Пәннің тақырыптық Нысан
жоспары ПМУ ҰС Н 7.18.2/10
3 Пәннің мазмұны
3.1 Пәнннің тақырыптық жоспары
|
№
|
Тақырыптың атауы
|
күндізгі
|
сырттай
|
Сағаттар саны
|
Сағаттар саны
|
Дәріс
|
Прак.
|
Студ.
|
СӨЖ
|
Дәріс
|
Прак.
|
студ
|
СӨЖ
|
1
|
Публицистика табиғаты. Публицистик пайда болуы.
|
1
|
1
|
1
|
6
|
1
|
1
|
-
|
6
|
2
|
Шешендік өнердің пайда болуы
|
1
|
1
|
1
|
6
|
|
|
1
|
6
|
3
|
Журналистика, көркем әдебиет және публицистика
|
1
|
1
|
2
|
6
|
1
|
1
|
1
|
7
|
4
|
Қазақ публицистиканың тарихи негіздері. Көне жазба ескерткіштері-публицстика бастаулары
|
1
|
1
|
2
|
6
|
|
|
|
7
|
5
|
Батырлар жыры- ауызекі публицистика үлгісі.
|
1
|
1
|
2
|
6
|
1
|
1
|
|
7
|
6
|
Жыраулар поэзиясындағы публицистикалық сарын
|
1
|
1
|
2
|
6
|
|
|
1
|
7
|
7
|
Шшендік өнердің пайда болуы Шешендік сөздердегі публицистикалық белгілер
|
1
|
1
|
2
|
6
|
1
|
1
|
|
7
|
8
|
Қазақ публицистикасының баспасөз бетінде қалыптасуы
Шоқан, Ыбырай, Абай публицистикасы және «Түркістан уалаяты газетінде» публицистиканың қалыптасуы
|
1
|
1
|
1,5
|
6
|
|
|
1
|
7
|
9
|
«Дала уалаяты газетіндегі» ұлттық публицистика
|
1
|
1
|
1
|
6
|
1
|
1
|
0,5
|
7
|
10
|
«Айқап» журналындағы публицистика
|
1
|
1
|
1
|
6
|
1
|
1
|
|
7
|
11
|
«Қазақ» газетіндегі публицистика
|
1
|
1
|
1
|
6
|
1
|
|
|
7
|
12
|
Публицистикадағы шығармашылық даралық
|
1
|
1
|
1
|
6
|
|
|
|
7
|
13
|
Кеңес дәуіріндегі публицистика
|
1
|
1
|
1
|
6
|
1
|
|
|
7
|
14
|
Публицистика типологиясы
|
1
|
1
|
2
|
6
|
|
|
|
7
|
15
|
Тәуелсіз Қазақстан публицистикасындағы тақырыптық, проблемалық пішіндік ізденістер
|
1
|
1
|
2
|
6
|
1
|
|
|
7
|
16
|
«Түркістан уәлаятының газетінде» публицистиканың қалыптасуы.
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
7
|
17
|
«Ақпараттық кеңістік» ұғымы
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
7
|
|
Барлығы
|
15
|
15
|
22,5
|
90
|
9
|
6
|
4,5
|
117
|
3.2 теориялық курстың мазмұны
1 тақырып. Публицистика пайда болуы. Публицистика табиғаты. Публицистиканың тууының өзі көне дәуірлердегі адамдардың бір-бірімен ақпарат алмасуынан бастау алады.
2-тақырып. Шешендік өнердің пайда болуы. Публицстикаға негіз болған екінші бір құбылыс болып саналады. Адамзат дамуында жазудың пайда болуы мен дамуы – қазіргі публицтсиканың пайда болуына ықпал еткен үшінші құбылыс болып саналады.
3-тақырып. Журналистика, көркем әдебиет және публицистика
Публицистика деген сөздің шығу төркіні – латынның publicus – қоғамдық деген сөзінен шыққан. Владимир Дальдің түсіндірме сөздігінде публицист сөзіне былайша анықтама берілген: «Публицист», писатель более газетный, журнальный, по современным общим вопросам, по народному праву».
4-тақырып. Қазақ публицистикасының тарихи негіздері. Көне түркі жазба ескерткіштері – публицситика бастаулары
Күлтегін, Тоныкөк, Талас, Енисей ескерткіштеріндегі публицистикалық белгілер айқындалады. Көне жазбаларда нақты өмірде болған оқиғалар, тұтас шайқастар көріністері, жеңіс пен жеңілістер, құлдырау мен өрлеуден тұратын ерте заманғы саяси ахуал бейнеленеді.
5-тақырып. Батырлар жыры-ауызекі публицистика үлгісі
Қазіргі публицистиканың қайнар көзі жазба әдебиетінен де бұрын пайда болған. Белгілі бір тайпаным көсемі өз сарбаздарының алдында сөйлеп түрып, оларды ерлік көрсетуге шақырды, батырлық пен батылдықтың нұрын септі, яғни жауынгерлерінің жеңіске деген пікірін қалыптастырды.
6-тақырып. Жыраулар поэзиясындағы публицистикалық сарын
Жыраулар поэзиясындағы басты публицистикалық белгі – оның мемлекетті басқару құралына айналғандығы болып табылады. Жыраулар хан сарайы төнірегінде қызмет етті,көпшілігі әскери жорықтарға бірге шығып, өз көзімен көрген батырлар ерлігін, хандар каһармандығын, жеңістер мен жеңілістерді, қанды шайқастарды суреттеп жырлады, дәуір үнін, замана шындығын (XV – XIX ғ.ғ.) жеткізді.
7 тақырып. Шешендік сөздердегі публицистикалық белгілер
Ғылым М.Балақаев пернелі шешендік сөздерді публицистиканың сөйлеу ретіндегі түрі, – деп айқын көрсетіп кеткен. Тақырып бойынша шешендік сөздердің дәлосы қыры қарастырылады, Майқыби, Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би сияқты шешендердің тарихи шындықты көрсететін асыл сөз маржандарының публицистикалық сипатына мән беріледі.
8 тақырып. Қазақ публицистикасының баспасөз бетінде қалыптасуы Шоқан, Ыбырай, Абай публицистикасы
Ш.Уәлихановтың публицитсикалық мақалалары мен очерктері, хаттары. Ы.Алтынсарин «Оренбургский листок» газетіндегі публицситикалық мақалалары, очерктері мен хаттары.
9 тақырып. «Дала уалаяты газетіндегі» ұлттық публицистика
Қазақ тіліндегі екінші газет Омбыда шығарылды. Газеттің қазақша нұсқасында қазақтың ұлттық публицистикасы қалыптасты. Екі ғасыр тоғысындағы ірі публицистер Дінімұхаммед Сұлтанғазин, Қорабай, Жапанов, Отыншы Әлжанов, Рахымжан Дүйсебаев, Асылқожа Құрманбаев шығармашылығы жан-жақты ашылады.
10 тақырып. «Айқап» журналындағы публицитстика
Қазақтың тұңғыш баспа журналы көтерген қоғамдық-саяси, әлеуметтік-экономикалық мәселелерге мән беріледі. ХХ ғасыр басындағы ұлттық публицистиканың ерекшеліктері Мұхаметжан Сералин, Ахмет Байтұрсынов, Міржақып Дулатов публицистикалық шығармалары негізінде көрсетіледі.
11 тақырып « Қазақ» газетіндегі публицистика
ХХ ғасыр басындағы қазақ саяси өмірі мен қоғамдық ойының белсенді өкілдері осы ұлттық басылым төңірегінде топтасты. «Қазақ» газеті – сол заманның шыедық шежіресі, өмірлік айнасы болып қана қойған жоқ, сонымен қатар қалың көпшілікке жол сілтеген, ұлттық сана-сезімді оятуға үлес қосып, болашаққа бағыи-бағдар берген қоғамдық ойдың өлшемі еді.
«Қазақ» газетінің шығу кезеңдеріне байланысты: 1Дүниежүзілік соғыс, 1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліс, 1917 жылғы Ақпан, Қазан төңкерілістері және Алаш орда қозғалысы, үкіметі, партиясы туралы көтерген мәселелері, олардың авторлары.
12 Публицистикадағы шығармашылық даралық
Шағармашылық тұлға ретінде ұжымдық және жеке тәжірибелердің ауқымынан шығып, жетістіктерге жеткен кез-келген адамды танитынболсақ, белгілі бір саланың шеңберіндн, нақты қызмет аясында өзінің жақсы мақсаттарға жеткінін жеткінін көрсететін, өзінің дәстүрлі мектебі қалыптасқан адамды, жазғандары басқалардан өзгешеленіп, шоқтығы биік тұратын дара шығармашылық иесінің еңбегі ғана шығармашылқ даралық ұғымымен астастыра аламыз
13 тақырып Кеңес дәуіріндегі публицистика
Әсіресе, өткен ХХ ғасырдың 80 жылдардығы публицистика өзгешеліктері М.Әуезов, Ғ.Мүсірепов, С.Мұқанов, Б.Бұлқышев, М.Иманжанов, Ә.Нұршайықов, С.Төлешов, Б.Қыдырбекұлы, Ә.Нүрпейісов, З.Қабдолов, Н.Ғабдуллин, Ғ.Қайырбеков, Ш.Мұртаза, К.Смайылов, Қ.Найманбаев, Т.Жанұзақов, О. Бөкеев, А. Сейдімбек, Ж.Елшібеков, М.Қабанбаев Ж.Аупбаев шығармашылықтары арқылы айқындалады.
14 тақырып Публицистика типологиясы
Публицистиканың тектік тұрғыдан алғандғы жүйелерін үш топқа жіктеуге болады: а) ақпараттық-оқиғалары публицистика; ә) талдамалы публицистика; б) көркем публицистика.
Публицитсиканың түрлік жағынан алғандағы типологиясы: қоғамдық-саяси публицитсика; ә) экологиялық публицистика; б) моральдық-этикалық публицистика; в) әдеби публицистика; г) сыни публицистика; ғ) ғылыми-танымдық публицитсика.
15 тақырып. Тәуелсіз Қазақстан публицистикасындағы тақырыптық, проблемалық пішіндік ізденістер
Бұл тақырып бойынша азат ойдың, еркінсөздің дәуіріндегі публицистикадағы жаңалықтар қамтылады. Публицистердің бұрын жазуға болмайтын, бұрын айтуға болмайтын мәселелерге еркін қалам тербегендігіне назар аударылады. Ел тәуелсіздігімен бірге мәселенің тез ашатын, қоғамдағы оқиға, құбылысқа жедел түрде қататын жаңа публицитсиканың заманы туғандығына дәлел-дәйектер келтіріледі.
3.3 Тәжірибелік сабақтардың мазмұны
№
|
Тақырыптар атауы
|
Мазмұны
|
1
|
Публицистика пайда болуы. Публицистика табиғаты.
|
Публицистиканың тууының өзі көне дәуірлердегі адамдардың бір-бірімен ақпарат алмасуынан бастау алады.
|
2
|
Шешндік өнердің пайда болуы.
|
Публицстикаға негіз болған екінші бір құбылыс болып саналады.
|
3
|
Журналистика, көркем әдебиет және публицистика
|
Публицистика деген сөздің шығу төркіні – латынның publicus – қоғамдық деген сөзінен шыққан.
|
4
|
Қазақ публицистикасының тарихи негіздері. Көне түркі жазба ескерткіштері – публицситика бастаулары
|
Күлтегін, Тоныкөк, Талас, Енисей ескерткіштеріндегі публицистикалық белгілер айқындалады.
|
5
|
Батырлар жыры-ауызекі публицистика үлгісі
|
Қазіргі публицистиканың қайнар көзі жазба әдебиетінен де бұрын пайда болған. Белгілі бір тайпаным көсемі өз сарбаздарының.
|
6
|
Жыраулар поэзиясындағы публицистикалық сарын
|
Жыраулар поэзиясының түпнұсқа материалдарынан мысалдар келтіру арқылы ондағы публицистикалық сарынды нақтылау
|
7
|
Шешендік өнердің пайда болуы және шешендік сөздердегі публицистикалық белгілер
|
Нақты мысалдар келтіру арқылы шешендік сөздердегі публицистикалық белгілерді көрсету.
|
8
|
Қазақ публицистикасының баспасөз бетінде қалыптасуы Шоқан, Ыбырай, Абай публицистикасы
|
«Түркістан уалаятының газетінде» жарияланған публицистикалық мақалаларды талдау.
|
9
|
«Дала уалаяты газетіндегі» ұлттық публицистика
|
«Дала уалаятының газетінде» жарияланған ұлттық публицистикаға бүгінгі күн тұрғысынан баға беру
|
10
|
«Айқап» журналындағы публицистика
|
Тақырыптары, бағыт-бағдарлары. Авторларының алдарына қойған мақсат-міндеттерін айқындау.
|
11
|
«Қазақ» газетіндегі публицистика
|
Бірінші дүниежүзілік соғыс, 1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалыс, 1917 жылғы қазан, ақпан төңкерісі жайлы материалдарға шолу жасау.
|
12
|
Публицистикадағы шығармашылық даралық
|
«Бірлік туы», «Сарыарқа», «Жас азамат», «Ұран», «Абай» басылымдарында алашорда тақырыбына жазылған материалдарды талдау.
|
13
|
Кеңес дәуіріндегі публицистика
|
Майдандық газеттерде қазақ жауынгерлерінің ерлігі туралы материалдардың жанрын анықтап, талдау жасау
|
14
|
Публицистика типологиясы
|
1920-30, 1945-1960, 1960-1985 жылдар аралығындағы кеңестік публицистика туралы зерттеужұмыстарын жүргізу.
|
15
|
Тәуелсіз Қазақстан публицистикасындағы тақырыптық, проблемалық пішіндік ізденістер
|
1991-2008 жылдар аралығындағы қазақ публицистикасына сараптама жасап, ондағы оң өзгерістерге баға беру.
|
3.4. Студиялық сабақтардың мазмұны
№
|
Тақырыптар атауы
|
Мазмұны
|
1
|
Публицистика пайда болуы. Публицистика табиғаты.
|
Қазақ әдебиеті, тарихы және публицистикасы бойынша берілген тақырыпқа материалдар дайындау
|
2
|
Шешндік өнердің пайда болуы.
|
Мұрағат материалдарына сүйене отырып, жоспар құрып, баяндама жасау.
|
3
|
Журналистика, көркем әдебиет және публицистика
|
Түпнұсқа материалдарына сүйене отырып,ауызекі публицистика үлгісінің схемасын сызу.
|
4
|
Қазақ публицистикасының тарихи негіздері. Көне түркі жазба ескерткіштері – публицситика бастаулары
|
Нақты материалдар бойынша берілген тақырыптың актуальдылығын көрсету
|
5
|
Батырлар жыры-ауызекі публицистика үлгісі
|
Бұлардың өзара ұқсастығы мен ерекшеліктерін тауып, дәлелдеу
|
6
|
Жыраулар поэзиясындағы публицистикалық сарын
|
Түпнұсқа шығармаларды талдау арқылы шындыққа көз жеткізу.
|
7
|
Шешендік өнердің пайда болуы және шешендік сөздердегі публицистикалық белгілер
|
Берілген тақырыпқа зерттеу жүргізіп, бақылау жұмысын жазу.
|
8
|
Қазақ публицистикасының баспасөз бетінде қалыптасуы Шоқан, Ыбырай, Абай публицистикасы
|
Түпнұсқа және мұрағат материалдарының негізінде публицистикалық материалдарды тақырыптық және жанрлық жағынан ажырату.
|
9
|
«Дала уалаяты газетіндегі» ұлттық публицистика
|
Түпнұсқа материалдарына сүйене отырып ұлттық публицистика тақырыбына зерттеу жүргізу.
|
10
|
«Айқап» журналындағы публицистика
|
Ондағы публицистикалық еңбектерді мән-мазмұн, түр-формаларына байланысты сұрыптау
|
11
|
«Қазақ» газетіндегі публицистика
|
Тарих, саясат, бодандық, соғыс мәселелерігне арналған материалдарға бүгінгі күн тұрғысынан баға беру
|
12
|
Публицистикадағы шығармашылық даралық
|
М.Шоқай, С.Қожанов, А.Байтұрсынов, Ә.Бөкейханов сынды ірі тұлғалардың ел, жер тақырыптарына жазған еңбектерін талдау
|
13
|
Кеңес дәуіріндегі публицистика
|
Нақты материалдарға сүйене отырып, ерлік пен патриотизм тақырыптарына реферат дайындау
|
14
|
Публицистика типологиясы
|
Теориялық және тәжірибелік тұрғыдансалыстыру арқылы толыққанды баға беру.
|
15
|
Тәуелсіз Қазақстан публицистикасындағы тақырыптық, проблемалық пішіндік ізденістер
|
Ресми және бейресми басылымдардағы публицистикалық еңбектердің пішіндік және жанрлық өзгерістері
|
-
Студенттің өздік жұмысының мазмұны
СӨЖ мазмұны мен орындалу кестесі
|
№
|
СӨЖ түрі
|
Есеп түрі
|
Бақылау түрі
|
Сағат көлемі
|
|
|
|
|
күндізгі
|
сырттай
|
1
|
Дәріс сабақтарына дайындалу
|
|
Сабаққа қатысу
|
15 (15*1)
|
18
(9 * 2)
|
2
|
Практикалық сабаққа дайындық
|
Конспект дәптері
|
Ауызша, жазбаша сұрау
|
15
(1*15)
|
12 (6 * 2)
|
3
|
Студиялық сабаққа дайындық
|
Түпнұсқа және мұрағат материалдары
|
Талдау, сараптама қорытынды
|
15
(1*15)
|
6 (3*2)
|
4
|
Аудиториялық сабақтар мазмұнына енбеген материалдарды зерттеу
|
Жұмыс дәптері
|
Конспект, бақылау
|
10
|
20
|
5
|
Берілген тақырып бойынша материал жинау
|
конспект
|
Ауызша
|
5
|
15
|
6
|
БАҚ материал мен жұмыс
|
Есеп
|
Қорғау
|
10
|
16
|
7
|
Курстық жұмысты жазу жцәне қорғау
|
Зерттеу жұмысы
|
Қорғау
|
10
|
15
|
8
|
Бақылау шараларына дайындық
|
|
МБ1, МБ2
|
10
|
15
|
Барлығы:
|
90
|
117
|
3.6 Өздік жұмысқа ұсынылатын тақырыптар тізімі
1 тақырып. «Түркістан уәлаятының газетінде» публицистиканың қалыптасуы.
1917-1991 жылдар аралығында қазақ публицистикасының түрлі даму бағыттары болды және оның типологиясы да осы бағыттарға байланысты түрлі даму сатыларынан өтті. Атап айтқанда соғысқа дейінгі, соғыстан кейінгі , «коммунистік өрлеу» жылдарындағы, қайта құру кезеңіндегі публицистика және олардың түр, мазмұн, форма жанрларына байланысты жіктелуі.
Ұсынылатын әдебиет:[1], 37-103 б.
2 тақырып. «Ақпараттық кеңістік» ұғымы
Бұл тақырып бойынша азат ойдың, еркінсөздің дәуіріндегі публицистикадағы жаңалықтар қамтылады. Публицистердің бұрын жазуға болмайтын, бұрын айтуға болмайтын мәселелерге еркін қалам тербегендігіне назар аударылады. Ел тәуелсіздігімен бірге мәселенің тез ашатын, қоғамдағы оқиға, құбылысқа жедел түрде қататын жаңа публицитсиканың заманы туғандығына дәлел-дәйектер келтіріледі.
Ұсынылатын әдебиет:[3], 11-260 б.
Курстық жұмыстың тақырыптары
-
Қазіргі публицистика жанрларын топтастыру проблемалары
-
Батырлар жырындағы репортаждың сарындары
-
Орхон-Енисей бәдіздеріндегі хронотоп мәселелері
-
Шет ел басылымдарындағы бас мақала (передовица)
-
Сұхбаттың эволюциясы және қазіргці түрлері
-
Қазіргі қазақ очерктерінің өзціндік ерекшеліктері
-
Ақпараттағы тепе-теңдік принциптерінің көрінісі
-
«Зиялылар өмірі» - көркем әдебиет пен журналистикада
-
Қазақ эссесінің тарихи негіздері
-
Хат жанрларының адамтану және әлеуметтану мүмкіндіктері
-
Репортаждың тарихи және футурологиялық астарлары
-
Ақпаратты топтастырудың креативті принциптері
-
Ой ағымы мен уақыт ағымы – ақпараттық ортада
-
Публицистика жанрын зерттеудің қазіргі проблемалары
-
Журналистік «мен» және лирикалық «мен» мәселелері
-
Журналистік тексерімнің құқықтық және моральдық жауапкершілік
Мамандықтың (тардың) Нысан
жұмыс бабындағы оқу ПМУ ҰС Н 7.18.1/10
жоспарынан үзінді көшірме
Мамандықтың (тардың) жұмыс бабындағы оқу жоспарынан үзінді көшірме
050504 «Журналистика»
Публицистикалық шығармашылықтың негіздері
Оқу түрі
|
Бақылау түрі
|
Сағат саны
|
Курс пен семестр бойынша сағат санын бөлу
|
ЖОБ
негізінде
күндізгі, 2008
|
Емт.
|
сынақ
|
КЖ
|
Барлығы
|
Лек.
|
Прак.
|
Студ.
|
СӨЖ
|
Лек
|
прак
|
студ
|
СӨЖ
|
Бар.
|
Ауд
|
СӨЖ
|
3 семестр
|
4 семестр
|
3
|
|
3
|
135
|
45
|
90
|
15
|
15
|
22,5 (15)
|
90
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Оқу түрі
|
Бақылау түрі
|
Сағат саны
|
Курс пен семестр бойынша сағат санын бөлу
|
ЖОБ
негізінде
сырттай, 2008
|
Емт.
|
сынақ
|
КЖ
|
Барлығы
|
Лек.
|
Прак.
|
Студ.
|
СӨЖ
|
Лек
|
прак
|
студ
|
СӨЖ
|
Бар.
|
Ауд
|
СӨЖ
|
2 семестр
|
3семестр
|
3
|
|
3
|
135
|
18
|
117
|
6
|
6
|
-
|
-
|
3
|
-
|
4,5 (3)
|
117
|
Ұсынылатын әдебиеттер тізімі
Негізгі:
-
Амандосов Т. Совет журналистикасының теориясы мен практикасы. Алматы Қазақстан, 1978 ж.
-
Барманкулов М.К. Телевидение: деньги или власть? – Алматы, 1998 ж.
-
Ворошилов В.В. Журналистика. СПб., 2005 ж.
-
Горохов В.М. Основы журналистского мастерства. – М., 1989 ж.
-
Қожакеев Т. Жас тілшілер серігі. Алматы, 1991 ж.
-
Қожакеев Т. Сатира негіздері. – Алматы. 1996
-
Жақып Б. Қазақ публицистикасының қалыптасу, даму жолдары. Алматы, 2004 ж.
-
Алдабергенов Қ. Қазақ мерзімді баспасөзінің тарихы. – Алматы, 2008 ж.
-
Шындалиева М. Қазақ очеркінің қалыптасуы, дамуы. – Алматы, 2005 ж.
Қосымша:
-
Алдабергенов К.М. Көне басылымдар. Құнды деректер. Аяулы естілдер. Алматы, 1997 ж.
-
Бекниязов Т. Журналистің шығармашылық шеберлігі. Алматы, 2003 ж.
-
Қамзин К.Михаэлистің журналистік қызметі. Алматы, 2002 ж.
-
Қожакеев Т. Сара сөздің сардарлары. Алматы, 1995 ж.
Достарыңызбен бөлісу: |
