13.2. Магниттік электрлік приборлар Магнитоэлектрлік аспаптардың əрекет ету принципі магнитті
ағынның тұрақты магнит пен контур өрісінің токпен өзара
əрекеттесуіне негізделген. Бұл ретте туындайтын айналдырушы
момент жылжымайтын бөлікке қатысты жылжымалы бөлікті
бұрады (катушканы немесе тұрақты магнитті). Мұндай аспаптардың
механизмдері конструктивті түрде жылжымалы катушкамен немесе
жылжымалы тұрақты магнитпен орындалады.
Бір жақтаулы аспаптар Жылжымалы магниті бар магнитті
электрлік
құрылғылар
өлшемнің
үлкен
диапазонына,
(жылжымайтын магниті жəне жылжымалы катушкалаы бар
аспаптармен салыстырғанда),шағын габаритті өлшемдер жəне
төмен шығындарға ие. Бірақ та жоғары емес дəлдіктер мен
сезімталдық, сонымен қатар айналдырушы моменттің жылжымалы
бөліктің орын ауысу бұрышына тəуелділігі олардың қолданылуын
шектейді.
Жоғары сезімталдық пен дəлдік салдарынан жылжымалы
катушкалары бар (сыртқы магниті бар) бір жиекті аспаптар кейінен
таралымға ие болды. Осындай аспаптардың механизмі арасында
магнитті жұмсақ материалдан жасалған жылжымайтын білік
орналасқан 8 полюстік ұштықтары 7 бар тұрақты магниттен тұрады
(13.5-сурет) Магнит, полюстік ұштықтар жəне білік радиалды
магнит өрісін жасау үшін қажет. Білік жəне полюстік ұштықтар
арасындағы кеңістікте жіңішке сымнан жасалған, кейде алюминий
қаңқаға оралған тікбұрышты жылжымалы катушкалар 9
орналастырылған. Өлшенетін ток катушкаға екі спиральды серіппе
4 арқылы
234
3 б 13.5-Сурет. Магнитті электрлік аспап құрылғысының сұлбасы:
а - жылжымалы магниті бар; б- жылжымалы катушкасы бар; 1 - нұсқауыр; 2 -
