қызметкерлер, 45 әлеуметтік-әлсіз халық санатынан. 2014 жылы тұрғын үймен 16 азамат, соның ішінен 12 адам мемлекеттік қызметкер санатынан, бюджеттік ұйымдар қызметкерлері және 4адам әлеуметтік-әлсіз деңгейінен тұрғын үй алды.
2014 жылы ағымдағы жөндеуге және аудандық маңызы бар жолдрды қамтамасыз етуге 18,9 млн.теңге бөлінді. Соның ішінен:
Аудандық маңызы бар автомобильдік жолдарды қысқа қамтамасыз ету үшін – 3,9 млн.теңге бөлінді.
Аудандық маңызы бар автомобильдік жолдарды көктем-жазға қамтамасыз ету және ағымдық жөндеу үшін 15,0 млн.теңге бөлінді. Қаражат толықтай игерілді.
Ағымдағы жылда автомобильдік жолдарды қамтамасыз ету үшін 41,6 млн теңге: аудандық маңызы бар автомобильдік жолды қысқа қамтамасыз ету үшін 11,6 млн.теңге бөлінді.
Көктем-жаз жолдарын қамтамасыз ету және автомобильдік жолдарды ағымдық жөндеуден өткізуге 30,0 млн.теңге бөлінді.
Елді мекендердің көшелеріне ағымдық жөндеу және қысқы қамтамасыз етуіне есептік жылы 12,2 млн.теңге игерілді. Ағымдағы жылда осы жұмыс түрлеріне 9,7 млн.теңге қарастырылған.
Есептік жылдағы абаттандыру, жасылданыдыру, санитарлық тазарту, ауылдарды жарықтандыру бағдарламасыда 11,5 млн. тенге игерілді. Осы мақсатта ағымдағы 2015 жылға 17,8 млн.тенге бағытталды. Ағымдағы жылдың 58,8 процентке шығынның көбеюі аудан орталықтың Ұлы Отан соғысына 70 жыл және аудан орталықтың 50 жылдығына салтаннатты іс – шара өткізілуіне байланысты.
«Аймақтың дамуы» бағдарламасында 2014 жылы қоқысты шығару,ауылдарды жарықтандыру саябақты абаттандыру 11,6 млн. тенге игерілді. Осы жылы осы бағдарламада тағы да 11,6 млн.тенге бөлінді
Еңбек нарығы деңгейінің артуы халықтың экономикалық белсенділік танытуы және де жұмыссыздық деңгейі төмендеуі мен сипатталады.
Есептік жылдағы кезеңде жұмыс пен қамту орталығына 492 адам жүгінді, барлық адамдар (100%) жұмыс пен қамтылды,қоғамдық жұмысқа 263 жұмыссыз адамдар қатысты. Ауданды орталықта «Жұмыс пен қамту жол картасы -2020» бағдарламасы белсенді жүзеге асырылуда бұл бағдарлама бойынша жылдың басынан бастап 252 адам қатысты оның ішінде ( өзіндік жұмысбастылар 125, жұмыссыз – 103, жағдайы жоқтар – 43, мүгедектер – 16 адам)
Бағдарламаға барлық қатысқандардың үлесі 5,2 % құрды қатысқандар саны (4831 адам). Бағдарламаның қаржыландыру сомасы барлық бағыттарда 115,1 млн. тенгеге жетті
Бағдарламаның бірінші бағытында әлеуметтік салада жөндеу жұмыстарға 6 жұмысқа орналасты, жұмыс пен қамту орталықтан 3 адам.
Бағдарламаның екінші бағытында 73,1 млн. тенге сомасында жиһазды тасымалдау, наубайхана ашу және де мал шаруашылығын дамыту бизнес ашу ойымен 35 қатысушыға микрокредит берілді.
Үшінші бағытта әлеуметтік жұмыс орындарына 32 адам жұмыс пен қамтылды кәсіпқой даярлыққа 10 адам жіберілді қайта даярлау курсына 10 адам оның ішінде жұмыссыз және өзіндік жұмыс бастылар.Жастар іс- тәжірибесіне жоғары және орташа оқу орындарын бітіргендер 20 адам қатысты.
2015 жылдың 1 қаңтарына аудан орталықтың кедейлік деңгейі 0,5 % құрды өткен жылмен салыстырғанда 0,4 % төмен. Есепте 17 жағдайы жоқ отбасылар тұр. Барлық әлеуметтік көмек түрлеріне 25,2 млн. тенге бөлінді.
Мемлекетіміздің Басшысының кезекті жолдауында мүмкіндігі шектеулі адамдарға назар аудару және де біздің мемлекетіміз оларға жұмысқа орналасуда, оқуда тосқауылсыз аймақ болуы керек және олар қоғамымыздың толық құқылы мүшесі болуы керек.
Бүгінде ауданымызда 373 мүмкіндігі шектеулі жандар тұрады, соның ішінде 48 мүгедек балалар.
Біздің тапсырмамыз таяу жылдарда осындай адамдарға қолғабыс беру жұмыс пен қамту арнайы квота енгізу өздеріне бизнес ашу үшін жағдай жасалуы керек.
Білім саласында аудандық орталықта 11 мектеп жұмыс істейді оның ішінде (10 орта жалпы білім беретін және 1 бастауыш мектебі), 16 мектепке дейінгі даярлық мекеме (9 мини орталықтар, 7 бала бақша) және балалар шығармашылық үйі бар.
Мектепте 1482 бала білім алып жатыр 2013 жылы 93,2 % (1590 бала).
Мектепке дейінгі жастағы балалар 570 оның ішінде 334 бала бала бақшаға 236 бала мини орталыққа барады. Мектепке дейінгі балаларды қамту 97,4 % құрайды.
2014 жылы «Балапан» бағдарламасы бойынша 11,2 млн. тенге бөлінді
Елбасымыздың жолдауында 2020 жылдары 3- тен 6 дейін балаларды мектепке дейінгі біліммен100 процент қамтамасыз ету туралы тапсырма берілді. Осы орайда 2014 жылы Карамеңді ауданында бала бақшаға қосымша 15 баладан құрайтын топ ашылды.
Маңызы бар елеулі жайт балалардың денсаулығын сақтау барысында мектептерді ыстық тамақпен қамтамасыз ету. Бүгінгі уақытта мектептерде 1206 бала немесе 81,4 % ыстық тамақ пен қамтамасыз етілген.
Ауданның мектептерінде 253 мұғалім оның ішінде – 210 (83%) жоғары біліммен,орташа біліммен – 43 (17%)
2014 жылы аудан орталыққа кадрлық мәселені шешу барысында 7 жас мүғалім келді.
Сапалы білім беру қазіргі заманғы сәйкес материалды техникалық жабдықтар мен қамтамаыз ету талабы.
2014 жылы материалды техникалық жабдықтар мен қамтамасыз ету мақсатында Буревестник орта мектебінде республикалық бюджеттен химия кабинеті алынды. Аудан бюджетінен спорттық керек-жарақтар сатып алынды және де Докучаевка орта мектебінде видеобақылау орнатылды.
Сонымен қатар жылдан жылға оқушылардың білім беру деңгейі төмендеуде, 2014 жылы ҰБТ қорытындысы бойынша орташа балл 64,5 құрады. Орташа облыстық көрсеткіш 78 балл құраған болатын. Нәтижесінде мектеп әкімшілігі білім жүйесіндегі ұйымдастыру бақылауы жеткілісіз болып тұр.
Елбасының Жолдауының тапсырмасына сәйкес білім деңгейн арттыруға оқу әдістемесін және заманауи бағдарламаларды енгізу, педагогикалық кадрлардың біліктілігін арттыру бойынша алда үлкен жұмыс тұр. Мектеп түлектері қазақ тілі, орыс тілі және ағылшын тілін білулері қажет, терең ойлау қабілетімен, өзіндік ізденіс және ақпаратты терең сараптауға қабілетті болуы керек.
Медицина
Ауданға медициналық қызмет көрсетумен 9 емдеу мекемесі айналысады. (ОАЕ емханасымен, 2 дәрігерлік амбулатория Шолақсай ауылы және Буревестник ауылы, 1 ФАБ Раздольное ауылында, 5 медициналық пункт Шили, Қожа, Өлеңді, Мереке, Дәмді ауылдарында). Барлық медициналық мекемелерде санитарлық паспорт бар, 2014 жылы қан айналым жүйесі ауруларымен ауратын емделушіледі таситын арнайы автокөлік сатып алынды.
Ауданның профилактикалық-емдеу мекемелерінің қызметінің көрсеткіштеріне аналық өлімнің болмағандығы, нәресте өлімінің 2 жағдайға азайуын (5 жағдай 2013 жылы; 3жағдай 2014 жылы) атап өтге болады.Туберкулез ауруының көрсеткішінің 2013 жылы 21 жағдай есептік жылы 13 жағдайға төмендеуі.
Алайда өткен жылы өлім-жітімнің көрсеткішінің 13 жағдайға ұлғайғаны (2013 жылы 79 жағдайдан 2014жылы 92 жағдайға дейін) байқалады. Онкологиялық аурулардың 4 жағдайға ұлғайғаны байқалады
(2013 жылы – 19 жағдайға; 2014 жылы 23 жағдай).
Туылу көрсеткіші 14 жаңа туғандарға төмендеді (2014 жылы – 156 жаңа туғандар, 2013 жылы - 170).
Жас дәрігер мамандарын жұмысқа тарту бойынша жоспарлық жұмыс жүргізілуде. Астана қаласының медициналық ЖОО судент-түлектерімен келісім шарт жасалып, нәтижесінде 2012 жылы ауданға 2 терапевт және 1 хирург, 2013 жылы -1 дәрігер терапевт келді, олар көтерме жәрдемақы және пәтермен қамтамасыз етілді.
Медицина мамандығы бойынша облыс әкімінің грантында 4студент , аудан әкімінің гарнтында 2 студент «Жалпы медицина» мамандығы бойынша білім алуда.
Қабылданған шараларға қарамастан ауданда 3 дәрігер: акушер-гиниколог, невропотолог, жалпы тәжірибе дәрігері жетіспейді.
Медицина аумағында Елбасымен, алғашқы медико-санитарлық көмекті дамыту, медициналық сақтандыруды оқып білуге енгізу бойынша тапсырма қойылған.
Мәдениет
Аудан аумағында бос уақыт ұйымдастыруға 9 мәдени мекеме және 10 кітапхана айналысады.
2014 жылы мәдениет мекемесінің қаржыландыру бюджеті 83,3 млн.теңгені құрады. бұл 2013 жылдың бюджетінен14,2 млн.теңгеге артық.
Есептік мерзімге аудандық мәдениет мекемелерінде 309 іс-шара өткізіліп, бюджеттік 1 млн.220,0мың теңге және қарастырылған 1 млн.970,0 мың теңге пайдаланылды.
Ауданда 65 шығармашылық ұжым, соның ішінен 2 ұжым «халықтық» атағы бар. Облыстық «Қыран шыңында –Аққу айдынында» шығармашылық конкурсында өзіндік әзірленген ктысушылар екінші орынды алды. «Золотой микрофон» конкурсында Жансұлу Бозанова конкурстың финалисті болды.
Есептік жылы жергілікті бюджеттен аудандық мәдениет үйіне 5 млн.18 мың.тенге соммаға оргтехника, музыкалық аспаптар, жиһаз, сахналық костьюмдер сатып алынды. «Арман» мәдени үйінің төбе және кіріс тобының жөндеуі жергілікті бюджетке 2 млн.52 мың.тенге соммасына шықты.
Ауданның 10 кітапханасында кітап қоры 172 мың.204 дана құрайды. Республикалық және жергілікті бюджеттің 2 млн.984,1 мың.тенге және қарастырылған 158 мың.тенге қаражатына 2806 дана кітап сатып алынды.
Мәдениет мекемесінің материалдық-техникалық базасы жабдықталды, 6 компьютер сатып алынды, проэкторымен экран, кілемдер және жиһаздар 1,6 млн. теңгеге сатып алынды.
8 ауылдық кітапханаларға 153,0 тыс.тенге соммаға ағымдағы жөндеу өткізілді. Ескерткіштерге 87 тыс.тенге соммаға абаттандыру және жөндеу жүргізілді.
Елбасының жолдауына сәйкес мәдениет политикасының Концепциясы ұзақ мерзімге әзірленеді.
2015 жылға ауылдық мәдениет мекемелерін компьютерлеу және телефондау, аппараттармен жабыдықтау, Шолақсай ауылында мұражайдың ашылуына, аудандық мәдениет үйінің құрылысына жоспарлық-сметалық құжаттамасын әзірлеу жоспарлануда.
Дене тәрбиесі және спорт
2014 жылы Науырзым ауданының дене тәрбиесі және спорт бөлімімен 148 спорттық аудандық іс-шар өткізіліп, оған 8495 адам қатысып, аудандық бюджеттен 1,2 млн. теңге шығындалды.
Спорттық іс-шараларды өткізуге және спорттық керек-жарақты сатып алуға есептік жылы ауылдарға, қарастырылған қаражаттан 3,5 млн.теңге шығындалды.
Біздің спортсмендер 35 облыстық жарыстарға 380 адам қатысып, 2,0 млн. теңге шығындалды.
Аудандық спортакиаданы өткізу, еркін және қыздар арасында бокстан облыстық әкім Кубогының турнирін өткізу, ауданда осы спорт түрінің негізін қалаушы Бахытжол Құрмановты еске алу жарысы дәстүрлі болды. Өткен жылы бокстан Республикалық зоналдық біріншілікте біздің спортсмендер екі алтын медаль жеңіп алды (Кошкинбаев Орал и Айтбаев Алихан). Сонымен қатар ҚР Чемпионатында Түркістан қаласында еркін және қыздар арасында еркін күрестен, Тисина Эмма, Амантаева Гүлжазира, Нұрбаев Төлеби, Серікбаев Нұрболат – бірінші орынды алды, екінші орынды – Жиенгали Адлет, Студент Тлекбек алды.
Өкен жылы бокстан облыс чемпионатында біздің спортсмендер төрт түрлі дәрежедегі алтын медальді жетістікке жетті.
Қазақстан Республикасының Қарағанды қаласында еркін және қыздар арасында еркін күрестен жастар Чемпионатында Тисина Эмма күміс медаль жеңіп алды.
Науырзым ауданының дене тәрбиесі және спорт бөлімінің құрылысының саны 48 бірлікті құрайды.
Аудандық балалар-жасөспірімдер спорт мектебінде 348 тәрбиеленуші еркін күреспен, бокспен және баскетболмен айналысады.
Аудан аймағында есептік кезеңге 140 қылмыс тіркелді, 2013 жылғы деңгейінде қалды.
Өткен жыл бойынша, есепте тұрмаған азаматтармен 7 аса ауыр қылмыс жасалғани (Өлеңді ауылында 1 бұзақылық, Қармеңді, Раздольное,Шилі, Буревестник ауылында 4 тонаушылық, Қарамеңді ауылында 2 алаяқтық жасалды). аталған қылмыстардың ашылуы 100 % құрады.
2015 жылы қылмыстықтың өсуін болдырмауға, құқық тәртібі органының материалдық-техникалық базасын және кадрмен жұмысты жақсартуға шаралар қабылданатын болады
Қоғамдық-политикалық жағдай тұрақты, әлеуметтік шиеленістік ошағы байқалмайды. Ауданда 4 политикалық партияның филиалы бар(«Нур Отан», «Ак жол», «Ауыл», КНПК), 2 дін бірлестігі (мұсылмандық мешіт, «Түркебай», Христиан-Евангельдік Церковь «Источник жизни»), 6 үкіметтік емес ұйым, «Наурызым тынысы» аудандық газет редакциясы,аудан әкімінің ресми сайты.
Жастармен жұмысты жақсарту мақсатында «Науырзым ауданының жастар бастамалығы орталығы» КММ ашылды.
Ауданда тұрақты пошталық және телефондық байланыс қызмет етеді, электр қуатымен жабдықталу үздіксіз жүзеге асады, жылумен қамтамасыз етілген объектілер температура тәртібі сақталуда.
| 
