ПОӘК 042. 18-24 10/01 2014 №1 басылым 11. 09. 2014ж

3 БЕКІТІЛДІ

Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында шығаруға мақұлданған және ұсынылған.

« 11 » 09 2014 жыл, № 1 хаттама

ОӘК төрайымы, ОӘЖ проректоры Г. Искакова

4 АЛҒАШҚЫ ЕНГІЗІЛУІ


Мазмұны
1 Қолданылу саласы

2 Нормативтік сілтемелер

3 Жалпы ережелер

4 Оқу пәнінің (модулдің) мазмұны

5 Білім алушылардың өздік жұмыстары тақырыптарының тізімі

6 Оқу-әдістемелік әдебиетімен қамтамасыз ету картасы

7 Әдебиеттер

1 ҚОЛДАНУ САЛАСЫ

5В120100 – «Ветеринариялық медицина» мамандығы бойынша оқытушыларға арналған «Зертханалық іс» пәнінің бағдарламасы мен оқу-әдістемелік кешеніне қатысты және дәстүрлі оқу шығармашылық үрдісті жүргізудегі әдістемелік ұйымдастыруға.

- ҚР жалпы міндетті мемлекеттік білім беру стандартының негізінде құрылған ҚР МЕМСТ 23.08.12 ж № 1080;

- СТУ 042-МУ-4-2014 Университет стандарты «Пәннің оқу- әдістемелік бағдарлама кешенін әзірлеу және ресімдеудің жалпы талаптары»;

- ДП 042-1.01-2014 Құжатталу «Пәннің оқу - әдістемелік бағдарлама кешенінің құрылымы мен мазмұны»

- 5В120100 «Ветеринариялық медицина» мамандығының жұмыс оқу жоспары;

- «5В120100» - «Ветеринариялық медицина» мамандығы бойынша оқу үрдісінің жоспары, элективті пәндер катологы;

- 5В120100 «Ветеринариялық медицина» арнайы жоғары білім беру мамандығы бойынша мамандарды дайындау үшін «Зертханалық іс» пәнінің оқу бағдарламасы.
3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пәннің қысқаша мазмұны:

«Зертханалық іс» пәні ветеринариялық-санитариялық нысандардың барлық салаларында және ветеринариялық медицина мамандығын қалыптастыруға қатысты пәндердің игерілуіндегі зертханалық сабақтарды меңгеруге тиісті дағдыларды үйренуге ықпал етеді. Сонымен қатар ветеринария саласының жетістіктеріне сәйкес зертханалық істің заман ағымына қарай жаңа технологияны және диагностикалық әдістерді, әртүрлі лабораториялық зерттеулердің жете жүргізілуін оқытады.

Биология және ветеринария салаларында кеңінен жүргізілетін зерттеулер мен лабораториялық зерттеулердің нақтылығы мен бағалылығы зерттеу үшін әдістемеліктерді меңгеру қажет. Пән бағдарламасын оқу барысында аспаптар мен құралдарды, ыдыстар мен реактивтерді дайындау, биологиялық материалдарды, антикоагулянттарды, консерванттарды және т.б. заттарды алу, сақтау, тасымалдау мәселелерін дұрыс шешу методолгиясын оқытады. Пән ветеринар дәрігері мамандығын қалыптастырудағы негізгі пән болып есептеледі сонымен қатар, мамандық этикасы мен деонтологиялық қағиданы сақтауға тәрбиелейді.
3.2 Пәнді оқытудың мақсаты:

Студенттердің ветеринар дәрігері мамандығын игеру барысында - зертханалық жұмыстарды жүргізе алу мен оған сараптама беруді үйрете отырып, биосынамамен жұмыс істеу тәсілдерін оқыту.

Сонымен қатар әртүрлі мақсаттағы зерттеулерді жүргізу үшін лабораториялық жануарлармен жұмыс істеуге және қажетті қоректік орталарды дайындап онда, микроб, вирус т.б өсіре отырып идентификациялау, қоздырғыш түрлеріне сәйкес препараттарды дайындауды үйрету болып табылады.
3.3 Пәнді оқытудың негізгі міндеттері:

- Болашақ ветеринар дәрігерлеріне ветеринария саласындағы кең қолданыстағы лабораториялық зерттеу тәсілдерін меңгерту;

- Негізгі мақсатқа байланысты зерттеу түрлерінің озық әдістерін таңдай білуді үйрету;

- Заманауи құрал, аспаптармен жұмыс істей алуды көрсету;

- Ветеринариялық диагностикалық биопрепараттар және химиялық реактивтермен жұмыс істеудегі техникалық қауіпсіздік ережелерімен таныстырып негізгі талаптардың дағдысын қалыптастыру;

- Қоректі орта және лабораториялық жануарлармен жұмыс істей алуды;

- Ветеринариялық зертхана ісіне қатысты зерттеу тәсілдерін мүмкіндігінше теориялық-практикалық тұрғыдан түсіндіре отырып, зертханалық-тәжірибелік сабақтар барысында іс жүзінде көрсету болып табылады.
3.4 Оқытудың нәтижелері.

Пәнді оқыту нәтижесінде білім алушы келесідей талаптарды - біліп, игеріп, ұғып түсініп алуға міндетті:

- пәнді жан-жақты теория жүзінде түсінуге;

- ветеринария саласындағы ветеринариялық лабораториялар жүйесімен танысып жұмыс істеу жүйесімен толықтай танысуға;

- ветеринариялық лабораториялардың сала бағытына сәйкес жұмысына қажетті құрал – жабдықтарды ажырата алуды;

- лабораториялық жануарларды ұстау, күту, пайдалануды;

- ветеринариялық лабораторияларда жұмыс істеудің ережелерін;

- мамандық этикасы мен деонтологиялық негіздемені;

- техникалық қауіпсіздік пен жеке бастың гигиенасы және қоршаған ортаға зиян келтірмеу ережелерін;

- зерттелген биосынамаларды жою және лабораториялық техникаларға күтіммен қарау және т.б. дағдыны үйренуге.

3.5 Пәннің пререквизиттері:

Биология, жануарлар морфологиясы және физиологиясы, микробиология, вирусология.

3.6 Пәннің постреквизиттері:

Эпизоотология және инфекциялық аурулар, паразитология және инвазиялық аурулар, ішкі жұқпалы емес аурулар, клиникалық диагностика, ветеринариялық санитариялық сараптама.
3.7 Жұмыс оқу жоспарынан көшірме

Кесте 1

2. 
   ОҚУ ПӘНІНІҢ (МОДУЛДІҢ) МАЗМҰНЫ
   

1. 
   Химиялық реактивтермен жүмыс істеудегі техникалық қауіпсіздік ережелері, алғашқы жедел жәрдем түрлерін мәлімдеңіз.
   
2. 
   Жоғары кернеулі электр тоғы және әртүрлі жиілік толқынды (электромагниттік) құбылыс өндіретін прибор, аппаратуралармен жұмыс істеудегі техникалық қауіпсіздік.
   
3. 
   Зертханалық диагностикумдармен жұмыс істеудегі техникалық
   

4. 
   Лабораториялық жануарлармен жұмыс істеудегі техникалық
   

5.5 Люминесценттік микроскоптар; Электронды микроскоп, құрылысы, лабораториялық зерттеулерде қолданылуы;

5.6 УДС – ультрадыбыстық сканер (РU2200Vet), (УЗИ), лабораториялық зерттеулерде қолданылуы;

5.7 Сұйықтарды биохимиялық зерттеуге арналған өлшегіш приборлар.

5.8 Ветеринариялық лабораториялар және оларға қойылатын талаптар;

5.9 Лабораторияда пайдаланылатын химиялық заттардан қорғану шаралары;

5.10 Виварилер мен питомниктер; Лабораториялық жануарлардың жұқпалы емес аурулары; Теңіз шошқалары

5.11 Ақ тышқандарды азықтандыру, суғару салмағын, тамыр соғысын, дем алысын анықтау. Лабораторияда пайдалану;

5.12 Лабораториялық жануарлардың инфекциялық аурулары; Лабораториялық жануарлардың инвазиялық аурулары;

5.13 Ветеринариялық лабораторияда пайдаланылатын қазіргі заманғы лабораториялық құрал - жабдықтар және олардың пайдаланылу аясы;

5.14 Инвертирленген микроскоптар; Спектрометрлер; Рефрактометрлер.

5.15 Патологиялық материалдар.

Кесте 5

Әдебиеттер және оқу методикалық құжаттар	Әр түрінің саны	Білім алушылар саны	Қамтамасыз-дық пайызы
1	2	3	4
Зертханалық іс /Қожанов, К.Н. - 2010	25	29	86
Вирустық инфекцияларды зертханалық балау / Ермагамбетова С, - 2010	5	29	17,2
Лабораторное дело.// Кырыкбайулы С. И. и др. Учебное пособие. Алматы. 2005, с.270.	20	29	68,9
Жаратылыстану факультетінің студенттеріне арналған гистология зертханалық сабақтарының оқулық – әдістемелік құралы / З.Қ.Тоқаев - 2002	21	29	72,4

7 ӘДЕБИЕТТЕР
7.1 Негізгі әдебиеттер

7.1.1 Зертханалық іс /Қожанов, К.Н. - 2010 К.Н. Қожанов т.б. Алматы, 2008 жыл. 183 бет.

7.1.2 Лабораторное дело.// Кырыкбайулы С. И. и др. Учебное пособие. Алматы. 2005, с.270.

7.2 Қосымша әдебиеттер

7.2.1 Вирустық инфекцияларды зертханалық балау / Ермагамбетова С, - 2010

7.2.2 Антонов В.И. и др. Лабораторные исследования в ветеринарии: биохимические и микологические. Справочник. М., «Агропромиздат», 1991, с. 287.

7.2.3Дымко Е.Ф. и др. Руководство по биохимическим, токсикологическим и микологическим исследованиям тканей, органов, кормов, воды и др. материалов. (Для биохимических и токсикологических отделов ветеринарных лабораторий). Алматы, «Кайнар», 1980, с. 496.

7.2.4 Калугин Ю.А. Кормление кроликов. М., «Агропромиздат», 1 85, с. 120.

7.2.5 Судаков М.О. и др. Лабораторные исследования в ветеринарной терапии. Киев, «Колос», 1975, с.111.

7.2.7 Уткин Л.Г. Кролиководство: Справочник. М., «Агропромиздат», 1987, с. 206.

7.2.8 ҚР Ветеринариялық заңнамасы, Астана, 2005 жыл. Т- 3

7.2.9 Олжабекова К.Б., Есжанов Б.К. Омыртқалылар зоологиясы. 1- бөлім – Алматы. 2007 ж. – 400 бет.

7.2.10 Олжабекова К.Б., Есжанов Б.К. Омыртқалылар зоологиясы. 2- бөлім. – Алматы. 2007 ж. – 368 бет.