Тіршілік пішіні
|
Жапыр қты ағаш
|
көлемі
|
биіктігі 30-40 м, дің диаметрі 1-1,5 (4) м
|
желегі
|
Өте үлкен, шашыраңқы,кең жиі төмен
лбыраған
|
жапырағы
|
Қауырсынсалалы,кері жұмыртқа тәрізді,
|
Сурет 9. Quercus robur
|
жапырақ беті қою-жасыл, төменгі жағы ашық
жасыл, күзде қызыл-қоңыр,, ұзындығы 7-15
(30) см
|
Гүлдеуі
|
мамыр- маусым да жапырағын бірге ашады, аталық сырғалары сары-жасыл, ұзындығы 2-4 см
|
Бүрі
|
Жаңғақтарының ұзындығы1,5-3,5см ені 1-2 см
|
Өсу ерекшелігі
|
Баяу өседі Өсу фазасының белсенділігі алғашқы 20жылда байқалады. Жылдық өскіні биіктігіне 30см, жанына 20см
|
Өмір сүру ұзақтығы
|
500 жыл, 1500жыл жасаған экземплярларда кездеседі
|
Қатыстылығы:
|
|
– жарыққа
|
Жарықсүйгіш
|
– топыраққа
|
Топырақ талғайды
|
– ылғалға
|
орташа төзімді
|
– желге
|
Желге өте төзімді
|
– температураға
|
аязға төзімді
|
Басқа қасиеттері
|
Еменге басқа ағаштарға қарағанда найзағай көп түседі
|
Декоративтілігі
|
Әдемі желегімен, жаңғағымен, жапырағымен декоративті
|
қолданылуы
|
Аллея жеке отырғызулар, декоративті топтар
|
Шынар жапырақты үйеңкі – Клен остролистный Аcer platanoides L.
Сурет 10. Acer platanoides
Тіршілік пішіні
|
жапырақты ағаш
|
көлемі
|
биіктігі 25-30 м, дің диаметрі 1 м
|
желегі
|
Шар тәрізді, қою
|
қылқаны
|
Саусақ салалы, қою жасыл, түсі ойнақшып тұрады. Күзде алтын түстес сары, қызыл, ұзындығы18 см
|
Гүлдеуі
|
Жапырақ жайғанға дейін сәуір айында гүлдейді
|
Бүрі
|
қанатты сары-қоңыртүсті, екі жалпақ қанаттан тұрады ұзындығы 7 см, қанаттары 160°.
|
Өсу ерекшелігі
|
Жылдам өседі.Жылдық өскіні биіктігіне 60 см, в жанына 40 см
|
Өмір сүру ұзақтығы
|
150-200 жыл
|
Қатыстылығы:
|
|
– жарыққа
|
көлеңкеге төзімді
|
– топыраққа
|
Талғампаз
|
– ылғалға
|
Ылғал сүйгіш
|
– желге
|
желге төзімді
|
– температураға
|
Суыққа шыдамды, бірақ кеш үсігінде зақымданады
|
Басқа қасиеттері
|
топырақ жақсартатын ағаш болып саналады
|
Декоративтілігі
|
Күзгі түрленуде жапырағымен сәнді
|
қолданылуы
|
Жалғыз ағаш түрінде, аллея, топтап
отырғызуларда
|
Кесте 2
. Декоративті ағаштармен бұталардың таксациялық көрсеткіштері
№ п/ п
|
Ағаштардың атауы
|
орта ша биікті
гі , м
|
Өмір сүру ұзақтығ
ы, лет
|
желегінің пішіні
|
Декоративті лігі, балл
|
1
|
Кәдімгі қарағай- Сосна обыкновенн ая –
Pinus Silvestris
|
20-30
|
350-400
|
кең конусты
|
5
|
2
|
Шренк шыршасы- Ель Шренка
–
Picea Schrenkiana
|
25-30
|
250-300
|
конус тәрізді
|
5
|
3
|
Тікенекті шырша- Ель колючая, форма голубая – Picea
Pungens
|
20-30
|
400-600
|
конус тәрізді
|
5
|
4
|
Виргиндік арша- Можжевель ник
Виргинский
|
15-20
|
350-400
|
жіңішке колоннал ы
|
5
|
|
–
Juniperus Virginiana
|
|
|
|
|
5
|
күнбатыс
туясы-Туя западная – Thuja
occidentalis
|
12-30
|
до 1000 лет
|
жіңішке колоннал ы
|
5
|
6
|
Қотыр қайыңБереза повислая – Betula
Pendula
|
10-15
|
60
|
жұмыртқ а тәріздес-
конусты
|
5
|
7
|
Кәдімгі
емен-Дуб черешчатый
–
Quercus Robur
|
25-30
|
400-500
|
шатыр тәрізді
|
5
|
8
|
Шынар жапырақты үйеңкі- Клен остролистны й –
Acer Platanoides
|
20-30
|
300
|
кеңдомал ақ
|
5
|
9
|
ұсақ
жапырақты Жөке Липа мелколистна я –
Tilia cordata
|
15-20
|
400-500
|
шатыр тәрізді
|
5
|
10
|
Кәдімгі шаған Ясень обыкновенн
ый – Fraxinus
|
20-25
|
300
|
домалақ
|
5
|
|
excelsior
|
|
|
|
|
11
|
жылтыр
шегіршін Вяз гладкий
–
Ulmus laevis
|
20-25
|
200-300
|
кең сопақ
|
5
|
12
|
Атбас талшын- Каштан конский – Aesculus hippocastanu
m
|
15-20
|
150
|
шатыр тәрізді
|
5
|
13
|
Скумпия
Скумпия обыкновенн ая –
Cotinus Coggygria
|
5
|
50
|
шатыр тәрізді
|
5
|
14
|
Иілік сумах- Сумах дубильный –
Rhus coriaria
|
2-4
|
50
|
шатыр тәрізді
|
5
|
15
|
Кәдімгі
мойыл- Черемуха обыкновенн ая –
Padus Racemosa
|
5-10
|
70
|
кең
|
5
|
16
|
Кәдімгі шетен Рябина обыкновенн ая –
Sorbus aucuparia
|
10
|
50
|
жұмыртқ а тәрізді
|
5
|
17
|
Европа
қабыржығы
|
5-6
|
30
|
шашыраң
қы
|
5
|
|
Бересклет европейский
–
Euonymus europaea
|
|
|
|
|
18
|
Кәдімгі
жұпаргүл Сирень обыкновенн ая –
Syringa vulgaris
|
10-15
|
150
|
шашыраң қы
|
5
|
19
|
Кәдімгі шәңкіш Калина обыкновенн ая – Viburnum
opulus
|
3
|
50
|
шашыраң қы
|
5
|
20
|
Чубушник
венечный – Philadelphus coronarius
|
2-3
|
20
|
шашыраң қы
|
5
|
21
|
Ақ қараған Акация белая –
Robinia pseudacacia
|
10-15
|
50
|
домалақ
|
5
|
22
|
Кәдімгі
бөріқарақат Барбарис обыкновенн ый –
Berberis vulgaris
|
2-3
|
30
|
шатыр тәрізді
|
5
|
23
|
тата ұщқаты Жимолость
татарская – Lonicera
|
2-3
|
30
|
шашыраң қы
|
5
|
|
tatarica
|
|
|
|
|
24
|
Қар жеміс
Снежноягод ник белый – Symphoricar
pos albus
|
2
|
30
|
домалақ
|
5
|
25
|
орта форзиция Форзиция средняя – Forsythia
intermedia
|
3
|
50
|
шашыраң қы
|
5
|
Кесте3
Ғимараттан отырғызылу қашықтығы
Ғимараттар
|
өсімдік осіне жақын орналасқанда
м
|
ағаштар
|
бұталар
|
Ғимараттың сыртқы
қабырғасынан
|
5
|
1,5
|
Тротуардың, жолдардың
аллеялардың шетінен
|
0,7
|
0,5
|
Машина жолынан,
обочинадан, қазылған канавалардың шетінен
|
2
|
1
|
террассадан, қия жерлерден.
|
1
|
–
|
Жер асты коммуникациясынан:
|
- Газ ққұбырларымен,
канализациядан
|
1,5
|
–
|
жылу
құбырларынан, жылу жүйесінен
|
2
|
1
|
- Су құбырларынан,
дренаждан
|
2
|
–
|
- Байланыс кабелінен
|
2
|
0,7
|
Кесте 4
Отырғызу түрлері
|
Өсімдік жасы (жыл)
|
котлован сипаты
|
Топырақ түрлері
|
Суглинок, супесь, подзолистые,
торфяные
|
Песо тяже
торф
|
котлован өлшемі,м
|
ені
|
тереңдігі
|
ені
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
I. ағаштар
|
жеке ағаштарға, тік сызық бойымен, топтап өсіру
|
10м-ге дейін
|
шұңқыр
|
0,8
|
0,7
|
1,0
|
Шұңқырлармен траншеялардың өлшемдері
жеке ағаштарға, тік
сызық бойымен, топтап өсіру
|
20 ж
дейін
|
шұңқыр
|
3,0-4,0
|
1,5
|
3,0-4
|
IIбұталар
|
жеке экземплярлар мен топтар
|
биік өсетіндер
|
3-5
|
шұңқыр
|
0,7
|
0,7
|
0,8
|
аласбойлы ағаштар
|
3-5
|
шұңқыр
|
0,5
|
0,6
|
0,7
|
тірі қоршаулар:
|
|
|
|
|
|
бірқатарлы
|
3-5
|
Траншея
|
0,5
|
0,6
|
0,7
|
екіқатарлы
|
3-5
|
Траншея
|
0,7
|
0,6
|
0,9
|
III. көпжылдық гүденуші
ағаштар
|
2-3
|
шұңқыр
|
0,3
|
0,6
|
0,4
|
кесте 8.
Отырғызу материалының құнының ведомосі
«Лесной питомник»АҚ прейскуранты бойынша
№№ п/п
|
Ағаш түрлері
|
Биіктігі, м
|
топырақ көлемі (ком)
|
Саны,дана
|
бағасы мың,теңге
|
құнымың,. тенге
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
