НұСҚаулар 6B07303 «Сандық аэрофототүсірілім»



бет1/3
Дата05.12.2023
өлшемі3.12 Mb.
#485509
түріНұсқаулар
  1   2   3
фотограмметрическа обработка методичка

Әбілқас Сағынов атындағы Қарағанды техникалық университеті


«Маркшейдерлік іс және геодезия»кафедрасы




Джамантыкова Р.Н., Рымқұлова А.Б., Шашубай Н.Ш.
«Аэроғарыштық суреттерді фотограмметриялық өңдеу»
пәнібойыншазертханалықсабақтарға
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
6B07303 «Сандық аэрофототүсірілім» білім беру бағдарламасы

Оқу формасы – күндізгі

Қ

арағанды 2022 ж.


1 Зертханалық жұмыс. Интернет желісінде жергілікті жердің нысаны туралы бейне мәліметтер жинау




Жұмыстың мазмұны: Геоақпараттық технологиялар тез дамып жатыр, бағдарламалық қамтамасыз ету үнемі жетілдірілуде, деректерді өңдеудің сапасы жақсарып, жаңа ақпараттық қызметтер пайда болуда. Мұндай қызметтер геосервис (гео қызмет көрсету) деп аталады. Қайта қызмет көрсетудің ең маңызды түрі – бұл геопартал. Геопартал веб- қызметтер арқылы географиялық ақпаратқа қол жеткізуге мүмкіндік беретін веб- портал. Оларға: Google карталар, Google Earth ,Yandex желісінің жаңа мүмкіндіктері мен Карталар, Росғарыштық, Ғарыштық суреттер, Maps-for-free, DigitalGlobe, Yahoo! Mans, Navitel, OSM, Bing Maps және тағы басқалары жатады.

1.Google карталары.


Google карталары (ағыл. Google Maps бұрынғы Google Local) – 2005 жылы Google компаниясы ұсынған тегін картографиялық сервис және технология негізінде құрылған қосымшалар жиынтығы.


Бұл сервис өз алдына Жер планетасының картасы және жерсеріктік түсірістерін ұсынады. Берілген сервисте Меркакторға ұқсас сфероид жобасының көрінісі бар. Көптеген аймақтарға жоғары деңгейде егжей- тегжейлі түсірілген аэрофотосуреттер (250- 500 м биіктіктен алынған), ал кейбіреулері үшін бұрышщта төрт жағынан көру мүмкіндігі бар. Қосымша ретінде Ай мен Марстың суреттері ұсынылған.
Google карталарында келесі режимдер ұсынылады: «Карта» режимі, «Ландшафт» режимі, «Гибрид» режимі, «Кептелс» режимі.



Картарежимі

2.Google Earth


Google Earth (Google Earth) Интернет желісінде бүкіл жер бетіндегі жерсеріктік (немесе кейбір аэросурет нүктелерінде) суреттер орналастырылған Google компаниясының жобасы. Кейбір өңірлердегі суреттер бұрын- соңды болмаған жоғары ажыратылымға ие. Басқа ұқсас қызметтерден айырмашылығы, жерсеріктік суреттер тұрақты браузерде (мысалы, Google карталары) көрсетіледі. Бұл қызмет пайдаланушы компьютеріне жүктелген арнайы Жер клиенті бағдарламасын пайдаланады. Бұл тәсіл бағдарламаны жүктеуді және орнатуды қажет етсе де, бірақ болашақта веб -интерфейсті қолдана отырып қиындықсыз қосымша мүмкіндіктер бере алады.





Gooqle Жер ғаламшары

3.Яндекс картасы


Яндекс картасы – 2004 жылы ашылған ақпараттық картографиялық қызмет. Карта бойынша іздеу, кептелістер туралы ақпарат, ірі және басқа қалалардың маршруты мен көше көріністерін салу қызметтері ұсынылған. Ресей, Абхазия, Әзірбайжан, Андорра, Армения, Белоруссия, Грузия,Израиль, Иордания, Ирак, Иран, Қазақстан, Қырғызстан, Латвия, Ливан, Литва, Молдова, Палестина, Польша, Сирия, Тәжікстан, Түрікменстан, Өзбекстан, Украина, Франция, Эстония және Оңтүстік Осетия үшін екі аптада бір рет жаңартылып отыратын компанияның жеке карталары ғана пайдаланылады. 2017 жылға дейін әлемнің қалған елдері үшін деректерді « НАВТЭК» компаниясы жеткізіп отырды. Маршрут жөнелтілуі нүктесі мен соңғы нүктесі түрлі елдердің аумағында болған кезде де салынады.


2017 жылдың мамыр айындағы жағдай бойынша Ресейлік ресурс аудиториясы 24,9 миллион пайдаланушыға жетті.
Карталар төрт нұсқада қол жетімді: сызбалар, жерсеріктік суреттер, жазулары мен шартты белгілері бар жерсеріктік суреттер (гибрид) және халық картасы. Карталармен жұмыс істеу бойынша мүмкіндіктер жиынтығы жеткілікті кең, бірақ барынша толық көлемде қалалардың шектеулі саны үшін ғана қол жетімді. Географиялық нысандар (мекенжайлар, көшелер, қалалар, аймақтар және елдер) бойынша да, ұйымдар бойынша да іздеу қолжетімді. Карталарда қашықтықты өлшеу, маршруттар салу және көше көріністерін көру мүмкіндігі бар.
Бірқатар қалалар үшін «Яндекс. Кептелістер» автожол кептелістерінің индикаторы. Кептеліс деңгейі он балдық сандық шкала бойынша және төрт түсті графикалық шкала бойынша анықталады, ал ақпарат жол камераларынан жиналады. Бұл қызметтің көрсеткіштері маршруттарды автоматты түрде салу кезінде ескерілуі мүмкін.
Нақты уақытта веб камералардан бейнелерді көру мүмкіндігі, әдетте, ірі магистральдар бойымен және жол жанында болды.
2010 жылы « Яндекс» негізгі функционалдығын біріктіретін (Android, iOS, Windows Phone) карталар (Android, iOS, Windows Phone) жасап шығарылады.
Ал 2012 жылы – «Яндекс.Навигатор» (Android, iOS, Windows Phone) тек навигатор ретінде жұмыс істеді.
«Яндекс.Көлік» (Android, iOS) қаладағы қоғамдық көліктің бағыттарын және аялдамаға келу уақытын көрсетеді.
«Яндекс.Метро» (Android, iOS және Windows Phone) Ресей, Украина және Белоруссияның ірі қалаларының метроларын бағдарлауға көмектеседі.



Яндекс картасы

4.Maps-for- Free


Бұл портал Жер шарының ауданы үшін солтүстік ендік 60 градус солтүстікке және оңтүстік ендік 54 градус оңтүстікке қарай болатын радиокациялық аппаратын көмегімен алынған рельефтің сандық модельдерінен тұрады. Темір, мұз , өсімдік жамылғысы және т.б. түрлі қабаттардың жиынтығы бар.


«Maps-for-Free» әзірлеушілері Google Maps стандартты қосымшасына бірнеше жаңа қосалқы қабаттарды әзірлеп шығарды.
«Қабат» пайдаланушыға әр түрлі беттерді таңдауға мүмкіндік береді, мысалы: су, объектілер, климаттық аймақтар, автокөлік, темір жолдар, әкімшілік бөлу және т.б.



Материктердің цифрлық моделі

5.Росғарыш Геопорталы


Росғарыш Геопарталы – Ресей Федералдық ғарыш агенттігінің жерсеріктік суреттер мен жер карталарын ұсынатын тегін картографиялық қызметі.


NASA мен Росғарышпен ұсынылған жерсеріктік суреттер және картографиялық деректер – OpenStreetMap және Росреестр, ал іздеу құралдары - GeoNames OpenStreetMap Nominatim болып табылады.
Негізгі деректер көздері «Ресурс-ДК1», «Монитор-Э» және«МетеорМ1» Ресейлік жерсеріктері болып табылады. Сондай -ақ сервисе шетелдік ДД3 аппаратының: Alos, Ikonos, Geoeye, Formosat, Spot, Quickbird, Rapideye, Terra, Worldview деректер топтамасымен танысуға болады. 2011 жылға «Канопус-В» және «Ресурс-П» жерсеріктерінен ақпарат жіберу жоспарланған.
Геопартал құру алдында Ресейлік жерсеріктік деректер түрлі мағлұматтар түрінде сақталған және каталогизация толықтай болмады, сол себепті де ғарыштық түсірістердің тапсырыс берушілері өтінімдерін орындауды баяулатты. Осы мәселені шешу үшін Геопарптал құрылды. Геопарталдың бірыңғай каталогына Росғарыштың каталогтары және ең беделді Ресейлік ғарыштық аппараттар компаниясы «Совзонд» жіберілді



Күн көрсетілген сурет Күн көрсетілмеген сурет

6. Digital Globe


Digital Globe – американдық компания, бірнеше азаматтық Жерді қашықтықтан зондтау жерсеріктерінің коммерциялық операторы, жерсеріктік түсірілім және геокеңістік деректер нәтижелерінің ірі жеткізушісі (атап айтқанда, Google Maps / Earth және Virtual Earth үшін ). Компания 1992жылы құрылды, 279 миллион АҚШ долларын капиталдандыруға алып, 2009 жылдың мамыр айында NYSE акцияларын шығарды.


WorldView – 1 (рұқсат – 50 см) WorldView – 2(46 см), QuickBird(61см), GeoEye – 1(41 см) және IKONOS (1 м) аса жоғары дәлдікті Жерді қашықтықтан зондтаудың азаматтық жер серіктерінің операторы болып табылады. Топтың жалпы тәуліктік өнімділігі – 3,5 млн шаршы км.



Ғарыштық түсірістер
7. Bing Maps

Bing Maps ( бұрынғы атауы Live Search Maps, Windows Live Maps, Windows Live Local, MSN Virtual Earth) – Microsoft картографиялық сервисі, Bing порталының бөлігі.


MicrosoftMapPoint және Terra Server технологиясы базада бастапқыда Live Local түрінде 2005 жылдың желтоқсан айында құрастырылған. 2006 жылғы қарашада 3D режимі қосылып, бұл өнімге «Live Search Maps» атауы берілді және Live Search порталына интеграцияланды. 2009 жылдың маусым айында Bing Maps атауы берілді, ал Virtual Earth платформасы Bing Mapsfor Enterpriseдеп өзгертілді.
2012 жылы comScore бағдарламасы АҚШ – та картографиялық порталға кіру бойынша Google Maps және MapQuest – тан кейінгі 3-ші орынды алды.



Жерсеріктік режим

8. Ғарыштық түсірістер


Ғарыштық түсірістер – СканЭкс ИТО Scanex Web GeoMixer Веб – Гис технологиялық платформасын әзірлеу және Ресейдің барлық аумағы үшін жерсеріктік суреттердің бірыңғай негізін құру бойынша жобасы. Жоба РФ қалалары мен облыстары бойынша жеке мозайкалар жасау кезеңдерінен тұрады. Бірыңғай кеңістіктік негіз геоақпараттық және веб – картографиялық сервистерде база ретінде пайдалану мақсатында құрылады. Технологиялық өңдеу ең алдымен кеңістіктік деректерге және ғаламторға қашықтықтан зондтау деректеріне қол жеткізу құралдарын дамытуға бағытталған.


2007 жылы«New!» «Ғарыштық суреттер» жобасы бойынша online суреттерді сатып алу, суреттер мен карталарға қол жеткізу жүйесінің сервистерінің бірі болды, ал барлық мозайкалар еркін қарауға салынды.
Жоба сайтында келесі сервистер бар:
● қашықтықты және ауданды өлшеу;
● OziExplorer(ағылш.);
● векторлық контурды жүктеу: shp/tab;
● Координаттар және мекен – жайлар бойынша іздеу.
Жобаның қосымша бірегей сервистері:
Жерсеріктік суреттерді іздеу;
● Оnline суреттерді сатып алудың фрагменттері.



Карта режимі

9. Yahoo! Maps – Yahoo! ұсынған картографиялық тегін карта қызметі. Қызмет Google Maps аналогы болып табылады. Yahoo! Maps үш басты көрініс – карта, жоғарғы көрініс және гибридті. АҚШ пен Канаданы қамтитын іздестіру маршруттары бар бизнес – анықтамалар мен магистральдар картасы бар. Кейбір АҚШ жолдарында кептелістер туралы ақпарат көре аласыз. Сондай – ақ, әлемнің ең үлкен қалаларының карталары ұсынылған. Карталар туралы деректерді NAVNEQ және Tele Atlas ұсынады. Жоғары кеңістікті бейнелерді Yahoo! Maps және компания GeoEye ұсынды. Америка Құрама Штаттарының бүкіл аумағы үшін, сондай – ақ планетаның айналасындағы ірі қалалар үшін 1 – 2 метрлік айырымдылық суреттері бар.


Сервиспен жұмыс істеу үшін браузерде JaveScriptнемесе Flash – плагин қосулы болуы керек.
Yahoo! Maps 2002 жылы MapQuest сервисінің орнын басты. 2015 жылдың маусымында сервис жабылды.



Yahoo Maps карталартүсірісі
10. Open Street Map бағдарламасы

Open Street Map (сөзбе – сөз « көшелердің ашық картасы»), OSM – әлемнің толық, еркін және тегін географиялық картасын интернет пайдаланушылары қауымдастығының күштерімен құрылған коммерциялық емес веб – картографиялық жоба.


Карталарды жасау үшін кейбір компаниялар ұсынған дербес GPS – трекерлерден, аэрофотографиядан, бейнежазбадан, жерсеріктік суреттерден және көше көріністерінен деректер, сондай – ақ картаны салған адамның білімі пайдаланылады. Google Maps сияқты еркін емес сервистер картасын жасау үшін құқық иеленушілерінің рұқсатынсыз пайдалану мүмкін емес. Әрбір тіркелген пайдаланушы картаға өзгерістер енгізе алады.
Бұл жобаның деректері Open Database License еркін лицензиясының шарттары негізінде қолданылады. 2012 жылдың 12 қыркүйегіне дейін Creative Commons Attribution Share – Alike 2.0 лицензиясы пайдаланылды.
Open Street Map ресми сайтында жарнама жоқ. Жобаны Open Street Map Foundation коммерциялық емес ұйымы қолдайды.



Open Street Map карталар түсірісі
11. «2ГИС» бағдарламасы

«2ГИС»(«двагис» деп аталады, ребрендинге дейін 2011 ж - «ДубльГИС» деп аталған) – 1999 жылдан бастап қалалық карталармен бірдей электрондық анықтамалар шығаратын халықаралық картографиялық компания.


«2GIS» компаниясының бас офисі Новосибирск қаласында орналасқан. Компанияда Ресейдің көптеген қалалары, сондай – ақ шетелдегі бірнеше қалалар – Қазақстан, Италия, Чехия, Чили, БАӘ, Қырғызстан, Украина мен Кипр үшін каталогтар бар.
Компанияның 2018 жылдың шілде айындағы деректеріне сәйкес, 2GIS сілтемесі 350 – ден астам қалаларда жұмыс істейді, олардың айлық аудиториясы 40 миллионнан асады. Қызмет күн сайын 2,2 миллионнан астам сұрауларды өңдейді.
2 GIS – тің барлық нұсқалары мен жаңартулары пайдаланушылар үшін тегін. «2GIS» компаниясының негізгі табыс көзі картада және каталогта жарнама нүктелерін сату болып табылады ( баннер, тізімдегі орын, қосымша мәтін).
Forbes – ке сілтеме жасай отырып, бұл Ресейдің он ірі интернет – компанияларының бірі. 2018 жылы журнал құны 211 млн. долларға бағаланған.
HeadHunter нұсқасы бойынша Ресейдің алғашқы 10 ең үздік жұмыс берушілердің бірі.
2013 жылы компания 3 млрд рубль пайда тапқан.



«2ГИС» бағдарламасы


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет