ОқУ-Әдістемелік қҰрал
жүктеу/скачать 1.54 Mb. Pdf көрінісі
|
| Н.Макиавелли адамгершіліксіздік
саясаттың негізгі болып саналатын «Мақсат амалдарды ақтайды» деген қағиданың авторы.Оны қолданудың салдары бүлдіруші жәнеқайғылы. Ол утопиялық «жарқын келешек» идеясының құрбаны болған миллиондардың ӛмірі ғана емес, сонымен бірге адамның тұлға ретінде адамгершілік тұрғыдан ӛзгеруі, еркіндік, индивидуалдық, меншік , т.б. қарапайым адами құндылықтардың шайылған екі жақты, тіпті үш жақты стандарттардың үстемдігі еді. Айта кету керек, саясатты адамгершілікті бағалаудан бӛлу амалдары, оны игілік пен жамандықтың арғы жағына қою амалдары, әдетте, адамгершілікке қарсы әрекеттерді ақтау үшін, немесе ең құрығанда, саясатты сыннан қорғау болып табылады. Саясаттың адамгершілік құндылықтарын ескермеушілігі оны құлықсыз қылады. Шынайы ӛмірде саясаттың адамгершіліксіздігі – кӛп тараған құбылыс. Бұл саясат пен моральды - игілік (мораль) және жамандықты (саясат) бітіспейтін жақтар етіп түсіндіруге негіз болады. Бұл олардың ара- қатынасын кӛрсететін үшінші кӛзқарас. Анархизм саясатты ең келеңсіз бағалайды. Саясат және оның негізгі атқарушысы – мемлекет, «тек қана күшпен, күшпен ғана ашық және жасырынған үстемдікке», деп жазды орыс анархизмінің атасы М.А.Бакунин. Жауыздық, деп жалғастырды ол, саясаттың ӛзінің табиғатында жатыр – ол билік. «Кім билікке ие болса, ӛзгермейтін әлеуметтік заңға сәйкес қалайда қоғамның қысым кӛрсетушісі және қанаушысы болады». Сонымен бірге билік оның иелерін ғана емес, онымен қатар оған бағынуға мәжбүр болғандарды да бұзады. Саясатты жалпы бағалауда анархизмге жақындау марксизм болады. Ол қанаушылық, таптар және әлеуметтік теңсіздіктердің, келеңсіздіктердің, күш кӛрсетудің болуы жағдайында саясат болмай қалмайды деп түсіндіреді. Бірақ та бұл келеңсіздіктерді пролетариатқа қанаушыларды құлатуға, олардың қарсылықтарын басуға және әлеуметтік теңдік,қоғамдық ӛзін-ӛзі басқару және тұлғаның еркіндігіне негізделген саяси емес коммунистік қоғам орнатуға пайдалану қажет. Саясаттың жағымсыз бағаларын либералдық ойшылдардан да табуға болады. Мысалы, орыстың белгілі философы Н.А.Бердяев былай деген: «Менде оны сыртқа шығаратын, адамзат тіршілігінің ең қатерлі түрі ретінде саясатқа жиіркеніштемін». Ол ылғи ӛтірікке негізделген. Саясат кӛп жағдайда адамдарды меңгеріп алатын, олардың қанын ішетін арамтамақ ӛсік, сондықтан ол жалған болып табылады». Саясат пен моральдің ара-қатынасына тӛртінші кӛзқарас – бұл жүктеу/скачать 1.54 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|