Сабақтың тақырыбы: Оксидтердің жіктелуі, аталуы мен алу жолдары

В.В.Терешкова атындағы

№31 орта мектебінің

химия пәнінің мұғалімі

2. Оқушылардың іскерлігін, өз бетімен ізденуін, ой-өрісін, шы-ғармашылық мүмкіндігін дамыту, ғылыми көзқарасын қалып-тастыру.

3. Өз бетімен жұмыс істеп,өз білімін өзі тексеріп, бағалай білуге үйрету. Өздігінен талпынып,жауапкершілікпен сезінетін саналы, өнегелі ұрпақ тәрбиелеу.

Сабақ көрнекілігі: таблицалар, тірек-сызбанұсқаулар, үлестірме тест сұрақтары, деңгейлі тапсырмалар.

Сабақ әдісі: Сұрақ-жауап өзін өзі басқару, жеке топтық, ұжымдық жұмыс.

Сбақтың жоспарын тақтаға ілу.

1. 
   Тест
   
2. 
   Сөзжұмбақ шешу
   
3. 
   Жаңа сабақ
   
4. 
   Өзіндік жұмыс
   
5. 
   Екеу ара жұмыс
   
6. 
   Деңгейлі тапсырма
   
7. 
   Топ жұмысы
   
8. 
   Шығармашылық жұмыс
   
9. 
   Қорытынды
   

ІІ. Үй жұмысын тест жұмысы, сөзжұмбақ арқылы оқушылардың өткен сабақ бойынша білімдерін тиянақтау.

1. 
   Сутегі атом қышқыл қалдығынан тұратын күрделі зат.
   

б) қышқыл

в) тұз

2. 
   Заттардың оттегінде жануы.
   

б) тотығу

в) газ бөлу

3. 
   Бинарлы қосылыс
   

б) Н2СО3

4. 
   Н2SО4 құрамындағы қышқыл қалдығының валенттілігі.
   

б) І

а) күкірт қышқылы

б) көмір қышқылы

в) керми қышқылы

а) тұз

в) оксид
7. Адам ағзасындағы судың мөлшері

а) 60-65%

б) 65-70%

в) 70-75%
8. Ең жеңіл газ

а) мыс

в) оттегі

а) күкірт

б) күкірт

в) азот қышқылы

а) Бекетов

б) Пруст

в) Менделеев

1. 
   Табиғатта ең көп таралған элемент
   
2. 
   Актив металл
   
3. 
   Мыстың латынша аты
   
4. 
   Алғашқы көмек көрсетілгенде қолданылатын элемент
   
5. 
   Сутегіні бөліп алу ғылыми түрде қалай аталады?
   

(Сөзжұмбақ шешу арқылы жаңа сабақ тақырыбын ашу)

Заттар

Жай заттар Күрделі заттар

Металдар бейметалдар оксидтер негіздер қышқылдар тұздар

Na, Ca, K S, C, N Na2О NаОН Н2SО4 Hа2SО4

Са О Са (ОН)2 SO₃ H₂SO₄

СuО Сu (OH)₂ P₂O₅ H₃PO₄

Cr"O Cr (OH)₂ Сr^VIO3 H₂CrO₄

Mn"O Mn (OH)₂ M^VIIn₂O₇ HMnO₄

Оксидтер алу


Заттардың жануы Күрделі заттардың айырылуы

Жай зат жанғанда Күрделі зат

жанғанда Ерімейтін Қышқыл

негіз H₂SO₄

2C₂H₂+5O₂ Cu(OH)₂ SO₃+H₂O

4P+O₂ 2P₂O₅ 4CO₂+2H₂O ^t CuO+H2O

MgO – магний оксиді

AI₂O₃ – алюминий оксиді
Си2О – мыс (І) оксиді ауыспалы FeO – темір (ІІ) оксиді.

валентті

СиО – мыс (ІІ) оксиді Fe₂O₃ – темір (ІІ) оксиді.

ОКСИДТЕР

Негіздік оксидттер Екідайлы оксидттер Қышқылдық оксидттер

CиO – мыс оксиді ZnO – мырыш оксиді Р₂О₅- фосфор оксиді

Өз бетінше жаңа тақырыпты меңгерту.

CO₂, SiO₂, MnO₂, CrO₃, BaO, NO₂, AI₂O₃, Cr₂O₃, CO, Na₂O

Жауабы:__Үшдеңгейлі_тапсырма'>Жауабы:
Металл Бейметалл оксиді

MnO₂ - марганец диоксиді CO₂ – көміртек диоксиді

BaO – барий оксиді SiO₂ – кремний диоксиді

Cr₂O₃– дихром триоксиді N₂O – диазот триоксиді

AI₂O₃ – диалюминий триоксиді CrO₃– хром триоксиді

Na₂O - динатрий оксиді P₂O₅ – дифосфор пентаоксиді
Оқушылар бірін-бірі тексеріп бағалайды. (тақтадағы дұрыс жауабына қарап)
V. Екеуара жұмыс (оқушылар бірлесе отырып реакция теңдеулерін аяқ-тайды)

1) P₂O₅ + ...... H₃PO₄

2) Na₂O + …… NaOH

3) K₂O + …… KCI+H₂O

4) PH₃ +…… P₂O₅+H₂O

5) SO₃ + …… Na₂SO₄+H₂O

6) CaO + …… CaSiO₃

Жауабы: (дұрыс жауаптары арқылы білімдері тексеріліп бағаланады)

1) P₂O₅ +3 H₂O 2 H₃PO₄

2) Na₂O + H₂O 2 NaOH

3) K₂O +2Н СI 2 K СI + H₂O

4) 2 PH₃ +4 O₂ P₂O₅+3 H₂O

5) SO₃ + 2 NaOH Na₂ SO₄+ H₂O

6) CaO + SiO₂ CaSiO₃
VІ. Үшдеңгейлі тапсырма (тапсырманы орындауды оқушылар бір уақыттай бастайды, әрқайсысы өз білім шыңына, өз қабілеттеріне қарай жетеді)

«3»	Мына оксидтерді алыну жолдарын жаз, атаны ата. K2O, N2O3, CaO, P2O5, Cu2O
«4»	Мына химиялық реакцияны аяқтап, алынған өнімдегі тұздардың атын ата. Fe+HCI CaO+HCI Fe2O3+H2SO4 Na2O+H3PO4
«5»	400 г 9% ерітінді дайындау үшін тұз бен судан қандай массасы керек

Жауабы:

Үшдеңгейлі тапсырма

«3»	4К+О2 2К2О дикалий оксиді 2 N2 + 3 O2 2N2O3 диазот триоксиді 2 Ca+O2 2 CaO калций оксиді 4Р+5 O2 2Р2О5 дифосфор пентаоксиді 2 Cu+ O2 2 CuO2 дикупрум оксиді
«4»	Fe+2HCI Fe CI2+Н2 темір дихлориді CaO+2HCI СаСI2+Н2 кальций дихлориді Fe2O3+3H2SO4 2 Fe(S04)3+3H2O диферрум тирсульфаты 3Na2O+2H3PO4 3Na3 РО4+3H2O тринатрий ортофосфаты
«5»	Бер: mcp = 400 ωcp = 6% т/к: m/е.з/.-? m/су)-?	m(e. з) c = •100% m(ep) ω•mep 400г • 9% 3600 mep. з = = = = 36 г 100% 100% 100 400 г ер – 36г тұз = 364г су. Жауабы: m(су)=364 г m(тұз)-36г

VII. Топ жұмысы

Топ жұмысы бойынша оқушылар айналуларды іске асырады.
І топ 1) Cu+CuO CuSO4 Cu(OH)2 CuO Cu

ІІ топ 2) P P₂O₅ H₃PO₄ Ca₃(PO₄)₂

ІІІ топ 3) Li+Li₂O LiOH Li₂SO₄

ІV топ 4) Fe Fe₂O₃ FeCI₃ Fe(OH)₃ Fe₂O₃ Fe

1) 2Cu+ O₂ 2 CuO

2) CuO+H₂SO₄ CuSO₄+H₂O

3) CuSO₄+2NaOH Cu(OH)₂+Na₂SO₄

4) Cu(OH)₂ CuO+H₂O

5) 2CuO 2Cu+O₂

2) P₂O₅+3H₂O 2H₃ PO₄

3) 2H₃ PO₄ 3Ca(OH)₂ Ca₃PO₄+6H₂O
III топ

1) 4Li+O₂ 2Li₂O

2) Li₂O+ H₂O 2Li OH

3) 2Li OH+ H₂SO₄ Li₂ SO₄+H₂O

1) 4Fe+3O₂ 2Fe₂O₃

2) Fe₂O₃ 6H₂Cl 2FeCl₃+3H₂O

3) FeCl₃+3NaOH Fe(OH)₃+3NaCl

4) 2Fe(OH)₃ Fe₂O₃+3H₂O

5) 2Fe₂O₃ 4Fe+3O₂

Оқушылар «Пирамида» ішіндегі элемент таңбаларын пайдаланып, оксит-тердің формулаларын құрастыру керек.

Дұрыс әрі ең көп оксидтердің формуласын құрастырған оқушылар бағаланады.

Оқушылар әр түрлі жұмыс формаларын орындау кезінде алған бағаларын өзін-өзі бағалау карточкаларын қояды.

Мысалы: Өзін-өзі бағалау карточкасы