ПӘннің ОҚУ-Әдістемелік кешені «химия есептерін шығару әдістемесі»



бет1/15
Дата30.06.2016
өлшемі4.92 Mb.
#167711
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

ШӘКӘРІМ атындағы СемЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

3 деңгейлі СМК құжаты

ПОӘК

ПОӘК 042-18-34.1.19./03-2013



ПОӘК

Оқу-әдістемелік материалдар

«Химия есептерін шығару әдістемесі»

№ 2 басылым

11.09.2014 ж.




ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

«ХИМИЯ ЕСЕПТЕРІН ШЫҒАРУ ӘДІСТЕМЕСІ»
«5В011200 – Химия» мамандығы үшін
ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК МАТЕРИАЛДАРЫ

Семей


2014


Мазмұны


1

Глоссарий

3

2

Дәрістер

5

3

Практикалық сабақтар

52

4

Білім алушының өздік жұмыстары

53

1. ГЛОССАРИЙ .



Стехиометрия заңдары-құрам тұрақтылық, еселі қатынастар, эквиваленттер, газдар, Гей –Люссактың көлемдік қатынастар және Авогадро заңдарын айтады.

Құрам тұрақтылық заңы-(Пруст заңы)-«әрбір таза заттың элементтік құрамы әрқашанда тұрақты,ол заттардың алу әдісіне байланысты емес».

Авагодро заңы-темература мен қысымбірдей болғанда бірдей көлемді газдарда,молекулалар саны бірдей болады.

Атомдық массаның бірлігі(а.м.б.)-көміртегі атомының ең жеңіл изотопының 12С 1/12 атомдық массасына тең салыстырмалы шама.

Моль-құрамында қанша құрылыстық бірлік (молекулалар,атомдар,иондар және т.б.) болса, сонша 0,012 кг 12С изотопының атомдары болатын заттың мөлшері.

Еселі қатынастар заңы-егер екі элемент өзара қосылып, бірнеше химиялық қосылыстар түзсе,онда бір элементтің массасы осы қосылыстардағы екінші элементтің массаларына өзара жай сандар ретінде қатынасады.

Энергия-материяның бір түрден екінші түрге ауысқандағықозғлыс өлшемі.

Эмпирикалық формула-заттардың құрамындағы атомдардың түрін және санын көрсететін формула

Эквивалент факторы – Х затының нақты бөлшегінің қандай үлесі қышқыл-негіздік реакциядағы сутегінің бір ионына немесе тотығу-тотықсыздану реакцияларындағы бір электронға эквивалентті болатынын көрсететін сан.

Эквивалент факторы мен эквивалент тұрақсыз шамалар, олар реагенттер қатысатын реакция стехиометриясына тәуелді болады. Эквивалент факторы өлшемсіз шама, ол бірге тең немесе бірден кіші болады.



Эквивалент деп қышқыл-негіздік реакцияда сутегінің бір ионына немесе тотығу-тотықсыздану реакциясында бір электронға эквивалентті болатын заттың шартты немесе нақты бөлшегі аталады. Зат мөлшерінің эквивалентінің өлшем бірлігі моль болады.

Х затының эквивалентінің молярлық массасы деп эквивалент факторының эквиваленттің молярлық массасына көбейтіндісіне тең болатын, зат эквивалентінің бір молінің массасын айтады.



Эквивалент факторы – Х затының нақты бөлшегінің қандай үлесі қышқыл-негіздік реакциядағы сутегінің бір ионына немесе тотығу-тотықсыздану реакцияларындағы бір электронға эквивалентті болатынын көрсететін сан.

Эквивалент факторы мен эквивалент тұрақсыз шамалар, олар реагенттер қатысатын реакция стехиометриясына тәуелді болады. Эквивалент факторы өлшемсіз шама, ол бірге тең немесе бірден кіші болады.



Эквивалент деп қышқыл-негіздік реакцияда сутегінің бір ионына немесе тотығу-тотықсыздану реакциясында бір электронға эквивалентті болатын заттың шартты немесе нақты бөлшегі аталады. Зат мөлшерінің эквивалентінің өлшем бірлігі моль болады.

Х затының эквивалентінің молярлық массасы деп эквивалент факторының эквиваленттің молярлық массасына көбейтіндісіне тең болатын, зат эквивалентінің бір молінің массасын айтады.



Газдардың салысытырмалы тығыздығы – бірдей жағдайда бір газдың масасының екінші газдың осындай көлемінің масасына қатынасын айтады.

Гидролиз – еріген заттың сумен алмасу реакциясына түсіп ерітіндінің рН өзгерте ыдырауы.

Гидролиз дәрежесі – гидролизденген молекулалардың саны мен ерітіндідегі молекулалардың санының ара қатынасы.

Гидролиз константасы – гидролиз процесінің қаншылықты терең жүретінін көрсететін шама.

Гидроксил көрсеткіші (рОН) – теріс таңбамен алынған гидроксил ионы концентрациясының ондық логарифмі.

Диссоциациялану дәрежесі – иондарға ыдыраған молекулалар санының жалпы еріген молекулалар санына қатынасы.

Еріген заттың массалық үлесі – еріген зат массасының ерітіндінің жалпы массасына қатынасы.

Ерігіштік – заттардың суда немесе басқа еріткіштерде еру қасиеті.

Ерігіштік көбейтіндісі – тұрақты температурада алынған аз еритін заттың қанық ерітіндісіндегі иондарының концентрацияларының көбейтіндісі.

Ерітінді – екі не одан да көп компоненттен (бөлшектен) тұратын гомогенді жүйелер.

Мольдік концентрация – еріген зат мөлшерінің ерітінді көлеміне қатынасын көрсетеді.

Моляльдік концентрация – еріген зат мөлшерінің еріткіш массасына қатынасын көрсетеді.

Салыстырмалы атомдық масса – табиғи изотоптық құрамы бар элемент атомының орташа массасының 12С көміртегі атомының 1/12 массасына қатынасы.

Салыстырмалы атомдық масса – сол элемент атомы массасының көміртек атомы массасының 1/12 бөлігінен немесе массасының атомдық бірлігінен неше есе ауыр екенін көрсететін сан.

Салыстырамалы молекулалық масса - табиғи изотоптық құрамы бар элемент молекуласының орташа массасының 12С көміртегі атомының 1/12 массасына қатынасы.

Салыстырмалы молекулалық масса – сол зат молекуласы массасының 1 массаның атомдық бірлігінен неше есе ауыр екенін көрсететін сан.

2. ДӘРІСТЕРДІҢ ҚЫСҚАША МАЗМҰНЫ

№1,2дәріс. Химиялық есептерді шығарудың жалпы әдістемелік талаптары

Жоспары:


  1. Химиялық есептердің жүйесі , оның химия курсындағы

орны, есептердің классификациясы

  1. Химиялық есептің екі бөлімі

  2. Химиялық есепті талдау

  3. Химиялық есепті шығаруда физикалық және математикалық

білімдерді пайдалану
Химиялық есептерді шығарту – білім алудың негізгі көзі болып саналады. Оқыту процесіне есептерді кіргізу арқылы оқытудың мынадай дидактикалық принциптерін іс жүзіне асыруға болады:

1. Оқушылардың белсендігін және өз бетімен жұмыс істеуін қамтамасыз етуге болады.

2. Білім мен біліктің жинақтығын қамтамасыз етеді.

3. Оқытудың өмірмен байланыстығын қамтамасыз етеді.

4. Кәсіптік бағдар мен, политехникалық білім береді.

Химиядан сабақ бергенде негізгі дидактикалық принципті еске ұстау керек. Ол оқытудың, яғни білім беру мен тәрбие және дамытудың бірлігі. Есеп шығаруда химиялық ұғымдар қайталанып бекиді. Алынған білімдер тереңдей түседі, оқушылардың ой-өрісі дамиды, оқушыларды өз бетімен жұмыс істеуге итермелейді. Есеп шығару арқылы оқушылар еңбекке үйренеді, жауапкершілік пайда болады, бір бағыттылық, мақсатқа жету үшін қайтпайтын қайсарлық пайда болады. Есеп шығаруда пән аралық байланыс та іске асады, табиғаттың тұтастығы туралы көз-қарас қалыптасады. Есеп шығаруда оқушылардың ой әрекеті мен іс әрекеті дамиды. Мысалы, ойға тоқу, дәлелдеу, талдау сияқты ойлау элементтерін үйренеді.

Психологтар мен дидактиктер «Есеп шығаруды – ойлау іс-әрекеттің кешенді моделі» деп атаған.

Жалпы есепті екі топқа бөлеміз: 1) сандық; 2) сапалық.

Сандық есепті 3-ке топтастыруға болады.

1. Химиялық формула арқылы есеп шығару

2. Химиялық реакция теңдеуі арқылы есеп шығару

3. Ерітінділерге арналған есептер.

Әр топтың есептерінің бірнеше түрлері болады. Мысалы: Бірінші топқа -15түрлі есеп кіреді.


  1. Қосылыстың салыстырмалы молекулалық массасын анықтау;

  2. Заттың құрамындағы элементтердің массаларының ара қатынасы;

  3. Қосылыстардағы элементтердің массалық үлесін анықтау;

  4. Белгілі заттың массасынан элементтің массасын анықтау;

  5. Элементтің массасы арқылы заттың массасын анықтау;

  6. Салыстырмалы тығыздық арқылы газдардың молекулалық массасын анықтау ;

  7. Газдардың салыстырмалы тығыздығын анықтау;

  8. Массасы арқылы заттың саның анықтау;

  9. Заттың белгілі мөлшері бойынша массасын анықтау;

10) Қосылыстағы элементтердің массалық үлесі бойынша, заттың қарапайым формуласын анықтау;

  1. Газдардың тығыздығы мен элементтердін массалық үлесі бойынша заттардың молекулалық формуласын анықтау;

  2. Жаңу өнімінің массасы арқылы заттың формуласын анықтау;

  3. Заттың массасы, мөлшері мен көлемі бойынша (газдар үшін) молекулалардың сандарын анықтау;

  4. Көлемі бойынша газ тәрізді заттардың массасын анықтау;

  5. Заттың массасы, мөлшері бойынша газ тәрізді заттардың көлемін анықтау.

Сандық есептерді мынадай типтерге бөлуге болады (С.Г.Шаповаленко):

1 тип. Моль ұғымы арқылы есептер шығару;

2 тип. Элементтердің масаларының арақатынасы мен химиялық формула арқылы есептеу;

3 тип. Заттың құрамындағы элементтердің массаларының формуласы арқылы есептеу;

4 тип. Салыстырмалы тығыздыққа байланысты және газдың көлемі арқылы салыстырмалы молекулалық массаны анықтау;

5 тип. Химиялық теңдеу арқылы есептеу;

6 тип. Ерітінділерге арналған есептер;

7 тип. Жай және молекулалық формуланы құрастыру.

Ю.В.Плетнер, В.С. Полосин бойынша сандық есептер мынадай типтерге бөлінеді:

1 тип. Формула арқылы есептеу;

2 тип. Ерітінділерге арналған есептер;

3 тип. Реакцияға қатысқан газдардың көлемдік қатынасын анықтауға байланысты есептер;

4 тип. Заттың салыстырмалы молекулалық массасын анықтауға байланысты есептер.

5 тип. Реакция өнімінің шығымына байланысты есептер;

6 тип. Реакцияға қатысқан заттың біреуі артық мөлшерде алынған жағдайда заттың сандық мөлшерін анықтауға байланысты есептер;

7 тип. Қоспаға байланысты есептер;

8 тип. Реакцияға қатысқан газтәрізді заттардың сандық мөлшерін анықтауға байланысты есептер.

Сапалық есептер де бірнеше типтерге бөлінеді:

1 тип. Заттарды алу;

2 тип: Заттын сапалық құрамын анықтау;

3 тип. Химииялық заттарды бір-бірінен ажырата білу;

4 тип. Химиялық құбылыстарды бақылау және түсіндіру;

5 тип. Заттар мен құбылыстарды типтерге және жеке кластарға жатқыза білу;

6 тип. Берілген мөлшердегі ерітінділерді даярлау.



7 тип. Берілген заттарда қоспаның бар екендігін анықтау және затты қоспадан тазарту.

2. Химиялық есептің екі бөлімі
Есепті шығарғанда негізгі екі мәнге көңіл бөлу керек. Ол есептің химиялық бөлімі мен математикалық бөлімі . Есептің химиялық мәнін ескеру қажет. Есепті шығарудың алгоритмдік ретін төмендегі схема арқылы қарастырайық:

Есепті шығарудың химиялық бөлімі:


Текст




Есептің шартын схема түрде жазу




Есепті зерттеу





Есепті талдау
Есепті шығарудың математикалық бөлімі:


Есепті шығарудың әдісі







Шығару, есептеу



Жауабы



Шығаруды талдау, тексеру


Есеп шығарғанда оқушылар есептің химиялық бөліміне көңіл бөлмей , бірден математикалық есептеу жағына көп көңіл бөледі. Сондықтан да есептер жаттанды шығарылады. Оқушыларға заттарды қарастырғанда оның сандық жақтары мен қоса сапалық жағы да бар екендігін айту керек. Мысалы: 1-тапсырма. Мына қосылыстардың 5 Н2О, O2 , 2 Cu , H2SO4 , CaCO3, 3 NaOH

а) сандық;

б) сапалық құрамын анықтаңдар.

Шешуі: 5 Н2О- бес молекула судың сандық құрамы:

1) қандай элементтен құралған (Н.О)

2) молекула саны (5)

3) Заттың типі (күрделі)

4) қосылыстың типі (оксидтер)



Сапалық құрамы:

1) Салыстырмалы молекулалық массасы(Mr(Н2О))=18

2) Молярлық масса – М(Н2О) = 18 г/моль

3) Зат саны (ν) , моль ν (Н2О) = 5 моль

4) Масса (m), r. m (Н2О) = 90 г

5) Молярлық көлем (Vm) , л/моль-0,018 (18:1000)

6) Көлем (V), л -0.09 л

7) Элеметтердің массалық үлесі (W)

W(H) =0.11

W(O) =0.89

8) Элементтердің массасы

m(H): m(O) : 1:8

Есеп шығарғанда ең бірінші есептің химиялық мазмұнына да мән беру керек, сонан кейін есептің есептеу бөліміне ауысу керек.

Мысалы, № 4-22 есеп.

80 г 15% Na2SO4 ерітіндісіне 20 г су қосқан. Алынған ерітіндідегі еріген заттың массалық үлесін табу керек.

Бұл есепте есептің химиялық бөлімінің негізіне мынадай ұғымдар кіреді: ерітінді, еріген зат, ерітіндідегі еріген заттың массалық үлесі. Сондықтан оқушылар осы ұғымдарды еске түсіріп , мына формуланы жазады:

W = m (е.з) / m(ерт)

m(е.з) = m (ерт). W


Алынған ерітіндінің массасы, алғашқы ерітіндінің массасы мен суды қосқанда тең болатын нәрсе. Енді барып есептің сұрағына жауап беруге болады. Ол үшін берілген мәліметтерді формулаға қоямыз.

Есеп № 4-23. Сұйытылған азот қышқылы салқында күкіртті сутегін (H2S) бос күкіртке (S) дейін тотықтырады. Нәтижесінде NO мен су түзіледі. 3,36 л H2S тотыққанда қанша көлем NO мен қанша грамм күкірт алынады?

Есепті шығарудың химиялық бөліміне химиялық тілді меңгеру жатады, яғни аталған заттардың формуласын, реакция теңдеуін жаза білу, коэффициенттерін қоя білу, тотықтырғыш-тотықсыздандырғышын анықтау.

2 HNO3 + 3 H2S = 3 S + 2 NO + 4 H2O
Сонымен бірге газдардың молярлық көлемінің мөлшерін табу керек, сол арқылы газдың көлемінен заттың санына көшуге болады.

ν = V / Vm


Сонан кейін заттың сандық мөлшерінен салмағына және көлеміне көшуге мүмкіндік болады.

m = ν· M


V = ν · Vm.
Есепті шығарудың әдістері әр түрлі. Есепті шығару көптеген сатылардан тұрады.Олар бір-бірімен өте байланысты және бір жүйелі, бір сатылы болуы керек. Іс әрекеттердің алгаритмі болады:

1. Есептің мазмұнын ұқыпты оқып, оның мәнін түсінуге тырысу керек.

2. Есеп шығарудың химиялық бөлімін орындау керек:

а) есептің шартын жазу (белгілер арқылы)

б) қосымша мәліметтерді жазу

в) есепті талдау және шығарудың жоспарын құру.

3. Тиімді шығару әдісін таңдап алу.

4. Керекті есептеулер жүргізу.

5. Есептің жауабын жазу.

6. Алынған нәтижені тексеру (басқа әдіспен).




3. Химиялық есепті талдау
Есепті шығарарда оны мұқият оқып және есепте не туралы айтылып тұрғаның анықтау керек. Химиялық процесс пе немесе тек қана зат туралы ма? Бірінші жағдайда реакция теңдеуін жазады, ал екінші жағдайда –заттың формуласы жазылады.

Есеп № 1. Құрамы 80% магнитті темірден тұратын әр бір тонна темір рудасынан 570 кг шойын алынады. Оның құрамында 95% темір болады. Теориямен салыстырғандағы темірдің массалық үлесінің шығымын анықтаңдар.

Бұл есепте тек қана заттың формуласын жазу керек. Ал шойынды балқытуға байланысты жүретін комплексті химиялық реакцияларды сұрамаған. Сондықтан Fe3O4 – формуласы жазылып есеп шығарылады.



Есеп № 2. Лабораторияда сутегін алюминиймен сілті қосып алуға болады немесе HCl қосуға болады. Егер реакцияға 9г Al қатысса, бөлінетін сутегі екеуінде бірдей бола ма?

Есепте екі химиялық процесс туралы айтылған. Сонымен қатар , бір затпен екі түрлі зат әрекеттесіп тұр. Сондықтан есепті екі реакция теңдеуін жазу арқылы шығаруға болады.

2 Al + 2 NaOH + 2 H2O = 2 NaAlO2 + 3 H2

2 Al + 6 HCl = 2 AlCl3 + 3 H2


Есеп № 3 . 5 т 60% HNO3 алу үшін қанша тонна NH3 керек, егер өндірісте NH3 шығыны 2,8 % болса.

Есептің мазмұнында нақтылы химиялық процесс туралы ештеме айтылмаған. Бірақ формула бойынша бұл есепті шығару мүмкін емес. Себебі NH3 азот қышқылының құрамына кірмейді.Сондықтан бұл жерде оқушы HNO3 өндірісін еске түсіру керек.Ол 3 сатыдан тұрады:

а) 4 NH3 + 5 O2 k→ 4 NO + 6 H2O

б) 2 NO + O2 = 2 NO2

в) 4 NO2 + 2 H2O + O2 = 4 HNO3
Бұдан әрі зерттеу кезінде мынау ескеріледі: есепті шығару үшін бастапқы шикі заттың мөлшері мен (NH3) соңғы алынған заттың мөлшерінің (HNO3 ) арақатынасы белгілі болса болғаны. Сөйтіп аралық процестер ескерілмейді, егер бастапқы мен соңғы заттың сан мәндері бірдей болса. Есепті шығару үшін барлық теңдеудің қосындысы алынады, немесе тізбе нұсқасы алынады:

4 NH3 + 5 O2 = 4NO + 6 H2O

+ 4 NO + 2 O2 = 4 NO2

4 NO2 + 2 H2O + O2 = 4 HNO3

4 NH3 + 8 O2 = 4 HNO3 + 4 H2O

немесе NH3 → HNO3
Есепті талдау арқылы оқушылардың ойлау іс-әрекеттері дамиды. Есепті талдаудың екі жолы бар:

а) есептің мазмұнан сұраққа қарай, яғни белгілі өлшемнен белгісіз өлшемге қарай талдау. Бұны талдаудың синтетикалық әдісі дейді.

б) ізделіп отырған шамадан белгілі шамаға қарай талдауды аналитикалық әдіс дейді.

Мұғалім бұл екі әдісті оқушыларға түсіндіру керек. Сонда оқушылар өз ерекшелігіне қарай бұл әдістерді пайдалана алады.

Синтетикалық әдісте : не берілді, оны қандай өлшеммен анықтауға болады, соңында нені анықтау керек, белгісіз өлшемді анықтау үшін мәліметтер жеткілікті ме, қандай қосымша анықтамалар керек ,оны қалай анықтауға болады, міне осылар анықталады.

Енді есептің талдауын қарастырайық:



Есеп №14-45. 1 кг 17% NH3 ерітіндісін алу үшін аммоний хлориді тұзымен сөндірілген известьтің қандай массасын әрекеттестіруге болады?

Синтетикалық әдіс: Мазмұннан мынаны білеміз: амиактың массасы, проценттік мөлшері, сөндірілген известьтің массасын табу. Есептің қысқаша мазмұның жазамыз:


Шешуі:


Берілгені: W = m(е.з) / m(ерт)

m (NH3) =1кг Ерітіндінің массасы мен ерітіндегі



W (NH3 ) =0,17 амиактың массалық үлесі арқылы m (Ca(OH)2 - ? еріген амиактың салмағын формуламен

Қосымша мәліметтер: анықтауға болады. Ол үшін жоспар құрамыз.

M(NH3 ) =17 г/моль

M (Ca(OH)2 =74 г/моль

Есептің жоспары:

1. 1 кг 0,17 NH3 массасын табу.

m(е.з) = W ∙ m(ерт) =0,17 ∙ 1000 г =170 г

2. Реакция теңдеуі арқылы известің массасын табу.


x г 170 г

2 NH4Cl + Ca (OH)2 = CaCl2 + 2NH3 + 2 H2O

74 г 34 г
х = 74· 170 / 34 = 370 г

Егер оқушыға белгілі өлшеммен белгісіз өлшем арасындағы байланыс түсініксіз болса, онда есепті зерттеудің аналитикалық әдісіне көшу керек.

Бұл кезде белгісіз өлшемге көңіл аударады, оны қалай анықтау керек, яғни бұл үшін қандай теориялық ілім, заңдылық керек, оны қалай пайдалану керек. Бұл сұрақты шешкеннен кейін, белгісіз өлшеммен белгілі өлшем арасындағы тура және жанама байланыстарды анықтайды.

1) Мысалы есептің шарты бойынша Ca (OH)2 массасын анықтау керек болса, реакция теңдеуі бойынша қорытынды жасайды, яғни реакцияға 2 моль NH4Cl мен 1 моль Ca (OH)2 әрекеттесіп , 1 моль CaCl2 мен 2 моль NH3 пен 2 моль H2O шығады.

2) Ca (OH)2 массасын табу үшін реакцияға қатысқан заттардың төртеуінің біреуінің массасын анықтаса да болғаны, ондай зат NH3. Оның массасын формула бойынша анықтауға болады. Олай болса Ca (OH)2 салмағын да амиактың массасымен салыстыра отырып анықталынады. Сонымен аналитикалық әдіс те есептің жоспарына әкеліп отыр. Аналитикалық әдісті төмендегі есепке қолданайық:

Есеп №2 Құрамы 80% магнитті темірден тұратын әрбір тонна темір рудасынан құрамында 95% Ғе бар 570кг шойын алуға болады. Теориямен салыстырғанда шыққан темірдің массалық үлесінің шығымын анықтаңдар.

Есеп талқыланғаннан кейін, оның шарты жазылады. Жоспар құрылады.


Берілгені: Есепті шығару үшін шығымға байланысты

m (руда) =1т анықтамаларды еске түсіреді. Оны анықтайтын

m (шойын) = 570кг формуланы жазады.

ω(Ғе) = 0,95

ω(Ғе3О4) = 0,8 η = mпрак(Ғе) / mтеор (Ғе)

η(Ғе)-?


Практика жүзінде алынған темірдің массасын шойынның массасы мен

ондағы темірдің проценттік мөлшерімен анықтайды. Сонан кейін бір тонна рудадағы темірдің массасын табу үшін алдымен бір тоннадағы Ғе3О4 массасын табады. Сосын химиялық формула арқылы Ғе3О4 және оның молярлық массасы арқылы рудадағы Ғе массасын табуға болады. Осындай талқылаудан кейін барып,есептің шығару жоспары құрылады.



    1. Шойындағы темірдің массасын табу.

m = 570 · 0,95 = 541,5 кг.




    1. Бір тонна рудадағы Ғе3О4 массасын табу.

m (Ғе3О3) = 0,8· 1000 кг = 800 кг




    1. Ғе3О4 құрамындағы темірдің массасын табу.(теориялық масса)

800 ----------------------- х

232 ----------------------- 168

х = 800 ·168 / 232 = 579


4.Темірдің массалық үлесінің шығымын анықтау.
η = mпрак(Ғе) / mтеор (Ғе) = 541,5 / 579 = 0,94 = 94 %
Күрделі есептерді талқылағанда көрнекілік материалдың орны ерекше. Мәліметтерді графика түрінде өрнектеудің маңызы өте зор. Себебі графика арқылы өрнектеп, есептің мазмұнын анық, нақтылы түсінуге болады.


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет