ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
|
3 деңгейдегі СМЖ құжаты
|
ПОӘК
|
ПОӘК-042-18-25.1.60/01-2013
|
ПОӘК
«Құтқару жұмыстарының тактикасы және төтенше жағдай салдарын жою» пәнінің оқытушыға арналған бағдарламасы
|
№1 басылым
18.09.2013
|
ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
«Құтқару жұмыстарының тактикасы және төтенше жағдай салдарын жою» пәнінен 5В073100 «Тіршілік әрекетінің қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау» мамандығына арналған
ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей
2013
Алғы сөз
1 ӘЗІРЛЕГЕН
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті «Экология және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасының аға оқытушысы
Бакирова Л.С. _________________ «30» 08. 2013 жыл.
2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті «Экология және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасының отрысында
Хаттама № 1 «04» 09. 2013 жыл.
Кафедра меңгерушісі _________ доцент м.а. Кабышева Ж.К.
2.2 Аграрлық факультетінің оқу - әдістемелік бюросында
Хаттама № 1 «09» 09. 2013 жыл.
АФ ОӘБ төрайымы _________ доцент м.а. Тлеубаева А.В.
3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесі мақұлдап басып шығаруға ұсынады
Хаттама № 1 «18» 09. 2013 жыл.
Оқу- әдістемелік кеңестің төрайымы,
оқу әдістемелік жұмысы бойынша
проректор _________ профессор Искакова Г.К.
4 АЛҒАШ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН
Мазмұны
-
Қолдану саласы
-
Нормативтік сілтемелер
-
Жалпы ережелер
-
Оқу пәні (модульдің) бағдарламасының мазмұны
-
Студенттердің өздік жұмыстарының тақырыптары
-
Пәннің оқу-әдістемелік картасы
-
Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз ету картасы
-
Әдебиеттер
1 ҚОЛДАНУ САЛАСЫ
«Құтқару жұмыстарының тактикасы және төтенше жағдай салдарын жою» пәні бойынша оқу - әдістемелік кешен құрамына енетін оқытушының жұмыс бағдарламасы 5В073100 «Тіршілік әрекетінің қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау» мамандығы бойынша оқитын студенттерге арналған.
2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
Бұл «Құтқару жұмыстарының тактикасы және төтенше жағдай салдарын жою» пәні бойынша оқу-әдістемелік кешен құрамына енетін оқытушының жұмыс бағдарламасы төмендегі құжаттар талаптарына сай осы пән бойынша оқу үрдісін ұйымдастыру тәртібін белгілейді:
- 5В073100 «Тіршілік әрекетінің қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау» мамандығы бойынша элективті пәндер каталогі.
-
СТУ 042-ГУ-4-2013 Университет стандарты «Пәннің оқу-әдістемелік кешенін әзірлеу және ресімдеудің жалпы талаптары»
-
ДП 042-042-1.01-2013 Құжат «Пәннің оқу-әдістемелік кешенінің құрылымы мен мазмұны»
3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пәннің жалпы мазмұны:
«Құтқару жұмыстарының тактикасы және төтенше жағдай салдарын жою» пәні табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайларды жою үшін құрылған апаттық құтқару қызметі мен құрамаларының ұйымдастырылуы мен қызметі кезінде қоғамдық қатынастарды, мемлекеттік төтенше жағдай қызметінің ұйымдастырушылық негіздерін, олардың ТЖ салдарын жоюдағы мүмкіндіктерін, төтенше жағдай уақытында апаттық-құтқару отрядтарын құру, оларды дайындау, жұмысқа пайдалану ретін және олардың жұмыстарын басқаруды қарастырады. ТЖ зардабын жоюда құтқарушылардың негізгі міндеті – зардап шегушілерді жедел іздеу және оларға дер кезінде көмек көрсету.
ТЖ құтқару жұмыстарының және төтенше жағдай салдарын жоюды сәтті өткізудің ең маңызды элементі басқару – ІҚЖ ұйымдастыру, үйлестіру, жетекшілік ету мен өткізу бойынша іс – шаралардың жиынтығы болып табылады.
Құтқарушыларды кәсіптік дайындау бойынша материалдар, төтенше жағдайда іздеу – құтқару жұмыстарын енгізу және ұйымдастыру, зардап шеккендерге көмек көрсету және іздеу – құтқару жұмыстары кезінде қауіпсіздік шаралары қарастырылады.
3.2 Пәнді оқытудың мақсаты:
«Құтқару жұмыстары тактикасы және төтенше жағдай салдарын жою» пәні жедел – құтқару отрядының кәсіби құтқарушылар жеке құрамын дайындауда, АҚ әскери бөлімдерінде және ҚР ТЖМ мамандандырылған өрт сөндіру бөлімдерінде, АҚ аумақтық және нысандық құрамаларында, ТЖ және АҚ құрама қызметтерін дайындайды.
«Құтқару жұмыстары тактикасы және төтенше жағдай салдарын жою» пәнінің басты мақсаты – барынша қысқа уақытта, минималды шығынмен және залалмен, ІҚЖ толық жиынтығын жедел жүргізу бойынша күштер мен құралдардың тиімді қызметіне жағдай жасау.
3.3 Пәнді оқытудың негізгі себептері:
-
Төтенше жағдайлардың алдын-алу, жұмыс жүргізуді ұйымдастыратын мемлекеттік жүйені;
-
Азаматтық қорғанысқа байланысты шаралардың орындалатын түрлерін;
-
Төтенше жағдайлардан халықты қорғаудың тиімділігін арттыру мен негізгі жқмыс бағыттарын жақсарту жолдарын;
-
ТЖ сақтандыру, жұмыс жүргізудің мемлекеттік жүйесінің даму перспективасы туралы;
-
ТЖ қорғанудың озық тәжірбиелері туралы оқыту.
Осыған орай әрбір студент оқу барысында өз шеберлігін, әдістермен тәсілдердің бәрін көрсете білу керек. Пәнді оқытудың себебі Қазақстан Республикасының төтенше жағдайлар құрылымындағы мамандарды дайындау.
3.4 Пәнді оқу нәтижесінде студент білуі қажет:
-
ақпарат жинап, оны талдау және өндеу, нақты жағдайға баға беру, шешім қабылдау, жұмыстарды жоспарлау;
-
табиғи сипаттағы апаттар мен катастрофалардан сақтандыру немесе салдарын жоюға бағытталған шараларды атқарудың ұйымдастырушылық негіздерін;
-
радиациалық немесе химиялық залал жағдайын есептей бағалай білуі;
-
ҚР аумағындағы құтқарушылар мен апаттық-құтқару құрылымдарын аттестатциялау туралы заңдылықтарды және олардың құрамдары мен міндеттерін;
-
төтенше жағдай уақытында апаттық құтқару отрядтарын құру, апаттар, табиғи апаттар кезінде халықты қорғау үшін шұғыл шараларды ұйымдастырып оны басқара білуді;
-
ҚР ішкі істер, қорғаныс министрлігі және ТЖ агенствасының апаттардан халықты қорғауға құрылған құрылымдарының іс-қимылдарын үйлестіріп, бағыттай алулары керек;
-
ТЖ кезінде атқарылатын жұмыстарды жоспарлауды ұйымдастыра білулері қажет;
-
жағдайдың үздіксіз мониторингі, болжамдарды өндеу және нұсқаларын дамыту, шынайы жағдайды бағалау, жұмыс жоспарының көлемін, сипатын өзгерісін анықтау;
-
ТЖ факторының қауіптілік деңгейлерін, қауіпті аймақтар шекарасын анықтау, күштер мен құралдарды есептеу;
-
міндет қою және оны орындаушыларға жеткізу, барлық ІҚЖ қатысушыларының арасындағы үйлесімділік пен әрекеттестікті қамтамасыз ету;
-
жұмыстың нәтижесін талдау, ішінара түзетулер енгізу, тапсырманың орындалуын бақылау;
-
ақпарат жинап, оны талдау және өндеу, нақты жағдайға баға беру, шешім қабылдау, жұмыстарды жоспарлау;
-
жағдайдың үздіксіз мониторингі, болжамдарды өндеу және нұсқаларын дамыту, шынайы жағдайды бағалау, жұмыс жоспарының көлемін, сипатын өзгерісін анықтау;
-
ТЖ факторының қауіптілік деңгейлерін, қауіпті аймақтар шекарасын анықтау, күштер мен құралдарды есептеу, міндет қою және оны орындаушыларға жеткізу;
-
барлық ІҚЖ қатысушыларының арасындағы үйлесімділік пен әрекеттестікті қамтамасыз ету, жұмыстың нәтижесін талдау, ішінара түзетулер енгізу, тапсырманың орындалуын бақылау.
3.5 Курстың пререквизиттері: 3.5.1 Құтқару қызметін басқару және ұйымдастыру. 3.6 Курс постреквизиттері: 3.6.1 Апаттық құтқару ісі; 3.6.2 Апаттар медицинасы.
3.7 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме
Кесте 1
|
Курс
|
Семестр
|
Кредит
|
Дәріс
|
Тәж.саб
|
ОСӨЖ
|
СӨЖ
|
Жиыны
|
Қорытынды
тексеріс түрі
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
7
|
8
|
9
|
10
|
4
|
7
|
3
|
15
|
30
|
22,5
|
67,5
|
135
|
емтихан
|
-
ОҚУ ПӘНІНІҢ (МОДУЛЬДІҢ) МАЗМҰНЫ
Кесте 2
Дәріс тақырыптары
|
сағат
саны
|
1 Модуль Іздеу құтқару жұмыстарын ұйымдастыру және басқару
|
1 Кіріспе. Пәннің міндеті, мақсаты, оқыту себептері
|
1
|
2 ІҚЖ басқару. Кезекшілікті, хабарлауды, байланысты ұйымдастыру
|
1
|
3 Құтқарушылардың жылжуы
|
1
|
4 Жергілікті жерді бағдарлау
|
1
|
5 Уақытша тұрақтарды ұйымдастыру
|
1
|
6 Төтенше жағдай аймағын бағдарлау
|
1
|
7 Зардап шеккендерді іздеу – ережесі, әдістері, тәсілдері
|
1
|
2 модуль Төтенше жағдай кезіндегі іздеу құтқару жұмыстарын жүргізу
|
8 Зардап шеккендерді қоршаудан босату
|
1
|
9 Зардап шеккендерді тасымалдау
|
1
|
10 Төтенше жағдай кезіндегі іздеу құтқару жұмыстарын жүргізу
|
1
|
11 Құбыр жүргізу көлігіндегі іздеу құтқару жұмыстары
|
1
|
12 Өрт жағдайындағы іздеу құтқару жұмыстары
|
1
|
13 Радиоактивті зақымдану және әсері күшті улы заттар шығу немесе төгілу аймағындағы іздеу құтқару жұмыстары
|
1
|
14 Қауіпті құрылыстардың қирауы
|
1
|
15 Үйіңділер жағдайындағы іздестіру – құтқару жұмыстары
|
1
|
Барлығы
|
15
|
Тәжірибелік сабақтардың аталуы
|
сағ
|
1 модуль ТЖ салдарын жоюға байланысты шараларын жоспарлауды ұйымдастыру
|
ТЖ салдарын жоюға байланысты шараларын жоспарлауды ұйымдастыру.
|
2
|
Құтқарушылардың жабдықтарына қойылатын талаптар
|
2
|
Құтқару жұмыстарын жүргізудегі күштер мен басқару органдарының байланыс, хабарлау, қорғау, барлау аспаптары құралдарымен жабдықталуы
|
2
|
Такелажды жұмыстар
|
2
|
Теңестірілген тағам
|
2
|
Авиациялық көліктегі іздестіру – құтқару жұмыстары
|
2
|
Теміржол көлігінде ІҚЖ жүргізу
|
2
|
2 модуль Іздеу құтқару жұмыстарын жүргізу
|
|
Автомобиль көлігінде ІҚЖ жүргізу
|
2
|
Су көліктеріндегі ІҚЖ
|
2
|
Аспалы арқан жолдар
|
2
|
Тауда іздестіру – құтқару жұмыстарын жүргізу
|
2
|
Суда іздестіру – құтқару жұмыстарын жүргізу
|
2
|
Тік ұшақты пайдаланып ІҚЖ жүргізу
|
2
|
Індет жағдайындағы іздеу – құтқару жұмыстары
|
2
|
Құтқарушыларды түсіру және зардап шегушілерді көшіру
|
2
|
Барлығы
|
30
|
-
СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ
-
Апаттық-құтқару қызметтерінің міндеттері мен әрекеттері.
-
Құтқарушының құқықтары мен міндеттері. Құтқару жұмыстарының аймағындағы ТЖ көлемдігін анықтау
-
Техногендік сипаттағы ТЖ кезінде жүргізілетін апаттық-құтқару жұмыстары.
-
Құтқарушыға қойылатын квалификациялық талаптар.ТЖ салдарын жоюға байланысты шараларын жоспарлауды ұйымдастыру.
-
Табиғи сипаттағы ТЖ кезінде жүргізілетін апаттық-құтқару жұмыстарының түрлері
-
Құтқару жұмысын жүргізуге қажетті күштер мен құралдардың жинағы.Құтқару жұмыстарын жүргізудегі күштер мен басқару органдарының байланыс, хабарлау, қорғау, барлау аспаптары құралдарымен жабдықталуы.
-
Құтқарушының әлеуметтік кепілдіктері. Құтқарушылардың ТЖ әрекеттерін құқықтық реттеудің негіздері.
-
Химиялық барлаудың негізгі мақсаттары мен міндеттері. Химиялық барлау мен бақылаудың аспаптары.
-
Ғимараттар мен құрылыстардың бұзылу дәрежесі. Үйінділердің, көшелердің, өткелдердің сипаттары.
-
Инженерлік барлаудың мақсаттары мен міндеттері. Зардап шеккендерді іздеу және құтқару.
-
Өртке қарсы дайындықтың мақсаттары мен міндеттері.
-
Құтқарушылардың заңдылық жауапкершілігі.
-
Барлау. Құтқару жұмыстарының материалды, техникалық, көліктік және медициналық қамтамасыз етілуі.
-
Радиациялық барлаудың мақсаттары мен міндеттері. Радиациялық барлауды жүргізу мен ұйымдастыру
-
Апаттық құтқару қызметтері мен құрылымдарын жинақтау.Апаттық құтқару қызметтері мен құрылымдарын құру.
-
ТЖ жою кезіндегі апаттық-құтқару қызметтері мен құрылымдарын қатыстыру. Құтқарушының беделі. Құтқарушыға қойылатын талаптар.
-
ТЖ жою кезіндегі Апаттық-құтқару қызметтері мен құрылымдарын қатыстыру.
-
Апаттық-құтқару қызметтері мен құрылымдарының міндеттері. Құтқару және шұғыл жұмыстардың түрлері.
-
Халыққа хабарландыру мен ақпарат берудің негізгі әдістері
-
Құтқару жұмыстары кезінде адамдарды іздестіру, оларға алғашқы медициналық көмек көрсету.
-
Жерсілкінісі кезіндегі құтқару жұмыстарын жүргізу ерекшеліктері. Өндірістік апаттар кезіндегі құтқару жұмыстары.
-
Апаттық құтқару қызметі және құтқарушылардың мәртебесі туралы. Апаттық құтқару қызметі мен құрамаларының ТЖ жоюға қатысуы.
-
Халықты көшіру және қоныстандыру, шұғыл көшіруді жүргізу тәртібі
-
Қар көшкіні басып қалған адамдарды іздестіру және көшіру.
6 ПӘННІҢ ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ
Кесте 3
Тақырып
|
Көрнекті құрал, сызба,
Слайд
тар
|
Өздік жұмыс тақырыптар
|
Тексеріс түрі
|
Дәрістік сабақ
|
Тәжірибелік (семинарлық) сабақ
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
Кіріспе. Пәннің міндеті, мақсаты, оқыту себептері
|
ТЖ салдарын жоюға байланысты шараларын жоспарлауды ұйымдастыру.
|
Плакат, слайдтар, дискілер
|
Апаттық-құтқару қызметінің міндеттері мен әрекеттері
|
АС
реферат
|
ІҚЖ басқару. Кезекшілікті, хабарлауды, байланысты ұйымдастыру
|
Құтқарушылар
дың жабдықтарына қойылатын талаптар
|
Плакат, слайдтар, дискілер
|
Құтқарушы ның құқықтары мен міндеті. Құтқару жұмысының аймағындағы ТЖ көлемін анықтау
|
АС
реферат
|
Құтқарушылар
дың жылжуы
|
Құтқару жұмыстарын жүргізудегі күштер мен басқару органдарының байланыс, хабарлау, қорғау, барлау аспаптары құралдарымен жабдықталуы
|
Плакат, слайдтар
|
Техногендік сипаттағы ТЖ кезінде жүргізілетін апаттық-құтқару жұмыстары.
ТЖ жою кезіндегі апаттық-құтқару қызметтері мен құрылымдарын қатыстыру.
|
АС
реферат
|
Жергілікті жерді бағдарлау
|
Такелажды жұмыстар
|
Плакат, слайдтар
|
Құтқарушыға қойылатын квалификациялық талаптар. ТЖ салдарын жоюға байлансты шара
лар жоспарлауды ұйымдастыру.
|
АС
реферат
|
Уақытша тұрақтарды ұйымдастыру
|
Теңестірілген тағам
|
|
Табиғи сипаттағы ТЖ кезінде жүргізі летін апаттық-құтқару жұмысы
ның түрлері
|
АС
реферат
|
Төтенше жағдай аймағын бағдарлау
|
Авиациялық көліктегі
іздестіру – құтқару жұмыстары
|
Плакат, слайдтар
|
Құтқару жұмысын жүргізуге қажетті күштер мен құралдар жинағы. Құтқару жұмысын жүргізудегі күштер мен басқару орган ның байланыс, хабарлау, қорғау, барлау аспаптары құралдарымен жабдықталуы.
|
АС
реферат
|
Зардап шеккендерді іздеу – ережесі, әдістері, тәсілдері
|
Теміржол көлігінде ІҚЖ жүргізу
|
Плакат, слайдтар
|
Құтқарушының әлеуметтік кепілдіктері. Құтқарушылар
ТЖ әрекеттерін құқықтық реттеу
дің негіздері.
|
АС
реферат
|
Зардап шеккендерді қоршаудан босату
|
Автомобиль көлігінде ІҚЖ жүргізу
|
Плакат, слайдтар
|
Химиялық барлаудың негізгі мақсаттары мен міндеттері. Химиялық барлау мен бақылаудың аспаптары.
|
АС
реферат
|
Зардап шеккендерді тасымалдау
|
Су көліктеріндегі ІҚЖ
|
Плакат, слайдтар
|
Ғимараттар мен құрылыстардың бұзылу дәрежесі. Үйінділердің, көшелердің, өткелдердің сипаттары.
Апаттық құтқару қызметтері мен құрылымдарын жинақтау.
|
АС
реферат
|
Төтенше жағдай кезіндегі іздеу құтқару жұмыстарын жүргізу
|
Аспалы арқан жолдар
|
Плакат, слайдтар
|
Инженерлік барлаудың мақсаттары мен міндеттері. Зардап шеккендерді іздеу және құтқару.
|
АС
реферат
|
Құбыр жүргізу көлігіндегі іздеу құтқару жұмыстары
|
Тауда іздестіру – құтқару жұмыстарын жүргізу
|
Плакат, слайдтар
|
Өртке қарсы дайындықтың мақсаттары мен міндеттері.
|
АС
реферат
|
Өрт жағдайындағы іздеу құтқару жұмыстары
|
Суда іздестіру – құтқару жұмыстарын жүргізу
|
Плакат, слайдтар
|
Құтқарушылар
дың заңдылық жауапкершілігі.
Барлау.
|
АС
реферат
|
Радиоактивті зақымдану және әсеррі күшті улы заттар шығу немесе төгілу аймағындағы іздеу құтқару жұмыстары
|
Тік ұшақты пайдаланып ІҚЖ жүргізу
|
Плакат, слайдтар
|
Радиациялық барлаудың мақсаттары мен міндеті.
Рад-қ барлауды жүргізу мен ұйымдастыру.
|
АС
реферат
|
Қауіпті құрылыстардың қирауы
|
Індет жағдайындағы іздеу – құтқару жұмыстары
|
Плакат, слайдтар
|
Құтқару жұмыстарының материалды, техникалық, көліктік және медициналық қамтамасыз етілуі.
Халыққа хабарландыру мен ақпарат берудің негізгі әдістері.
|
АС
реферат
|
Үйіңділер жағдайындағы іздестіру – құтқару жұмыстары
|
Құтқарушыларды түсіру және зардап шегушілерді көшіру
|
Плакат, слайдтар
|
Құтқару жұмысы кезінде адамды іздестіру, оларға алғашқы мед-қ көмек көрсету.
Апаттық құтқару қызметтері мен құрылымдарын құру.
|
АС
реферат
|
-
ОҚУ - ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ
ЕТУ КАРТАСЫ
Кесте 4
Оқулықтардың, оқу әдістемелік құралдардың атаулары
|
Дана (саны)
|
Студенттердің саны
|
Қамтамасыз етілуі %
|
1
|
2
|
3
|
4
|
Құтқарушы. Оқу құралы. Абдрахманов С.К. - Алматы, АҚ және ТЖ Республикалық курстары, 2009 - 247 б.
|
2
|
5
|
50
|
Михно Е.П «Ликвидации последствий аварий и стихийных бедствий» 1999ж
|
2
|
5
|
50
|
Информационно-методический сборник материалов по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне. – Алматы, 120с.
|
2
|
5
|
50
|
Инструкция по организации и ведению ГО РК. Учебное пособие. АЧС РК, Алматы, 2002, 180с
|
2
|
5
|
50
|
Справочник спасателя: Общие сведения о ЧС. Права и обязанности спасателей. 1995 ж
|
5
|
5
|
100
|
Справочник спасателя: Спасательные работы при ликвидации последствий новаднений, затоплений и цунами. 1995ж
|
5
|
5
|
100
|
Справочник спасателя: спасательные работы при ликвидации последствий землетрясений, взрывов, бурь, тайфунов.1995ж
|
5
|
5
|
100
|
Справочник спасателя: спасательные работы при ликвидации последствий радиоактивных загрязнении 1995 ж
|
5
|
5
|
100
|
Справочник спасателя: спасательные работы при ликвидации последствий хим-го загрязнения 1995 ж
|
5
|
5
|
100
|
ҚР «Апаттық құтқару қызметі және құтқарушылардың мәртебесі» заңы.
|
5
|
5
|
100
|
Құтқарушы. Оқу құралы. Абдрахманов С.К. - Алматы, АҚ және ТЖ Республикалық курстары, 2009 - 247 б.
|
5
|
5
|
100
|
8 ӘДЕБИЕТТЕР
8.1 Негізгі әдебиеттер:
-
Информационно-методический сборник материалов по чрезвычайным ситуациям и гражданской обороне. – Алматы, 120с.
-
Инструкция по организации и ведению ГО РК. Учебное пособие. АЧС РК, Алматы, 2002, 180с
-
Аварии и катастрофы. Предупреждение и ликвидация последствий: Учебное пособие в 3-х книгах / Под ред. К.Е. Кочеткова, В.А. Котляревского и А.В. Забегаева. 2005.
-
Михно Е.П «Ликвидации последствий аварий и стихийных бедствий» 1999ж
-
Справочник спасателя: Общие сведения о ЧС. Права и обязанности спасателей. 1995ж
-
Справочник спасателя: Спасательные работы при ликвидации последствий новаднений, затоплений и цунами. 1995ж
-
Справочник спасателя: спасательные работы при ликвидации последствий землетрясений, взрывов, бурь, тайфунов.1995ж
-
Справочник спасателя: спасательные работы при ликвидации последствий радиоактивных загрязнении 1995ж
-
Справочник спасателя: спасательные работы при ликвидации последствий хим-го загрязнения 1995ж
-
ҚР «Апаттық құтқару қызметі және құтқарушылардың мәртебесі» заңы
-
Құтқарушы. Оқу құралы. Абдрахманов С.К. - Алматы, АҚ және ТЖ Республикалық курстары, 2009 - 247 б.
-
Учебное пособие для занятий по ЧС и ГО. Республиканские курсы ЧС и ГО. Алматы, 2002, 124 с.
8. 2 Қосымша әдебиеттер:
8.2.1. Цивилев М.П., Никрофанов А.А. Инженерно- спасательные работы. 1995ж
8.2.2. Атаманюк и др. Гражданская оборана. 1996ж
Достарыңызбен бөлісу: |
