Сабақ барысында беріллген ақпатарттарды белсенді қабылдау

a) Àÿóñûç áàñûëäû

á) Áið ì¸ìiëåãå êåëäi

â) Áèëiêòi õàëûººà áåðäi

ã) Åøºàíäàé øàðà ºîëäàíáàäû

ä) Áàðëû¹ûíà æ½ìûñ áåðiëäi

2 1905-1907 ææ ðåâîëþöèÿ Ðåñåéäi ºàíäàé æà¹äàé¹à àëûï êåëäi ?

a) Ðåñåéäå Ïàòøàíû» áèëiãi ¸ëñiðåäi

á) Ïðîëåòàðèàòòàð áèëiê áàñûíà êåëäi

â) Åëäå äåìîêðàòèÿ îðíàäû

ã) Êàïèòàëèçì îðíàäû

ä) Ñîöèàëèçì îðíàäû

3 Ïðîëåòàðèàò ºîç¹àëûñûí æ½ìûñøûëàðäàí áàñºà êiìäåð ºîëäàäû ?

a) Ñîëäàòòàð ìåí ìîðÿêòàð

á) Äåìîêðàòòàð

â) Ëèáåðàëäàð

ã) °êiìøiëiê àäàìäàð

ä) Àðèñòîêðàòòàð

4 1905 æûëû 7 æåëòîºñàíäà¹û ºàðóëû ºàºòû¹ûñ ñòà÷êàñû ºàé ºàëàäà áîëäû ?

a) Ìîñêâà

á) Êèåâ

â) Ïåòåðáóðã

ä) Ñàìàðà

5 "Á½ë îðäà (ºàçຠõàíäû¹û) - á¾êië Àçèÿ åëäåði ìåí æåðëåðiíå êiëò æ¸íå ºàºïà" - äåï àéòºàí Ðåñåé ïàòøàñû

a) Ïåòð I

á) Åêàòåðèíà II

â) Ïåòð II

ã) Àííà èâàíîâíà

ä) Èâàí IV

6 1801-1825 æûëäàðû Ðåñåéäi áèëåãåí ïàòøà

a) Àëåêñàíäð I

á) Åêàòåðèíà II

â) Ïåòð I

ã) Àëåêñàíäð II

ä) Ïåòð II

7 1783 æûëû Ðåñåéäi» ºàé ïàòøàñû ²ûðûì æåðií Ðåñåéãå ºîñó òóðàëû æàðëûº øû¹ûðäû ?

a) Екатерина II

á) Àëåêñàíäð I

Г) Елизавкта

â) Àëåêñàíäð II

ä) Петр II

8 Ò¾ðêìåíèÿíû æàóëàï àëóäà Ðåñåé ¾øií íåãiçãi áàçà¹à àéíàë¹àí ºàëà

a) Красноводск

á) Ташкент

â) Ìåðâ

ä) Ò¾ðêiñòàí

9 Å. Ïóãà÷åâ áàñòà¹àí øàðóàëàð ê¼òåðiëiñi ºàøàí áîëäû ?

а) 1773-1775 ææ

á) 1771-1778 ææ

в) 1773 – 1775 жж

ã) 1781-1785 ææ

ä) 1782-1789 ææ

10. Ïåðåÿñëàâ ðàäàñû (æèíàëûñ) 1654 æûëû 8 ºà»òàðäà ºàíäàé òàðèõè øåøiì ºàáûëäàäû ?

á) Ìîñêâà ïàòøàñû ¼êiìåòiíi» ºîë àñòûíà ¼òóäi ºîëäàäû

â) Ïîëüøà¹à ºàðñû æîðûº æàñàó

ã) Ïîëüøàìåí áåéáiò êåëiñiì æàñàó

ä) Ðåñåéãå ºàðñû îäຠº½ðó

11. Òà»äàóëû ðàäàíû êiì áàñºàðäû ?

a) А. Курбский

á) Á. Øóëèíà

â) À. Àäàìåâ

ã) Рада

12. Ðåñåé Êðàñíîâîäñê ºàëàñûí êiìäåðäi æàóëàï àëó ¾øií ïàéäàëàíäû

a) Туркменияны

á) ²ûðûì õàíäû¹ûí

â) Àñòðàõàí õàíäû¹ûí

ã) Òóðêèÿíû

ä) Қазақ хандығын
13. Ìîñêâàäà 1905 æûëû 7 æåëòîºñàíäà íå áîëäû ?

a) Қарулы қақтығыс

á) Бейбіт

â) Æèíàëûñ

ã) Ìåéðàì

ä) Åøºàéñûñû

14 . À. Áóëûãèí íåíi» àâòîðû ?

a) Дума

â) Ïàðëàìåíò

ã) Рада

ä) Ñüåçä

a) РСДРП(б)

á) ÊÏÐÐ

â) ÊÏÑÑ

ä) ÐÑÔÑÐ

a) Шаруалардың талабынан бас тартты

á) Саяси аухуал әлсіз болды

â) Áèëiêòåí àéðûë¹ûñû êåëìåäi

ã) ƽìûñøûëàð¹à áèëiê áåðäi

ä) ʼòåðiëiñòåí ºàóiïòåíäi

17 II Äóìà ºàé æûëû øàºûðûëäû

a) 1907 – ж

á) 1905-æ

â) 1904 - ж

ã) 1908-æ

ä) 1910-æ

18. Äóìàäà ºàðàñòûðûë¹àí áàñòû ì¸ñåëå

a) Жер

â) ƽìûññûçäûº

ã) Ñàóäà

ä) Àéëûº

a) Буржуазиялық – демократиялық

á) Ëèáåðàë-äåìîêðàòèÿëûº

â) Социал - Демократиялық

ã) Àíàðõèÿëûº-äåìîêðàòèÿëûº

ä) Ìîíàðõèÿëûº

20. Ðåñåéäå àãðàðëû ðåôîðìàíû» èäåÿñûí îéëàñòûð¹àí êiì?

a) А. Столыпин

á) Ã.Ïëåõàíîâ

â) В. Ленин

ã) Ñ.Ìàêàðîâ

ä) Ì.Ðàä÷åíêî

21.Құрамына казактар кiргiзiлген сословие:

а. мещяндар

ә.шаруалар

б. қала тұрғындары

в. шенеуініктер

г. ұсақ поместьелік дворяндар

22.Әлемдiк классикаға енген "Лебединое озеро" және "Щелкунчик" балеттерiнiң авторы

а. П.Н. Чайковский

ә. С.В. Рахманинов

б. А.Н. Скрябин

в. Ц.А. Кюн

г. М.П.Мусоргский

23.ХХ ғ. басында Ресейдiң орталық губернияларынан шаруаларды көптеп қоныс аудартқан аудан :

а. Ресейдің Орта Азиядағы иеліктері

ә. Батыс Сібір

б.Орал

г. Украина

24.Қауымды жоюдағы мақсат :

а. өнеркәсіп және қалалар үшін жұмысшы күшін көбейту

ә. ауылдарда ғасырдан бері қалыптасқан дәстүрлерді сақтау

б. патшалық биліктің әлеуметтік базасын кеңейту

в. жеке территорияларды игеру

г. қауымдар иелігіндегі жерлерді қазына меншігіне алу

8- апта.

1. 
   Ресейдің І-ші империалистік соғысқа кіруі.
   
2. 
   Ресейдің ішкі саяси жағдайы.
   
3. 
   1914-1915ж.ж. Шығыс майданы.
   
4. 
   Брусилов бетбұрысы.
   

Мұны сылтау ретінде Австро-Венгрия Германияның қолдаумен Сербияны шабуылдады. Ресей Сербияның одақтасы бола тұра, жалпы әскери мобилизацияны жариялады. Германия өз жағынан 19 шілдеде (1 тамыз) Ресейге сонан соң оның одақтасы Францияға соғыс жариялады.

Көп кешікпей Германияға соғысты Англия жариялады. Қысқа мерзімде бұл соғыс дүниежүзілік соғысқа айналып 38 мемлекетті қамтыды. Соғыстың себептері анық болған. Күшейген Германия дүниежүзін қайта бөлісуге, яғни отар жерлерге ие болуды көздеген. Оның одақтастары (Австро-Венгрия, Италия) Германия секілді отары жоқ мемлекеттер болған.

Бұл соғыста Ресейде өз жағынан бірқатар мақсатты көздеген. Ресейдің соғысқа кіруі ең бастысы ел ішінде революциялық қозғалыстарды бәсеңдету болды. Сонымен қатар Ресей Закарпатье мен Балкан түбегіндегі кейбір территорияларға ықпал етуде мақсат көрген.

Марна өзеніндегі шайқас Париж тағдырын шешті. 1914 жылы қыркүйекте орыс әскерлері Оңтүстік-Батыс майданында жаудың қорғанысын бұзып австро-венгр әскерін талқандап Галицияны алды. Орыстардың Австро-Венгрия мен Түркияға қарсы соғысы (Закавказье) немістердің «жылдам жоспарын» жойды.

1915 жылдың басында Германия Батыс майданында қорғаныс позициясына өтті, ал Шығыс майданында Ресейді жоймақшы болды. Бұл жолы Ресейге қарсы Германия мен Австро-Венгрияның бүкіл әскерінің жартысы жіберілді. 1915 жылдың көктем мен жазында орыс әскерлері Оңтүстік-Батыс майданында қорғаныс соғысын жүргізді. Немістердің қару-жарағы орыстардан едәуір жетілдірілген болатын және саны жағынан асып тұрған (артиллерияның снарядтары он есе асып тұрған). Бірақ соған қарамастан орыстар Оңтүстік-Батыс майданын ұстап қала алды.

4.1916 жылы Германия күші едәуір әлсіреп қатты соққылар беруге жарамады. Ақпанда немістер Верден түбіне жетіп, Парижге қауіп төндірді. Орыстар бұл жолы да күш жинап Германияға Двинск ауданынан шабуыл жасады. 1916 жылы мамырда орыстар одақтастардың өтінішімен екі апта бұрын Оңтүстік-Батыс майданға шабуыл жасады.

Генерал Брусилов Луцк және Ковель бағытындағы қалалары зор шабуыл жасады. Австро-венгр әскерлері талқандалып шегінді. Немістер барлық күштерін Франция және Италия территорияларында орыстарға қарсы қойды. 1916 жылы Антантаға Румыния қосылды. Тек Стоход өзенінде орыс шабуылы тоқтады.

1917 жылғы қазан төңкерісінен кейін Ресей Антанта одағынан және І-ші дүниежүзілік соғыстан шықты. Оның орнын Антантада АҚШ алды. Ресей бұл соғыста 2 млн. адам жоғалтты, 5 млн. адам жараланды.

8- апта.

Кеңес елі әскери интервенция мен азамат соғысы жылдарында.

Жоспары:

1. 
   Әскери интервенция мен азамат соғысының себептері.
   
2. 
   Әскери интервенция мен азамат соғысының барысы мен негізгі бағыттары.
   

Осы негізде антикеңес күштері бірікті: шетел империалистері және ішкі контрреволюция. Ресей капиталистері, помещиктері және реакцияшыл офицерлік интервенттерді қуана қарсы алып олардан әскери және финанс жәрдем ала бастады. Интервенттер патша генералдарына ақгвардияшыл армиялар құруға және оларды қару-жарақпен қамтамасыз ету бастады.

1918 жылдың наурызында ағылшын, француз және американ әскери кемелерінің жауынгерлер мен мотростар Мурманск ал тамызда – Архангельск қалаларын жаулап алды. Сол жылы сәуірде жапон және ағылшын әскерлері Владивосток қаласын алды. Осында кейінрек американ әскерлері де жетті.

Осы империалистік елдер 1917 жылдың желтоқсан айының өзіндей-ақ Кеңес елін жоюға және оның территориясын өзара бөлісуге келіскен. Келісім бойынша Ұлыбритания Кеңес елінің бүкіл солтүстігін, Орта Азия және Закавказьені; Франция – Украина және Қырымды; ал АҚШ пен Жапония Қиыр Шығыс пен Сібірді өзара бөлісуге тиісті болған.

1918 жылдың жазында ағылшын империалистері Орта Азиядағы ақгвардияшылдар және жергілікті түрікмен феодалдарымен бірігіп, Түрікменстанның едәуір бөлігін жаулап алып, онда кеңес билігін жойды.

Осы кезде АҚШ, Германия, Ұлыбритания, Франция және Жапония империалистері Кеңес елінің Солтүстігі, Батысы, Оңтүстігі және Шығысында көп территориларды лапы осы жердегі орыс ақгвардияшыл әскерлерімен бірікті. Дон өзенінің жағалауында әскери қимылдарды Краснов генералының казак әскерлері бастады. Деникин генералы Кубаньді және Антантамен байланыс жасаудағы басты әскери базасына айналған Новороссийск порт-қаласын жаулап алды.

1918 жылдың интервенция мен азамат соғысының нәтижесінде бүкіл елдің территориясы шетел мен ақгвардияшылдардың қолында болды.

Осылайша Кеңес мемлекетінің дамуында үш жылға созылған ауыр кезең басталды. Шетел империалистері мен ішкі контрреволюцияның соғыстары Кеңес еліне мол зардабын тигізді: майданда он мыңдаған адамдар қаза тапты, тылда ашаршылық өрістеді, елдің орталығы астық және отын аудандарынан байланысы үзілген, адамдарға нан, ет, май тағы басқа астықтар жетіспеді.

1918 жылдың маусымында Шығыс майдан, ал қыркүйекте Оңтүстік және Солтүстік майдандар құрылды. Елдің Революциялық әскери Кеңесі құрылып, Жоғарғы әскербасшы қызметі тағайындалды. Ал, қарашада Ленин басқарған елдің жоғары әскери-саяси және әскери-шаруашылық органы – Жұмысшылар мен шаруалардың қорғаныс Кеңесі құрылды. Заводтар қару-жарақтардың өндіңрісін бірнеше есеге дейін өсірді.1918 жылдың өзіндей-ақ Кеңес елінде 450 мың жауынгері бар әскер құрылды.

Контрреволюцияның негізгі күштері елдің шығысында – Еділдің орта ағысы, Жайық және Сібірде шоғырланған. Сондықтан да Шығыс майдан ең басты және шешуші болып саналды. 1918 жылы жаздың соңында Қызыл әскер және Еділ флотилиясының кемелері жаудың мықты қарсылығын бұзып Қазан, Симбирск, қазан айында Самара, ал қарашада – Ижевск қалалары босатылды. Еділ бойындағы талқандалған чехословак және ақгвардияшыл әскери бөлімдері Жайыққа шегінді.

Жаумен соғыс уақытысында ірі кеңес әскербасшылардың (М.В.Фрунзе, И.И.Вацетис, С.С.Каменев, М.Н.Тухачевский, И.П.Уборевич, В.И.Чапаев) және саяси комиссарлардың (С.И.Гусев, П.А.Кобозев, П.К.Штернберг, В.В.Куйбышев, Н.Г.Маркин, И.Э.Якир) үлкен тобы құрылды.

1918 жылдың қарашасында Германияның және оның одақтастарының талқандалуымен бірінші дүниежүзілік соғыс аяқталды. Германия және Австро-Венгрияда буржуазиялық-демократиялық революциялар өтті. Бұл елдерде монархиялық жүйе жойылды. 11 қараша 1918 жылы Германия және оның одақтастары тізе бүкті.

Бірақ соғыстың аяқталуы Кеңес еліне интервенцияны одан әрі күшейтті. 1919 жылдың наурызында Колчак әскері бүкіл Шығыс майдан бойынша шабуылға шықты. Олардың негізгі бағыттары солтүстікте интервенттердің әскерімен бірігу мақсатында Вятка қаласына және Деникин әскерімен бірігу үшін Қазан, Самара және Саратов қалаларына бағытталды. Наурыздың ортасында ақгвардияшыл әскерлер Уфа қаласын алып, Симбирск, Самара және Қазанға жылжыды. Сәуірде ақгвардияшылдар Кеңес елін Түркістанмен байланысты үздірді.

Осы кезде Қызыл әскердің саны 1,5 млн.-ға жетті. 1919 жылдың сәуір-мамырында Кеңес әскерлері Шығыс майданда М.В.Фрунзе басшылығымен Бузулука ауданынан солтүстікке қарай Колчак әскеріне қарсы бет алды. Авангардта аты шулы шыққан В.И.Чапаев басқарған 25-ші дивизия шабуылдаған.

1919 жылдың маусымында Қызыл әскер қайтадан Уфаны алып, ақгвардияшылдарды Белая өзеніне шегіндірді. 1919 жылдың күзінде Колчактің әскері біржола талқандалды.

1919 жылы көктемнің соңында Прибалтикадан Юденич генералының әскері Петроградқа қауіп төндірді. Ұлы қаланы құтқару мақсатында кеңес басшылығы осында өте көп күш әскер жіберді. Қаланың қорғанысына тіпті жұмысшыларда көтерілді. Нәтижесінде тамызда Юденичтің әскері талқандалды.

Қызыл әскері үшін Деникинді жеңу де айыр тиді. Ол Солтүстік Кавказда Ұлыбритания, АҚШ және Франция көмегімен 250-мыңдық әскер құрды. Сонымен қатар Деникин әскері аса көп артиллерия, пулемет, мылтық, миллиондаған оқпен және танктер мен ұшақтармен жабдықталынды.

1919 жылы жаздың басында Деникин шабуылға шығып Солтүстік Кавказ, бүкіл Дон облысын, Еділ облысының бір бөлігін, Донбассты және Украинаның едәуір бөлігін жаулап алды.

1919 жылы қазанда Деникин әскерлері Воронеж, Орел алып Тулаға жақындап Мәскеуге қауіп төндірді.

1919 жылы қыркүйекте партияның Орталық Комитеті Оңтүстік майдандағы жағдайды қарастырып, Деникиннің әскерін талқандау мақсатымен жоспар дайындады. Жоспар бойынша жауға Харьков-Донбасс-Ростов-на-Дону сызығы, яғни оңтүстікке жылжи отырып жұмысшылар мен шаруалардан қолдау алатын аудандар бойынша жылжу бағыты болды.


8- апта. 2 балл
Реферат тақырыптары.

1.1917 ж Қазан төңкерісі. Алғашқы декреттер.

2.Большевиктердің сыртқы саясаты. Брест бітімі.

3.Азамат соғысы, оның себептері мен кезеңдері. (1917 ж. қараша – 1920 ж.).

4.Азамат соғысы кезіндегі Қазақстан.

5.Большевиктердің жеңу себептері

6.Азамат соғысы кезіндегі большевиктердің экономикалық саясаты.

7.Кеңес үкіметінің халықаралық жағдайы, сыртқы саясаты.

8. Азамат соғысының тарихтағы орны.

9. Азамат соғысының шығуының алғышарты.

10. Ақпан төңкерісі мен Қазан төңкерісі.

8 –апта.

КСРО халық шаруашылығын қалпына келтіру жылдарында

(1921-1925жж.).

Жоспары:

1.ЖЭС, оның маңыздылығы мен бағыттары.

2. КСРО-ның құрылуы.

3. КСРО-ның идеологиясы.
1. Елдің бейбітшілік шаруашылыққа өтуі ауыр халықаралық жағдайда өтті. Империалистік мемлекеттердің билік етуші топтар арасында бір жағынан жаңадан әскери интервенция ұйымдастыру, екінші жағынан – Кеңес Ресеймен сауда қатынастарын түзету болды.

Кеңес үкіметі елдің халықаралық жағдайын нығайтуға ұмтылды. Сол мақсатпен ол барлық елдермен дипломатиялық және сауда қатынастарын жақсартуды мақсат етті.

Бейбітшілік шаруашылық құрылысына өту «әскери коммунизмњ саясатының соғыстан кейінгі жағдаймен сәйкес келмеуімен қиындады. Әскери интервенция және азамат соғысы жылдарында үкіметтің осындай саясатты ұстануға мәжбүр болғанын шаруалар жақсы түсінді. Бірақ өндірісті өсіру мен еркін саудаға тыйым салу ауыл шаруашылық өндірісінің дамуында шаруалардың қызығушылығын төмендетті. Сондықтан ауыл шаруашылығын көтеретін ауыл шаруашылық өндірісін көбейтетін және де жұмысшылар мен шаруалардың одағын нығайтатын жаңа экономикалық жүйе қажет болды. «Әскери коммунизмненњ жаңа экономикалық жүйеге өту тарихқа «жаңа экономикалық саясатыњ (ЖЭС) атымен енді.

ЖЭС негізінде жекеменшік сауда жүргізуге, мемлекеттік кәсіпорындарды жалға алуға, жекеменшік кәсіпорындар ашуға, шетелдерге концессиялар алуға мүмкіндіктер ашылды. Еркін сауданың қалпына келтірілуі қалада және ауылда капиталистік элементтердің өсуіне әкелді.

Ең басты назар қала мен ауыл арасындағы товар айналымына аударылды. Басты маңызды бұл мәселеде кооперациялар ойнады. ЖЭС-ның жүрілуі елдің бүкіл өнеркәсібі мен ауыл шаруашылығын едәуір көтеріп халықтың қал-ахуалын жақсартты.

2. Кеңес үкіметі барлық халықтарға өздерін жеке басқаруға құқық берді. Бұл іс-шара әртүрлі формада іске асты. Бұрынғы Ресей империясының территориясында алты тәуелсіз социалистік республикалар: Ресей Федерациясы, Украина, Белоруссия, Армения, Әзірбайжан және Грузия, Орта Азияда Бұхар және Хорезм кеңес республикалары құрылды. 1918-1922 жылдар аралығында Ресей Федерациясы құрамында Түркістан (1918ж.), Башқұрд (1919ж.), Татар (1920ж.), Қазақ (1920ж.), Дағыстан (1921ж.), Якут (19622ж.) т.б. автономиялық республикалар құрылды.

Бір одаққа бірігу сол кездегі амалсыз қажетті іс-шара болған. Тек біріккен күшпенен елдің экономикалық және саяси тәуелсіздікке жету мүмкін болды. Жан-жақтан қоршаған капиталситік елдер кеңес еліне үнемі қауіп төндіріп тұрған.

Кеңес мемлекетінің құрылысы және кеңес адамдарының құқықтары мен міндеттері 1924 жылы қаңтарда Кеңестік ІІ Бүкілодақтастардың съезімен бекітілген КСРО-ның Конституциясымен нақтыланды. Конституцияның жобасын М.И.Калинин төрағалық еткен комиссия құралды.

Конституция КСРО халықтарының арасында теңдік пен достық принциптерін заңдастырды. Әрбір одақтас республика КСРО-нан шығуға құқылы болған. КСРО-на кіруге барлық социалистік мемлекеттерінің мүмкіндігі болған.

1924-1925 жылдары Орта Азияда ұлттық-мемлекеттік межелеулер өтті. Нәтижесінде Орта Азия халықтары егеменді ұлттық мемлекеттерін құруға мүмкіндігін алды. Өзбектер мен түрікмендер көкптеп мекендеген Түркістан АССР және Бухар мен Хорезм республикаларының облыстарынан Өзбек және Түрікмен ССР құрылды. Тәжіктер көптеп мекендеген облыста Өзбек ССР құрамына кірген Тәжік АССР құрылды. Қазақтар көптеп мекендеген аудандарда бұрын Түркістан АССР құрамында болған Қазақ АССР бірікті. Қырғыздар көптеп мекендеген аудандарда Ресей Федерацисының құрамына енген Қырғыз автономиялық облыс құрылды.

КСРО Кеңестік ІІІ Бүкілодақтастардың съезі 1925 жылы мамырда КСРО құрамына жаңа құрылған одақтастары республикаларын Өзбек ССР және Түрікмен ССР қабылданды.

Экономиканы көтерумен қатар елде мәдени революцияны жүргізу қажет еді. Оның басты мақсаты бүкіл елде сауатсыздықты жою болды. КСРО-да сансыз көп орта мектептер, барлық салада жоғарғы оқу орындар ашыла бастады.