Педагогика теориясы
жүктеу/скачать 0.77 Mb.
|
| Стандартты емес сабақтар. Стандартты емес сабақ – дәстүрлі емес (анықталмаған) құрылымы бар импровизацияланған сабақ. Мұғалімдердің стандартты емес сабақтарға қатысты пікірлері әртүрлі: біреулер оны педагогикалық ойдағы алға жылжу, мектепті демократияландыру жолындағы дұрыс қадам деп санаса, енді біреулері, керісінше, мұндай сабақтарды педагогикалық принциптерді қауіпті бұзу, мәжбүрлі оқыту деп санайды.
Педагогикалық әдебиеттерді талдау стандартты емес сабақтардың бірнеше ондаған түрлерін бөліп көрсетуге мүмкіндік берді. Олардың атаулары осындай сабақтарды өткізудің мақсаттары, міндеттері, әдістері туралы біраз түсінік береді. Стандартты емес сабақтардың ең көп тараған түрлерін атап өтейік. Сабақ-іскерлік ойындар Баспасөз конференциясы сабақтары Жарыс сабағы КВН сабағы Компьютерлік сабақ Топтық жұмыс формалары бар сабақтар Шығармашылық сабақ Аукцион сабақ Ойын сабағы «Сот» сабағы Концерт сабақ Диалог сабақ «Тергеуді сарапшылар жүргізеді» сабағы Рөлдік ойын сабағы Экскурсия сабақ «Ғажайыптар алаң» ойын-сабағы Бұрынғы жіктеулерде оқу-тәрбие жұмысын ұйымдастырудың көмекші, сыныптан және мектептен тыс түрлері ретінде көрінген кейбір сабақ түрлері стандартты емес сабақтар санатына енгенін байқау қиын емес. Әрине, құрылымы, ұйымдастырылуы, өткізу әдісі бойынша әдеттен тыс стандартты емес сабақтар, қатаң құрылымы мен белгіленген жұмыс режимі бар күнделікті оқу сабақтарына қарағанда оқушыларға көбірек ұнайды. Сондықтан мұндай сабақтарды барлық ұстаздар тәжірибеден өткізуі керек. Бірақ стандартты емес сабақтарды жұмыстың негізгі түріне айналдыру, уақытты жоғалту, байыпты танымдық жұмыстардың болмауы, төмен өнімділік және т.б.ға себеп болса, оларды жүйеге енгізу дұрыс емес. Стандартты емес сабақтардың кейбіріне тоқталсақ. Семинар сабағы. Бүкіл сыныпты белсенді өздік жұмысқа қосуға, материалды игеруді ынталандыруға, өздігінен білім алуға дағдыландыруға мүмкіндік береді. Ол әр түрлі оқу және өмірлік жағдаяттарда дербестікті, сананы, жүйелі жалпылауды және білімді меңгеруді дамытуға ықпал етеді. Сабақ-экскурсия. Тақырыпты меңгерудің қай кезеңінде экскурсия жүргізілетініне байланысты – басталар алдында, осы сәтте немесе кейін кіріспе, ағымдағы, қорытынды, қорытынды болып бөлінеді. Экскурсияның объектілері мұражайлар, көрмелер, әртүрлі кәсіпорындар және т.б. Олар оқушыларды қоршаған өмір құбылыстарымен олардың статикасы мен динамикасында, басқа құбылыстармен қарым-қатынасында тікелей танысуды қамтамасыз етеді. Зертханалық және практикалық сабақтар әр түрлі жаттығуларды, практикалық сабақтарды, тәжірибелерді өз бетінше орындаумен, есептерді шығарумен білімді біріктіруге бағытталған. Тапсырмалар жеке де, әр жоспарланған жұмыс көлемінің міндетті түрде орындалуымен топта да орындалуы мүмкін. Мұндай сабақтарды өткізу білім алушылардың өз бетінше білім алу дағдыларын, кәсіби бағыттылығын, өз шешімдерін іздеудегі бастамашылдық пен шығармашылықты дамытуға ықпал етеді. Қазіргі уақытта мектеп тәжірибесінде белгілі бір оқу пәндері бойынша ерекше табысқа жеткен балалармен жұмыс істеуге бағытталған элективті курстар кеңінен тарады. Сабақтар балалардың қалауы бойынша өткізіледі. Оқыту сабақтарының басқа формаларына консультациялар мен жеке сабақтар, оқушылардың ғылыми топтары, үйірмелер, зертханалар, репетиторлық (жеке тақырыптар бойынша жеке немесе топтық қосымша сабақтар немесе мектептегі оқыту курстары үшін тұтас оқу курсы) жатады. Оқытудың осы түрінің арқасында балалардың біліміндегі және дамуындағы олқылықтар жойылып, оқытудың жоғары деңгейіне, ерекше қабілеттілік пен дарындылықты дамытуға қол жеткізіледі. Мектеп тәжірибесінде дәстүрлі түрде қолданылатын сабақтардың түрлері мен типтері өзінің қалыптасқан құрылымымен мектеп оқушыларының жаңа білімге, ойлау мен пайымдауын дамыту мен дербестігіне, жан-жақты танымдық қызығушылықтарына деген қажеттіліктерін толық қанағаттандыра алмады; шығармашылық тұлғаны қалыптастыруды, рухани және кәсіби қажеттіліктерді жүзеге асыруды қамтамасыз ету. Мұның бәрі мұғалімнің, тәрбиешінің, шебердің шығармашылық табиғатын қанағаттандыра алмады. Бұл өз кезегінде оқу-тәрбие жұмысының оңтайлы түрлері мен формаларын іздестіруге (теоретиктердің де, мұғалімдердің де, практиктердің де) дәстүрлі оқу процесіне шығармашылық тапсырмаларды енгізуге әкелді. Балалардың қолда бар оқу және практикалық тәжірибесін әлеуетті пайдалану негізінде ғылыми дереккөздерді өз бетінше зерттеуге тарту арқылы оқушылардың танымдық белсенділігін арттыру жолдарын іздестіру жалғасты. жүктеу/скачать 0.77 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|