Пәннің мақсаттары мен міндеттері және оқу процесіндегі орны Пәннің мақсаты



Дата27.06.2016
өлшемі5.18 Mb.
#160375


Пәннің мақсаттары мен міндеттері және оқу процесіндегі орны
Пәннің мақсаты: Хордалы жануарларды ,олардың шығу тегін, дамуын және қазіргі жағдайын жан жақты зерттейді

Пәннің міндеттері: Хордалы жануарлардың көптүрлілігін,олардың шығу тегін, органдар жүйесінің құрылысын, тіршілігін, жеке даму заңлыдықтарын, систематикасын, таралуын, тіршілік ортасымен байланысын және адам мен үшін маңызын көрсету. Типті және оның кластарын қазіргі системаға сәйкес, төменгі сатыларының жоғарыларына дейін зерттеу.Әр тақырыпты, класстық дәрежедегi үлкен топтарды материалдық жеткiншiлiкке қарай әртүрлi әдiстемелер (өз еркiмен iзденiс, әдеби iзденiс, баяндама, плакат, көрнектi құралдар дайындау) арқылы бiлiмдерiн тұрақты, баянды ету.



Пәнді оку нәтижесінде студенттер:

Пәнді игеруге студенттер білуге тиісті: Хордалы жануарлардың көптүрлілігін және олардың қалыптасуының негізгі заңдылықтарын; әртүрлі топтардың биологиялық прогрессіНегізгі отряттарды, омыртқалы жануарлар әлемінің көптүрлілігін. Жануарлар әлемінің негізгі эволюциялық этаптарын. Жануарлады зерттейтін негізгі биологиялық пәндерді.

Пәнді игеруге студенттер істей білуге тиісті: Жануарлар дүниесіне қолданылатын мөлшерді және сапаны дұрыс және оларды қолдана білу керек. Практикалық мақсатпен алынған зерттеулерге нақтылы бағаны, қорытынды беру керек.

Пререквизиттері: Осы пән биологиялық пәндердің негізгі пәндерімен тығыз байланысты: Әсіресе цитология, гистология, омыртқасыздар зоологиясы.

ФСО ПГУ 7.08.1/14


Пәннің мазмұны

Пәннің тақырыптық жоспары





рет.

Тақырып атаулары


Дәріс


Зерт.


Тәж.



СӨЖ

1.

Кiріспе

2










2.

Хордалылар типіне жалпы сипаттама










3

3.

Бассыздар тип асты.Бас хордалылар класы. Мүше жүйесінің құрылыс ерекшеліктері.

2







3

3.1

Қандауырдың сыртқы және ішкі құрылысы




1




3

4

Қабыршақтылар тип асты. жүйесі

2







3

5

Омыртқалылар тип асты. Жалпы сипаттамасы. Тип астының систематикасы.







1

3

6

Жақсыздар бөлімі.Шеңбер ауыздылар класы.Мүше жүйесінің құрылымдық ерекшеліқтері.

2







3

6.1

Шеңбер ауыздылардың сыртқы және ішкі құрылысы.




1




3

7

Жақауыздылар бөлімі.Жалпы мінездеме.Шеміршекті балықтардың экоморфологиялық, экофизиологиялық ерекшелiктерi

2




2

3

7.1.

Шеміршекті балықтардың сыртқы және ішкі құрылысы.




1




3

7.2

Шеміршекті балықтардың скелеті




1




3

8.

Сүйектi балықтар класы. Сүйекті балықтардың құрылымдық морфофункциялық ерекшеліктер. Систематикасы.

2




2

3

8.1

Сұйекті балықтардық сыртқы және ішкі құрылысы




1




3

8.2

Сүйекті балықтарың қанкасы




1




3

9.

Қосмекендiлер класы. Жалпы морфологиялық және биологиялық мінездемесі.Систематикасы.Дамуы және эволюциясы.

2




2

3

9.1

Қосмекендiлердің сыртқы және ішкі құрылысы.




1




3

9.2

Қосмекенділердің қанқасы.




1




3

9.3

Қосмекендiлердің ситематикасы. Дамуы және эволюциясы.




1

2

3

10

Бауырымен жорғалаушылар класы немесе рептилиялар Жалпы биологиялық және морфологиялық мінездемесі. Қәзіргы замаңғы рептилияларының систематикасы.

2




2

3

10.1

Бауырымен жоргалаушылардың сыртқы және ішкі құрылысы .




1




3

10.2

Бауырымен жорғалаушылардың сұйек қаңқалары.




1




3

10.3

Бауырымен жорғалаушылардың жіктелу жүйесі және шығу тегі




1

1

3

11.

Құстар класы.Құстарға жалпы сипаттама. Систематикасы.

2




1

3

11.1

Құстар. Сыртқы және iшкi құрылыстары




1




3

11.2

Құстар сүйек қаңқасы. Экологиясы, биологиясы, маңызы және шығу тегi.




0,5




3

11.3

Құстар дың систематикасы және шығу тегі.










3

12

Сүтқоректiлер класы немесе аңдар.Жалпы мінездемесі және систематикасы

2,5




1

3

12.1

Сүтқоректiлер. Сыртқы және iшкi құрылымдары.




0,5




3

12.2

Сүтқоректiлер экологиясы, биологиясы, шығу тегi.










3

12.3

Сүтқоректiлер. Сүйек қаңқалары




1




3

12.4

Сүтқоректiлер. Жiктелу жүйесi.







1

3

Барлығы:

22,5

15

15

90



Пәннің теориялық бөлімінің мазмұны

Тақырып 1. Кіріспе

"Омырткалылар зоологиясы" пәні жөне міндеттері. Зоология жануарлар әлемі туралы, оның шығу тегі, дамуы, казіргі жағдайы, биосфера мен адам өміріндегі маңызы туралы комплексті ілім. Зоологияның биология ғылымдары жүйесіндегі орны. Зоология систематиканың, салыстырмалы морфология (анатомия, гистология) мен физиологияның, салыстырмалы (эволюциялық) биохимия мен биофизиканың, генетика, экология, жануарлар географиясының қүрамдас бөлігі.

Омыртқалы зоологиясы дамыуның негізгі сатылары. Жануарлар патшалығының Аристотель бойынша системасы. Зоологияның Орта ғасырлар мен қайтаөрлеу дәуіріндегі дамуы К.Линней және оның "Табиғат системасы". Систематикалык категориялар туралы түсінік Табиғи және жасанды системалар. Ж.Б.Ламарк және оның ғылыми еңбектерінің зоологияның дамуындағы маңызы. Ч.Дарвин жене оның түрлердің пайда болуы туралы ілімі. Ч.Дарвинның ғылыми еңбектерінің зоологияның дамуындағы маңызы. Зоология дамуының негізгі сатылары. И.И.Мечниковтың, А.О.Ковалевскийдің, А.Н.Северцовтың, П.П.Ивановтың, Л.С.Бергтың, Л.П.Татаринов жөне басқа ғалымдардың еңбектерінің маңызы.

Биосфера және оның бөлімдері туралы түсінік, биоценоз және экологиялық жүйелер туралы үғым. Зоологиялық зерттеулердің қазіргі әдістері (биохимиялык және серологиялық, электронды-микросколтық, цитологиялық, олардың систематикадагы ролі). Жануарларды классификациялаудың негізгі принциптері, басты систематикалық категориялар туралы түсінік.

Тип ХОРДАЛЫЛАР -CHORDATA

Хордалылар типінің жалпы сипаттамасы жөне олардың 'жануарлар әлемінің системасындағы орны. Хордалылардың екінші ауыздылардың басқа типтерімен үқсастығы мен айырмашылығы. Хордалылардың негізгі морфо-физиологиялық және экологиялық ерекшеліктері. Хордалылардың шығу тегі және филогениясы.

Хордальшардың системасы: типтармақтары - бассүйексіздер, қабықтылар, омыртқалылар. Хордалыларды зерттеудің теориялық жөне практикалық маңызы. Хордалылардың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы.

Тақырып 2.Типтармағы Бассүйексіздер - Асгапіа

Бассүйексіздерге жалпы сипаттама, системасы, таралуы.

Класс Хордабастылар - Cephalochordata. Бассүйексіздердің (ланцетникті мысалға алып) морфологиялық және биологиялық сипаттамасы.

Омырткалылардың арғы ата-тегіне жақын типтармағы ретінде бассүйексіздерді окытудың теориялық маңызы. Ланцетниктің дамуы.



Тақырып 3.ТИПТАРМАҒЫ ҚАБЫҚТЫЛАР - TUNICATA

Типтармағы үйымдасуының негізгі белгілері. Системасы.

Класс Асцидиялар - Ascidiae. құрылысы мен биологиясы, қорегі, көбеюі, таралуы. Асцидияның метаморфозы, личинкасыньщ маңызы және оның қүрылысы. Фюиологиялық-биохимиялық ерекшеліктері. Жеке басты жөне колониалды, отырықшы және жүзгіш формалары.

Клас Сальпылар - Salpae. Сальпылар мен бешкетәрізділер, олардың қүрылысы, көбеюі жөне жүзіп тіршілік ететін жануарлар ретінде дамуы. Жеке басты жене колониальды формалары. Метагенез жөне оның биологиялық маңызы.

Клас Аппендикуляриялар - Appendiculariae. Аппендикуляриялар неотениялық жолмен пайда болған личинкахордалылар тобы.

қабықтылардың пайда болуы мен эволюциясы туралы гипотезалар. Неотения туралы гипотезалар. қабықтылардың эволюциясындағы регресс пен прогресс.

ТИПТАРМАҒЫ ОМЬІРТҚАЛЫЛАР - VERTEBRATA

Омыртқалылар типтармағының морфологиялық жөне биологиялық жалпы сипаттамасы. Жабынының қүрылысы және оның туындылары. Омыртқалылардың экзо- және эндоқаңқасының пайда болуы мен дамуы. Омыртқалылардың бас қаңқасының пайда болуы. Нерв қырқасының бастың дамуындағы маңызы. Омыртқа жотасы мен қабырғаның қүрылысы және олардың жетілуі, иық жөне жамбас белдеулері, жүп жене тақ аяқтардың (жүзу қанаттарының) қүрылысы.Омыртқа денесінің қүрылысы және дамуы. қанайналу жүйесінің морфологиялық эволюциясы. "Желбезек" жүректің "өкпе" жүрегіне айналуы. Омыртқалылардың тынысалу жүйесінің морфологиялық эволюциясы. қосымша тынысалуоргандары. Тынысалудың түрлері. Омыртқалылардың асқорыту жүйесінің морфологиялық эволюциясы. Асқорыту жүйесінің белімдерінің морфо-функциональдық сипаттамасы. Ішектің алдынғы және ортаңғы болімдері жөне олардың туындыларының салыстырмалы морфологиялық сипаттамасы. Зәр шығару жүйесінің морфологиялық эволюциясы. Суда жене қүрылыкта тіршілік ететін омыртқалылардың бүйректерінің қүрылысы жөне су-түз алмасуы. Омыртқалылардың көбею жүйесінің морфологиялық эволюциясы. Омыртқалылардың жыныс бездерінің дамуы мен қүрылысы. Ішкі секреция бездері жене олардың кебею биологиясындагы ролі.

Омыртқалылардың жүйке жүйесі мен сезім органдарының морфологиялық эволюциясы. Ми белімдерінің жене жүлынның салыстырмалы морфо-функциональды сипаттамасы. Ми нервтері жене олардың органның шеткі бөлімдерімен байланысы. Сезім органдарына шолу. Су жене қүрылық омыртқалыларының механикалық тітіркендіруді қабылдайтын сезім органдарының қүрылысы мен дамуы.

Омыртқалылардың дамуын бақаның дамуын мысал етіп көрсету. Эмбриональдық даму сатылары. Жүйке қырқасы: оның түзілуі және туындылары. Жүйке қырқасының омырқалылардың қалыптасуындағы маңызы.

Омырткалылар типтармағының системасы.

Омыртқалылардың негізгі таксономиялық бөлімдері жөне олардың енеологиялык байланыстары. Омыртқалалрды анамниялар мен ниоталарға бөлудің морфо-физиологиялық негіздері.



Тақырып 4.Бөлім Жақсыздар - Aqnatha

Жаксыздардың шығу тегі мен эволюциясы, системадағы орны. қазба жақсыздардың морфологиясының жөне биологиясының жалпы сипаттамасы. Олардың емір сүрген уақыты және қазіргі жақсыздармен

байланысы.

Класс Дөңгелекауыздылар - Cyclostomata. Дөңгелекауыздылардың жақсыздар ретінде органдар жүйесі қүрылысының ерекшеліктері. Пөңгелекауыздылардың омырткаалылар системасындағы орны, олардың шығу тегі.

Қазіргі деңгелекауыздылардың отрядтары - миксиндер

миногалар, олардың морфологиялык және биологиялык, ерекшепіктері. Географиялық таралуы. Шаруашылықтык. маңызы.



Тақырып 5.Бөлім Жактылар Gnathostomata

Класүсті Балықтар - Pisces

Класүсті балықтардьщ морфологиялық және биологиялық жалпы сипаттамасы. Балықтардың экологиясы. Балықтардың биологиялық топтары. Балықтардың шығу тегі және класүсті балықтардың системасы.

Класс Шеміршекті балықтар - Chondrichthyes. Шеміршекті балықтардың органдар жүйесінің қүрылысындағы морфо-физиологиялық ерекшеліктер. Жабындысының, қаңқасының, ішкі органдар жүйесінің қүрылысы. Орталық жүйке жүйесінің және сезім органдарының даму ерекшеліктері. Мінез-қүлқы, тіршілік қүрылымы, кебеюі және дамуы.

Шеміршекті балықтардың шығу тегі мен эволюциясы, ситстемадағы орны. қазба шеміршекті балыктардың морфологилык жөне биологиялық жалпы сипаттамасы. Олардың өмір сүрген уакыты жөне қөзіргі шеміршекті балықтармен үқсастығы.

Кластармағы Тақтажелбезектілер, немесе акулалар - Elacmobranhii. қүрылысының ерекшеліктері. Негізгі отрядтарынның сипаттамасы, қүрылысындағы жөне биологиясындағы айырмашылықтар. Географиялық таралуы жөне тақтажелбезектілердін, кәсіптік маңызы.

Кластармағы Бүтінбасты балықтар - Holocephali. қүрылысьшың ерекшеліктері. Негізгі отрядтарының сипаттамасы, географиялық таралуы.

Тақырып 6..Класс Сүйекті балыктар - Osteichthyes. Сүйекті балықтардың органдар жүйесінің қүрылысындағы морфо-физиологиялық ерекшеліктер. Жабьщдысыньщ, қаңқасының, ішкі органдар жүйесінің қүрылысы. Орталық жүйке жүйесінің және сезім органдарының даму ерекшеліктері. Мінез-Қүлқы, тіршілік қүрылымы, көбеюі және дамуы.

Сүйекті балыктардың шығу тегі мен эволюциясы, системадағы орны. қазба сүйекті балықтардың морфологиялық жалпы сипаттамасы. Олардың өмір сүрген уақыты жөне қазіргі сүйекті балықтармен үқсастығы.

Кластармағы Ескек қанатты балықтар - Sarcopteryqii. қүрылысының ерекшеліктері. Тіршілік еткен уақыты жөне шығу тегі.

Отрядүсті Саусаққанатты балықтар - Crossopteryqimorpha. қазбадағы және қәзіргі саусаққанатты балықтардың қүрылысының ерекшеліктері. Рипидистіхәрізділердің бас, дене қаңкаларының және қанаттарының морфологиялық қүрьшысы. Саусакданатты балықтардьщ биологиясы және географиялық таралуы.

Отрядүсті костынысты балықтар - Dipneustomorpha. қазбадағы және қазіргі қестынысты балықтардың қүрылысының ерекшеліктері. қостынысты балықтардын, бас, дене қаңқаларының және қанаттарының морфологиялык, қүрылысы. Биологиясы және географиялық таралуы.

Кластармағы Сөулеқанатты балықтар - Actinopteryqii. қүрылысының ерекшеліктері. Сәулеканатты балықтардын тіршілік еткен мерзімі және шығу тегі. Биологиялық типтерінің әртүрлілігі.

Ганоидты және нағыз сүйекті балыктардың күрылысындағы морфологиялық және биологиялық ерекшеліктер. Органдар жүйелерінің қүрылысындағы қарапайымдылық пен прогрессивті белгілер. Ганоидты және нағыз сүйекті балықтардың биологиясы. Сөулеқанатты балықтардың негізгі отрядтарының географиялық таралуы және кәсіптік маңызы.

Тақырып 7.Класүсті Төртаяқтылар - Tetrapoda

Қүрғақтағы омыртқалылардың шығу тегі. Омыртқалылардың қүрғаққа шығуының морфологиялык, және экологиялық алғы шарттары. Бессаусақты аяқтардын пайда болуы, тынысалуы, қанайналу және басқа органдар жүйелерінің қайта қүрылуы (реконструкция). Жабындыдағы, поскраниальды және бас қаңқаларындағы езгерістер. су-түз алмасу, сезім органдарының қайта қүрылуы. Жүйке жүйесінің күрылдысындағы ерекшеліктер.

Класс крсмекенділер - Amphibia. Амфибиялардың жалпы морфологиялық жөне биологиялық сипаттамасы. Тіршілігі суда жөне күрғақта өтетіндіктер олардың органдар жүйесі(нің қүрылысындағы ерекшеліктер. Амфибиялардың личинкасы мен ересектеріне салыстырмалы-анатомиялық шолу. Дамуы жөне метаморфоз, қоректенуі, кебеюі, мінез-қүлқы және популяцияішілік қүрылымы. Негізгі экологиялық топтары. қосмекенділердің негізгі отрядтарының сипаттамасы, географиялық таралуы.

Қазба қосмекенділердің морфологиялық және биологиялық жалпы сипаттамасы. Олардың емір сүрген уакыты жөне қазіргі амфибиялармен үқсастығы.



Тақырып 8.Класс Бауырыменжорғалаушылар - Reptilia. Рептилиялардың морфологиялық және биологиялық сипаттамасы рептилияның қүрғаққа шығуьша сәйкес жабындысының, тынысалу, су-түз алмасу және қанайналу органдарының қүрылысьшдағы ерекшеліктері. Рептилийдің кебеюі мен эмбриональды дамуындағы ерекшеліктер. "ртүрлі тіршілік ортасына бейімделуі, мінез-күлқы жөне популяцияішілік қүрылымы.

Рептилиялардың шығу тегі мен эволюциясы. Котилозаврлардың морфологиялық және биологилык, жалпьг сипаттамасы. қазба

Рептилиялардың ең басты топтарының сипаттамасы. Рептилиялардың өртүрлі эволюциялық бүтақтарына қүрылықтағы жене судағы тіршілігіне бейімделу жолдары. өшуға бейімделуі. Ертедегі рептилиялардың өмір сүрген уақыты, олардың жойылуы және осы қүбылыстың себептері.

Қазіргі рептилиялардың географиялық таралуы жөне системасы.

Кластармағы Анапсидтер - Anapsida. қазіргі жөне қазба анапсидтердің органдар жүйесінің қүрылысындағы ерекшеліктер. Тасбақа жабындысының, бас және посткраниальды қаңқаларының, тынысалу жүйесінің күрылысындағы ерекшеліктер. Тасбақалардың биологиясы жөне географиялық таралуы.

Кластармағы Лепидозаврлар - Lepidosauria. қазіргі жөне қазба лепидозаврлардың органдар жүйесінің қүрылысындағы морфо-физиологиялық ерекшеліктер. Түмсықбастылар мен қабыршақты рептилияның күрылысындағы қарапайым жене прогрессивті белгілер. Лепидозаврлардың түқымдастарының ең басты өкілдерінің биологиясы мен географиялық таралуы.

Кластармағы Архозаврлар - Archosauria. қазіргі жене қазба і архозаврлардың органдар жүйесінің қүрылысындағы морфо-физиологиялық ерекшеліктер. Крокодилдер қанайналу, асқорыту және жүйке жүйелерінің қүрылысындағы ерекшеліктеер. Крокодилдердің түқымдастарының ең басты өкілдерінің биологиясы жөне географиялық таралуы.

Тақырып 9.Класс қүстар - Aves. қүстардың морфологиялық жөне биологиялық
сипаттамасы. Олардың үшына сәйкес жабынының, каңкдсының, етінің,
тынысалу жене қанайналу жүйелерінің күрылысындағы ерекшеліктер.
өшудың биомеханикасы. қүстардың көбеюі мен үрығының дамуындағы
ерекшеліктер. Әртүрлі топтардың бейімделу ерекшеліктері. күстардын мінез-
қүлқы және популяцияішілік күрылымы, олардьщ биологиялық маңызы.
қүстардың миграциясы және бағытьш бағдарлауы.

Қүстардың шығу тегі жене эволюциясы. қазба қүстардың


морфологиялық жене биологиялық сипаттамасы. Олардың өйир сүрген
уақыты жене қазіргі қүстармен үқсастығы.

Қазіргі қүстардың географиялық таралуы жене систематикасы.

Кластармағы Нағыз қүстар Neornithes. Жүзетін, жүгіретін (қырсыз
төсті) жене үшатын (қырлы төсті) қүстарға салыстырмалы-анатомиялық
шолу. Нағыз қүстардың ең басты отрядтары мен түқымдастарының
биологиясы, сипаттамасы жене географияялык. таралуы.

Тақырып 10.Класс Сүтқоректілер, немесе аңдар - Mammalia. Сүтқоректілердің морфологиялық және биологиялық сипаттамасы. Жабындысының, етінің, каңқасының және ішкі органдар жүйесінің қүрылысының ерекшеліктері. Сүтқоректілердің негізгі экологиялық топтары жөне олардың қүрылысындағы ерекшеліктері. Орықтық дамуының ерекшеліктері. Сүтқоректілердің мінез-қүлқы жөне популяцияшілік қүрылымдары. қорегі және кррегін табу едістері. Жылдың қолайсыз маусымдарына бейімделуі: миграция, үйқы жене т.б. Көбеюі жене үрпағына қамқорлық.

Сүтқоректілердің экономикалык маңызы. Сүтқоректілердің биоценоздардағы маңызы.

Сүтқоректілердің шығу тегі және эволюциясы. қазба сүтқоректілердің морфологиялық және биологиялык сипатгамасы. Олардың өмір сүргең уақыты жөне қазіргі сүтқоректілермен үқсастығы.

Қазіргі сүтқоректілердің географиялық таралуы және системасы.

Кластармағы Алғашқы андар (клоакалылар) - Prototheria. Алғашқы аңдардың органдар жүйесінің морфо-физиологиялык, ерекшеліктері. Түқымдастарының ең басты өкілдерінің биологиясы жөне географиялық таралуы.

Кластармағы Авдар (нағыз аңдар) - Тһегіа. қалталы және плаценталыі сүтқоректілердің қүрылысына салыстырмалы-анатомиялық шолу. қалталылар мен плаценталы сүтқоректілердің көбеюінің және эмбриональдық дамуының ерекшелііктері.

Қалталы жене плаценталы сүтқоректілердің ең басты отрядтары мен түқымдастарының сипаттамасы, биологиясы жөне географиялық таралуы.

Қазақстанның жануарлар өлемі. қазақстанның жануарлар өлемінің қалыптасу мерзімі жөне сатылары. қазақстанның жер аумағындағы омыртқалы жануарлардың негізгі таксономиялық топтары өкілдерінің биологиясы, систематикасы жөне таралуы.



Қазақстанның жануарлар әлемін қорғау жөне қайта қалпына келтіру.

Зертханалық сабақтардың мазмұны







Такырып аталуы

Мазмұны

Бақылау түрі

1

Қандауырдың сыртқы және ішкі құрылысы

Молшері. Дене құрылысы.Булшық ет сегментациясы.Ас корыту, кан айналу, зәршыгару,нерв жүйелерінің құрылыс ерекшеліктері. Тыныс алу және кобею мушелері. Қандауырдын дамуы.

Жазбаша және ауызша

2

Шеңберауыздылардың сыртқы және ішкі құрылысы

Молшері. Дене құрылысы.Булшық ет сегментациясы.Ас корыту, кан айналу, зәршыгару,нерв жүйелерінің құрылыс ерекшеліктері. Тыныс алу және кобею мушелері.

Жазбаша және ауызша

3

Шеміршекті балықтардың сырткы және ішкі құрылысы

Молшері. Дене құрылысы.Булшық ет сегментациясы.Ас корыту, кан айналу, зәршыгару,нерв жүйелерінің құрылыс ерекшеліктері. Тыныс алу және кобею мушелері.

Жазбаша және ауызша

4

Шеміршекті балықтардың қанқасы

Ми сауыты. Бәлімдері. Жақтардың пайда болуы. Омыртқа болімдері.

Жазбаша және ауызша

5

Сүйекті балықтардың сыртқы және ішкі құрылысы

Жабындының құрылысы. Сүйекті балықтардың тыныс алуы.

Жазбаша және ауызша

6

Сүйекті балықтардың скелеті

Скелет улпалары. Ми сауыты. Омыртқа жотасының болімдері.

Жазбаша және ауызша

7

Космекенділердін сыртқы және ішкі құрылысы

Бақаның дене формасы. Космекенділердін прогресивті белгілері. Тыныс алу мушелері.Тыныс алу механизмі. Журек құрылысы.Қан айналымдары. Жүйке жүйесінің құрылыс ерекшеліктері. Кәбею органдары және оның құрылыс ерекшеліктері.

Жазбаша және ауызша

8

Кос мекенділердің скелеті

Бақаны мысалға ала отырып қосмекенділердің қанкасының прогрессивті белгілерін қарастыру.Аутостилия.Ми қанкасының бәлімдері және оның ерекшеліктері.Висцеральды череп.

Жазбаша және ауызша

9

Космекенділердің систематикасы

Космекенділердің негізгі отрядтарының мінездемесі және географиялық таралуы.

Жазбаша және ауызша

10

Бауырымен жоргалаушылардын сыртқы және ішкі құрылысы

Рептилиялардың негізгі құрылыс ерекшеліктері.Тері жабындысының құрылысы. Тыныс алу, кан айналу мушелерінің құрылыс ерекшеліктері.

Жазбаша және ауызша

11

Бауырымен жоргалаушылардын сыртқы және ішкі және сыртқы құрылысы

Бауырымен жоргалаушылардың қанқасының прогресивті белгілері. Қанқасының құрылысы. Ми қаңқасы және оның болімдері. Қанқасының құрылыс ерекшеліктері.

Жазбаша және ауызша

12

Бауырымен жоргалаушлардын систематикасы

Негізгі отрядтардың систематикасы. Олардың биологиясы және георрафиялық таралуы.

Жазбаша және ауызша

13

Құстардың сыртқы және ішкі құрылысы

Тері жабындысының, булшық ет ,зәр шығару, қан айналу жүйесінің құрылыс ерекшеліктері. Ауа қапшықтары. Құстардың эмбриональдық дамуының негізгі ерекшеліктері.

Жазбаша және ауызша

14

Құстардың қанқасы

Скелет құрылысы. Ми сауыты.Висцеральды сауыт. Тіл асты аппараты. Кеуде қанкасының құрылыс ерекшеліктері.

Жазбаша және ауызша

15

Құстар систематика

Құстардың географиялық таралуы . Олардың биологиясы, экологиясы. Құстарды анықтау.

Жазбаша және ауызша

16

Сүткоректілердің сыртқы және ішкі құрылысы

Тері жабындысының құрылысы.Тері туындылары. Тыныс алу механизмі.Окпенің құрылысы.Кәбею мушелері.

Жазбаша және ауызша

17

Сүткоректілердін қанқасы

Қанқа құрылысы. Ми қапшығы.Висцеральды қапшық. Омыртқа жотасы.

Жазбаша және ауызша

18

Сүткоректілердің систематикасы

Биология, экология,географиялық таралуы. Казакстан территорияларында кездесетін сүткоректілер турлері. Павлодар облысында кездесетін сүткоректілер турлері.

Жазбаша және ауызша


Тәжірибелік сабақтарының мазмұны

1 тақырып.

  1. Жабының құрылысы және оның туындылар.

  2. Омыртқалылардың экзо және эндоканқасының пайда болуының дамуы.

  3. Омыртқалылардың бас қаңқасының пайда болуы.

  4. Омыртқа жотасының, қабырғаның құрылысы және олардың жетілуі, иық және жақ белдеулері, жұп және тақ аяқтарының құрылысы.

  5. Омыртқалылардың тыныс алу жүйесінің морфологиялық эволюциясы.

  6. Тынысалудың түрлері.

  7. Омыртқалылардың асқорыту жүйесінің морфологиялық эволюциясы.

  8. Асқорыту жүйесінің бөлімдерінің морфофункциональдық эволюциясы


2 тақырып

  1. Балықтардың морфологиялық және биологиялық жалпы сипаттамасы.

  2. Балықтардың экологиясы.

  3. Балықтардың биологиялық топтары.

  4. Балықтардың шығу тері және класүсті балықтардың системасы.

  5. Класс шеміршекті балықтар.

  6. Шеміршекті балықтардың органдар жүйсінің құрылысы.

  7. Орталық жүйке жүйесінің жәнесезім органдарының даму ерекшеліктері.

  8. Мінез құлқы, тіршілік құрылымы, көбеюі және дамуы.


3 тақырып

  1. Қазба жақсыздардың морфологиясының және биологиясының жалпы сипаттамасы. Олардың өмір сүрген уақыты және қазіргі жақсыздармен байланысы.

  2. Класс Дөңгелек ауыздылар.

  3. Дөңгелек ауыздылардың жақсыздар ретінде органдар жүйесі құрылысының ерекшеліктері.

  4. Дөңгелекауыздылардың омыртқалылар системасындағы орны, олардың шығу тегі.


4 тақырып

  1. Класс көсмекенділер.

  2. Амфибияның жалпы морфологиялық және биологиялық сипаттамасы.

  3. Тіршілігі суда және құрғақта өтетіндіктер олардың органдар жүйесінің ерекшеліктері. Амфибиялардың личинкаларының және ересек түрлерінің салыстырмалы анатомиялық шолу.

  4. Дамуы және метаморфоз.

  5. Конектенуі , көбеюі, мінез құлқы және популяция ішілік құрылымы.

  6. Негізгі экологиялық топтары.

  7. Қосмекенділердің негізгі отрядтарының сипаттамасы,географиялық таралуы.


5 тақырып

  1. Рептилиялардың морфологиялық және биологиялық сипаттамасы рептилияның құрғаққа шығуына сәйкес жабындысының, тынысалу, су тұз алмасу және қан айналу органдарының құрылысындағы ерекшеліктер.

  2. Әртүрлі тіршілік ортасына бейімделуі,

  3. Мнез құлқы және популяцияішілік құрылымы.

  4. Рептилияның шығу тегі мен эволюциясы.


6 тақырып

  1. Құстардың шығу тегі және эволюциясы.

  2. Қазба құстардың морфологиялық және биологиялық сипаттамасы.

  3. Қазіргі құстардың геогафиялық таралуы және систематикасы.

  4. Кластармағы Нағыз құстар.

  5. Жүзетін,жүгіретін және ұшатын құстарға салыстырмалы анатомиялық шолу. Нағыз құстардың ең басты отрядтары мен тұқымдастарының биологиясы, сипаттамасы, географиялық таралуы.

7 тақырып

  1. Көбею және ұрпағына қамқорлық.

  2. Сүткоректілердің экономиялық маңызы.

  3. Сүткөректіледің биоценоздардағы маңызы.

  4. Сүткөректілердің шығу тегі және эволюциясы.

  5. Қазба сүткоректілердің морфологиялық және биологиялық сипаттамасы.

  6. Олардың омір сурген уақыты және қазіргі сүткөректілермен ұқсастығы .

  7. Қазіргі сүткоректілердің географиялық таралуы және системасы.



  1. Тақырып

1.Қалталы және плацентарлы сүткөректілердің ең басты отрядтары мен тұқымдастарының сипаттамасы

  1. Биологиялық және географиялық таралуы.

  2. Қазақстанның жануаралр әлемі.

  3. Қазақстанның жануаралар әлемінің қалыптасу мерзімі және сатылары. Қазақстанның жер аумағындағы омыртқалы жануарлардың негізгі таксономиялық топтары өкілдерінің биологиясы, систематикасы және таралуы.


Өздік жұмысының мазмұны




СӨЖ түрі

Есеп беру формасы

Бақылау түрі мен формасы

Сағат көлемі

1

Лекциялық сабаққа дайындық







22

2

Зертханалык сабаққа дайындық

жұмыс дәптер

сабаққа қатысу

7

3

Зертханалық сабақтарды қорғау және есеп беру

есеп

сж қорғау

7

4

Тәжірибелік сабақтарға дайындықжәне қатынасу




конспект

15

5

Бақылау шараларға дайындық




рб1, рб2

2

6

Аудиториялық сабақтарға кірмеген материалды оқу

конспект

коллоквиум

27

7

Реферат

реферат

реферат қорғау

10
бАРЛЫҒЫ

90



Өздігімен оқу тақырыптары

1.Томенгі сатыдағы хордалылардың сипаттамасы.

2. Дөңгелек ауыздылар класының сипатамасы.

3. Тікенекті акула мен жұлдызша скаттың сыртқы құрылысы.

4. Қосмекенділердің сипаттамасы.

5. Ешкемердің сыртқы құрылысы.

6. Көк кептердің сыртқы құрылысы.

7. Омыртқалы жануарлардың шығу тегі.

8.Зоология пәнінің қысқаша даму тарихы.

9. Зоологияғылымына үлес қосқан ғалымдар.

10.Сирек кездесетін жануарлар.

11.Заповедниктар мен көрлардың биологиялық маңызы.

12. Зоологияның зерттеу әдістері.

13. Жануарлардың жер бетінде таралуы.

14. Балықтар әлемі.

15. Жануарлардың көректену ерекшеліктері.

Мамандықтын

оқу жоспарынан көшірме Ф СО ПГУ 7.18.1/10




мамандықтың оқу жоспарынан көшірмесі 050607Биология

Пән аталуы Омыртқалылар зоологиясы

Оқу түрі

Бақылау түрлері

Студенттің оқу жұмысының көлемі

Курс және семестр бойынша сағаттар бөлінуі

Барлығы

Курс – 2

Емтихан



Бәрі

Ауд.

өзд

Семестр - 3

Дәр.

Тәж.

Лаб

СӨЖ

Күндізгі орта білім негізінде

3

142,5

52,5

90

22,5

15

15

90


Әдебиет

Негізгі:

1.Адольф Т.А. и др. Руководство и лабораторные занятия по зоологии позвоночных.

2.Карташев Н.Н., Соколов В.Е., Шилов И.А. Практикум по зоологии позвоночных . – М.: Высшая школа, 1976.

3.Курс зоологии/Под ред. Матвеева Б.С. – М.: Высшая школа. 1966, т.2.

4.Лукин Е.И. Зоология. М.: Агропромизд.1989г.

5.Наумов Н.П. Зоология 4позвоночных. – М.: “Просвещение”, 1973.

6.Наумов Н.П., Карташев Н.Н. Зоология позвоночных. I, и II тома. – М.: Высшая школа, 1979г.

Қосымша:

7.БанниковА.Г.,Денисова М.Н.Очеркипобиологииземноводных.– М.: Учпедгиз1956.

8.Гриффин Д.Э., Новик Э. Живой организм. – М.: Мир, 1973

9.Жизнь животных 4-7 т.т “Просвещение” 1983г.



10.Никольский Г.В. Частная ихтиология. – М.: Высшая школа, 1971

Оқу әдістемелік қамтамасу

Омыртқалылар зоологиясы пәні бойынша студенттерді оқулықтармен және оқу пособиялармен қамтамасыз етілуі

Негізгі және қосымша әдебиетт

Семестр

Кітап саңы

С.Бейсенбаева ҒҚ

қажетті

Негізгі әдебиет

Адольф Т.А. и др. Руководство и лабораторные занятия по зоологии позвоночных.

4

10

10

Карташев Н.Н., Соколов В.Е., Шилов И.А. Практикум по зоологии позвоночных . – М.: Высшая школа, 1976.


4

10

10

Курс зоологии/Под ред. Матвеева Б.С. – М.: Высшая школа. 1966, т.2.

4

10

10

Лукин Е.И. Зоология. М.: Агропромизд.1989г.


4

10

10

Наумов Н.П. Зоология 4позвоночных. – М.: “Просвещение”, 1973.

4

10

10

Наумов Н.П., Карташев Н.Н. Зоология позвоночных. I, и II тома. – М.: Высшая школа, 1979г.


4

10

-

Шмальгаузен И.И. Основы сравнительной анатомии позвоночных. – М.: Советская наука, 1947.


4

10

5

Қосымша әдебиет

Банников А.Г., Денисова М.Н. Очерки по биологии земноводных. – М.: Учпедгиз, 1956.

4

10

-

Гриффин Д.Э., Новик Э. Живой организм. – М.: Мир, 1973.


4

10

-

Жизнь животных 4-7 т.т “Просвещение” 1983г.


4

5

3

Никольский Г.В. Частная ихтиология. – М.: Высшая школа, 1971

4

1

1

Никольский Г.В. Экология рыб. – М.: Высшая школа, 1974.

4

2

2

Одум Ю. Основы экологии. – Основы экологии. – М.: Мир, 1975.


4

2

2

Флиндт Р. Биология в цифрах. М.; изд.во “Мир” 1992г.


4

2

2

Веселов Е.А. опредилитель фауны пресноводных рыб фауны СССР.Просвещение 1977

4

1

-

Акимушкин И. Мир животных Птицы. Рыбы. Земноводные и пресмыкающиеся.- М:мысль.1999

4

1

5


Жұмыс бағдарламасы Ф СО ПГУ 7.18.2/06


Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі


С.Торайгыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Жалпы биология кафедрасы




Омыртқалылар зоологиясы пәні бойынша




050607Биология мамндығы бойынша оқитын студенттерге арналған




ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ



Павлодар


Мамандықтың мемлекеттік жалпы білім беру стандарты және типтік бағдарламасы негізінде әзірленген жұмыс бағдарламасының бекіту парағы






Ф СО ПГУ 7.18.1/06



«БЕКІТЕМІН»

ОЖ жөніндегі проректоры

______________ Н.Э.Пфейфер

“____”________________200__ж.

Құрастырушы: аға оқыт. Инсебаева М.К. __________



Жалпы биология кафедрасы

Омыртқалылар зоологиясы пәні

050607«Биология» мамандығ бойынша оқитын студенттерге арналған

ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

Жұмыс бағдарламасы 050607Биология мамандығының мемлекеттік стандарты ҚРМЖМБС 3.08.322 –2006және ҚР Бж Ғ министірлігігің 2006 ж. 11 мамырдағы № 289 бұйрығымен бекітілген типттік бағдарламасы негізінде әзірленеді

Кафедра мәжілісінде ұсынылды 2007 ж. «21» 08. № 1 хаттамасы
Кафедра меңгерушісі _________ Ж.М. Исимбеков
Биология-химия_факультетінің әдістемелік кеңесінде мақұлданды

“25” 08. 2007ж. № 1 хаттамасы

ӘК Төрайымы ____________ Жапаргазинова К.Х.
КЕЛІСІЛДІ

Факультет деканы _______________ Базарбеков Қ.О. “___” _____ 2007




ЖБ жӘҚе МАҚҰЛДАНДЫ

ЖБ жӘҚ бастығы ______________ Головерина Л.Т. «___» ____ 2007

Өздік жұмысының мазмұны




СӨЖ түрі

Есеп беру формасы

Бақылау түрі мен формасы

Сағат көлемі

1

Лекциялық сабаққа дайындық







22

2

Зертханалык сабаққа дайындық

жұмыс дәптер

сабаққа қатысу

7

3

Зертханалық сабақтарды қорғау және есеп беру

есеп

сж қорғау

7

4

Тәжірибелік сабақтарға дайындықжәне қатынасу




конспект

15

5

Бақылау шараларға дайындық




рб1, рб2

2

6

Аудиториялық сабақтарға кірмеген материалды оқу

конспект

коллоквиум

27

7

Реферат

реферат

реферат қорғау

10
бАРЛЫҒЫ

90



Өздігімен оқу тақырыптары

1.Томенгі сатыдағы хордалылардың сипаттамасы.

2. Дөңгелек ауыздылар класының сипатамасы.

3. Тікенекті акула мен жұлдызша скаттың сыртқы құрылысы.

4. Қосмекенділердің сипаттамасы.

5. Ешкемердің сыртқы құрылысы.

6. Көк кептердің сыртқы құрылысы.

7. Омыртқалы жануарлардың шығу тегі.

8.Зоология пәнінің қысқаша даму тарихы.

9. Зоологияғылымына үлес қосқан ғалымдар.

10.Сирек кездесетін жануарлар.

11.Заповедниктар мен көрлардың биологиялық маңызы.

12. Зоологияның зерттеу әдістері.

13. Жануарлардың жер бетінде таралуы.

14. Балықтар әлемі.

15. Жануарлардың көректену ерекшеліктері.



Сыртай оқитын студенттерге арңалған өздігімен оқу тақырыптары

1.Томенгі сатыдағы хордалылардың сипаттамасы.

2. Дөңгелек ауыздылар класының сипатамасы.

3. Тікенекті акула мен жұлдызша скаттың сыртқы құрылысы.

4. Қосмекенділердің сипаттамасы.

5. Ешкемердің сыртқы құрылысы.

6. Көк кептердің сыртқы құрылысы.

7. Омыртқалы жануарлардың шығу тегі.

8.Зоология пәнінің қысқаша даму тарихы.

9. Зоологияғылымына үлес қосқан ғалымдар.

10.Сирек кездесетін жануарлар.

11.Заповедниктар мен көрлардың биологиялық маңызы.

12. Зоологияның зерттеу әдістері.

13. Жануарлардың жер бетінде таралуы.

14. Балықтар әлемі.

15. Жануарлардың көректену ерекшеліктері.


Әдебиет

Негізгі:

1.Адольф Т.А. и др. Руководство и лабораторные занятия по зоологии позвоночных.

2.Карташев Н.Н., Соколов В.Е., Шилов И.А. Практикум по зоологии позвоночных . – М.: Высшая школа, 1976.

3.Курс зоологии/Под ред. Матвеева Б.С. – М.: Высшая школа. 1966, т.2.

4.Лукин Е.И. Зоология. М.: Агропромизд.1989г.

5.Наумов Н.П. Зоология 4позвоночных. – М.: “Просвещение”, 1973.

6.Наумов Н.П., Карташев Н.Н. Зоология позвоночных. I, и II тома. – М.: Высшая школа, 1979г.

Қосымша:

7.БанниковА.Г.,Денисова М.Н.Очеркипобиологииземноводных.– М.: Учпедгиз1956.

8.Гриффин Д.Э., Новик Э. Живой организм. – М.: Мир, 1973

9.Жизнь животных 4-7 т.т “Просвещение” 1983г.

10.Никольский Г.В. Частная ихтиология. – М.: Высшая школа, 1971

Жұмыс бағдарламасы Ф СО ПГУ 7.18.2/06




Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі


С.Торайгыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Жалпы биология кафедрасы




Омыртқалылар зоологиясы пәні бойынша




050607Биология мамандығы бойынша оқитын студенттерге арналған




ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ




Павлодар


Мамандықтың мемлекеттік жалпы білім беру стандарты және типтік бағдарламасы негізінде әзірленген жұмыс бағдарламасының бекіту парағы






Ф СО ПГУ 7.18.1/06



«БЕКІТЕМІН»

ОЖ жөніндегі проректоры

______________ Н.Э.Пфейфер

“____”________________200__ж.

Құрастырушы: аға оқыт. Инсебаева М.К. __________



Жалпы биология кафедрасы

Омыртқалылар зоологиясы пәні

050607«Биология» мамандығы бойынша оқитын студенттерге арналған

ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

Жұмыс бағдарламасы 050607 Биология мамандығының мемлекеттік стандарты ҚР МЖМБС 3.08.322-2006 және Республикалық оқу әдістемелік жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру кеңесінің 2006 жылы 22 маусымдағы мәжілісінің хаттамалық шешімімен бекітілген оқу типтік бағдарламасы негізінде әзірленді


Кафедра мәжілісінде ұсынылды 2008 ж. « » № хаттамасы
Кафедра меңгерушісі _________ Ж.М. Исимбеков
Биология-химия_факультетінің әдістемелік кеңесінде мақұлданды

“ ” 2008ж. № хаттамасы

ОӘК Төрайымы ____________ Жапаргазинова К.Х.
КЕЛІСІЛДІ

Факультет деканы _____ Базарбеков К.У. “___” _____ 200 ж


ЖБ жӘҚе МАҚҰЛДАНДЫ


ЖБ жӘҚ бастығы ______________ Головерина Л.Т. «___» ____ 200 ж

Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет