Сабақтың тақырыбы: Синтаксис. Жай сөйлемдер мен құрмалас сөйлемдердің түрлері мен жасалу жолдары. Қазақ театр өнері

11-сынып

Саран қ.

1. 
   Ұйымдастыру кезеңі
   

• 
  Сәлеметсіңдер ме? Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: Синтаксис. Сабақтас құрмалас сөйлемдердің түрлері мен жасалу жолдары. Қазақ театр өнері. Шәкен Айманов. Сабақтың мақсаты түрлі жаттығулар орындау арқылы ұлттық бірыңғай тесілеуге даярлық барысын орын әрі жалғастыру. Синтаксис тақырыбы бойынша білімдерін қайталау, жинақтау, талдау.
  

2. 
   Ой шақыру
   

• 
  Сабағымызды бастамас бұрын ой шақырып алайық. Қазір қандай сабақ?
  
• 
  Қазақ тілі.
  
• 
  Ендеше осы «Қазақ тілі» тіркесі көлемінде ой шақырамыз. Осы тіркесті естігенде қандай ой келеді, қандай ассосация пайда болады?
  

• 
  мемлекеттік тіл
  
• 
  қазақ халқының ана тілі
  
• 
  1989 жылы мемлекеттік тіл мәртебесін алды
  
• 
  сабақ
  
• 
  Сабира Туркеновна – қазақ тілі мен әдебиетінің мұғалімі
  
• 
  ҰБТ-де тест тапсыру
  
• 
  Фонетика, лексика, грамматика
  
• 
  Түркі тілдері
  
• 
  Білім саласы
  

Енді осы айтқандарыңды жинақтап, түйіндеңдер:

3. 
   «Зерделі сұрақ»
   

1. 
   (Презентация 1 тұсаукесері бойынша жұмыс)
   

3. 
   «Талдау – табыс кілті»
   
   1. 
      Сөйлем сөздерден құралады: Жұмат Шанинге, республиканың, атағы, халық әртісі, берілді, 1931 жылы; сөздерін пайдаланып сөйлем құрау, талдау.
      
   2. 
      Интонациясына қарай талдау: 1931 жылы Жұмат Шанинге республиканың халық әртісі атағы берілді –хабарлы сөйлем;
      
      1. 
         Интонациясына қарай түрлендіру: 1931 жылы Жұмат Шанинге республиканың халық әртісі атағы берілді ме? - сұраулық шылау арқылы жасалған сұраулы сөйлем;
         
      2. 
         1931 жылы кімге республиканың халық әртісі атағы берілді? – сұрау есімдігі арқылы жасалған сұраулы сөйлем;
         
      3. 
         1931 жылы Жұмат Шанинге республиканың халық әртісі атағы берілді? – интонация арқылы жасалған сұраулы сөйлем
         
      4. 
         1931 жылы Жұмат Шанинге республиканың халық әртісі атағы берілсін – бұйрықты сөйлем;
         
      5. 
         Бәрекелді, 1931 жылы Жұмат Шанинге республиканың халық әртісі атағы берілді! – лепті сөйлем.
         
   3. 
      Синтаксистік талдау жасау, құрамына қарай талдау: 1931 жылы Жұмат Шанинге республиканың халық әртісі атағы берілді – жай, жақты, толымды, жайылма сөйлем.
      
   4. 
      Құрамына қарай түрлендіру:
      
      1. 
         Атаулы сөйлемдер: Жұмат Шанин.
         

1931 жыл.

2. 
   Жалаң, толымсыз сөйлем: 1931 жылы берілді.
   

Республиканың халық әртісі атағы берілді.

4. 
   Біліміңді шыңда
   

5. 
   Денсаулық сақтау технологиясы (Презентация 2)
   

6. 
   Электронды оқулықпен жұмыс
   

2. 
   Мәтіндегі сөйлемдерді интонациясына қарай анықтау (хабарлы сөйлемдер);
   
3. 
   Мәтіндегі зат есімдерді талдау:
   
   1. 
      Жалқы есімдер;
      
   2. 
      Күрделі зат есімдер (қосарланған, қысқарған, біріккен, тіркескен)
      
4. 
   Сөйлемдерді құрамына қарай анықтау (жай және құрмалас сөйлемдер);
   

1. 
   Бала күнінен домбыра ұстап, ән салуға құмар болды, жанынан өлең шығарған – аралас құрмалас сөйлем (Бала күнінен домбыра ұстап, ән салуға құмар болды – қимыл-сын сабақтас құрмалас; ән салуға құмар болды, жанынан өлең шығарған – интонация арқылы байланысқан ыңғайлас салалас құрмалас) – жазбаша
   
2. 
   Мектепте көркемөнерпаздар үйрмесіне қатысып, пьесаларда рөлдер ойнай бастайды (қимыл-сын сабақтас құрмалас).
   
3. 
   Қазақ драма театры сахнасында 20 жыл ойнап, қатардағы актерден КСРО халық әртісі дәрежесін алған әйгілі режиссер болды (қимыл-сын сабақтас құрмалас).
   

7. 
   Тапқырлар аялдамасы
   

«Тапқырлар аялдамасы» Презентация 4 бойынша сұрақ – жауап:

1. 
   бірақ, дегенмен, сонда да, сөйтсе де, әйтсе де, алайда, сөйткенмен жалғаулықтарымен қандай салалас қ.с. түрі жасалады – Қарсылықты;
   
2. 
   Себеп-салдар с.қ.с. жалғаулықтары - өйткені, сондықтан, себебі, сол үшін, сол себепті;
   
3. 
   Кезектес с.қ.с. жалғаулықтары - бірде, біресе, кейде;
   
4. 
   Талғаулы салалас құрмалас сөйлемнің жалғаулықтары - не, немесе, я, яки, әлде, әйтпесе;
   
5. 
   және, әрі, да, де, та, те жалғаулықтарымен салалас қ.с. қай түрі жасалады – ыңғайлас с.қ.с.;
   
6. 
   Одағайдың тыныс белгілері – үтір, леп белгісі;
   
7. 
   Сын есімнің сұрағы – қандай?
   
8. 
   Сөйлемнің тұрлаулы мүшелері – бастауыш, баяндауыш;
   
9. 
   Жуан дауысты дыбыстар – А,О,Ы,Ұ;
   
10. 
    «Мереке» сөзінің сининимі – той, думан;
    
11. 
    Қосымшаның түрлері – жұрнақ, жалғау;
    
12. 
    Үндестік заңына бағынбайтын септік – көмектес;
    
13. 
    Буын түрлері – ашық, тұйық, бітеу;
    
14. 
    Реттік сан есімнің жұрнақтары - -нші, -ншы, -ыншы, -інші;
    
15. 
    Толықтауыш мағынасына қарай қалай бөлінеді – тура, жанама;
    
16. 
    Етістіктің неше шағы бар? – 3
    
17. 
    Ілік септігі сөйлемнің қандай мүшесі болады? – анықтауыш;
    
18. 
    Бастауышы жоқ сөйлем – жақсыз;
    
19. 
    Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері – толықтауыш, пысықтауыш, анықтауыш;
    
20. 
    Шығыс септігінің сұрақтары – кімнен? неден?
    

8. 
   Қызықты сабақ - қиялға қанат (сабаққа қорытынды)
   

9. 
   Релаксация
   

10. 
    Бағалау
    

11. 
    Үйге тапсырма