Сабақ XX ғасырдың 20-80 жылдарындағы наразылықтар, көтерілістер, қозғалыстар

жүктеу/скачать 89.64 Kb.

Дата	25.02.2016
өлшемі	89.64 Kb.
	#20310

Сырым Датұлы атындағы №26 орта мектеп

Ашық сабақ
XX ғасырдың 20-80 жылдарындағы наразылықтар, көтерілістер, қозғалыстар.

Тарих пән мұғалімі: Қайшиева Аймагүл

Атырау 2011-2012
Сабақтың білімділік мақсаты: 1929-1931 жылдары болған шаруалар көтерілісінің себебі, барысы, сталиндік жүйенің заңсыздығына қарсы бағытталған ұлт-азаттық қозғалыс болғандығын ашып көрсету. 1959ж Теміртауда және 1979жылы Целининградтағы оқиғаларға сипаттама беру. КОКП-ның әлеуметтік мәселемен ұлт саясатын жүзеге асыру тәсіліне аудару. Көтерілістің тоталиталық жүйе жағдайындағы халықтың саяси еркіндікке, дербестікке ұмтылысын айғақтайтын ұлт-азаттық сипатын ашып көрсету. Ұлт-азаттық құрамдас бөлігі ретінтегі тарихи маңызына аудару.

Сабақтың дамытушылығы: Оқушыларды халқымыздың елін қорғаған ерлердің ерлігі арқылытарихқа қызығушылығын, құрмет сезімін дамыту, ізденуге бағыт беру, ой-өрісін дамыту.

Тәрбиелік мақсаты: Тарих тағылымынан сабақ алып, өз болашағына батыл қадам жасай алатын саналы ұрпақ тәрбиелеу

Сабақтың түрі: Аралас сабақ.

Сабақтың әдісі: Баяндау, сұрақ-жауап, ізденіс сабағы

Сабақтың көрнекілігі: Карта, кесте, сызба, желтоқсан көтерілісіне қатысушылардың суреттері, Желтоқсан көтерілісі туралы бейне таспа. Ел басшыларының портреттері

Сабақтың жүрісі:

1.Жаңа сабақ

1. 1929-1931ж шаруалар көтерілістері

2.1959 ж Теміртаудағы оқиға себептері, барысы

3.1979ж Целининградтағы оқиғаның себебі, барысы, тарихи маңызы

4.1986ж Желтоқсан ұлт-азаттық көтерілісі

2.Жаңа сабақты түсіндіру

Не тағдырға көну бар

Не ерлікпен өлу бар.

(Ж..Жабаев)

Ой қозғау: Сталиннің портретін көрсету.

1.Сталин ел басқарған жылдары қандай оқиғаларымен есте қалды?

2. Голощекин Қазақстанда қандай саясат жүргізді?

3. Ауыл шаруашылығын ұйымдастыру қалай жүрді?

1929-1931жылдардағы шаруалар көтерілісі

Көтеріліс

ошақтары

Қарсылық

Көрсету

Көтеріліс-

шілердің

Негізгі

құрамы

Көтеріліс-

шілердің

талабы

1929-1931ж.ж

Қозғалыстардың

сипаты мен маңызы

1
2
3
4
5
6
7
8
9

Шымкент оқиғасы

1959-1986 жж

959.1.08 1967ж

Теміртаудағы ереуіл Шымкент оқиғасы

1979ж 16-19.06 1986 16-17.ХІІ

Ақмола оқиғасы желтоқсан оқиғасы

Хрущевтің портретін көрсету. Хрущев қандай тарихи оқиғаларымен есте қалды?

1959ж 1.08 жұмысшылар ереуілі жергілікті өкіметпен қақтығысы. Ереуілдер, бүлікшілер. Ереуілді басуға милиция карлаг әскерін жұмылдырды. Зауыттарға әскер енгізді.

Тәрбиелік, саяси үгіт насихат жұмыстарының жүргізілмеуі

Теміртаудағы

бүліншілік

себебі Адам факторы ескерілмеді

Брежневтің портретін көрсету.
1979.31.05 Целиноград Қарағанды, Көкшетау, Павлодар облыстарының құрамына кіретін 5 ауданның аумағынан неміс автономиялық облысын құру туралы қаулы шықты. 1979 жылы 16 – 19 маусым Целиноградтағы ереуіл.

1986 жылға желтоқсан оқиғалары

Желтоқсан оқиғасының себебі	Ондаған жылдар бойы қордаланған келеңсіздіктер, қоғамның әлеуметтік, мәдени салалрын қамтыған өрескел кемшіліктер, ұлт мәселесінің шиеіленсуі республика жастарының ызасын тудырып, күрес жолына алып келді. Республиканың бірінші басшысының ауыстырылуы оған түрткі болды.
Желтоқсан оқиғасының сипаты	Наразылық бейбіт шеру түрінде өтіп, саяси сипат алды. Ол мемлекеттік құрылысты құлатуға бағытталған жоқ. Қазақ жастарының бас көтеруі- бұл ұлтшылдық емес еды: ол- басқа халықтарға соның ішінде орыс халқына қарсы бағытталған жоқ. Сол кездегі ел билеуге келген басқа ұлт өкілінің жүргізген әлеуметтік-экономикалық саясатына наразылық еді.
Желтоқсан оқиғасының қорытындылары	Бұл оқиғаға билік басындағылардың іс-әрекетін әшкереледі. Жазалау шараларын жүргізу кезінде ұрып-соғу техникамен медицинаны қолданып қинау, итке талату, қарға жатқылу, сыуқ киіммен аязда қатыру сияқты тәсілдерді қолдану арқылы комунист-басшылар өздерінің интелектуалдық-рухани әлемінің шын мәніндегі жұтамдығын көрсетті. «Қазақ ұлтшылдығы» деген терминді енгізу арқылы бүкіл халыққа күйе жағуға тырысты.
Желтоқсан оқиғасының тарихи маңызы	Желтоқсан оқиғалары- Қазақстан тарихындағы естен кетпес, аса ауыр және қацғылы беттердің бірі. Бұл оқиғалар Қазақстанда ғана емес КСРО-да жаңа еніп келе жатқан жас демократияның басы болатын. Сондықтан да оның жүгі ауыр, шығыны көп болды. Бұл оқиға жаңа бағыттың - әлеуметтік бетбұрыстардың жаңа серпінмен дамуына себепші болды. Көп ұзамай Балтық бойы елдері бостандық жолындағы күресін бастады. Тбилиси, Баку толқулары тұтанды. Желтоқсан оқиғасы-қазақ халқының ар-намыс қасіреті.

Қалалар

Жезқазған

Көкшетау

Жамбыл

Арқалық

Павлодар

Алматы

Шымкент

Қарағанды

Талдықорған

Елді мекендер

Сарыөзек

Шамалған

«Ұлт саясатының лениндік қағидаларын сақтауды талап етеміз!»

Ұрандары

«Ешқандай ұлтқа артықшылық берілмесін!»

«Әр республикаға - өз басшысы!

Штаб құрамына берілген

әскери күштер

КСРО Ішкі істер министрлігінің 20-25 мың адамнан тұратын

Алматы гарнизоны

Алматы облысы Новосібір

Фрунзе Уфа

Ташкент Свердловск

Челябі Тбилиси

қалаларында орналасқан әскери күштері

Құйын операциясы

8,5 мың 12 ректор қызметінен алынды 99 адам бас

адам қала сыртына бостандығынан айырылды

әкетілді

787 адам комсомолдан шықты 52 партия

271 студент оқудан қатарынан шықты

Шықты
1987 жылы шілде - КОКП ОК Желтоқсан оқиғасын «қазақ ұлтшылдығының көрінісі » деп бағалады.

1989 жылы мамыр – маусым – КСРО халық депутаттарының І съезінде ақын М. Шаханов Желтоқсан оқиғасына әділ баға беру жөнінде М. Шаханов төрағалық еткен комиссия құрылды.

1991 жылғы желтоқсан - «1986 жылғы 17-18 желтоқсан оқиғаларына қатысқаны үшін жауапқа тартылған азаматтарды ақтау жөнінде» Н.Ә.Назарбаевтың Жарлығы шықты.

Желтоқсан көтерілісінің тарихи маңызы.

Қазақ халқының тәуелсіздікке ұмтылуына жол ашты.

Тест сұрақтары

1.Желтоқсан оқиғасы қандай сипатта болды?

А) Ұлтшылдық

ә) Конституцияға қарсы

б) бейбіт және саяси

2. Желтоқсан оқиғасына кімдер қатысты (қозғаушы күші)?

А) Алматы халқы

ә) студент және жұмысшы жастар

б) тек қана студент жастар

3.Көтеріліске шыққан жұмысшы жастар қандай өзекті мәселелер қойды?

а) Тұрғын үй мәселесі

ә) жалақыны өсіру

б) республика басшылығына қазақ ұлтын қою

4. Бейбіт шеруді басу үшін Алматыға неше қаладан әскери күштер әкелінді?

а) 5 қаладан

ә) 8 қаладан

б) 10 қаладан

5. Желтоқсан күндері биліктің күш қолдану ірекеттері қай кездегі ұлт-азаттық көтерілісіне байланысты әс-қимылды еске түсіреді?

а) 1837-1847 жж

ә) 1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалысы

б) 1836-1838 жж

6. Желтоқсан оқиғасына қатысқан қанша адам комсомол қатарынан шығарылады?

а) 645

ә)787

б) 275

7. Жоғары оқу орнының қанша ректоры қызметінен алынды?

а)9

ә)11

б)12

8. «Халық қаһарманы» атағын алған желтоқсан құрбаны кім?

а) Л.Асанова

ә) Қ.Рахметов

б) Қ.Рысқұлбеков

9. Желтоқсан оқиғасына қолдау көрсеткен бой көрсетулер қандай елді мекендерде болып өтті?

А) Шамалған, Сарыөзек

ә)Ұзынағаш, Қаскелен

б) Шұбартау, Абыралы

10. 1986 жылғы Желтоқсан көтерілісінің тарихи маңызы қандай?

а) 1986 жылы Республика басшысы қазақ ұлтынан болды

ә) жұмысшы жастардың тұрғын үй мәселесі шешілді

б) тәуелсіздікке жол ашты

Үйге: Мәнжазба жазу Қорытынды. Бағалау

30 қараша.

20 ғасырдың 20-80 жылдарындағы наразылықтар,көтерілістер,қозғалыстар.

Жоспар:
1.1929-1931 жылдардағы шаруалар көтерілістері.
2.1959 жылғы Теміртаудағы оқиғаның себептері және оған түрткі болған жағдайлар,барысы.
3.1979 жылғы Целиноградтағы оқиғаның себебі,барысы және тарихи маңызы.
4.1986 жылғы Желтоқсан ұлт-азаттық көтерілісі.

жүктеу/скачать 89.64 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: