Зубкаўская дзяржаўная агульнаадукацыйная сярэдняя школа Клецкага раёна
жүктеу/скачать 72.38 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Вучань
- Настаўнік
- Вучань.
- Вучань чытае верш У. Мазго “Ты адкуль бруішся, мова
- Вучань чытае верш М. Пазнякова “Міколкавы пытанні”.
- Слайд №14. Гульня “Перакладчыкі”. (
- (Вучні расказваюць жарты. Слайд №17)
- Маці.
- Ехалі з горкі скарагаворкі
- Завітала ў госці казка – сустракайце, калі ласка! (Слайд № 20).
- Казка “Коцік , пеўнік і ліса”.)
- Музычная паўза.
- Настаўнік. Паслухайце яшчэ адну гісторыю
|
Установа адукацыі “Зубкаўская дзяржаўная агульнаадукацыйная сярэдняя школа Клецкага раёна “
Настаўнік пачатковых класаў Бяганская Тамара Альбертаўна Мэта: выхоўваць вучняў на лепшых традыцыях нацыянальнай культуры; раскрыць адметныя якасці беларусаў, нашых продкаў; выхоўваць павагу да роднай мовы, да беларускага народа, яго гістарычнага мінулага, культурнай спадчыны. (Гучыць беларуская песня.) Вучань : - Хто мы? Вучні: Мы - беларусы! (Слайд №2) Вучаніца: Мы нарадзіліся на беларускай зямлі, узгадаваліся і жывём на Беларусі. Вучаніца. Радзілася я ў Беларусі, Дзе ціхі задумлівы бор. Ляцяць сюды з выраю гусі Да сініх, цудоўных азёр. (Слайд №3) Стаяць векавыя дубровы, Даносіцца ласкавы шум. І сонца, і ветрык вясковы Цяплом саграваюць душу… (Слайд №4, №5) Радзілася я ў Беларусі, Дзе срэбрам крыніцы звіняць, Сюды з крыкам радасным гусі З далёкага поўдню ляцяць.(Слайд №6) Настаўнік. З даўніх часоў на тэрыторыі Беларусі жылі нашы продкі. Чым жа яны займаліся? (Слайд №7) Вучань. Галоўным заняткам старажытных жыхароў Беларусі было земляробства. (Слайд №8) Яны сеялі жыта, ячмень, авёс, проса, грэчку, лён і каноплі. Продкі беларусаў былі людзі дужыя і працавітыя. Для пасеваў яны высякалі дрымучы лес, а потым яго выпальвалі. Са свойскіх жывёл у нашых продкаў былі каровы, козы, авечкі, свінні, сабакі. Нашы продкі былі выдатныя паляўнічыя (слайд №9), добра ведалі норавы і звычкі дзікіх звяроў. Яны палявалі на зубра, тура, мядзведзя, лася, вепра. Вельмі развіта было лясное пчалярства. Мёд, воск, звярыныя шкуры старажытныя жыхары Беларусі не толькі спажывалі самі, але і вывозілі ў іншыя краіны. Настаўнік. Беларусь мая сінявокая!(Слайд №10). Якая прыгожая назва ў нашай краіны. Беларусь! А яшчэ мы завём яе - Радзіма. (Слайд №11). А яшчэ - Бацькаўшчына. Радзіма - бо тут мы нарадзіліся, бо яна нам самая родная з усіх краін на цэлым свеце. Бацькаўшчына - бо яна нам дасталася ад нашых бацькоў. А ім ад іхніх бацькоў - нашых дзядоў. А далей - ад прадзедаў, ад прапрадзедаў… І так аж да самых далёкіх продкаў. (Слайд №12). На нашай беларускай зямлі багата рэк, азёр, а ў жыце ўлетку цвітуць блакітныя васількі. Беларусь - наша Радзіма . А з чаго пачынаецца Радзіма? З песні маці, з роднага слова. Паслухаем вершы пра Беларусь, пра родную мову. (Вучні чытаюць вершы.) Вучаніца. Я – дзяўчынка-беларуска з васільковымі вачыма. Хоць малая, але знаю: Беларусь - мая Радзіма. Між лясамі ды азёрамі - Васільковыя палі… Я не ведаю, не ведаю Прыгажэйшае зямлі.(Слайд №12). (Вучні чытаюць вершы Л. Пранчака “Дарагая Беларусь”, Н. Галіноўскай “Зямля мая”, А. Вольскага “Непаўторны край”, М. Маляўкі “Я - беларус маленькі”.) Вучань. Я нарадзіўся беларусам, Беларусам буду жыць! Мову родную вучуся Шанаваць, цаніць, любіць. (Слайд №13). Настаўнік. Беларускі народ мае сваю родную беларускую мову. Яна прыгожая, мілагучная, спеўная, лагодная. Мы, беларусы, ганарымся сваёй роднай беларускай мовай. ( Вучні чытаюць запіс на дошцы: “Хто не шануе сваю родную мову, той не шануе сам сябе”. Ф. Багушэвіч.) Вучань чытае верш У. Мазго “Ты адкуль бруішся, мова? Ты адкуль бруішся, мова? З сініх нёманскіх крыніц? Па зямлі збіраю словы, Нібы россыпы суніц.
Нам, нашчадкам, дадзена Любаю радзімаю Ад дзядоў і прадзедаў. Вучань чытае верш М. Пазнякова “Міколкавы пытанні”. Француз па-французску, па-польску - паляк Гавораць з маленства, а я, мама, як? Замежную мову я ў садзе вучу, А на беларускай - не ўмею, маўчу. Чаму, адкажы мне, ты, тата і дзед Не размаўлялі на роднай нідзе? Я рускую мову люблю і вучу. І нашу таксама я ведаць хачу. Буквар беларускі прашу мне купіць, І родную мову пачну я вучыць.
Карандаш - …аловак Родина - … Тетрадь - … Учебник - … Утро - …
Ёж - … Дождь - … Осень - …
(Вучні называюць прыказкі і прымаўкі).
Настаўнік. ( Слайд №16.) Заўсёды беларусы вызначаліся здатнасцю да жартаў, кемлівасцю. Скарбонкай народнай мудрасці і назіральнасці лічацца беларускія загадкі. Кемлівасці, дасціпнасці вучыліся дзеткі, калі адгадвалі загадкі. Паглядзім, ці кемлівыя вы, дзеці? ( Вучні загадваюць загадкі.) Блакітнае вока ад зямлі высока. (Неба) Нахмурыцца , насупіцца, У слёзы ўдарыцца - Нічога не застанецца.(Хмара)
Хітрай называюць і курэй хаваюць. (Лісіца) Крылаў не мае, а лятае, Без рук, а вароты адчыняе, Без голасу, а спявае. Без пугі, а хмары ганяе. (Вецер). Прыйшла чорна маці, усіх паклала спаці.(Ноч) Ён раскажа і пакажа, як жыве планета наша. А няма электратоку - ён без мовы і без зроку. (Тэлевізар) З гаспадаром сябруе, дом вартуе. Ляжыць пад ганкам - хвост абаранкам.(Сабака.) Сосны лечыць ён з вясны, Доктарам завуць лясным. (Дзяцел) Настаўнік. Я ў вас вось што запытаю, Вы скажыце, госці, мне: Ці вам добра тут, ці не? Ну, тады чаго чакаеце? Чаму артыстаў не вітаеце?
****
Сын. Тата, сёння я адзін ва ўсёй школе мог адказаць настаўніку. Бацька. А што ён пытаў, сынок? Сын. Хто разбіў акно? ****
Маці.Чаму ты перад сном прычэсваешся? Сын. Трэба. Бывае, сасню, што я ў гасцях, дык сорамна будзе непрычасанаму. ****
Маці. Чаму ты, сынок, нічога ў пару не робіш? Помні, што адклад не ідзе на лад. Сын. Ах, калі так, мамачка, дык тады дай мне сягоння тыя цукеркі, што ты схавала назаўтра. Ехалі з горкі скарагаворкі. (Слайд №18). Па дарозе разбіліся на дзве часткі. Іх трэба сабраць.(Вучні злучаюць часткі скарагаворак). У чаплі чапляня, беламу зайку. Белы бусел баяў байку таўкуць мак камары. На двары без пары у зайкі зайчаня.
У даўнія часы, калі простыя людзі яшчэ не ўмелі пісаць, расказвалі адзін аднаму, сваім дзецям розныя цікавыя казкі. Героямі казак былі жывёлы, а таксама выдуманыя істоты. Сюжэты казак былі не толькі забаўляльнымі, але многаму маглі навучыць. Сёння мы ўспомнім з вамі казкі, складзеныя беларускім народам. - Якімі словамі пачынаецца казка “Курачка-раба”? “Жыў дзед, жыла бабка. Была ў іх курачка-раба. Нанесла курачка яечак поўны падпечак. Сабрала бабка яечкі ў чарапіцу, ды паставіла на паліцу”. - Што крычаў Пеўнік, калі яго схапіла ліса? (Казка “Коцік , пеўнік і ліса”.) “Коце, браце! Мяне ліска нясе У высокія горы, У глыбокія норы, Па барах, па карчах, Аж бярэ мяне страх!” - Якімі словамі пачынаецца казка “Сынок з кулачок”? “Жылі дзед і баба. Быў у іх сынок. Ды такі малы, што з-пад шапкі не відаць. Не большы за кулак”. - Што казала каза-манюка кожны раз дзеду, калі вярталася з пашы? “ – Нідзе не была. Нічога не ела, нічога не піла. Толькі як бегла цераз масток, ухапіла кляновы лісток, а як бегла ля крынічкі, ухапіла кропельку вадзічкі…” - Як заканчваецца казка “Піліпка-сынок”? “ А Піліпка прыляцеў з гусямі дахаты. Зарадаваліся бацькі, што Піліпка вярнуўся, пасадзілі яго за стол, пачалі частаваць. А гусям далі аўса. Тут і казка ўся.” (Вучні дзеляцца на 2 каманды і складваюць з разразных частак казку.)
Беларуская народная гульня “Маша”. (Слайд №21). Усе становяцца ў кола, пасярэдзіне знаходзіцца Маша з завязанымі вачамі. Дзеці прыгаворваюць:
Ручкі з золата, ножкі з долата, Валасы кудлатыя, а вочы зыркатыя.
Ці то полем, ці то лесам ішлі тры падарожнікі. Ішлі яны тры дні і тры ночы ды яшчэ паўдня. Раптам чуюць – спявае нехта. Першы кажа: - Відаць, жаўранак спявае. - Не, - кажа другі, - гэта лес шуміць. А трэці прыпаў вухам да зямлі і прашаптаў: - Ды гэта ж зямля спявае. Вось якая яна, наша беларуская зямля! (Вучні чытаюць вершы пра родны край). Я - беларус, я нарадзіўся На гэтай казачнай зямлі. Дзе між лясоў і пушчаў дзікіх Адвеку прашчуры жылі.(Слайд №23) Я - беларус, я ганаруся, Што маю гэтае імя. Аб добрай славе Беларусі У свеце знаюць нездарма. (Слайды №24, 25). Я - беларус, і я шчаслівы, Што маці мову мне дала, Што родных песень пералівы І зблізку чую і здалля. (Слайд №26). Я - беларус, і хоць сягоння Яшчэ малы, але скажу: “Я родам з племя непакорных І прад бядой не задрыжу.” (Слайд №27). Высока ў небе вырай кружыць, Ляціць за сіні небакрай. Не забывай ніколі, дружа, Сваю зямлю, свой родны край! Слайд №28). жүктеу/скачать 72.38 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|