Cүңгуірлермен байланыс үшін шартты белгілер
Белгі
|
Қару-жарақпен түсу кезіндегі белгі мәндері
|
желдетілетін
|
жеңіл сүңгуір
|
|
Сүңгуірге берілетін белгі
|
Бір рет жұлқу
Екі рет жұлқу
Үш рет жұлқу
Бір рет шайқау
Екі рет шайқау
Үш рет шайқау
Бір рет жұлқып, шайқау
Екі рет жұлқып, шайқау
Жұлқу, шайқау, жұлқу
|
Көңіл-күйің қалай? Қайтала. Өзіңе белгі беру арқанын таңда.
Желдетілетін скафандр. Ауа қорын тексер.
Жоғары қарай шық. Көтерілеміз (белгіні қайталау сүңгуірді дереу сыртқа шығуға міндеттейді).
Тоқта! Әрі қарай барма. Тоқта. Түсуді (көтерілуді) тоқтат.
Түсуді (қозғалысты) жалғастыр. Төтесінен жүр.
Орныңда тұр! Екінші сүңгуірді түсіреміз.
Оң жаққа қозғал.
Сол жаққа қозғал.
Қосалқы белгі.
|
|
Сүңгуір беретін белгі
|
Бір рет жұлқу
Екі рет жұлқу
Үш рет жұлқу
Төрт рет жұлқу
|
Мен жердемін. Жағдайым жақсы. Арқанның бос ұшын таңда. Қайтала.
Ауа жеткілікті. Ауа қорын тексердім.
Жоғары қарай көтер. Сыртқа шығамын.
Ауа аз.
|
Жиі жұлқу. Дабыл. Жағдайым нашар. Жоғары көтер.
|
Бір рет шайқау
Екі рет шайқау
Үш рет шайқау
Бір рет жұлқып, шайқау
Екі рет жұлқып, шайқау
Жұлқу, шайқау, жұлқу
|
Тоқта! Түсіруді (көтеруді) тоқтат.
Түсіруді жалғастыр. Белгі беру шлангісін босат.
Басқа сүңгуірдің көмегінсіз шыға алмаймын.
Аспапты бер.
Арқанды бер.
Қосалқы белгі
|
Ескерту. Авариялық жағдайда белгі беру арқаны (белгі беру кабелі) арқылы сүңгуірге белгі беру мүмкін болмағанда және телефон байланысы болмаса, су асты дыбыстық дабылы қолданылады. Дыбыстық белгілер сүңгуірге осы кестеге сәйкес беріледі, әрбір бөлек бір соққы «жұлқу» дегенге, екі соққы «шайқау» дегенге келеді. Дыбыстық белгілер су астына түсірілген металға (сүңгуірдің металл басқышы, шағын баллон және тағы басқа) металды соғу арқылы беріледі.
__________________
Сүңгуір жұмыстары кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздікке
қойылатын талаптарға
6-қосымша
Теңіздердегі, щахкөлдердегі және ірі су қоймаларындағы толқынның бірыңғай бағасы
Қабат бетінің жай-күйінің сипаты, баллдары
|
Толқын дәрежесінің шкаласы
|
Қабат бетінің шкаласы
|
толқынның биіктігі,
м
|
толқынның сипаты
|
Қабат бетінің жай-күйін анықтауға арналған белгілер
|
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
|
-
0,25 дейін
0,25-0,75
0,75-1,25
1,25-2,00
2,00-3,50
3,50-6,00
6,00-8,00
8,50-11,00
11,0 және одан астам
|
Толқын жоқ
Онша емес
орташа
дәл сондай
біршама
күшті
«-»
өте күшті
дәл сондай
ерекше
|
Айнадай тегіс бет
Шымырлаған діріл, аздаған толқын белгілері байқалады
Аздаған толқын белгілері соғуда
Айқын көрінетін толқын белгілері, оның кей бөліктері көтерілуде, арасында ақ көпіршіктер пайда болады
Толқын айқын көрініс беруде, жағалай ақ көпіршік пайда болған
Биіктігі жоғары толқындар пайда болады, олардың көбіктері көбейіп, ауқымы кеңиді, жел толқыннан көбік бөле бастайды
Толқын жолы ұзара бастайды, жел арқылы бөлінетін көбік жолақ бойымен көбейе түседі
Көбік толқынмен ұласып, онымен араласып, оның түбіне дейін жетеді
Көбік жалпақ, тұтас, аралас жолақпен толқынға қосылып, аппақ болады, тек толқынның кей жерінде ғана көбігі жоқ жерлер болады
Теңіздің бетін көбік тұтастай жабады: көру мүмкіндігі едәуір төмендейді
|
____________________
Сүңгуір жұмыстары кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздікке
қойылатын талаптарға
7-қосымша
Желдің күшін көзбен бағалауға арналған шкаласы
Жел
дің күші, балы
|
Желдің сипаты
|
Желдің жылдамдығы
|
Желдің күшін көзбен бағалауға арналған белгілер
|
м/ с
|
км/ сағ
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
|
Штиль
Баяу жел
Ақырын жел
Самал жел
Қоңыр салқын жел
Самал жел
Қатты жел
Өкпек жел
Өткір жел
Теңіз дауылы
Күшті теңіз дауылы
Қатты теңіз дауылы
Дауыл
|
0
(0-0,2)
1
(0,3-1,5)
3
(1,6-3,3)
5
(3,4-5,4)
7
(5,5-7,9)
9
(8,0-10,7)
12
(10,8-13,8)
15
(13,9-17,1)
19
(17,2-20,7)
23
(20,8-24,4)
27
(24,5-28,4)
31
(28,5-32,6)
32,7 және одан астам
|
0
(0-1)
3
(1-5)
8
(6-11)
15
(12-19)
24
(20-28)
33
(29-38)
43
(39-49)
55
(50-61)
68
(62-74)
81
(75-87)
95
(88-102)
110
(103-117)
118 және одан астам
|
Ауа қозғалысы сезілмейді: түтін біртіндеп көтеріледі, ағаштардың жапырақтары қозғалмайды
Жел анда-санда аздап сезіледі. Түтін желдің бағытымен көтеріледі.
Жел үздіксіз соғып тұрады: жапырақтар сыбдырлайды, флягер қозғала бастайды
Түтін желмен көлденең сорылады.
Ағаштардың жапырақтары мен бұтақтары сылдырайды: желдің әсерінен ту мен жалау желбірей бастайды
Жалау желден жұлынып алынады: жел тозаңды көтереді; ағаштардың жіңішке бұталары тербеледі
Желдің әсерінен жеңіл заттар қозғалады: үлкен жалаулар жұлынып алынады, ағаштың кішкентай түптері тербеледі
Сымдар мен құралдар қозғалады: ағаштардың жалпақ бұтақтары тербеледі; ашық қолшатырды ұстау мүмкін емес
Маңайда желдің ысқырығы естіледі: желге қарсы жүру қиындайды, ағаштың түбі қозғалады
Желге қарсы қозғалыс жасау мүмкін емес; желдің әсерінен ұсақ бұталар мен ағаштың құрғақ бліктері сынады
Құрылыстардың аздап зақымдануы мүмкін; бекітілмеген заттар орындарынан қозғалады; жел түтін құбырлары мен
Едәуір зақымдану болуы мүмкін, ағаштөбенің қыштарын жұлып алады түбімен құлайды
Дәл солай
Жел бәрін қиратып бүлдіреді.
|
Ескерту. 3 және 4-бағандарда желдің жуықталған орташа жылдамдығы және жақшаның ішінде интервалдар берілген.
___________________
Сүңгуір жұмыстары кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздікке
қойылатын талаптарға
8-қосымша
Су астында көру мүмкіншілігінің кестесі
Балы
|
Маскадан (иллюминатордан) бастап қашықтық, м
|
Көру мүмкіншілігі
|
1
2
3
4
5
6
7
8
9
|
-
0,1
0,5
1,25
2,5
4,0
6,0
10,0
20,0
|
Жаппай қараңғы. Масканы (иллюминаторды) қолмен жапсаң да немесе жаппасаң да ешнәрсе көрінбейді
Маска (иллюминатор) затқа кәдімгідей жақындаған кезде тасты, арқанды және тағы басқаны ажыратуға болады.
Қол созымдай жерді көруге болады. Арқанның кейбір баулары мен қабыршақ, бастырма сияқты ұсақ заттарды ажыратуға болады
Түрегеп тұрған сүңгуірге аяғының астында топырақ көрінеді: топырақтағы ұсақ заттарды ажыратуға болады
Сүңгуірден 2,5 м бастап қашықтықта айналадағы жердегі жеткілікті көруға болады
4-5 м қашықтықта толықтай көруге болады
6-7 м қашықтықта ірі заттарды анық көруге болады. Негізгі түстер ажыратылады
Алыс қашықтықтағы топырақ бедерін анық анықтауға болады, ұзақ заттар көрінеді
Күн сәулесінің жарығы толықтай көрінеді, су мөлдір, барлық түстерді жақсы ажыратуға болады
|
___________________
Сүңгуір жұмыстары кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздікке
қойылатын талаптарға
9-қосымша
Мұздың жүк көтергіштігінің кестесі
Жүктің массасы, т
|
Ауа температурасы төмендегідей болғанда мұздың беріктік қоры нормасын сақтай отырып, тұщы су мұзының қалыңдығы, см:
|
Жиекке дейінгі шекті қашықтық, мұздың сызаты метрмен
|
-1 0 С бастап
|
-20 0 С дейін
|
0,1
0,5
0,8
1,5
3,5
5,0
6,5
10,0
20,0
40,0
|
7
15
20
25
30
35
40
50
65
95
|
10
13
15
20
25
30
35
45
55
90
|
5
9
11
15
19
22
25
30
35
40
|
Ескерту. Мұзға жүктемені есептеу кезінде көктемде мұздың беріктігі екі есеге төмендейтінін ескеру қажет.
Жел арқылы су төгілу немесе су айдау әсерінен мұзда су пайда болған кезде мұзға жүктеме 50-80 % төмендейді.
Ені кемінде 3 см және тереңдігі мұздың қалыңдығының жартысынан аспайтын құрғақ тұтас сызат болған кезде мұзға жүктеме 20 % төмендейді.
__________________
Сүңгуір жұмыстары кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздікке
қойылатын талаптарға
10-қосымша
Сүңгуірдің су астында шекті болу уақытының
есебі
Сүңгуірдің су астында шекті болу уақыты Т минутпен мынадай формула бойынша анықталады:
Т = VP/Q (1)
мұндағы VP-қалыпты қысымға келтірілген баллондағы ауаның жұмыс қоры, л;
Q-су астында аппаратта дем алған кезде қалыпты қысымға келтірілген ауаның минуттық шығыны, л/мин.
Қалыпты қысымға келтірілген баллондардағы ауаның жұмыс қоры VP мынадай формула бойынша анықталады:
Vp = Va - Vt - Vз, (2)
мұндағы Va-қалыпты қысымға келтірілген баллондардағы ауаның мөлшері, л;
Vt-ауа мен су температурасының айырмашылығына байланысты ауа мөлшері, л;
Vз-ең төменгі қысым көрсеткіші іске қосылғаннан кейін төмендемейтін қор ретінде баллондарда қалған ауа мөлшері, л.
Қалыпты қысымға келтірілген баллондардағы ауа мөлшері Va мынадай формула бойынша анықталады:
Va = V x P, (3)
мұндағы V-баллондардың жиынтық сыйымдылығы, л;
P-баллондардағы ауа қысымы, МПа (кгс/кв.см).
Ауа мен су температурасының айырмашылығына байланысты ауа мөлшері Vt ауа мөлшері мынадай формула бойынша анықталады:
Vt = 0,5 x V x (tауа - tсу), (4)
мұндағы 0,5-ауа температурасы 1 град. С, л өзгергенде 0,1 МПа (1 кгс/шаршы см) қысымға келтірілген және 1 л баллон көлеміне жатқызылған ауа көлемі өзгеретін шама;
tауа-ауа температурасы, град. С;
tсу-су температурасы, град. С.
Төмендемейтін қор ретінде баллондарда қалатын ауа мөлшері Vз мынадай формула бойынша анықталады:
Vз = p x V, (5)
мұндағы р-ең төменгі қысым көрсеткіші іске қосылатын қысым, МПа (кгс/шаршы см).
Ауаның минуттағы шығыны Q мынадай формуламен анықталады:
Q = q x (0,1H + 1), (6)
мұндағы q-жеңіл желдеткіш, л/мин;
H-су астына түсу тереңдігі, м.
Жеңіл желдеткіш шамасы су температурасына, жарақ құрамына және жұмыс сипатына байланысты литрмен және минутпен шығындалатын ауа мөлшері берілетін кестеден алынады.
Су температурасы, 0 С
|
Жарақ құрамы
|
Жұмсалатын ауа мөлшері,
л/мин, мынадай жұмыс істегенде
|
жеңіл
|
ыуырлығы орташа
|
ауыр
|
10 дейін
10 бастап 15 дейін
10 бастап 15 дейін
10 бастап 19 дейін
10 бастап 20 дейін
10 бастап 25 дейін
|
Сүңгуір іш киімі және гидрокостюм
Дәол солай
Жұмыс костюмі,
гидрокостюм
Жұмыс костюмі
|
30
25
20
20
|
40
35
30
30
|
60
55
50
50
|
Ескерту: Су температурасы 15-19 град. С болғанда және ерекше жағдайларда гидро костюмсіз сүңгуірді су астына түсіру кезінде жеңіл желдету үшін қабылданатын қажетті ауа мөлшері осы кестенің бірінші жолы бойынша қабылданады.
Есептеу үлгісі
Суға түсіру құрамында АВМ-5 аппараты, гидро комбинезон және сүңгуірдің іш киімі бар ашық тыныс алу сызбалы жарақ жинағында ұсынылады.
Негізгі деректер:
суға түсу тереңдігі -20 м;
баллондағы ауа қысымы -14 (140) МПа (кгс/шаршы см);
баллондардың жиынтық сыйымдылығы -14 л;
ең төменгі қысым көрсеткіші мынадай қысымда іске қосылады-3(30) МПа (кгс/шаршы см);
ауа температурасы -25 град. С;
судың температурасы -13 град. С;
жұмыстың сипаты -ауырлығы орташа.
Қалыпты күйге келтірілген баллондардағы ауа мөлшері Va (3) формула бойынша анықталады:
Va = VP = 14 x 140 = 1960 л.
Ауа мен су температурасының айырмашылығына байланысты ауа мөлшері Vt (4) формула бойынша анықталады:
Vt = V x 0,5 x (tауа - tсу) = 14 х 0,5 x (25 - 13) =
= 14 х 0,5 х 12 = 84 л.
Төмендемейтін қор ретінде баллондарда қалатын ауа мөлшері Vз ең төменгі қысым көрсеткіші іске қосылғаннан (5) формула бойынша анықталады:
Vз = р x V = 30 x 14 = 420 л.
Ауа шығының мөлшері Q (6) формула бойынша анықталады. Негізгі деректер үлгісінде келтірілген жеңіл желдеткіш шамасы q кестенің ортаңғы бағанының екінші жолы бойынша таңдап алынады және 35 л/мин тең болады:
Q = q x (0,1 Н + 1) = 35 x (0,1 х 20 + 1) =
= 35 x (2 + 1) = 105 л.
Ауа мен судың температурасының айырмашылығын, сондай-ақ ең төменгі қысым көрсеткіші іске қосылғаннан кейінгі ауаның төмендемейтін қорын ескере отырып, ауаның жұмыс қоры Vр (2) формула бойынша анықталады:
Vp = Va - Vt - Vз = 1960 - 84 - 420 = 1456 л.
Тыныс алу аппараты баллондарындағы ауаның жұмыс қоры мен ауаның минуттық шығынын сүңгуір біле отырып, (1) бойынша сүңгуірдің су астында шекті болу уақытын анықтаймыз:
Т = Vp / Q = 1456 / 105 = 13,86 мин (немесе Т = 14 мин дөңгелектенген)
Сүңгуір 12 м жоғары тереңдікте су астында нақты болу уақыты сүңгуірдің жұмыс кестесі бойынша (17-қосымша) анықталады.
Осы тереңдік үшін тереңдікте болудың және декомпрестеудің жиынтық уақыты есептік көрсеткішке жақын жолы таңдап алынады.
Осыған орай, сүңгуір кестесінде 20 м тереңдік болмайды, 21 м жақын тереңдік алынады.
Осы режимге сәйкес сүңгуір 35 минут сүңгуір су астында болғанда оны көтеру 3 минут ішінде демкомпрестеусіз жүзеге асырылады. Мұндай жағдайда сүңгуір 11 минут тереңдікте болуы мүмкін.
__________________
Сүңгуір жұмыстары кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздікке
қойылатын талаптарға
11-қосымша
Сүңгуір жарағы мен жабдығын зарарсыздандыруға тағамдық
96-градустық этил ректификат спиртін жұмсау нормалары
Сүңгуір жарағы мен жабдығының атауы
|
Саны
|
Бір бірлікке бір жолғы спирт нормасы, г
|
Зарарсыздандыру мерзімділігі
|
Желдетілетін сүңгуір жарағы
|
Сүңгуір жарағы, дана.
Фланец немесе сүңгуір жейдесінің жағасы, дана.
Ішкі диаметрі 12-14 мм сүңгуір дулығасы, м
Ішкі диаметрі 6,0-8,5 мм сүңгуір шлангісі, м
|
1
1
1
1
|
10
10
10
8
|
Әрбір түсіру алдында
Дәл солай
Жылына бір рет
Дәл солай
|
Ашық тыныс алу сызбасы бар және шланг түріндегі тыныс алатын сүңгуір аппараттары
|
Ттыныс алу аппараттарының дем алу және дем шығару құбырлары, жинақ.
Тыныс алатын сүңгуір аппаратының тыныс алу автоматы, дана
Қысымы төмен шланг
Қыстырғышы бар дулығы, маска, дана.
Мунд дана қорабы, дана.
Ішкі диаметрлі сүңгуір шлангісі
|
1
1
1
1
1
1
|
40
40
10
20
10
8
|
Әрбір 15 рет түсірген сайын. Аппаратты ұжыммен пайдалану кезінде әрбір 6 рет түсіру, бірақ жылына кемінде бір рет
Дәл солай
Дәл солай
Әрбір түсіру алдында
Әрбір 15 рет түсірген сайын. Аппаратты ұжыммен пайдалану кезінде әрбір 6 рет түсіру, бірақ жылына кемінде бір рет
Жылына бір рет
|
Регенеративті тыныс алатын сүңгуір аппараттары
|
Қыстырғышы бар маска, дана
Дем алуға және дем шығаруға арналған құбыр, жинақ
Тыныс алатын сүңгуір аппаратының тыныс алу автоматы, дана
Ныныс алу қабы, дана
Регенеративті қорап, дана.
Клапан қорабы, дана.
Мерзім сайын беру тетігі, оттегі беру тетігі
Қолмен іске қосқыш, дана
РКУ-2 жөндеу-бақылау қондырғысы, жинақ.
ПКУ-1 бақылау-тексеру қондырғысы, жинақ.
|
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
|
10
10
40
100
20
10
30
20
100
100
|
Ірбір түсіру алдында
Әрбір 15 рет түсірген сайын. Аппаратты ұжыммен пайдалану кезінде әрбір 6 рет түсіру, бірақ жылына кемінде бір рет
Дәл солай
Дәл солай
Сүңгуір жұқпалы аурумен ауырғанда
Әрбір 15 рет түсірген сайын. Аппаратты ұжыммен пайдалану кезінде әрбір 6 рет түсіру, бірақ жылына кемінде бір рет
Жылына бір рет
Дәл солай
25 аппаратты тексергеннен кейін
Дәл солай
|
Ескерту.
1. Жарақты бірнеше тұлға ауысым сайын пайдаланатын болса, сүңгуір жейделерінің фланецтері, дулығалар, жартылай маскалар мен қыстырғыштар әрбір түсірме кезінде зарарсыздандырады. Спирт шығыны осы нормаларда көрсетілген.
Құтқару станцияларының сүңгуірлері әрбір түсірмеден кейін кезекшілікке түсу алдында жарақтың көрсетілген бөліктерін зарарсыздандырады.
_________________
Сүңгуір жұмыстары кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздікке
қойылатын талаптарға
12-қосымша
Сүңгуір жарағын жөндеу
1. Тексеріс кезінде анықталған сүңгуір жарағының ақаулары мен зақымданған жерлері қалпына келтіріледі.
2. Сүңгуір жарағын жөндеу күрделі, орташа және ағымдағы деп бөлінеді. Жарақты күрделі және орташа жөндеу шеберханаларда немесе зауыттарда жүргізіледі. Ағымдық жөндеуді сүңгуір станцияларының сүңгуірлері орындайды.
3. Сүңгуірлер өздігімен мынадай жөндеу жұмыстарының түрлерін орындайды: сүңгуір жарағының резеңке және резеңке маталы бұйымдарын жөндеу; тыныс алу аппараттарының тозығы жеткен бөлшектерін ауыстыру; тозығы жеткен манжеттер мен жеңдерін ауыстыру; сүңгуір жарағына шөптен сақтандыру клапандарын орнату; сүңгуір дулығасы қазандығының майысқан жерлерін түзету; дулығаның басты клапандарын сүрту; дулығалардың құлыптарын жөндеу; белгі беру арқанын отпен жөндеу және сүңгуір жүктерінің брасстарын дайындау; сүңгуір жүктері мен кебістерін жөндеу; шланг қосқыштарын престеу және бензелдер орнату; сүңгуір жарағы мен су астына түсіруді қамтамасыз ету құралдарын сырлау.
4. Жарақты жөндеу жүргізілетін үй-жай құрғақ, суық уақытта жылу беріледі, санитарлық нормалардың талаптарына сәйкес жарық бергіші және желдеткіштері болады.
5. Үй-жайда жөндеу жұмыстары кезінде өрт қауіпсіздігі талаптары сақталады.
От шығу қаупі бар заттарды (желім, бензин, сыр) пайдалана отырып, жөндеу жұмыстарын жүргізу кезінде ашық отты пайдалануға болмайды.
Жұмыс орындары жылу беру аспаптарынан 2 м жақын емес қашықтықта орналасады.
6. Сүңгуір жарағының бөлшектері мен тораптарын жоғары қысыммен сынау кезінде жұмысшылардың жарақат алуын болдырмайтын шаралар қолданылады (қалқандар, қоршаулар және тағы басқалар).
7. Жүйелерде сығылған ауа болғанда оның герметикасыздығын қалпына келтіруге болмайды.
8. Жөндеуге жататын жарақ бөліктері тазартылады және кептіріледі.
9. Жарақтың жөнделген бөліктері осы Талаптарға сәйкес тексеріледі.
Сүңгуір жарағын жөндеу жұмысының көлемі мен сапасы туралы мәліметтер сүңгуір станциясының старшинасы (бригадирі) және жөндеу жұмыстарын жүргізген тұлғалар қол қойып паспортқа енгізеді.
Сүңгуір жұмыстары кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздікке
қойылатын талаптарға
13-қосымша
Достарыңызбен бөлісу: |