ОҚу -әдістемелік кешені оқУ-Әдістемелік материалдар семей

Дәріс сабақтарының мазмұны:

1. 
   Статистика түсінігі.
   
2. 
   Статистикалық ғылымның құрылымы
   

Біріншірет үкімет құрылымында қолдалынған 1749 жылы неміс ғалымы .Г Аханвальмен кейінен кітап жазған .

Қазір 3мағынада қолдалынады

1.Адамдардын нақты мір саласында,мәліметерді жинау ,өңдеу, және сұрыптау ,әлеуметтік экономикалық дамуына сипаттама беру.

2.Нұсқау мен әдістемелерді теория жүзінде негіздеп практика жүзінде қолдану.

3.Статистикаларды мәлметтерді өнеркәсп, ұйымдар, экономика саласында есеп беруге қолдалынады.

Статистикалық ерекшелігі – мәліметтер сандық формада ,статистердің сөзмен цифрлар тілі .

Статистердің мақсаты цифрлар арқылы мәліметтерд сараптау және өндеу.

Мәлеметтердің пайда болуына байланысты статистика өмірге қажет бола бастады , яғни жердің көлемі ,халықтың саны ,оның құрал жабдықтарымен қамтамасыз етілуін есепке алу үшін .т.б.

Статистика ғылым ретінде 17 ғасырдың орта шенінде 2 бағыт бойынша дамыды.

1.Жазбаша неміс ғалымдары.Конринг, Ахянвель

2.Матиматикалық. В.Ангмен, У.Петти ,Ф .Гальтман ,Р.Фишнр.

1-ші кітап К.Ф.Герман Статистиканың жалпы теориясы. 1809 жылы.

Вопросы для самоконтроля:

1. Объясните сущность статистики в своем понимании.

2. Какова структура статистической науки?

3. Какие области применения статистической науки вы знаете?
Рекомендуемая литература:

1 Викторов П.И. Методика и организация зоотехнических опытов, М., ВО «Агропромиздат», 1991, 110 с.

2 Овсянников А.И. Основы опытного дела в животноводстве, М. «Колос», 1976, 302 с.

3 Джаманов А.Х. Основы учебно-исследовательской работы студентов.А.,1989,190с.

1. Статистика туралы түсінік.

2. Графикалық статистика

3. Статистикалық методология

Статистикалық график- берілген сандық көрсеткіштердің мазмұның геометриялық сызықтар ,нүктелер және фигуралар арқылы бинелеу немесе географиялық картосхемалар арқылы көрнекті түрде кескіндеу үшін салынған сурет.

Статистикада графикалық әдісті қолдану дегеніміз- сол берілген мәліметтерді түсінікті қолайлы және сызықты түрде дұрыс көрсете білу.

Статистикалық жұмыс барысында кестелік әдістіқолдана білу өте қажет.Себебі бұл әдіс берілген мәліметтерді тез оқуға әрі жылдамқортынды жасауға толық мүмкіншілік туады.

Статистикалық графикалық әдістің қолдалына басталуы шамамен, бұдан 200 жылдай уақыт бұрын болған .Оның алғашқы қолдалынуың Англия экономисті У. Плейфейрдің 1786- жылы шығарған комерциялық және саяси атылас атты еңбегінең көруге болады . Бұл кітапты бірінші рет статистикалық сызықтар көрсеткіштер ,секторлы және бағаналы диаграммалар арқылы көрнекті түрде бинеленген.

Статистикалық графикалық әдістің қолдалынуын бірінші рет халықаралық конгрестерде талқыланған .Мысалы 1872- жылы.Петербургте болған статистиктердің халықаралық 8 конгресінде неміс статистигі Швабеннің Графиктік бейнелеу теориясы атты баяндамасында , статистиканың тарихында бірнеше графикалық әдіс турасында әңгіме болды , кейін орыс тілінде аударылып торықтырылды.

Негізгі талаптары:

1Графиктің құрлымы мәләметтер айқын шындықты бинелеу керек.

2Графиктін құрлымы назар аударарлықтай көрнекті ,түсінікті болуы және жеңіл оқылуы тиіс.

3 Графиктегі көрсетілген көрсеткіштердің мазмұна байланысты оның толықтай аты, орны,уақыты, мерзімі және шартты белгілері көрсетілуі тиіс.

Графиктін негізгі элементері:

1.Графиктін негізі –геометриялық белгілер ,яғни нүктелердің ,сызықтардың, фигуралардын көмегімен бинеленген статистикалық шама жиынтығы

2. Графиктін өрісі – бұл оның кңістіктегі бинесімен белгілері орналаласатын орны.

3.Кеңістік бағыты- яғни геометриялық белгілердің графиктік әдісі бойынша орналасуын анықтау.

4.Маштабтын бағыты яғни осы белгілердің сандық өлшем бірліктерінің мөлшерін анықтау.

Нүктелі графика деп –график негізін нүкте ретінде ,ал сызықтық график деп –сызықтар қолдалынуына байланысты болатың , жол-жолды,төрт бұрышты шеңбер тәріздес бейнеленгенді айтады.

Статистикалық графикалық әдіс төмендегі куелтірілген мәселелерді шешу үшін қолдалынады:

1.Статистикалық көрсеткіштерді салыстыру:

2.Зертелген көрсеткіштнрдің жыиынтықтың құрамымен құрлымын сипаттау:

3.Уақыт мерзіміне байланысты құбылыстағы болған өзгерістердің өсінкілігін бақылау:

4.Құбылыстардын өзара байланыстылығын білу :

5.Кеңістікте орналасуын және тараптылық дәрежесін анықтау үшін :

Диаграмма .Графикалық әдіс ішіндегі ең жиі және көп тараған түрі .Диаграмма грек сөзі, бейне сурет, сызба.

Диаграмма құру үшін сызықтар .ал кейде геометриялық фигуралар жүйесі арқылы бейнелейтін сызық .

Диаграмма- бағаналық ,сызықтық , шаршылы, шеңберлі, секторлы, фигуралы және атты болып бөлінеді.

Құрлымдық диаграмма –статистикалық жиынтықтардын құрамын салыстыру үшін қолдалынады.Құрлымын салыстырмалы көрсеткіштер жалпы жиынтықтын және бөлшектердін үлесін , яғни олның бірнеше бөліктерге бөлінуін көрсетеміз.

Шеңберлік диаграма- негізгі берілген біркелкі нақты шамма өзара қарым-қатынасың шеңбер көлемі арқылы бейнелеудің шеңберлі диаграма дейміз

Секторлық диаграмма –мұнда берілген мәліметер шеңбер арқылы көрсетіледі жеке бөліктер үлесінде көрсетіледі.

Сызықтық диаграма – диаграмма ішіндегі ең жиі кездесетін –сызықтың диаграмма.

Картограмма деп-, немесе статистикалық карто деп кестеде көрсетілген көрсеткіштер жиынтығын көрнекті түрде әртүрлі белгілер арқылы бейнелеуді, яғни экономикалық бірліктерді бойынша құбылыстарды ,процестерді өзгерістерді , түрлі –түсті бояулармен көрсету.

Нүктелі картограмма –бұл екінші түрі және графикалық әдіс жиі қолдалынады .Картограмма географиялық контурлы картаға әртүрлі белгілер арқылы диагараммалар түсіру деген ұғымды білдіреді.

Түсірілген белгілерге байланычсты картодйаграммалар ,бағаналы, тікбұрышты, шашылы және шеңберлі болып төртке бөлінеді .
Қолдалынған әдебиеттер.

1Ырғызбек Әміреұлы статистиканын жалпы теориясы Алматы Экономика 1998 ж

2Статистика Москва 2000

3 Общая теория статистики Громыков Москва 2000

4 Общая теория статистики Приор 2000
Өзіндік бақылау сұрақтары:

1.Статистикалық графикке анықтама бер?

2.Статистикалық методологияға түсініктеме бер?
Ұсынылған әдебиет:

1 Викторов П.И. Методика и организация зоотехнических опытов, М., ВО «Агропромиздат», 1991, 110 с.

2 Овсянников А.И. Основы опытного дела в животноводстве, М. «Колос», 1976, 302 с.

3 Джаманов А.Х. Основы учебно-исследовательской работы студентов.А.,1989,190с.

1. Реферат- туралы түсінік.

2. Реферат құрылымы.
1. Реферат (от лат. refero - «баяндаймын») - ғылыми проблемалар (жағдай) мен ғылыми конференциялардың қорытындысы жөніндегі мәліметтер мен қандай да бір кітаптардың қысқаша түріндегі жазбаша немесе ауызша мазмұны.

ЖОО рефератының көлемі 20 беттен тұрады.

Рефератты жазу үшін:

Тақырыпты таңдау. Ол қызықты және өзекті болуы қажет

Ең бірінші осы тақырып бойынша әдебиет іздейміз және қазіргі заманғы әдебиеттерді қолдануға тырысамыз.

Рефераттың негізгі бөлімінің жоспарын сызып қоямыз.

Негізгі бөлімін жазғаннан кейін кіріспені жазамыз, өйткені рефераттың міндеттері сәл өзгеруі мүмкін және кіріспені өзгертуге тура келеді.Алғашқы жазылғанды оқытушыға көрсетеміз.

Аяқталған жұмысты шығарып, қысқаша баяндама жасаймыз (5-7 мин), ол рефератты қорғау кезінде қажет

КІРІСПЕ. Тақырыпты таңдауды негіздеу, оның өзектілігі.жұмыстың мақсаты мен міндеттері Қолданылған әдебиетке қысқаша шолу жасау.

НЕГІЗГІ БӨЛІМ . тақырыпты ашу, әрбір бөлімінң соңында қорытында жасау

Қорытынды. Келелі мәселені шешуде өзінің көзқарасы

Сыртқы парақ оқу орнының стандарттары бойынша жасалады, келесі мәліметтерді құрайды:

ЖОО атауы

Факультет және кафедра атауы

Реферат атауы

Орындаушының фамилиясы и тобы

Тексерушінің фамилиясы және ғылыми дәрежесі

Сыртқы парақ бірінші болып саналады, бірақ бетке номер қойылмайды.

МАЗМҰНЫ – беттің номерленген белгілерінің мазмұны.

Мазмұны бірінші бет болып саналады

Жұмыс мәтіні (кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды).

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ – толық бибилиографиялық мәліметтері көрсетілген тізім.

1. «Реферат» термині нені білдіреді?

2. Реферат қандай пунктерден құралады?

3. Реферат қалай безендіріледі?

1. Джаманов А.Х. Основы учебно-исследовательской работы студентов.А.,1989,190с

Дәріс сабақтарының мазмұны:

1. Мақсаты, дипломдық жұмыстың міндеттері

2. Дипломдық жұмысты орындауға дайындық

3. дипломдық жұмыстың құрылымы және талаптары

1.1 Дипломдық жұмыс түлектің квалификационды жұмысы болып табылады, оның жалпы теориялық және профессиональді дәрежесінің дайындығын көрсетеді. Орындалу дәрежесі және мемлекеттік емтихан нәтижесі бойынша комиссия түлекке сәйкес квалификация мен дипломды беру (өте жақсы, жақсы, бакалавр) тағайындайды.

1.2 Дипломдық жұмыстың жазылу мақсаты – білім стандарт талаптарына сәйкесінше түлектердің дайындық дәрежесін көрсету және мамандықтың квалификационды мінездемесі, ол сәйкесінше квалификацияны тағайындау және дипломды беру қызметін атқарады.

1.3 Дипломдық жұмыстың жазылу мақсатқа жету үшін студент-түлек міндетті:

- заңдылықтарды және нормативтік актілерді, қазіргі әдебиет және шет ел авторларын , оның формаларын, бағыттарын,факторларын т.б. меңгеру;

- жинау, жалпылау және нақты шаруашылықтың мәліметтерін сараптама жасау немесе зерттеу обьектісі болатын басқа субьект экономикасы, тенденцияны анықтау үшін және процестің немесе құбылыстың даму заңдылықтарын оқу ;

1.4 Дипломдық жұмыстың мазмұны және қорғау кезінде қарастырады:

- білім дәрежесі, түлектің мамандық бойынша білімі;

- білім аймағына сәйкес әдебиет көздерін жалпылау;

- ғылыми зерттеуді өзі жүргізу қабілеті, жүйелеу және мәліметтерді жалпылау;

- қорытынды жасау, тәжірибелік рекомендация және дипломдық зерттеу нәтижелері бойынша басқару шешімі.

1.5 Дипломдық жұмыс келесі талаптарға:

- келелі мәселелерді қарастыру;

- ғылыми зерттеу элементтерін және өзекті тақырыптарды орындау;

- нақты құрылымға жауап беру

- экономикалық-математикалық әдістерді және модельдерді қолдану арқылы орындау;

- нақты аргументтерді келтіру, кестелерді,графиктерді,схемаларды қолдану;

- рекомендациямен және дәлелденген қорытынды арқылы аяқталады.

 

2 Дипломдық жұмысты орындауғы дайындық

 2.1 Дипломдық жұмысты орындауға дайындық келесі этаптардан тұрады:

- тақырып таңдау;

- дипломдық жұмысты осы тақырып бойынша орындауға рұқсат алу үшін өтініш жазу;

- дипломдық жұмысты орындауға тапсырма құру.

2.2 Дипломдық жұмысты орындауда тақырыпты таңдау жауапты кезең болып табылады. Дипломдық жұмыс тақырыбы келесі талаптарды қанағанттандыру керек:

- мамандыққа сәйкес болуы;

- өзекті болуы;

- технология, техника, ғылымның перспективті дамуы және қазіргі жағдайға сәйкес болу керек;

- шаруашылыққа, ұйымға қызығушылық туғызу керек.

2.3 Дипломдық жұмыс тақырыбын таңдау кезінде ескеру қажет:

- өңдеу дәрежесін және әдебиетте зерттелетін келелі мәселелердің жариялылығы;

- дипломдық жұмыстарды орындауға қажетті мәліметтерді алу мүмкіндіктері;

- қызығушылық және қажеттілік;

- студенттің қабілеттілігі, оның теориялық және практикалық дайындығы.

2.4 Дипломдық жұмыстың тақырыбы кафедрада өңделеді және факультет Советінде бекітіледі. Студент өзінің дипломдық жұмысының тақырыбын ұсынуға мүмкіндігі бар.

2.5 Студент дипломдық зерттеу тақырыбын таңдағаннан кейін кафедраның меңгерушісі атына өтініш жазады. Студенттің тақырыбы және ғылыми жетекшісі бекітіледі.

2.6 Күндізгі оқу бөлімінің студенттеріне дипломдық жұмыстың тақырыбын өндірістік тәжірибеге дейін бекіту қажет.

2.7 Дипломдық жұмыстың жетекшілері студенттің келісімімен университеттің профессорлық-оқытушылық құрамынан , сонымен қатар ғылыми қызметкерлер және университеттің жоғары квалификациялы мамандары тағайындалады.

2.8 Дипломдық жұмыстың жетекшілері міндетті:

- студентпен бірге дипломдық жұмысқа тапсырма беру және құру;

- дипломдық жұмысты орындауда календарлық жоспар-графигін жасауға студентке көмектесу;

- студентке қажетті негізгі әдебиеттерді мүмкіндігінше ұсыну;

- жоспар-графикке сәйкес консультация жүргізу;

- жұмыстың орындалуын қадағалау және сапалы,уақытында орындалуына жауапкершілікпен қарау;

- дипломдық жұмысты тексеру,ескертулер жасау және жетіспеушіліктерін айту;

- дипломдық жұмысқа пікір жазу;

- дипломдық жұмысты қорғау кезінде .

 

3 Дипломдық жұмыстың құрылымы және оның элементтеріне талаптары

3.1 Дипломдық жұмысқа кіреді: а) сыртқы парақ; б) дипломдық жұмысқа тапсырма; в) реферат; г) мазмұны; д) кіріспе; е) негізгі бөлім; ж) қорытынды; з) қолданылған әдебиеттер тізімі; и) қосымша.

3.2 Сыртқы парақ дипломдық жұмыстың бірінші беті болады және қосымша А бойынша жасалады. Сыртқы парақ жалпы дипломдық жұмыстың нумерациясына кіреді.

3.3. Дипломдық жұмысытң тапсырмасы қосымша Б типтік бланкіде жасалады, бітіруші қол қояды, жетекші және кафедра меңгерушісімен бекітіледі.

3.4 Реферат 2 тілде орындаладыв: орысша және ағылшынша. Ол құралады: а) жұмыс көлемі (беті), количестве иллюстрация саны (суреттер), кесте, қосымша, қолданылған әдебиет; б) перчень ключевых словтізімі ; в) реферат мәтіні.

3.4.1 Ключевой сөз 5 тен 15-ке дейін болуы

3.4.2 Реферат мәтінінің оптимальді көлемі 1500-2000 баспа таңбалары ( 1 беті) Жұмыс мақсаты, әдісі немесе жұмысты өткізу әдістемесі, алынған нәтиже және оның жаңалығы , енгізу дәрежесі және ұсыныстар, техникалық-экономикалық және әлеуметтік жұмыстың мәні, дипломдық жұмыстың нәтижесі және оның өзіндік орындалуы болуы қажет.

3.4.3 Беттің номерлері «ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСҚА ТАПСЫРМАДА» және «РЕФЕРАТ» қойылмайды, жалпы беттің номерациясына «РЕФЕРАТ» қана кіреді.

3.5 Мазмұнында дипломдық жұмыстың барлық басы көрсетіледі (Қосымша Г): кіріспе, номерлер және бөлім басы , бөлімшелер, қорытынды, қолданылған әдебиеттер тізімі және бет номері көрсетілген қосымша.

3.5.1 Мазмұндағы барлық бастары (бiрiншi-тiркеу қағазы) кiшi әрiптермен жазады.

3.5.2 Беттің төменгі бөлігінің ортасына таман араб санымен «б» әрпінсіз номер қойылады.номері

3.5.3 «Мазмұны» деген сөзді басына бас әріптермен жазылады.

3.6 Кіріспеде таңдалған тақырыптың мәні және жұмыста қаралатын келелі мәселелері, өзектілігі, зерттеу мақсаты мен маіндеттері, зерттеу обьектісінің экономикалық қысқаша мінездемесі беріледі.

3.7 Дипломдық жұмыстың негізгі бөлімі 3 бөлімді құрайды, олар әрқайсысы 2 ден төмен емес бөлімшелерден тұрады.

3.7.1 Бірінші бөлім теориялық-методологиялық мінездемені құрайды. Бұл келелі мәселелерді оқудағы теориялық және методологиялық бөлім болып саналады

3.7.2 Екінші бөлім аналитикалық мінездемені құрайды. Онда зерттеу обьектісінің техникалық-экономикалық мінездемесі беріледі, онда әртүрлі әдістерді қолдану арқылы терең сараптама жүргізіледі.

3.7.3 Үшінші бөлімде нақты ұсыныстар негізделеді және өңделеді, сонымен қатар оның бағыттары және зерттелетін мәселенің шешу жолдары

3.8 Дипломдық жұмыс бойынша қорытынды нәтижесін жасау. Қорытында және ұсыныстар нақты, дәлелденген болуы тиіс.

3.9 Қорытындыдан кейін қолданылған әдебиеттер тізімі орналастырылады.

3.10 Қосымша мазмұны бойынша әртүрлі мысалы аралық есептер, әдістер,акт енгізу, алгоритм сипаттау және бағдарламар және т.б. Форма бойынша олар мәтін, кесте, иллюстрация (графиктер, схемалар, диаграммалар,сызбалар т.б)

3.11 Дипломдық жұмыстың көлемі – қол жазба мәтінмен 100 немесе баспа мәтіні 70-80 бет, 1,5 аралықта болуы тиіс.

3.12 Дипломдық жұмыс қатты тыста болуы қажет

1. Дипломдық жұмыстың міндеттері мен негізгі мақсаттары ?

2. Дипломдық жұмысты орындау қандай пунктерден тұрады?

3. Дипломдық жұмысқа қандай бөлімдер кіреді?

4. дипломдық жұмыстарды орындауда қанадай талаптарды білесіз?

СРО Муратбековой

Жоспар:

1 Жалпы ережелер

2 Диплом жұмысының тақырыбын таңдау және бекіту

3 Дипломдық жобаларды ұйымдастыру

4 Диплом жұмысын орындау

5Диплом жұмысын рецензиялау

6 Диплом жұмысын қорғау

Дипломдық жұмыс дегеніміз - бұл кез келген студенттің ғылыми- тәжіребиелік жұмысы, оны оқуды бітіру кезінде жасайсыз. оны қорғау кезінде өз біліміңіз бен деңгейіңізді ұққан біліміңізді ұштарлайсыз.

Диплом жұмысында студенттің арнайы дайындығы және фундаментальді

деңгейі, оның экономикалық ақпараттарға шолулар жасауы және талдауға

қабілеттілігі, есеп және аудиттің нақты аумағында өзекті тәжірибелік

міндеттерді шешу бойынша алынған дағдысының деңгейі байқалады.

Осы мақсатпен диплом жұмысында қолданыстағы заңды, нормативті,

әдістемелік және нұсқаулық материалдарды, маңызды әдеби көздерді,

компьютерлік технология, сонымен қатар қажетті ақпараттарды қолдану және

таңдай білуі талап етіледі. Сондықтан да диплом жұмысын дайындау бірнеше

кезеңнен тұрады:

– тақырыпты таңдау және оның өзектілігін дәлелдеу;

– библиография құру, диплом жұмысының тақырыбына қатысты, заңды

актілермен, нормативтік құжаттармен және басқа да көздермен танысу;

– статистикалық органдардан, мемлекеттік қаржылық органдардан, жеке

меншіктің әр түрлі нысанындағы кәсіпорындардан, нарықтық құрылымдардан,

қаржы-несиелік және басқа да ұйымдардан факт жүзіндегі материалдарды 5

жинау;

– қаржылық, математика-статистикалық экономикалық және

өңдеу және талдау;

– қорытындыны құрастыру және ұсыныстар жасау;

– бекітілген талаптарға сай диплом жұмысын рәсімдеу.

Студенттің дайындығының жалпы деңгейі Мемлекеттік аттестациялық

комиссия алдында диплом жұмысын қорғау процесінде бағаланады.

Қорытынды мемлекеттік аттестацияны табысты тапсырған жағдайда

бітірушіге сәйкес біліктілік және қаржы бакалавры академиялық дәрежесі

тағайындалады және жоғарғы білімі туралы мемлекеттік диплом беріледі.

Ұсынылып отырған әдістемелік нұсқаулар студенттерді біліктілік

жұмысын жазуға және қорғауға көмекке шақырады. Ол студент-диплом

жазушының диплом жұмысының тақырыбын таңдау тәртібін анықтайды,

диплом жұмысының мазмұны мен рәсімделуіне, оны дайындау кезектілігіне,

құрылымына қойылатын барлық талаптарды бекітеді.

Әдістемелік нұсқауда ғылыми жетекші және ғылыми кеңесші тұрғысынан

студент-диплом жазушыға тақырып таңдауда, оның жұмысының барлық

кезеңінде жұмысы үшін бақылауды ұйымдастыру және көмек көрсету жүйесі

бейнеленген, рецензиялау және диплом жұмысын қорғау тәртібі анықталған. 6

мақсаты және мазмұны болып мамандық профильі бойынша кейбір өзекті

міндеттер мен сұрақтарды теория тұрғысынан, сол сияқты қолданбалы

симпатта жасау және зерттеу, жан жақты талдау болып табылады.

Диплом жұмысын орындау мақсаты болып:

1) мамандық бойынша теориялық білім және тәжіртибелік дағдыны

кеңейту және жүйелеу, бекіту және ғылыми, техникалық, экономикалық және

өндірістік міндеттерді шешу кезінде оларды қолдану;

2) жеке жұмысты жүргізу дағдысын алу және жасалынатын поблемалар

және сұрақтарды шешу кезінде эксперемент жасау және ғылыми зерттеу

әдістемесін меңгере білу;

3) қазіргі өндіріс, ғылым, техника, мәдениет, сонымен қатар оның кәсіптік

компетенциясы жағдайында жеке жұмыс істеуге студенттің дайындыңын

тексеру.

тәмәмдәушы кезең болып табылады. Оның табысты өтуі 050508 – Есеп және

аудит мамандығы бойынша студенттерге қаржы бакалавры академиялық

дәрежесін және біліктілігін тағайындаудың қажеті жағдайы болып табылады.

Мамандарды дайындау процесінде дипломдық жобалаудың мәні мен ең

басты ролі осымен, сонымен қатар оны жүргізуге қойылатын талаптармен

анықталады.

Дипломдық жобалаудың мақсатты белгіленуі болып мамандықтың

алатын орнын, болашақ кәсіптік қызметтің объектілері және түрлерін

бейнелейтін кәсіптік білім берудің сапасын кешенді бағалу және Мемлекеттік

жалпыға міндетті білім беру стандарты (МЖМБС) талаптарына сәйкес

бітірушінің біліктілік деңгейін тексеру табылады. Сонымен бірге, дипломдық

жобалау білім беру процесінің кезеңі болып табылады, өткен оқу кезеңдерінде

алынған білімдері мен дағдыларын, білімін дамыту және бекіту, толықтыру

мақсатын көздейді. Бұдан өзге, диплом жұмысы студенттің дербестігінің

жоғарғы дәрежесін көретеді, өзін өзі өткізуі және творчествалық өзін бейнелеуі

үшін тамаша мүмкіндікті білдіреді. Жеке тұлғаның осындай сапасын құрау

және дамыту, креативті (салиқалы, инновациялық) ойлау типі білім берудің

қазіргі тұжырымының негізін құрады.

Толығымен білім берудің жалпы мақсаттарының жетістігіне және жеке

алғанда жоғарғы кәсіптік білім берудің мақсаттарына сүйене отырып,

дипломдық жобалаудың өзінің негізгі қызметімен – қорытынды бақылау және

білім беру жүйесінің сапасын бағалаумен байланысты арнайы ерекшеліктері

болады. Бұл кезде студент-диплом жазушылар және олардың жетекшілері

студенттің кәсіптік дайындығының деңгейі және диплом жұмысын орындау

және қорғау бағасы жүргізілетін, негізгі талаптар мен көрсеткіштерді ескеруі

қажет.

Интегралды түрде бұл негізгі көрсеткіштер төмендегілерге саяды:

міндеттердің ең рационалды нұсқаларын таңдау және логикалық ойлау;

– тақырыпты нақты құрастыру және оның өзектілігінің дәрежесін

бағалау;

– алдыға қойылған міндеттердің шешімінің таңдалған әдісін дәлелдеу;

– көздермен және әдебиеттермен және басқа да ақпараттық-анықтамалық

материалдармен дербес жұмыс жасау;

– олардың теориялық талдауын жасау;

– қажетті фактілерді, сандық мәлметтерді және басқа да мәлметтерді

таңдау, оларды түсіндіру және талдау, сонымен қатар оларды сызба немесе

басқа да суреттер нысанында көрсету;

– дәлелденген қорытындылар жасау, жұмысытың ғылыми нәтижесін

құрастыру және тәжірибелік ұсыныстар жасау;

– әдеби тілмен өз ойын сауатты түрде жеткізу, жұмысты дұрыс рәсімдеу

керек;

– қазіргі ақпараттық және коммуникациялық технологияларды қолдану

Мамандандырылған жұмыстардың үлгі ретіндегі тақырыптар шығарушы

кафедрамен жасалып және жеке құжат түрінде көрсетіледі және жыл сайын

30% - ы жаңартылып отырады, тақырыптар «Есеп және аудит»

мамандықтарына сай келуі қажет.

Диплом жұмысының тақырыбы мамандық дайындау профиліне және

мамандыққа сәйкес болуы керек, өзекті болуы керек, алатын мамандығына

сәйкес экономикалық ғылымдарды дамыту келешегіне және қазіргі жағдайына

сәйкес болуы керек, сонымен қатар экономиканың нақты міндеттері мен

проблемаларын да ескеруі керек.

Диплом жұмысының тақырыбының құрылуы экономика салалары және

әр түрлі сфералар ұйымдарының және кәсіпорын қызметтерінің тиімділігін

жоғарлатуға көмегін тигізетін, нақты тәжірибелік шешімді көздеуі керек, анық

көрініс табуы керек.

Диплом жұмысының тақырыбын құрастыру кезінде ғылыми ізденістің

бағытын және әдістерін, зерттеу объектісін және пәнін, мақсаты мен

міндеттерін ескерген жөн. Міндеттері мен мақсатын құрастыру «зерттеу»,

«жетілдіру (даму)», «жобалау (жасау)», «талдау (бағалау)», «жоғарлату

(төмендеу)», «жақсарту» сөзінен басталуы керек және т.б. Мақсат пен

міндеттің аралас жүруіне рұқсат етіледі. Мысалы: «талдау және жетілдіру»,

«жобалау және бағалау».

«Қаржы, есеп және салық салу» кафедрасында диплом жұмысы

кәсіпорындар, ұйымдар, банктер, қаржылық және салықтық бақылау

органдары, аудиторлық және сақтандыру фирмалары, зейнетақы қорлары және

т.б. тапсырыстары бойынша орындалады. Бұл үшін тапсырыс бойынша

орындалатын диплом жұмысы кәсіпорындарының жетекшісі Д. Серікбаев

атындағы Шығыс-Қазақстан мемлекеттік техникалық университетінің мекен

жайына тапсырыс-хат жолдайды, үлгісі Б ҚОСЫМШАСЫНДА көрсетілген.

Диплом жұмысы үшін материалдар жинау және зерттеу базасы болып

тапсырыс бойынша орындалатын диплом жұмысы және студент өтетін

өндірістік (диплом алдындағы) іс-тәжірибе табылады. Міндетті жағдай студент

қорғайтын, мамандық және диплом жұмысының тақырыбы онымен шешілетін

міндеттердің сипатына сай келуі болып табылады.

Сырттай нысанда оқитын студент диплом жұмысының тақырыбын оның

өндірістік профильімен байланысты таңдап алынуы мүмкін, егер ол онымен

алатын мамандығына сәйкес болса.

Тақырыпты таңдау кезінде студент басқару процестерін жетілдіруде

ұйымның мұқтаждығына, арнайы әдебиеттердің болуына, атап айтқанда

статистикалық, мәлметтерді, бастапқы мәлметтерді алу мүмкіндігіне,

профессорлық-оқытушылық құрылымның ұсыныстарына, кафедраның ғылыми

мамандануына, сол немесе басқа да мәселеге өзінің қызығушылығына жүгінуі

керек.

желтоқсанына дейінгі мерзімде анықтамаған (тақырыпты және жетекшіні

бекіту бойынша өтініш жазбаған, сонымен қатар тапсырыс-хат тапсырмаған),

студенттердің диплом жұмысының тақырыптарын бұйрыққа қоспауға құқылы.

Бұл аталған оқу жылында қорғауға жіберілген студенттердің қатарынан

алынып тасталуға әкелуі мүмкін. 10