Пародонт аурулары. Түсінік, жүйесі, этиологиясы, патогенезі. Пародонт дегеніміз тісті қоршаған және оны альвеолада ұстап тұратын күрделі морфологиялық тіндер жиынтығы Пародонт тіндері: қызыл иек, периодонт, альвеола сүйегі, цемент Пародонт ауруларының жүйесі (Ереван,1983) - I. Гингивит: қызыл иек қабынуы
- Түрі: катаральды, гипертрофиялық, жаралы
- Ағымы: жедел, созылмалы, өршуі, ремиссия
- Жайылуы: жергілікті, жайылған
- II. Пародонтит
- Ауырлығы: жеңіл, орта, ауыр
- Ағымы: жедел, созылмалы, өршуі, ремиссия
- Жайылуы: жергілікті, жайылған
- III. Пародонтоз
- Ауырлығы: жеңіл, орта, ауыр
- Ағымы: созылмалы, ремиссия
- Жайылуы: жайылған
- IV. Пародонттың тіндер ыдыраумен сиппатталатын идиопатиялық аурулары (Папийон-Лефевр синдромы, Хенд-Крисчен-Шюллер және т.б.)
- V. Пародонтомалар (фиброматоз, эпулис, пародонтальды киста)
Этиологиясы - Микробты қақ (стрептококктар, актиномицеттер, фузобактериялар)
- Қызыл иектің механикалық, химиялық, физикалық қоздырғыштардан бұзылуы
Жергілікті себебтер Жергілікті себебтер - Сілекей дің қасиеттері
- Жақ сүйектердің аномалиясы мен деформациялары
- Сапасыз ортопедиялық конструкциялар, пломбалар
- Тістердің дұрыс орналаспауы
- Тағамдану
- Зиянды әдеттер
Жалпы себебтер - Эндокриндық дерт (қант диабеті, қалқанша бездің жетіспеушілігі)
- Нерв жүйесі және соматикалық аурулар
Пародонт ауруларындағы қабынудың патогенезі - Полиморфты-ядролы лейкоциттердің бұзылуы
- Қабыну медиаторлардың бөлінуі
- Микроциркуляцияның бқзылуы
- Қан тамырлар өткізгіштігінің жоғарлауы
- Жалқықтану және клеткалық шоғырлану
- Коллагенің ыдырауы
- Эпителийдің акантозға ұшырауы
- Тіс-қызыл иек байламының бұзылуы
Пародонт ауруы бар науқастарды жинақтылы тексерудің ерекшеліктері - Клиникалық әдістер: қарап тексеру
- Арнайы әдістер көмегімен тексеру: сынамалар, қызыл иек сұйықтығының цитологиясы
Тексеру әдістері - Негізгі – сұрап, қарап тексеру
- Қосымша – рентгенография, реография, эхоостеометрия, полярография
- Арнайы – эпителийдің, пародонт қан тамырларының жағдайын бағалайтын сынамалар, ауыз қуысының гигиенасын бағалайтын индекстер
Индекстер - I. Клиникалық
- 1.1. Ауыз қуысының гигиенасын бағалайтын индекстер
Тіс қақтарының тіс тасы қиыстырылған - 1.2. қабыну индекстер
- 1.3. сүйек бұзылу деңгейін бағалайтын индекстер
- 1.4. Қиыстырылған пародонтальды индекстер
2.1. CPITN 2.2. КПИ Грин-Вермиллион (Oral Hygiene Index-Simlified, Green-Vermillion, 1964) индексі - 16, 11, 26, 31 тістердің вестибулярлы және 46, 36 тістердің оралды беттерін йодқұрамдас ерітіндімен бояу
- Тістердің осы беттерінде тіс қағы (Debris-index) және тіс тасы(Calcius-index) индекстерін анықтап, балл арқылы білдіру
Тіс тасы (CI) индексі: - 0 - Тіс тасы (ТТ)жоқ
- 1 –Қызыл иек үсті тас тістің 1/3 бөлігінде;
- 2 – Қызыл иек үсті тас тістің 1/3 бөлігінен 2/3 дейін,қызыл иек асты ТТ байқалады
- 3 –Қызыл иек үсті тас тістің 2/3 бөлігінде орналасқан, тістің мойын бөлегін қоршап қызыл иек асты тіс тасы орналасқан
Пародонтальдық индекстер - Рассел
- Гроссман-Феди
- Құрастырылған периодонтальды
- Рассел индексі- гингивиттің деңгейін, пародонтальды қалталарды, тістің тұрақтылығын, сүйектің деструкциясын анықтайды
Пародонтальды қалтаны анықтау Рентгенологиялық зерттеу әдісі Рентгенологиялық зерттеу әдісі Рентген әдістің түрлері - Панорамды рентгенография
- Ортопантомография (зонограмма)
- Ауыз ішкі рентгенография
Қабыну-дистрофиялық процесс кезіндегі пародонт тіндерінде алғашқы пайда болатын өзгерістер : - Альвеола өсіндісінің кортикальді пластинкасының құрылысы өзгерген
- Остеопороз ошақтарының пайда болуы
- Тіс ұяшығының кортикальді пластинкасының бүтіндігі бұзылған
- Альвеола аралық пластинканың сорылуы
- Сүйек тінінің жұқаруы
- Периодонт сайының кеңеюі
Комлексті пародонтальды индекс (1987) - 3-4 жасар балада 55,51,65,75,85 тістердің пародонт жағдайын анықтайды
- 7-14 жасар – 16,11,26,36,46 тістер айналасы зерттеледі
- 15 жастан аса – 16,11,26, 36,31,46,47 тістердің пародонт жағдайын тексереді
- Зерттелген тістерге сандық көрсеткіштер қойылады
- 0 балл-патология жоқ
- 1 балл- тіс қағы бар
- 2 балл- ҚИ қанағыш
- 3 – тіс тасы болғанда
- 4 –пародонтальды қалта
- 5- қозғалмалы тіс болғанда
Достарыңызбен бөлісу: |
