«Орта ғасырдағы Азия және Африка тарихы»



бет57/82
Дата01.11.2022
өлшемі0.66 Mb.
#463759
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   82
Азия

ХІ-ХУ ғғ. Судан. ХІ-ХУ ғғ. Суданның территориясы Нубия деп аталады. ХІ ғ Нубияда бірнеше тәуелсіз княздіктер өмір сүрді. ХІІ ғ Нубияда ұланғайыр, бай мемлекеттер өмір сүрді. Жекелеген князьдіктер өздерін Донгола патшалығының вассалы деп есептеді. Египеттегі орталық биліктің әлсіреуіне байланысты Мукурра нубийлерді Египеттің оңтүстік иеліктеріне шабуыл жасады. Салық жүйесіне өзгерістер әкелді. Мукурра өкіметі Египетке жыл сайын 400 ірі қара, 100 түйе, жабайы аңдар, финник, мата, құралдар жіберіп отыратын болды.
Египит үкіметі Мукурраның үстінен саяси үстемдік те жүрді. өздерінің көңілін таппайтын Мукурра басшысын орнынан алып тастап, қалаған адамдарын тағайындап отырды.
1304-1305жж Мукуррада көтеріліс болды. оны басу үшін Аммий Египеттен көмек сұрады. Үкіметке наразы болған халық жаппай мұсылман дініне кірді. Бұрынғы христиан дініндегі өкімет басшысы орнынан алынып, оның орнына Каире өскен, ислам дінін қабылдаған Бершамбо отырғызылды. Доголдағы кафедралы собор мешітке айналды.
ХІУ-ХУ ғғ. Судан территориясында араб тайпаларының, қоныстануы одан әрі жалғасты. Арб тілі мен діні тез тарай бастады. Араб халықтары ежелден Судан мәдениетін меңгерді. Араб әлеміне жату мақтаныш сезімін туғызатын болды. ХУІ ғ. Көк және Ақ Иілдің қосылатын жерінде Сеннар мемлекеті, Ніл алқабының батысында, Коржофон тауында Дарфут мемлекеті құрылды.
Б.) Гана мемлекеті
Бұл аймақтағы ең ежелгі мемлекет Гагна немесе Аукар. Осыған дәлел УІІІ ғасырдағы деректер Гана мемлекет болып қалыптасқанына көз жеткізеді. Этникалық құрамын сонинке халқы құрады. ІХ ғасырдың ортасына таман Гана Аукар аймағын, Багану, Сахараның Хода және Тоганте облыстарын, батысында Текуре жеріне дейін, шығысында Нигерге дейін, оңтүстігінде Сенегаланың үстіңгі ағысы мен Бауле жерлерін жаулап алды. Гана мемлекетінің астанасы – Кумбм-Сален болды.
Гананың билеушілері ІХ ғасырда бербер тайпаларымен күрес жүргізді.. гана жеріне бара жатқан сауда жолын және Ганадан Магриб жеріне бара жатқан сауда керуенін ұстап алды. Гананың ең қауіпті жаулары берберлер мен лемтуна халқы болды. 919 жылы Лемтін қоғамы толығымен күйрегеннен кейін соғыс 919 жылы Зенага қоғамымен аяқталады. Бұл соғыста Гана жеңіп, зеногтың бас қаласы мен Аудагост сауда орталығын жаулап алады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   82




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет