І БӨЛІМ 5 тақырып
Қазақстан Рнеспубликасының Тұңғыш Президенті күні-тәуелсіз Қазақстанның айбынды мейрамы.Маралтай Ыбраев «Елбасыма»
САБАҚТЫҢ ТАҚЫРЫБЫ:
«Елбасы жазған еңбектер»
Қазақ тілі мен әдебиеті
9-сынып
Оқу мақсаты:
Бағалау критерийі:
- әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасайды;
- шығарма үзіндісінен композициялық амалдарды анықтайды;
- шығармадан дәлел келтіре отырып талдайды.
1-тапсырма.
Мәтінді оқып, негізгі ойын анықта.
Дескриптор:
- мәтінді түсініп оқиды;
- көтерілген мәселені анықтайды;
- ойын дәлелдейді.
XIX ғасырда Ресей империясы Орта Азия, Шығыс Түркістан өлкелеріндегі мемлекеттермен сауда және саяси қатынастарды орнату мақсатында зерттеу экспедицияларын ұйымдастырып отырды. Орыс Географиялық Қоғамының зерттеушілері аталған өлкелерге жасаған саяхаттары туралы құнды еңбектер қалдырған.
Ресей империясының офицері, қазақ халқының ғалым ұлы Шоқан Уәлиханов жазған «Ыстықкөл күнделігі» сол кездегі ең бағалы ғылыми еңбек болып табылады. Ғалым осы еңбегінде Тарбағатай, Жетісу, Жоңғар Алатауы, Қырғызстан жерлеріне жасаған сапарлары жайында, сол жерлердің климаты, халқының тұрмыс-тіршілігі, салт-дәстүрі, көптеген тарихи ескерткіштері туралы толық мәлімет береді.
Кейбір көңіл аударарлық тарихи ескерткіштердің суреттерін өз қолымен салады.
Өзіңді тексер!
Шоқан Уәлиханов 1856 жылы Ыстықкөл аймағына сапарға шығып, жол бойы көрген-білгенін қағазға түсіріп, күнделік ретінде жазып отырған. «Ыстықкөл күнделігін» зерттеуші 18 сәуір мен 23 маусым аралығында жазған. Бұл сол заманға ерекше жаңалық болып енді. Сол заман демей-ақ қазірдің өзінде осындай әрі күнделік, әрі әдебиет, әрі тың зерттеу еңбегі ретінде жарық көрген осындай құнды туынды жоқ десе де болады. Зерттеуші осы еңбегінде Тарбағатай, Жетісу, Жоңғар Алатауы, Қырғызстан жерлеріне жасаған сапарлары жайында, сол жерлердің климаты, халқының тұрмыс-тіршілігі, салт-дәстүрі, көптеген тарихи ескерткіштері туралы толық мәлімет береді.
Достарыңызбен бөлісу: |