ПӘннің ОҚу- әдістемелік кешені «Ауыр металдар химиясы»

5В060800 «Экология» мамандығына арналған

Семей - 2013

Ашакаева Р.У. _________________ «_30__» __08___ 2013ж.

Хаттама № 1 «_04__» _09____ 2013ж.

Хаттама № 1 «__09_» __09___ 2013ж.

АФ ОӘБ төрағасы _________ доцент м.а. Тлеубаева А.В.

3 БЕКІТІЛДІ

Хаттама № 1 «_18__» ___09__ 2013ж.

оқу – әдістемелік жұмысы бойынша проректор профессор Искакова Г.К.

4 №2 басылым 03.09.2009 ж. ОРНЫНА ЕНГІЗІЛДІ

Мазмұны

1	Жалпы ережелер
2	Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
3	Пәнді оқыту жөніндегі әдістемелік ұсыныстар
4	Курс форматы
5	Курс саясаты
6	Баға қою саясаты
7	Әдебиеттер

1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
1.1 Оқытушы және пән бойынша жалпы мәліметтер

• 
  Ашакаева Рысгуль Улыбаевна, аға оқытушы
  
• 
  «Экология және қоршаған ортаны қоргау» кафедрасы
  
• 
  Байланыс ақпараты –тел.: 63-31-93 № 8 оқу ғимараты, № 320 кабинет
  
• 
  Сабақ өткізетін аудиториялар № 301,302
  
• 
  Кредит саны – 3
  

1.2 Пәннің қысқаша түсініктемесі:

Ауыр металлдар туралы ұғым және олардың физика-химиялық қасиеттері; АМ атомдарының құрылымының ерекшелігі, АМ жіктелуі; түсу көздері мен АМ гидросфераға, атмосфераға, литосфераға және биосфераға түсу жолдары; ауыр металдардың болу формаларымен табиғи орталардағы миграциясы; технофильді АМ топырақ бетінде таралу сипаты; ауыр металдардың қосылыстарының табиғи орталардағы формаларын зерттейтін қазіргі заманғы әдістерге шолу;Ауыр металдардың тірі ағзаларға биологиялық және физиологиялық әсері; АМ тудыратын аурулар; ауыр металдардың биогеохимиялық қасиеттері; қоршаған орта компоненттерін АМ тазалайтын қазіргі заманғы әдістер.
1.3 Пәнді оқыту мақсаты:

Суденттерді ауыр металдардың химиясымен АМ қатысуымен Жер геосферасында өтетін химиялық процесстерді зерттейтін қазіргі заманғы кешендік ғылым ретінде таныстыру; АМ мөлшерінің түрлі жер қабаттарындағы миграциясы мен тасымалдануы және оларға адамның әрекет ету сипатын қазіргі кездегі деңгейі туралы ұғымды қалыптастыру.
1.4 Пәннің негізгі міндеттері:

Пәнді оқып білудегі негізгі міндет - өзінің білімін тереңдету, ойлау қабілетін дамыту, теориялық және профессионалдық деңгейлерін жоғарлату мақсатында, жан-жақты дамыған білікті мамандар дайындау.

Пәнді оқып білудің нәтижесінде студент білуі керек:

-АМ қазіргі заманғы теориялық ұғымдарын және қолдану тәсілдерін, сипаттау мен түрлі табиғи объектылардағы түрлі химиялық процесстердің анализін;

-АМ қатысуымен гидросферада, атмосферада, литосферада және биосферада өтетін физика-химиялық процесстердің негізі қоршаған ортаның АМ химиялық ластануының негізігі антрополгендік көздері, АМ түрлерінің түрлі жер қабаттарындағы миграциясы мен тасымалдануының заңдылықтары;

- АМ қоршаған ортаға антропогендік әсерімен байланысты экологиялық проблемалардың негізі мен болдырмау жолдары.

Істей алуы тиіс:

АМ мөлшерін қоршаған орта объектыларында анықтай алу; АМ гидросферада, атмосферада, литосферада физика- химиялық өзгеруімен байланысты есептерді шеше алу; АМ химиялық қосылыстарының қоршаған орта объектыларында тасымалдануы мен миграциясын және экожүйелерге әсерін болжау.

1.5 Оқытудың нәтижелері:

-адам әрекетінің нәтежесінде биосферадағы зат айналымына түсетін қоршаған ортаның химиялық қосылыстардың жаңа түрлерінің химиялық өзгеру механизмдерін зерттеу;

-қоршаған ортаны кері әсерді біршама төмендететін жаңа химиялық технологияларды, қалдықтарды залалсыздандыру мен утилизация технологияларын, ауа мен қалдық суларды тазартуды, топырақты зерттеу ;

1.6.1 Химия

1.6.2 экотоксикология

1.6.3 биогеохимия

1.7.1 ғаламдық экология

1.7.2 кологиялық нормалау және сараптау негіздері.
2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ БӨЛУ

Кесте 1

№	Тақырыптың атауы	Сағат саны
		ДС	ЗС	ТС	ОСӨЖ	СӨЖ	Әдебиет
1	2	3	4	5	6	7	8
1	Ауыр металдардың түсінігі және олардың жіктелуі	3		5	3	3	1,2,3,4,5
2	Ауыр металдардың гидросфераға түсу жолдары мен көздері	3		5	3	3	1,2,3,4,5
3	Ауыр металдардың атмосфераға түсу жолдары мен көздері	3		5	3	3	1,2,3,4,5
4	Ауыр металдардың топыраққа түсу жолдары мен көздері	3			3	3	1,2,3,4,6
5	Ауыр металдардың тірі организмдерге түсу жолдары мен көздері	3			3	3
6	Ауыр металдардың тірі организмдерге биологиялық және физиологиялық әсері	3			3	3	1,2,3,4,6
7	Гидросфераның компонеттерінің ауыр металдармен ластануын тазалау әдістері	4			3	3	1,2,3,4,5
8	Топырақтың ауыр металдармен ластануын тазалау әдістері	4			3	3	1,2,3,4,5
9	Атмосфералық ауаның ауыр металдармен ластануын тазалау әдістері	4			3	3	1,2,3,4,5
	Барлығы	30		15	45	45

3 ПӘНДІ ОҚЫТУ ЖӨНІНДЕГІ ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫСТАР
«Ауыр металдар химиясы» курсын берілген бағдарлама бойынша реттелген түрде оқу керек. Нәтижелердің логикалық жолдарын ұғынып, анықтамалар мен негізгі түсініктерді ажырата білу қажет. Теориялық материалдарды оқу кезінде және есептерді шешуде міндетті түрде төтенше жағдайдың өту кезіндегі физикалық құбылыстардың мағынасына көңіл аудару қажет. Студенттер пәнді оқып-үйренуге арналған әдістемелік нұсқаулармен танысып пәнді толық меңгерулері керек. Әдістемелік нұсқау пәннің кейбір бөлімдерін студенттермен үздік жұмыс жасау ретінде жүргізіледі.

4 КУРС ФОРМАТЫ

1. 
   пәнді оқуда қажетті жоспарлау, уақытты ұйымдастыру (орындау уақыты);
   
2. 
   оқу-әдістемелік кешенін қолдану нұсқасы;
   
3. 
   әдебиеттер мен оқулықтарды қолдана білу;
   
4. 
   емтиханға даярлану үшін берілетін кеңестер кіреді.
   

Пәнді оқыту барысында дәрістерде студенттерге «Химиялық экология» курсының негізгі әдістерін, негізгі терминдар мен түсініктерді, зерттеу жұмыстары бойынша жоспар құру бойынша қорытынды жасап, оны арнайы мекемелерде қолдана білуді оқытады, бағытталған шаралардың ұйымдастырылуын, жоспарлануын және орындалуы жан- жақты оқытылады.

Студенттер аудиторлық тәжірбие сабақтары мен СОӨЖ кезінде тақырып бойынша ғылыми ақпараттарды іздеу, жинау, өңдеу, ғылыми эксперимент және оның ерекшеліктерін, теориялық және эмпирикалық зерттеулердің әдістерін, ғылыми зерттеулерді пайдалану және қолдануды оқып талдайды.

СӨЖ химиялық экология бойынша тақырыптар берілген.

Студенттер осы тақырыптарға берілген әдебиеттерді және қосымша әдебиеттер іздестіріп рефераттар жазып өткізуге тиіс. Әрбір рефераттың жоспары болуы және қолданылған әдебиеттердің тізімі берілуі міндетті. Көлемі 5-10 бет. Оны компьютерде теруге немесе қолмен жазуға рефераттарға арналған дәптерге жазуға болады. Тексеріліп бағасы қойылған реферат иесіне қайтарылады.

Теориялық сабақты өтіп болған соң есептерді шешу әдістемесін үйрену керек. Берілген материалды жақсы меңгеру үшін әр тақырып бойынша конспект құру керек.

• 
  Сабаққа қатысу: Дәріске, зертханалық сабақтарға қатысу міндетті. Егер қандай да бір себеппен сабаққа қатыса алмасаңыз, тақырып және тарау бойынша өзіндік жұмыс жазып мезгілінде тапсыру керек, ал дәрістен өткен тақырып және зертханалық жұмыс бойынша бақылау жұмысын немесе тест бойынша жауап жазуыңыз керек.
  
• 
  Тәртіп: Сабақ кезінде тәртіпті жүйені бұзу аудиториядан шығарумен және/немесе барлық курс үшін «қанағаттанарлықсыз» деген бағамен жазаланады.
  
• 
  Бақылау жұмыстары: Оларды орындау міндетті және белгіленген мерзім ішінде тапсыру керек. Мерзімнен кейін орындалған жұмыстар төмен бағаланады.
  
• 
  Межелік аттестация: межелік аттестация қорытындысы сабаққа қатысуды, берілген уақытта өзіндік жұмыстарды орындауды, сабақта ауызша немесе жазбаша жауап беруді, межелік бақылаудың өзінің нәтижесін ескереді.
  
• 
  Көшіру: Кез-келген көшіру (дайын тапсырмаларды немесе басқа студенттердің есептерін көшіру, пайдалану) аудиториядан шығарумен және/немесе курс үшін «қанағаттанарлықсыз» деген бағамен жазаланады.
  
• 
  Ұялы телефондар: Сабақты өткізу уақытында өшіру керек.
  
• 
  Емтихан: Нәтижесінде барлық студенттерге тестік емтихан болады, яғни пәннен максималды балл санынан 50 % жинаған студент емтиханға жіберіледі. Емтиханда студент барлық курста өткен материал мазмұнына берілетін сұрақтар.
  

6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ

Апта бойынша баллдарды бөлу және бақылау түрлері кестеде келтірілген

«Ауыр металдар химиясы» пәнінен баллдарды бөлу.

Кесте 2

Апта	Бақылау түрі	Барлық баллдар	Ескерту
1	2	3	4
1-6	1 – 7 апталар аралығындағы аудиториялық сабақтардың барлық түрлеріне қатысу	30
	Зертханалық – тәжірибелік сабақтар	15
	СОӨЖ	5
	СӨЖ	10
7	Зертханалық – тәжірибелік сабақтар	15
	СОӨЖ	5
	СӨЖ	0
	Аралық бақылау 1	70
1 – 7 апталар аралығындағы оқыту қорытындысы бойынша баллдардың жиынтығы		300
	8-15 апталар аралығындағы аудиториялық сабақтардың барлық түрлеріне қатысу	30
10	Зертханалық – тәжірибелік сабақтар	105
	СОӨЖ	35
	СӨЖ	60
15	Аралық бақылау 2	70
8 – 15 апталар аралығындағы оқыту қорытындысы бойынша баллдардың жиынтығы		300
Емтихан үшін балл жиынтығы		400
Академиялық кезеңдегі баллдарың жиынтығы		1000

7 ӘДЕБИЕТ

1 Богановский Г.А. «Химическая экология» М, 2004 ж.

2 Введение в химию окружающей среды // Дж. Андруз М, 2009 ж.

3 Панин М.С. Химическая экология -Семипалатинск, 2002 ж.-852 с

4 Панин М.С. Экология Казахстана -Семипалатинск, 2005 ж.-548 с

5 Химия окружающей среды М, 2008 ж.-672с

6 Фелленберг «загрязнениеприродной среды»Введение в экологическую химию М. 2007 ж.- 232 с

7 Ф.Корте Экологическая химия. М, 2007 ж. -396 с

8 Лозановская И.Н., Орлов Д.С., Садовников Л.К. Экология и охрана биосфера при химическим загрязнении М, 2008 ж.

9 Панин М.С. Аккумуляция тяжелых металлов растениями семипалатинского Прииртышья -Семипалатинск, 2002 ж.

10 Панин М.С. Формы соединений тяжелых металлов в почвах средней полосы Восточного Казахстана (фоновый уровень) Семипалатинск, 2009

11 Панин М.С., Безель В.С. Экотоксикология – Алматы 2008 ж.

12 Пурмаль А.П. Антропогенная токсикация планеты М, 2006ж.

13 Тяжелые металы, радионуклиды и элементы биофилы в окружающей среде. Материалы междунар. науч. практика.Семей-2002, 2004, 2006, 2008, 2010

14 Фелленберг «Загрязнение природной среды»Введение в экологическую химию М. 2007 ж.- 232 с

жүктеу/скачать 73.5 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: