ОҢТҮстік қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясының хабаршысы №5 (56), 2011 республиканский научный журнал

УДК 61:615.1

Исполнилось 80 лет известному казахстанскому ученому, кандидату фармацевтических наук, почетному профессору, первому директору Чимкентского филиала АГМИ, а ныне Южно-Казахстанской государственной фармацевтической академии, Есболгану Тегисбаевичу Тегисбаеву. Поздравляя сегодня замечательного организатора образования и науки, «педагога высшей школы» с большой буквы, настоящего наставника, воспитавшего не одну плеяду талантливых ученых, преподавателей высшей школы, предпринимателей в фармацевтической отрасли и промышленности, обращаем внимание читателей на этапы его деятельности.

Ответственная должность и соответствующие назначения выпадали в жизни Е.Т. Тегисбаева не раз. Он их как будто притягивал, говорили бы в нынешнем тысячелетии. В эпоху коммунизма, когда главенствующей была идеология партии пролетариата, назначения принимали, как проверку на прочность, на способность человека быть руководителем, мыслящим не одним днем, а на десятилетия вперед. Чтобы достичь определенных результатов, необходима была не только физическая закалка, но и образовательная, а также и моральная. О поступлении и учебе в Алма-Атинском государственном медицинском институте мечтали многие, но не всем удавалось воплотить их в реальность. Родившийся в селе Баскан Аксуйского района Талды-Курганской области, Есболган Тегисбаев получил достойное образование в сельской школе. Посчастливилось ему переступить порог высшего медицинского учебного заведения республики, готовившего кадры для лечебных учреждений здравоохранения и фармацевтической отрасли страны. Как вы знаете, без подготовленных специалистов невозможно подняться на ступень выше, а их, порой (имеется в виду ступени как в творческой, так и в профессиональной деятельности), приходилось преодолевать сотни, если не тысячи раз. Все они, как показывает практика, зашифрованы в будничные вопросы, без решения которых встать на шаг выше просто немыслимо. Есть такое знаковое выражение в фармации и медицине «актуальность проблем и методов», они, как невостребованные ниши, требуют неординарного подхода.


На снимке: директор ЧФ АГМИ Е.Т. Тегисбаев с учеными из России во время обсуждения вопросов подготовки кадров для фармацевтической отрасли.

Есболган Тегисбаевич блестяще окончил фармацевтический факультет АГМИ, поступил на работу в областную контрольно-аналитическую лабораторию города Талды Коргана. А затем круто изменилась его жизнь: он окунулся с головой в образовательную деятельность. В 1959 году его пригласили быть ассистентом кафедры фармацевтической химии АГМИ. Через некоторое время он становится доцентом, а потом и заведующим кафедрой. Потом приходит приятная весть: в июле 1979 года его назначают директором Чимкентского филиала АГМИ. Задача, поставленная перед только что назначенным руководителем, была непростой, предстояло в кратчайшие сроки довести филиал до уровня вуза, так как южные области республики остро нуждались в фармацевтических кадрах.

Это сегодня страницы истории можно перелистать с достаточной быстротой, а в те годы следовало «выбить» в различных министерствах и ведомствах не только учебники, учебные пособия, оборудование, но и средства на закуп препаратов для лабораторий, строить лагерь для студентов, чтобы они могли бы определить лекарственные травы, выделить из них редкие, разделить их на зоны произрастания, запомнить их фармакологические качества. Главное – научить мыслить и найти свое призвание по месту распределения после окончания вуза. Кстати, выпускники ЧФ АГМИ в настоящее время проживают в России, Израиле, США, Германии, Канаде, Австралии, Узбекистане и других государствах дальнего и ближнего зарубежья и с благодарностью вспоминают годы учебы в вузе. Об этом можно было судить в год празднования 30-летия фармацевтического факультета ЮКГФА в 2009 году. Это небольшое отступление, которое только является дополнением к сказанному.

Что хотелось отметить еще? В середине 80-х ЧФ АГМИ уже занимал достойное место среди фармацевтических институтов и фармацевтических факультетов СССР.

В период становления Чимкентского филиала АГМИ Е. Тегисбаев привлекал к сотрудничеству выдающихся ученых-фармакологов, профессоров, таких как А.П. Арзамасцев, Г.А. Мелентьева, В.А. Попков, Н.А. Тюкавкина из Москвы. В Чимкент приезжали из Пятигорского фармацевтического института ректор В.Г.Беликова и профессор Д.А. Муравьева. Из Узбекистана не раз приглашали профессоров Л.Т. Икрамова и Х. Халматова, а с Украины – профессора В.Ф.Крамаренко. Все эти важные и очень нужные связи держались исключительно на инициативе Есболгана Тегисбаевича, представлявшего, таким образом, фармацевтическую отрасль Казахстана. Не в этом ли заключается счастье человека, который занимается своим любимым делом и которое ему дорого, потому как создавалось собственными руками и совместно с соратниками.

За годы руководства Е.Т.Тегисбаева филиал вырос. Эффективная научно-исследовательская работа проводилась параллельно с развитием и укреплением материально-технической базы. Более двухсот сотрудников института защитили диссертации. Более 2600 студентов стали фармацевтами. Таким образом, был выполнен объем по увеличению кадрового потенциала фармацевтической сферы здравоохранения Республики Казахстан, а институт стал одним из центров фармацевтической науки.

На снимке: участники совещания в рабочем кабинете директора ЧФ АГМИ Е.Т. Тегисбаева.

Осмыливая пройденный путь филиала до крупного фармацевтического вуза в Казахстане, следует отметить, что без таланта быть руководителем, каким наделен Есболган Тегисбаевич, невозможно построить будущее. Его конек – природное обаяние. Без дипломатии, восточной мудрости, щедрости, блистательного знания фармацевтического образования и фармацевтической промышленности нелегко было пробиться и занять достойную нишу. Отмечая 80-летний юбилей известного ученого, руководителя, первого директора Чимкентского филиала АГМИ Есболгана Тегисбаевича Тегисбаева, не забываем о его высоком авторитете, его прозорливости и дальновидности. Сегодня мы понимаем Вашу мудрость и ценим Вашу политику, направленную на процветание Казахстана и фармацевтической отрасли, в частности.

УДК 615.1/2:33(075.8)
ФАРМАКОЭКОНОМИЧЕСКИЙ АНАЛИЗ ЛЕКАРСТВЕННОГО ОБЕСПЕЧЕНИЯ ОБЛАСТНОГО МЕДИЦИНСКОГО ЦЕНТРА

А.С. Шуленбаева

ГКП ИПВХ Областной медицинский центр, г. Кызылорда

ТҮЙІН

2009 жылы Қызылорда облыстық медициналық орталығында дәрі-дәрмекке қаржылық жұмсаудың фармакоэкономикалық талдауы жүргізілді. Ең шығынды А тобын 68 дәрі-дәрмек құрды. А тобының 20 дәрі-дәрмегіне Орталықтың дәрі-дәрмекке арналған жылдық бюджетінің жартысы жұмсалды. А тобында тиімділігі дәлелденбеген бірнеше дәрі-дәрмектер табылды

The pharmacoeconomic analysis of the medication costs of Kyzylorda regional medical center on in 2009 was conducted. The most costly group A comprised 68 preparations. For purchase of 20 preparations of group A half the annual budget of the Centre for drugs was spent. In group A, several drugs with no proven effectiveness were revealed.

УДК 615.036.8

Мақалада «Хондроксид®» препаратының клиникалық тиімділігін бағалау үшін 30 остеоартроз науқастардың арасында жүргізілген клинико-фармакологиялық зерттеу нәтижелері көрсетілген. Науқастардың 83,2 пайызында айқын жақсару, 14,9 пайызында жақсару байқалған. «Хондроксид®» остеоартрозды емдеуінде тиімді препарат болып табылады, пациенттер препаратты жақсы көтереді, препарат қауіпсіз жане оның қолданылуы ыңғайлы.

Aim: to study efficacy and tolerance of «Chondroxid®». «Chondroxid®» was given to 30 patients with osteoarthritis. A significant improvement of 83.2%, and 14.9% of sufficient improvement at patients was observed. «Chondroxid®» provides an effective and fast treatment of osteoarthritis, well tolerated and safe.

УДК 616.12-008.331.1:615.225.2
ЭФФЕКТИВНОСТЬ ЭБРАНТИЛА ПРИ ЛЕЧЕНИИ ГИПЕРТОНИЧЕСКИХ КРИЗОВ В КАРДИОЛОГИЧЕСКОМ ЦЕНТРЕ ЮКО
Г.М. Сейтжанова

Областной кардиологический центр, г. Шымкент

ТҮЙІН

Қан қысымының жазарылау кризіндегі эбрантилдің өсері. Эбрантил жаңа антигипертензивті препараты болып табылады, ол постсинаптикалық альфа -1- рецепторын тепсейді. Эбрантил серотониннің орталық рецепторына агонист болып танылады, сонау нәтижесінде антигипертонзивті жөне теріс хронотропты нәтиже береді. Эбрантилді қолданғаннаң кеінгі әсері жеткілікті және тез.

Ebrantil effectiveness in the treatment of hypertensive crises is reviewed. Ebrantil is a new antihypertensive drug that blocks postsynaptic alpha-1 receptors. Product has an additional central action of its activity. Ebrantil is an agonist for the central serotonin receptors, through which the drug has antihypertensive and negative inotropic effects. It descreases the blood pressure by reducing peripheral vascular resistance. The blood pressure reduction after application is adequate and quick.

УДК 615.33:616.24-002-085.281

КЛИНИЧЕСКАЯ ЭФФЕКТИВНОСТЬ ЦЕФДИМА ПРИ ВНЕБОЛЬНИЧНЫХ ПНЕВМОНИЯХ

С. Е. Тнымкулова

ГКП ИПВХ Областной медицинский центр, г. Кызылорда
ТҮЙІН

Тыныс мүшелері ауыратын 21 ауру тексеріліп, цефдиммен емделді. Қолданылған емнің 95% жағдайда ересектер арасында клиникалық тиімділігі анықталды.

This study involved 21 patients community-acquired pneumonia. Ceftazidime (Cefdim) demonstrated high clinical and bacteriological efficiency in treatment of patients with community-acquired pneumonia.

УДК 616. 12 - 008. 331: 616. 8 – 085. 2
ОПЫТ ПРИМЕНЕНИЯ ЭКВАТОРА У БОЛЬНЫХ АРТЕРИАЛЬНОЙ ГИПЕРТОНИЕЙ
О.К. Абиев

Областная клиническая больница, г. Шымкент
ТҮЙІН

Артериалды гипертония 2-ші дәреже, қауіп 3 бар наукастарда «Рихтер Гедеон» атты компанияның Экватор (құрама бекітілген лизиноприл 10 мг және амлодипин 5 мг) препаратының тиімділігі және төзімділігі тексеруінің 12 апталық нәтижесі келтірілген.Тәулік бойы препарат жоғарғы гипотензивті тиімділігін қамтамасыз ететінін көрсетті.

Results of 12-week study of efficiency and shipping of the fixed combination of lizinoprili 10 mg and amlodipini 5 mg — a preparation by company "Richter Gedeon" Equator — at 2nd degree sick of an arterial hypertension, with risk 3 are reviewed. It is shown that the preparation provides high hypotensive efficiency throughout days.

УДК: 616.12-008.331.1:575.853
ПРИМЕНЕНИЕ ФИКСИРОВАННОЙ КОМБИНАЦИИ АМЛОДИПИНА И ВАЛСАРТАНА В ЛЕЧЕНИИ БОЛЬНЫХ С АРТЕРИАЛЬНОЙ ГИПЕРТОНИЕЙ И СЕРДЕЧНОЙ НЕДОСТАТОЧНОСТЬЮ
О.К. Абиев

Областная клиническая больница, г. Шымкент
ТҮЙІН

Артериалды гипертония 2 дәреже, қауіп 3, жүрек жетіспеушілігі 2 ФК, орташа жасы 51,5±1,3 бар 30 науқас тексерілді. Науқастар Эксфорж® атты препараты сөткесіне 1 рет қабылдады. Артериалды гипертония мен жүрек жетіспеушілігі бар науқастарда Эксфорж® клиникалық, гемодинамикалық, функционалдық көрсеткіштеріне оң әсер етеді.

30 patients with an arterial hypertension of 2 degrees, risk 3, cardial of 2 functional class, middle age 51,5±1,3, have been investigated. Patients received Exforge® in a daily dose of 1 tablet. Exforge® gives positive impact on studied clinical, haemodynamic, functional indicators at patients with arterial hypertension and cardial.

УДК: 616. 72 – 002:616.8 – 085.2  

Гонартрозы бар iшек-қарын жолдарының патологиясiмен қосарланып жүретiн 50 науқас тексерілді. Барлық науқастар Ревмоксикам атты препаратты сөткiсiне 7,5 мг қабылдады. Терапияның ұзақтығы 2 ай. Ауырсыну синдромы визуалды-аналогты шкала бойынша бағаланды. Сонымен бiрге жағымсыз құбылыстар және терапияның қауiпсiздiгi бағаланды. Остеоартрозы бар науқастарға симптоматикалық ем ретiнде Ревмоксикам қолданылғандағы өткiзiлген зерттеу нәтижелерi препараттың тиiмдi және қауiпсiз екендігін көрсеттi.

50 patients suffering from gonarthrosis with the accompanying pathology of a gastroenteric path have been examined. All patients received Revmoksikam in a dose of 7,5 mg a day. Duration of therapy was 2 months. The painful syndrome was estimated on a visually-analog scale. And also the undesirable phenomena and the general shipping of therapy were estimated. Results of the conducted research allow to ascertain good efficiency and shipping of Revmoksikam as symptomatic treatment of patients with osteoarthritis.

УДК: 616. 546 - 08

ОПЫТ ПРИМЕНЕНИЯ ХОНДРОИТИНА СУЛЬФАТА ПРИ БОЛИ В НИЖНЕЙ ЧАСТИ СПИНЫ
А.Е. Туртаева, О.К. Абиев, Р.Н. Кенжеханова, Г.И. Оразбаева, Ж.Т. Аширова

Южно-Казахстанская государственная фармацевтическая академия, г. Шымкент

Областная клиническая больница, г. Шымкент
ТҮЙІН

Арқадағы ауырсынуы бар 6 ай бойы тәулігіне 1000 мг Хондроитин сульфатты қабылдаған 93% науқастарда қауіпсіздік және 73,3%-да тиімділікті көрсетті. Хондроитин сульфат арқаның төменгі бөлігінде ауырсыну синдромының көрсеткіштерін дәйекті түрде азайтады, бұл науқастардың қозғалыс және әлеуметтік белсенділігінің қалпына келетінін көрсетеді.

Chondroitin sulfate at a daily dose of 1000 mg for 6 months is well tolerated in 93% of patients and efficiency for 73,3% of patients with low back pain. The drug significantly reduces the rates of pain with pain in the lower back, accompanied by the restoration of motor and social activity of patients.

УДК 616.72 – 002:616. 8 – 085. 2

Остеоартрозы бар 30 науқаста Структум препаратаның клиникалық тиімділігі зертелді. Тағы 30 науқас диклофенак қабылдады. 6 ай бойы 1000 мг тәулігіне Структумды қабылдағанда аурудың симптомдарына оң әсер етеді, ауырсыну интенсивтілігін зақымдалған буындардың функционалдық қабілетін және аурудың озықтықтығын төмендетеді.

We investigated the clinical efficacy of the preparation structum in 30 patients with osteoarthritis. Other 30 patients received diclofenac. It was oted that the intabe of structum 1000 mg per day for 6 months has a positive effect on symptoms, reduces pain intensity and improves the functional capacity of the affected joints and slows the progression of the disease.

УДК 616.72:616.12-008.331.1:615.276
ПРИМЕНЕНИЕ МОВАЛИСА У БОЛЬНЫХ С ОСТЕОАРТРОЗОМ И СОПУТСТВУЮЩЕЙ АРТЕРИАЛЬНОЙ ГИПЕРТОНИЕЙ
Г.И. Оразбай

Областная клиническая больница, г. Шымкент
ТҮЙІН

Тағайындалған БСҚҚП-ға байланысты, остеоартрозы бар науқастар 2 топқа бөлінді. Мовалисті 7,5 мг/сөт қабылдаған 30 науқас 1-ші топты құрады. Ал 2-ші топтағы 30 науқас диклофенак 100 мг/сөт қабылдаған. Лекен индексінің динамикасы және ауырсынудың айқындылығы визуалды-аналогты шкала бойынша, БСҚҚП-дың тиімділігі мен төзімділігі 7 және 14 күннен кейін бағаланған. Зерттеу барысында қабылданған мовалис пен диклофенактың әсерінен АҚҚ динамикасы бағаланған. Жүргізілген зерттеу нәтижесінде мовалис айқын анальгетикалық әсеріне және төзімділігіне ие, АҚҚ деңгейіне және жүргізілген гипотензиялы емге ықпалы кем екендігі белгілі болды.

Depending on an appointed nonsteroid anti-inflammatory preparation patients with osteoarthrosis have been divided into 2 groups. 1 group accepting Movalis in a dose of 7,5 mg/days, was presented by 30 patients. 2 group receiving Diclofenac in a dose of 100 mg/days, included 30 patients. Efficiency and of therapy were estimated by nonsteroid anti-inflammatory preparations in 7 and 14 days, on dynamics of an index of Lekena, expressiveness of a pain on a visually-analog scale. During research dynamics of arterial pressure against treatment Movalis and Diclofenac was estimated. As a result of the conducted research it is noticed that Movalis possesses expressed antianginals action and the best shipping, smaller influence on level of arterial pressure and hypotensive therapy.

УДК 616.12-004.5:615.272.4

52-74 жас аралығындағы тұрақсыз стенокардиясы бар 25 науқас тексерілді. Барлық науқастарға 20-40 мг симвастатин тағайындалған. Гиполипидемиялық емнің нәтижесінде ишемиялық шабуылдардың жиілігі, қабылданатын жүрек қыспасына қарсы дәрінің дозасы төмендейді, физикалық күштемеге толерантылығы жоғарылайды, жалпы холестерин төмендейді.

25 patients with unstable stenocardia at the age of 52-74 were included into the reearch. 20-40 mg. of simvastin was appoint to all patients. At the results of hypopolipidemic treatment it reduces to decrement of ischemic attacks rate, to decrement of a dose of taking antianginal preparations, increasing of tolerance to physical stress, general descreasing of cholesteral.

УДК 616.831-001.31/.35-009.17:615.03

Тиiмдiлiк алқыну синдромының редукциясында өткерген бас сүйек-ми жарақаттарының емделушiлерiнiң пирацетамның курсi бар салыстыруында жаяу жол салды. 15-18 жылдар жас шамасы. Нәтижелер 1-шi - 7-шi - 14-шi - 30 күндерге бағаланды. үйреншiктi ноотроп терапияға қарағанда Фенотропил көп алқыну синдромының емдеуiнде және вегетативтi дисфункциялар бас сүйек-ми жарақаты зардаптарында тиiмдi.

The effectiveness in reducing Fenotropil asthenic syndrome in patients undergoing TBI in comparison with the rate of piracetam. At the of 15-18. The results were evaluated at 1 -, 7 -, 14 -, 30 days. Fenotropil is more effective than the standard nootropic therapy in the treatment of asthenic syndrome and autonomic dysfunction in traumatic brain injury consequences.

УДК 616.83-899:615.03-053.2

14 жылдарға 2 жылдар әр түрлi деңгейдiң сөйлеу дамытуын тоқтауды емдеудегi қышқылдың гопантеновойы препарат тиiмдiлiктiң стационары шарттарындағы зерттеуi балалар, 45 емделушiлерде. Препарат 2-6 айдан жасына қарай және дененiң массасы, курс Бұдан әрi мөлшерледi емдеудiң нәтижелерiн есепке алынды.

A study in hospital efficiency product gopantenovoy acid in the treatment of various levels of mental retardation in children, 45 patients from 2 years to 14 years. The drug is dosed according to age and body mass, the rate of 2-6 months. Next, take into account the results of treatment.

УДК. 616. 27- 002. 245-05