«стоматология» мамандығЫ Үшін силабус


Жүйке жүйесінің қорғаныстық тетіктері



бет4/16
Дата09.06.2016
өлшемі0.94 Mb.
#124524
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16

Жүйке жүйесінің қорғаныстық тетіктері


  • Мый қабықтары, нейронды қоршаған глиальды және шванн жасушалары

  • микроглия (мононуклеарлы фагоциттер жүйесі)

  • гематоэнцефалдық тосқауыл

  • қарсы жүйелер (антиноцицепті, антиэпилепсиялық)

  • жүйкелік түзілістердің қызмет етуінің жоғарғы дәрежесі.

Этиологиялық жайттар әсерінің ерекшеліктері


  • күшті және ұзақ болған сайын әсері маңызды болады

  • жалпы мөлшерде аз, әлсіз, бірақ ұзақ және ұдайы әсер ететін жайттар бір реттік әсер еткенге қарағанда зақымдаушы әсер көрсетуі мүмкін ( Беринг эффектісі).

  • қызметі бұзылуының дәрежесі зақымданған нейрондар санына ғана байланысты емес, қызметтік ақауды жоғарылататын тежелу аймағының түзілуіне де байланысты

Жүйке жүйесіне дертті агенттердің түсу жолдары


  • гематоэнцефалдық тосқауыл арқылы

  • жүйке бағанасы бойымен.

Жүйке жүйесі қызметі және жүйке қызметі реттелуі бұзылуы шартты-рефлекторлы түрде шақырылуы мүмкін.


Экзогенді және эндогенді этиологиялық жайттар


эндогенді тетіктер зақымдануының қалыптасуы

(салдарлық ішкі этиологиялық жайттар )


    • нейрондар зақымдануы

    • нейрон аралық байланыстардың зақымдануы

    • ДКҚО- дерттік күшейген қозу ошағының қалыптасуы

    • дерттік детерминанта және жүйе қалыптасуы

Нейрондар зақымдануы

  • нейрондар денесінің зақымдануы

  • аксондардың зақымдануы.

  • дендриттердің зақымдануы

  • синапстық аппарат қызметінің бұзылысы

Нейрондар зақымдануының патогенезінде маңызы бар :

  • мембрана және ферменттік жүйе зақымдануы

  • қажыммен қамтамасыз етілуінің бұзылысы

  • иондық теңсіздік

  • жасуша реттелуінің бұзылысы

НЕЙРОНДАР МЕМБРАНАСЫ ЗАҚЫМДАНУЫНЫҢ патогенезІ

  • ЛАТ әсерленуі

  • мембраналық фосфолипаза және басқа гидролазалар белсенділенуі

  • осмостық зақымдануы

  • иммундық зақымдануы
Аксондар зақымдануы


1. Қозу өткізілуінің бұзылысы



    • қабынуда, жүйкенің тыртықты өзгерістерінде,

    • жүйке аяқшаларының қысылуында,

    • жүйке аяқшаларының демиелинизациялануында ,

    • аксон дегенерациясында,

    • Na++ - АҮФ-аза тежелуінде

2. Аксондық тасымалданудың бұзылысы

    • микротүтіктер және нейрофиламенттің бұзылысында (колхицин, винбластин),

    • АҮФ жеткіліксіздігінде,

    • аксон дегенерациясында (вит. В1 және В6 жеткіліксіздігі, өндірістік улар - гексахлороформ, әлкогөл)

нейрондар және олармен жүйкеленетін тіндердің дистрофиясы.


Дендриттер зақымдануы

  • ишемия, мый шайқалуы, стресс

  • қартайған шақта қайталанып, қарттық ақыл-ес кемістігінде болмайды


жүйке жүйесінің интегративті қызметінің бұзылуы,

синапстық жанасу аумағының азаюы,

эпилепсиялық белсенділіктің пайда болуы.


синапстЫқ аппарат

дәнекерлердің түзілуі ® синапстық саңылауға дәнекерлердің тасымалдануы ® пресинапстық аймаққа жиналуы ® синапстық саңылауға шығарылуы ® қабылдағыштармен өзара әрекеттесуі ® нейромедиаторлардың ыдырауы, кері қамтылу .


Синапстық аппараттың зақымдануы

1. дәнекер түзілуінің бұзылысы

2. дәнекер тасымалдануының бұзылысы

3. жүйке аяқшаларында дәнекерлер жиналуының бұзылысы

4. синапстық саңылауға дәнекер бөлінуінің бұзылысы

5. қабылдағыш пен дәнекерлердің өзара әрекеттесуінің бұзылысы

6. синапстық саңылаудан дәнекердің кері қамтылуының бұзылысы


Дерттік күшейген қозу генераторы (ДКҚГ) – бұл бақыланбайтын, күшейген серпіндер өндіретін күшті әсерленген нейрондар тобы.

Түзілу тетіктері:



  • нейрондардың тұрақты айқын деполяризациясы (қоздырғыш нейромедиатор, гипоксия ж.б.)

  • нейрондардың тежелуінің тапшылығы (ГАМК өндірілуі төмендеуі немесе қабылдағыштардың бөгелуі)

  • нейрондардың деафферентациясы (шеткері ағзалардан тежейтін әсердің болмауы)

  • нейрондардың зақымдануы және оның қоршауының өзгеруі.

ДКҚГ ® дерттік детерминанта ® дерттік жүйе ® нейропатологиялық синдромдар

Жүйке жүйесі бұзылыстарының негізгі көріністері


  • тежелудің тапшылығы, тежелуден шығу синдромы

  • денервациялық синдром

  • деафферентациялық синдром

  • нәрленістің бұзылуы.

Тежелудің тапшылығы. Тежелуден шығу синдромы ® ОЖЖ төменгі бөліктерінің жоғарғы бөліктердің бақылаушы әсерінен шығуы.

  • біріншілік - тежеуші тетіктердің тікелей зақымдануы әсерінен (сіреспе уы, стрихнин, конвульсанттар, тежелудің ГАМК-ергиялық тетіктерінің бұзылуы)

  • екіншілік - нейрондардың шектен тыс әсерленуін тудыратын деполяризациялайтын агенттердің (қоздырғыш аминқышқылдарының) әсерінен.

¯

Нейронның қатты қозуы және ДКҚГ қалыптасуы

Денервациялық синдром– постсинапстық нейрондарда, ағзалар мен тіндерде бұл құрылымдарға жүйкелік әсерлердің түспеуінен дамитын өзгерістер жиынтығы.


¯

Бұлшықет талшықтарында табақшалардың жойылуы,

Бұлшықет талшығының өне бойында ацетилхолиндік рецепторлардың пайда болуы

¯

Ацетилхолин мен басқа БАЗ-ға сезімталдықтың жоғарылауы



¯

Бұлшықеттердің ұдайы тартылуы (жыбырлауы)




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет