Сабақ. «Егемендік» ұғымы. Урок Понятие «Суверенитет»
жүктеу/скачать 90.65 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1 – сабақ. «Егемендік» ұғымы. Урок 1. Понятие «Суверенитет». Сөздік
- П ример выполнения упражнения
- Для объяснения закона сингармонизма нужно знать следующее
- 2-тапсырма
- 3-тапсырма
- 4-тапсырма
- 5-тапсырма
I модуль. Қазақстан Республикасы.Фонетика. Үндестік заңы. Екпін. I модуль. Республика Казахстан. Фонетика. Закон сингармонизма. Ударение. 1 – сабақ. «Егемендік» ұғымы. Урок 1. Понятие «Суверенитет». Сөздік
1-тапсырма. Жоғарыда берілген жаңа сөздермен үлгі бойынша әр түрлі сөз тіркестерін құраңдар. Үндестік заңына бағынатын сөздерді тауып, талдау жасаңдар. Задание 1. Постройте различные словосочетания с вышеприведенными новыми словами согласно образцу. Найдите слова, подчиняющиеся закону сингармонизма, проведите разбор по частям речи. зат есім (имя существительное) + етістік (глагол) сын есім (имя прилагательное) + зат есім есімдік (местоимение) + етістік үстеу (наречие) + етістік с Ү п б
п ү
большое значение (имя прилагательное + имя существительное) П  ример выполнения упражнения:
е суверенитет объявлен (имя существительное + глагол) с
   ыртқы саясат (сын есім + зат есім)
в і внутренняя политика (имя прилагательное + имя существительное) с п м п и  мя прилагательное + имя существительное)
қ п б г ж
   ағдайға қарамастан (зат есім + үстеу)
н қ о
   тношения устанавливаются (имя существительное + глагол)
а п б программа разработана (имя существительное + глагол) З Закон принят (имя существительное + глагол)
Ол екі түрлі болады: Оно (звучание) бывает двух видов: а) буын үндестігі (бірыңғай жуан, не бірыңғай жіңішке). а) созвучность слогов (одинаково твердые или одинаково мягкие слоги). Мысалы (например): бағдарлама, қарым-қатынас, алғашқы, сыртқы, құқықтық, ана, сабақ – жуан сөздер (слова с твердым звучанием), ішкі, үлкен, мемлекет, егемендік, мәні, үстемдік, мәселе, біреу, әке, дәстүр – жіңішке сөздер (слова с мягким звучанием) б) дыбыс үндестігі (созвучность звуков) (сөз бен қосымшаның жігінде немесе сөз бен сөздің аралығында дауыссыз дыбыстардың бірін-бірі өзіне ұқсата әсер етуі) (влияние звуков друг на друга на границе между корнем и окончанием или согласных звуков между двумя словами). Мысалы (например): мектеп – мектебі (не мектепі), қасық – қасығы (не қасықы), тас – тастан (не тасдан), жаз – жаздан (не жазтан), әке – әкеге (не әкеке). Басқа мысал (другой пример): Пишется: ала көз, читается: ала ғөз; пишется: ішсе, читается: ішше; пишется: ашса, читается: ашша; пишется: сөзсіз, читается: сөссіз; пишется: келеме екен, читается: келемекен; пишется: қара ағаш, читается: қарағаш.
Егемендік – мемлекеттің сыртқы саясатта толық тәуелсіз болуы және елдің ішкі саясатында мемлекеттің биліктің бәрінен жоғары тұруы. (Суверенитет – полная независимость внешней политики государства и верховенство государственной власти при осуществлении внутренней политики). Бұл терминді алғаш рет XVI ғасырда француз ғалымы Ж. Боден қолданған. (Впервые этот термин использовал в XVI веке французский ученый Ж.Боден). Бұл ұғым қоғам дамуының әр кезінде әр түрлі мәнге ие болып отырды. (Это понятие в разные периоды развития общества имело различный смысл). Қазіргі кезде мемлекеттік биліктің үстемдігі мен тәуелсіздігі егемендіктің саяси-құқықтық мәнін білдіреді және ішкі-сыртқы саясатта көрініс табады. (В настоящее время верховенство и независимость государственной власти объясняет суверенитет как политико-правовое понятие, отражающееся во внешней и внутренней политике государства). Егемендіктің басты шарты – тәуелсіз мемлекеттердің, әлеуметтік-саяси жағдайының ерекшеліктеріне, халық саны мен жер аумағының көлеміне, тағы басқа жағдайларына қарамастан, бір-бірімен тең дәреже қарым-қатынастар жасап араласуы. (Главное условие суверенитета – установление независимыми государствами общения друг с другом на паритетных условиях несмотря на особенности общественно-политического устройства, количество населения, занимаемые государствами площади и другие обстоятельства). 1990 жылы 25 қазанда Қазақстан өзінің егемендігін жариялады («Қазақ ССР-нің мемлекеттік егемендігі туралы декларация»). (25 октября 1990 года Казахстан объявил о своем суверенитете («Декларация о государственном суверенитете Казахской ССР»). Бұл декларация Қазақстанның тәуелсіздігін бекітуге жасалған алғашқы қадам болды. (Эта декларация стала первым шагом по закреплению независимости Казахстана). Онда елдің саяси-құқықтық тәуелсіздігінің бағдарламасы жасалынды. (Там содержалась программа политико-правовой независимости страны). (Қазақ Ұлттық энциклопедиясынан) (из Казахской Национальной энциклопедии)
Что означает суверенитет? Жауыбы: Егемендік – мемлекеттің сыртқы саясатта толық тәуелсіз болуы және елдің ішкі саясатында мемлекеттің биліктің бәрінен жоғары тұруы. Ответ: Впервые этот термин использовал в XVI веке французский ученый Ж.Боден.
Кто из ученых впервые использовал этот термин? Жауыбы: Бұл терминді алғаш рет XVI ғасырда француз ғалымы Ж. Боден қолданған. Ответ: Суверенитет – полная независимость внешней политики государства и верховенство государственной власти при осуществлении внутренней политики.
Каково главное условие суверенитета? Жауыбы: Егемендіктің басты шарты – тәуелсіз мемлекеттердің, әлеуметтік-саяси жағдайының ерекшеліктеріне, халық саны мен жер аумағының көлеміне, тағы басқа жағдайларына қарамастан, бір-бірімен тең дәреже қарым-қатынастар жасап араласуы. Ответ: Главное условие суверенитета – установление независимыми государствами общения друг с другом на паритетных условиях несмотря на особенности общественно-политического устройства, количество населения, занимаемые государствами площади и другие обстоятельства.
Когда Казахстан объявил о своем суверенитете? Жауыбы: 1990 жылы 25 қазанда Қазақстан өзінің егемендігін жариялады. Ответ: 25 октября 1990 года Казахстан объявил о своем суверенитете. 3-тапсырма. Сызбаны пайдалана отырып, егемендік туралы әңгімелеңдер. Задание 3. Используя схему, расскажите о суверенитете. 
Егемендік – мемлекеттің сыртқы саясатта толық тәуелсіз болуы және елдің ішкі саясатында мемлекеттің биліктің бәрінен жоғары тұруы. Суверенитет – полная независимость внешней политики государства и верховенство государственной власти при осуществлении внутренней политики. Егемендіктің басты шарты – тәуелсіз мемлекеттердің бір-бірімен тең дәреже қарым-қатынастар жасап араласуы. Главное условие суверенитета – установление независимыми государствами общения друг с другом на паритетных условиях. 4-тапсырма. Жақша ішіндегі сөздерді аударып, сөйлемдерді жазыңдар. Задание 4. Напишите предложения, переведя слова в скобках.
Егемендік терминін алғаш рет XVI ғасырда француз ғалымы Ж. Боден қолданған.
Бұл ұғым әр кезде әр түрлі мәнге ие болды.
Егемендіктің басты шарты – тәуелсіз мемлекеттердің бір-бірімен қарым-қатынастар жасап араласуы. 5-тапсырма. Сөздерді жазып, к г өзгеру себебін түсініп алыңдар. Задание 5. Напишите слова, поняв причину изменения к г.
Үндестік заңы бойынша дыбыс үндестігінің көрінісі: сөз бен қосымшаның жігінде дауыссыз дыбыстардың бірін-бірі өзіне ұқсата әсер етуі. Согласно закону сингармонизма наблюдаем замену согласных звуков на границе между корнем и окончанием на созвучные. жүктеу/скачать 90.65 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
ан есім (имя числительное) + зат есім
лгі: бағдарлама қабылданды (зат есім + етістік)
рограмма принята (имя существительное + глагол)
ервый шаг (имя числительное + имя существительное)
лкен мәні (сын есім + зат есім)
шкі саясат (сын есім + зат есім)
аяси мәні (сын есім + зат есім)
олитическое значение (имя прилагательное + имя существительное)
емлекеттік биліктің үстемдігі (сын есім + зат есім; зат есім + зат есім)
ревосходство государственной власти (имя существительное + имя существительное;
ұқықтық статус (сын есім + зат есім)
асты шарты (сын есім + зат есім)
лавное условие (имя прилагательное + имя существительное)
арым-қатынас орнатылуда (зат есім + етістік)
лғашқы махаббат (сан есім + зат есім)
аң қабылданды (зат есім + етістік)