Ш. А. Абжанова Алматы: ату, 2009. 65 б

иректелген  контурға  ие  болады.  Олардың  шеткі  учаскелері  (бас  бөлігі, 

сирақтары) ет комбинаттары мен былғары өндіру зауыттарында механикалық 

өңдеу  кезінде  жұлынады  да  қалдықтардың  біраз  массасын  құрайды.  Осы 

кезде  қалдықтарға  аз  құнды  учаскелермен  бірге    олармен  ілесіп  кеткен 

пішуге  пайдалы  аумақтары  да  кіріп  кетеді.  Былғары  өндіру  кезінде 

қалдықтардың жалпы мөлшері шикізат массасының 16 % - на  жетеді.  

Былғары  өндіруде  шикізат  қалдықтарын  тері  контурларын  контурлау 

жәрдемімен түзүлету арқылы азайтуға болады.Тері шикізатының 8  – ден 30 

%  -ға  дейінгі  массасын  кесіп  ала  отырып  теріні  контурлау  көп  елдерде 

қолданылады.  

Ірі  қара    малының  терісінің  жойылатын  ауданы  олардың  массасының 

12  %  құрайды.  Жалпы  қабылданған  сүлбе  бойынша  теріден    көз  ойықтары 

бар  маңдай  бөлігін  (4,2  %)6  алдыңғы  (3,1  %)  және  артқы  сирақтар  (5  %) 

соңғы  жақтарын  кеседі.  Крупондау  әдісімен  шошқа  малынан  терісін 

шешкенде тері консервілейтін цехке контурлау шикізаты ретінде  крупондар 

келіп түседі.