Сабақтың тақырыбы §10. Ньютонның бірінші заңы. Инерциялық санақ жүйелері. Мақсаты

Арушаева Шолпан Орынтайқызы

физика пәні мұғалімі

Оқушылардың ғылыми дүниетанымын қалыптастыру.

В. Ньютонның бірінші заңы орындалатын санақ жүйелері инерциялық санақ жүйелері екенін өмірмен байланыстыра отырып мысалдар келтіріп, түсінеді.

С. Ньютонның бірінші заңы қандай санақ жүйесінде орындалатынын анықтап есептер шығарады.

тапсырмалар,жоғары дәрежелі сұрақтар,«Ойлан.Жұптас.Бөліс», «Кезбе тілші»

11 мин

Ынтымақтастық орта қалыптастыру. Оқушыларды жаңа тақырыпқа сай келетін сөздер бойынша топқа бөлу. Топтардың атауы:

І топ:«Инерция», ІІ топ: «Ньютон». 1 мин

Топтағы оқушыларға бағалау парақтары беріледі. Үй тапсырмасын «Кинематика» тарауын қорытындылау үшін «Суретті сөйлетейік» әдісімен тексеремін.

«Бауырсақ» ертегісі. Сұрақ:

1. 
   Бауырсақтың жерге тиіп тұрған нүктесіндегі сызықтық жылдамдығы мен үдеуін сызба түрінде көрсет.
   2. Оның қозғалыс түрін анықтап, ол қозғалысты сипаттайтын шамаларды атап бер, формуласын жаз.
   3. Сурет бойынша оның орын ауыстыру мен жүрген жолын көрсетіңдер.
   4. Суретте дене қандай денелермен өзара әсерлесеті нін көрсетіңдер.
   

Қансонарда бүркітші шығады аңға,

Тастан түлкі табылар аңдығанда.

Жақсы ат пен тату жолдас – бір ғанибет,

Ыңғайлы ықшам киім аңшы адамға.

Салаң етіп жолықса қайтқан ізі шалғанда.

Бүркітші тау басында, қағушы ойда,

Іздің бетін түзетіп аңдығанда.

Қарға түскен түлкі ізін, қозғалысқа қатысқан түлкінің траекториясы екендігін, ал түлкі ізі басталған орын мен түлкінің соңғы орынын қосатын түзу сызық орын ауыстыру екендігін түсіндіруге болады.

Топ мүшелері берілген суреттерге қарап сұрақтардың жауабын айтады.

Жаңа тақырыпты талқылау үшін

«Ойлан.Жұптас.Бөліс» арқылы түсінеді, талдайды.

1.АКТ-ны қолдана отырып, И.Ньютонның өмірбаянымен танысады. 3 минут.

2. Оқушылар жұмыс дәптерімен жұмыс істейді берілген кестені толтырады,талқылайды   Топтық жұмыс. диалог Өзін-өзі және өзара бағалау Кестемен жұмыс:3мин

Жаңа тақырып бойынша сұрақтарды қайта бағыттап немесе түрткі сұрақтар арқылы жауапты нақтылауға ұмтылдырамын.3мин. 1.Инерциялы санақ жүйелері деп ----атаймыз.

2.-----құбылысын инерция деп атайды.

3.Ньютон І заңын тұжырымдап, мысал келтіріңдер.

4.Ньютонның І заңының анықтамасын жазып, мысал келтіріңдер.
4.Ой толғау. 4 мин 8-жаттығу есептері .№1Салт атты шауып келе жатыр. Егер ат сүрініп кетсе немесе оқыс тоқтаса, онда қандай жағдай байқалуы мүмкін? №3 Неліктен сүрініп кеткен адам алға қарай құлайды? №115. Автомобиль горизонталь тас жолмен двигателі сөндірілуі тұрғанда бір қалыпты қозғалыс жасай ала ма?(автомобиль жолдың горизонталь бөлігімен бірқалыпты қозғала алмайды, себебі оған басқа денелердің әсері теңгерілмейді. Автомобильге Жер (төмен қарай тартады), жол жабындысы (серпімді түрде жоғары итереді және горизонтальды қозғалысқа үйкеліспен кедергі жасайды), ауа (қозғалысқа әсер етеді). Жердің тартуы және жолдың серпімді реакциясы вертикаль бойымен әсер ететін өзара теңгеріледі, горизонталь әсер ететін жол және ауа кедергісі теңгерілмейді.

Тақырыпты оқып, топта талдайды. АКТ-ны қолдана отырып, И.Ньютонның өмірбаянымен танысады.

Оқушылар жұмыс дәптерімен жұмыс істейді берілген кестені толтырады, талқылайды   Топтық жұмыс. диалог , зерттеушілік әңгіме,өзін-өзі және өзара бағалау

Оқушылар есепті тақтаға шығарады.

§ 10, 8-жаттығу(2,4)

4.Бүгінгі сабақта мен үшін жаңалық болды(не)

5.Мен үшін түсініксіз болды(не) 6.Мен бұл сабақта қандай оқушы болдым