Программалық қамтамаларды құру арнайы жабдықтары

class Distance

{ private:

int feet

public:

{feet = ft; inches =in;}

void getdist ( )

{cout << ”feet =”; cin>> feet;

cout << “inches =”; cin >> inches;

}

void showdist ( )

};

int main ( )

dist1. setdist (11,6.25);

dist2. getdist ( );

cout << ”\n dist1 = “; dist1. showdist ( );

cout << ”\n dist2 = “; dist2. showdist ( );

cout <

return 0;

}

11 және 6,25 аргументтерімен шақырылған dist1 объектісінің өрістерінің мәні setdist() функциясының көмегімен беріледі, ал dist2 объектісінің өрістерінің мәнін getdist() функциясының көмегімен қолданушы енгізеді.

Инициализациялаудың мұндай түрі – конструктор деп аталатын ерекше класс әдісінің көмегімен іске асырылады. Конструкторларда бірнеше ерекшеліктер бар. Біріншіден, конструктор аты класс атымен дәл сәйкес келеді. Екіншіден, конструкторда қайтарылушы мәні болмайды. Бұл конструктордың жүйе арқылы шақырылатындығымен түсіндіріледі. Яғни конструктордың мәнді қайтаратын программа немесе функцияның болмайтындығын көреміз. Конструктордың қызметі – класс объектісінің өрістерін инициализациялау.

Мысал 3:

// counter. cpp

# include < iostream. h>

class Counter

{ private:

unsigned int count;

public:

Counter ( ) : count (0)

void inc_count ( )

{ count++;}

int get_count ( )

{ return count; }

};

int main( )

cout << ”\n c1 = “ <

cout << ”\n c2 = “ <

c1. inc_count ( );

c2. inc_count ( );

cout << ”\n c1 = “ <

cout << ”\n c2 = “ <

count << endl;

return 0; }

Конструкторда инициализация әдіс прототипі мен функция денесінің арасында орналасқан және қос нүктемен ажыратылады. Инициализацияланатын мән өріс есімімен кейінгі жақшада орналасқан.

Counter ( ) : count (0)

{ }

Программа жұмысының қорытындысы:

с1=0

с2=0

с2=2

Counter ( ) : count (0)

{cout << ” \n Конструктор \“ ;}

Программа жұмысының нәтижесі:

Конструктор

Конструктор

с1=0

с2=0

с2=2

Объектілерді бірнеше тәсілмен жоя алмайтындықтан деструкторлар мәндерді қайтармайды және аргументтері болмайды.

Деструктордың негізгі жұмысы – объект құруда конструктормен бөлінген жадыны босату.

Class Foo

{ private:

int data;

public:

Foo ( ): data (0)

~ Foo ( )

{ }

};

Келесі мысалда асыра жүктелген конструктор, әдістердің кластың сыртында анықталуы, объектілерді функцияның аргументі ретінде қабылдауы көрсетілген.

# include

class Distance

{ private:

int feet;

float inches;

public:

Distance ( ) : feet (0) , inches (0.0)

Distance ( int ft , float in ) : feet (ft) , inches ( in)

{ }

void getdist ( )

cout << ” \ n футы енгізіңіз = “ ; cin >> feet;

cout << “ \ n дюймды енгізіңіз = “; cin >> inches ;

}

void showdist ( )

cout << feet <<” \ ‘ – “ << inches << ‘ \ “ ‘;}

void add_dist ( Distanse, Distanse ); // прототип

};

void Distanse: : add_dist ( Distanse d2, Distanse d3);

feet = 0;

if ( inches > = 12.0)

{ inches - = 12.0

feet ++;

}

feet + = d2. feet + d3. feet;

int main ( )

{ Distance dist1, dist3;

Distance dist2 (11, 6.25);

dist1. getdist ( );

dist3. add_dist ( dist1, dist2 );

cout << ”\n dist1 = “; dist1. showdist ( );

cout << ”\n dist2 = “ ; dist2. showdist ( );

cout << ”\n dist3 = “ ; dist3. showdist ( );

cout <

return 0;

}

Мысалда бір Distance() есімімен берілген екі конструктор бар, сондықтан конструктор асыра жүктелген болып табылады.

Класс ішінде класс әдісінің анықталуы міндетті емес.

Класс анықтамасының ішінде тек add_dist ( ) функциясының прототипі бар.

Функияның анықтамасы листингтің басқа жерінде болса да, ол класс әдісі болып табылады. add_dist ( ) функциясы Distance класынан кейін анықталады. add_dist ( ) функциясының есімі анықталарда Distance класының есімі және : : символы тұрады. Бұл белгі кең ауқымды келісім операциясының белгісі болып табылады.

Әдістің кластың сыртында анықталу форматы:

Қайтарылатын_мәннің_типі класс_есімі : : функция_есімі

{ }

: :-келісім операциясы.

• 
  Класс әдісіне әруақытта класс өрістерін қолдануға мүмкіндік бар (объект (.) операциясы арқылы әдіспен байланысады).
  
• 
  Класс әдісін басқа да объектілер қолдана алады. Олар оның аргументі түрінде қарастырылады.
  

add_dist ( ) функциясы мәндерді қайтармайды. Қайтарылатын мәннің типі

void болып табылады. Нәтиже автоматты түрде dist3 объектісіне меншіктеледі.

dist3

dist3 әдісі оның

берілгендерін

тікелей ала алады

dist1. feet dist2. feet

Өрістерінің мәні анықталған объектіні қолданып объектіні инициализациялаудың үшінші түрі бар. Әрбір класты құратын компилятор үшін келісім бойынша көшірме конструкторы беріледі. Көшірме конструктордың бір ғана аргументі болады және конструктор сияқты сол кластың объектісі болып табылады.

// ecopycon. cpp

# include

class Distance

{ private:

int feet;

float inches;

public:

Distance ( ) : feet (0) , inches (0.0)

Distance ( int ft , float in ) : feet (ft) , inches ( in)

{ }

void getdist ( )

cout << ” \ n футты енгізіңіз= “ ; cin >> feet;

cout << “ \ n дюймды енгізіңіз = “; cin >> inches ;

}

void showdist ( )

cout << feet <<” \ ‘ – “ << inches << ‘ \ “ ‘;}

};

int main ( )

Distance dist2 (dist1);

Distance dist3 = dist1;

cout << ”\n dist1 = “ <

cout << ”\n dist2 = “ <

cout << ”\n dist3 = “ <

cout <

return 0;

}

dist2, dist3 объектілері келісім бойынша көшірме конструкторының көмегімен екі тәсілмен алынған.

// englret. cpp

# include

class Distance

{ private:

int feet;

float inches;

public:

{ }

{ }

{

cout << ” \ n футты енгізіңіз= “ ; cin >> feet;

}

void showdist ( )

cout << feet <<” \ ‘ – “ << inches << ‘ \ “ ‘;}

Distanse add_dist ( Distanse );

};

Distanse Distanse: : add_dist ( Distanse d2);

temp. inches = inches + d2. inches;

if ( temp. inches >= 12.0)

{ temp. inches - = 12.0;

temp. feet = 1;

}

temp. feet + = feet + d2. feet;

}

int main ( )

Distance dist2 (11, 6.25);

dist1. getdist ( );

dist3. add_dist ( dist1, dist2 );

cout << ”\n dist1 = “; dist1. showdist ( );

cout << ”\n dist2 = “ ; dist2. showdist ( );

cout << ”\n dist3 = “ ; dist3. showdist ( );

cout <

return 0;

}

temp

temp берілгендері

return add_dist;

операторының

көмегімен

dist3-ке меншіктеледі

dist3 = dist1. aad_dist (dist2)

dist1 dist2

feet d2.feet

inches d2.inches

рrivate қызметші сөзін класс мүшелері үшін көрсету міндетті емес:

class foo class foo

{ private: { int data1;

int data1; public:

public: void func ( );

void func ( ); };

};

Құрылым үшін public қызметші сөзі келісім бойынша беріледі.

{ void func ( );

private:

int data1;

};

Программистер құрылымды берілгендерді біріктіру үшін, ал кластарды берілгендер мен функцияларды біріктіру үшін қолданады.

Класты құру кезінде класс әдісі құрылады және бір-ақ рет компьютер жадысына орналастырылады. Әрбір объектінің өз мәндер жинағы бодады, объектілер өрістері жалпы боламуы керек. Объектілерді құруда әрбір берілгендер жинағы жадыдан белгілі бір бос орын алады.

Объект 1 Объект 2 Объект3

data1 data1 data1

function1

function 2

§7 Кластың статикалық берілгендері
Егер кластың берілгендер өрісі static қызметші сөзімен сипатталса, онда бұл өрістің мәні сол кластың барлық объектілері үшін бірдей болады. Кластың статикалық берілгендері барлық объектілер қандай да бірдей мәндерді бірлесе қолданғанда пайдалы.

Статикалық өріс өз мінездемесі бойынша статикалық айнымалыға ұқсас: ол класс ішіде ғана көрінеді, ал оның өмірінің уақыты программаның өмір сүру уақытымен сәйкес келеді. Бірде бір класс объектісі болмаса да, статикалық айнымалысынан өзгешелігі – кластың статикалық өріс бар болады.

Кластың статикалық айнымалысын қолдану мысалын қарастырайық.

Берілген мезетте әр объекті өзі сияқты жадыда қанша объект бар екендігін білу қажет болсын. Бұл жағдайда класқа count есімді статикалық айнымалыны енгізіеміз. count айнымалысын барлық объектілір көре алады және олардың бәрі бірдей мәнді көреді.

// statdata. cpp

# include < iostream. h>

class foo

{ private:

static int count;

public:

{ count ++;}

int getcount ( )

{ return count; }

};

int foo : : count = 0; // count анықтамасы

{ foo f1, f2, f3;

cout << ”Объект саны = “ <

cout << “Объект саны = “ <

cout << “Объект саны =” <

return 0; }

getcount ( ) әдісі count –ты қайтарады. Барлық жағдайда да бұл әдіс бір мәнді қайтарады.

Объект саны =3

Объект саны =3

Объект саны =3

Егер статикалық емес, автоматты count өрісін қолдансақ, онда конструктор әр объекті үшін бұл өрістің мәнін бірге арттырар еді.

Объект саны =1

Объект саны =1

Объект саны =1

§8 Класс өрістерінің жеке-жеке жариялануы және анықталынуы
Статикалық өрістерді анықтау жай өрістерді анықтау тәрізді жүргізілмейді. Жай өрістертер жарияланады, яғни компиляторға оның есімі және типі хабарланады, содан соң анықталады, яғни компилятор айнымалыға типіне сәйкес жадыдан орын бөледі. Осының бәрі жалғыз ғана сипаттаудың көмегімен жүргізіледі. Ал статикалық өрістер үшін көрсетілген әрекеттер екі оператордың көмегімен жүргізіледі. Өрісті жариялау кластың ішінде жүргізіледі, ал оны анықтау кластың сыртында орындалады.

Егер статикалық өрістің анықталуы кластың ішінде орналасса, онда класты анықтау оған жадыдан орын бөлуді көрсетпейді деген қағиданы бұзған боламыз. Сондықтан статикалық өрістің анықталуын кластың сыртында орналастыру арқылы программа орындалуын бастағанға дейін оған жадыдан бір рет қана орын бөлінеді.

Объект 2

Объект 1 Объект 3

Автоматты Автоматты Автоматты

өрістер өрістер өрістер

data1 data1 data1
data2 data2 data2

Статикалық өрістер

Статикалық өрістермен кең ауқымды айнымалырадың арасында ұқсастық бар. Статикалық өрістермен жұмыс істеу барысында компилятор тани алмайтын оңай қателіктер жіберуге болады. Егер стаикалық өріс класта жарияланып, бірақ анықталмаса компилятор ескерту хабарламасын бермейді. Байланыстырушы редакторы бұл қатені анықтағанша программа қатесіз деп есептелінеді. Байланыстырушы редактор «анықталмаған кең ауқымды айнымалыны қолдануға ұмтылу» деген хабарламаны шығарады.