Инклюзивті білім беру баланы емес, жүйені өзгертуді қамтиды
Ол барлық балалардың әр түрлі екенін, ал мектептер мен білім беру жүйесі барлық оқушылардың жеке қажеттіліктеріне бейімделуі керек екенін мойындайды...инклюзивтілік дегеніміз ... бәрін бірдей жасауға ұмтылу дегенді білдірмейді.
Оның негізгі компоненті – икемділік, балалардың әр түрлі жылдамдықта оқитынын мойындау, ал мұғалімдерге оқу процесінің икемділігін сақтау үшін арнайы дағдылар қажет.
Көп жағдайда балаларға жақсы, түсінікті, қол жетімді оқыту қажет. Бұл өз кезегінде жеке қажеттіліктерге, баланың даму ерекшеліктеріне сәйкес келетін әртүрлі әдістерді қолдануды қамтиды. ("Барлығына арналған мектептер. Білім беруге арнайы қажеттіліктері бар балаларды қосу. «Балаларды құтқарыңыз» қоры Лондон, 2002 ж.)
Бұл құжаттарда инклюзия әр адамның айырмашылықтары мен ерекшеліктерін қолдайтын және құптайтын реформа ретінде анықталады. Инклюзивті білім физикалық, зияткерлік, әлеуметтік, эмоционалды, тілдік немесе басқа да ерекшеліктерге қарамастан барлық балаларға арналған білім ретінде түсіндіріледі. Мұндай білім берудің мақсаты-ЕБҚ бар балалардың әлеуметтік бөлінуіне жол бермеу, олардың балабақша, мектеп, колледж, университет ұжымының өміріне қатысуын қамтамасыз ету.
Инклюзивтілік қағидатын негізге ала отырып, жалпы білім беруді дамыту білім берудегі құндылық бағдарларын өзгертуді көздейді. Инклюзивті білім беру құндылықтары білім беру процесінің барлық қатысушылары болады деп мәлімдейді:
мүмкіндіктердің әртүрлілігін кедергілер мен проблемалар емес, ресурстар ретінде қарастырыңыз. Қоғамдағы толерантты мінез-құлық мәдениетін тәрбиелеуге, мұғалімнің педагогикалық шеберлігін жетілдіруге және оқытудың жоғары сапасын қамтамасыз етуге арналған ресурстар. Бір оқушының қиындықтарын жеңу тұрғысынан жұмыс істеу, әдетте, басқа балаларға да пайдалы;
оқу үдерісін тек оқуда жоғары жетістіктері бар оқушыларға ғана емес, барлық сынып оқушыларына бағдарлай отырып құру;
ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушыларды тек мамандармен ғана емес (логопед, арнайы педагог, психолог, жеке көмекші) білім беру процесіне қатысушылардың және ең алдымен сынып мұғалімінің тарапынан қолдауды қамтамасыз етуге міндетті;
оқу процесінде оқушыларға көмек көрсету мәселелерін шешуде командалық тәсілді қолдану;
оқушыларға қолдау көрсету және ұйымдастыру кезінде "жапсырмаларды" ілуден бас тартуға міндетті. Көмек "инклюзивистерге", "ерекше","дағдарыстық","инклюзияға жататын" балаларға емес, оқушылар қоғамдастығының толық құқылы мүшелеріне көрсетіледі. Жапсырмаларды іліп қою кемсітудің көрінісі болып табылады.
Білім беру ұйымы ерекше білім беру қажеттіліктері бар білім алушыға оның жеке қажеттіліктеріне қарай табысты оқу үшін барлық қажетті жағдайлар мен қызметтерді ұсынуға міндетті.
Барлығына сапалы білім беру үшін жағдай ретінде халықаралық қауымдастық:
білім алушылардың алуан түрлі мүмкіндіктерін қабылдайтын педагог;
білім алушының қажеттіліктерін ескере отырып, білім мазмұнын бейімдеу;
білім алушылардың әртүрлі мүмкіндіктеріне бағытталған оқу процесін ұйымдастырудың әртүрлі нысандарын, оқытудың вариативтік әдістері мен тәсілдерін пайдалану ;
білім алушылардың қолжетімділігін бағалаудың бір емес тәсілдерін қолдану;
мамандардың көмегі;
жеке сабақтар өткізу үшін оқу-әдістемелік материалдармен, техникалық құралдармен, жағдайлармен қамтамасыз етілуі;
барлық деңгейлерде (Орталық, өңірлік, білім беру ұйымдарында) ерекше білім беру қажеттіліктерін қанағаттандыру процесіне басшылық ету деп аталады.
Достарыңызбен бөлісу: |