Реферат Тақырыбы: «Атмосфераның, гидросфераның, литосфераның экологиялық мәселелері»
жүктеу/скачать 181.86 Kb.
|
1 2
Атмосфераның, гидросфераның, литосфераның экологиялық мәселелері- Бұл бет үшін навигация:
- Литосфераның ластану көздеріне жатады
- Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
| Литосфера - Жердің қатты бөлігінің сыртқы қабаты, ол біртіндеп заттектердің беріктілігі азаятын сфераларға өтеді және оның құрамына жер қыртысымен жердің беткі мантиясы кіреді. Литосфераның қалындығы 5-200 км, оның ішінде жер қыртысы-құрлықта 50-70 км –ге дейін болады. Литосфера қоршаған табиғы ортаның ең маңызды бөлігі, ол көлеммен, бетінің пішінімен топырақ жамылғысымен, өсімдіктермен кен қазбалармен, сонымен қатар халық шаруашылығы әр түрлі салаларының кеңістікте орналасуымен сипатталады.
Бүкіл биосфераның негізі - біздің ғаламшарымыздың кеңістігі - бұл литосфера. Литосфера - жер қыртысы деп аталатын және мантияның жоғарғы қабатынан тұратын қатты жер қабығы. Планетаның көп бөлігін мұхиттар алып жатыр, жер бетінің тек 29,2% -ы құрлыққа бөлінген, оның бір бөлігі әлі күнге дейін өмір сүре алмайтын мұздықтар, шөлдер мен аймақтар алып жатыр. Тепе-теңдікке сәйкес, адам тұратын және пайдаланатын аумақтың пайызы мардымсыз. Жыл өткен сайын өмір сүруге жарамды жер азая түсуде. Жер шарының жалпы ауданы шамамен 130 млн шаршы шақырым, яғни шамамен жердің 86% құрайды. Тиісті және шамадан тыс пайдалану салдарынан жыл сайын құнарлы жердің бір бөлігі онда өсіп-өнуге жарамсыз болып қалады. Мәселен, өткен ғасырдың өзінде ауыл шаруашылығында бұрын пайдаланылған 20 миллион шаршы шақырым жер жоғалды. Жердің ластануы - топырақ пен жер асты суларының нашарлауына әкеп соқтыратын қатты немесе сұйық қалдықтардың жерге немесе жер астына жиналуы. Нәтижесінде табиғатқа мұндай әсер халықтың денсаулығына қауіп төндіреді және басқа проблемаларды туғызады. Литосфераның ластану көздеріне жатады: Шыны, тоқыма, металл және пластиктен тұратын қатты тұрмыстық қалдықтар. Экологиялық проблеманы шешудің жолдары қандай? Ең алдымен, қалдықтар мен өндірістік қалдықтардың мөлшерін азайту керек. Екінші шешім - ластаушы заттарды ұтымды жою. Бүгінгі таңда тұрмыстық қалдықтарды балқытылған металды жағу арқылы жою ұсынылады. Бұл улы заттардың аз мөлшерде шығуы деп есептеледі. Резеңке дөңгелектерді жою мәселесі оларды қайта өңдеу болып табылады. Төмен токсикалық пестицидтер мен минералды тыңайтқыштар өндірісі жүргізілуде. Радиоактивті қалдықтар тасталмайды, бірақ азот қышқылы сұйықтығы түрінде арнайы контейнерлерде сақталады. Контейнердің жарамдылық мерзімі аяқталғаннан кейін радиоактивті сұйықтық жаңасына орналастырылады. Қайта өңдеуге болатын барлық қалдықтар. Барлық зауыттарды қалдықсыз өндіріске көшіру мәселесі қарастырылуда. Литосфераның ластануын азайтуға әркім көмектесе алады. Мұны істеу үшін қоқысты арнайы белгіленген контейнерлерге қою жеткілікті. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі: 1. Ә.Бейсенбаева, А.Самақова, Т.Есболов, Ж.Шілдебаев «Экология және табиғатты тиімді пайдалану». 2. Ғ.Сағымбаев. «Экология негіздері». 3. Г.С. Оспанова, Г.Т. Бозматаева «Экология». жүктеу/скачать 181.86 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2