- сыныпта “Ақпараттық мәдениет негiздерi” курсын оқытудың оқу мазмұны

• 
  компьютер сыныбындағы тәртiп сақтау ережелерi мен техника қауiпсiздiгiн;
  
• 
  көздiң шаршағандығын қалпына келтiретiн негiзгi жаттығуларды;
  
• 
  компьютердiң негiзгi құрылғыларының қызметiн;
  
• 
  пернетақта мен «тышқан» қол тетiгiнiң атқаратын қызметiн;
  
• 
  нысан ұғымының мағынасын және оның қасиеттерiн;
  
• 
  ақпарат және оның түрлерi туралы түсiнiктердi;
  
• 
  ақпарат қасиеттрiн;
  
• 
  ақпарат көзi мен оны қабылдаушы туралы мағлұматтарды;
  
• 
  ақпаратты кодтау туралы мағлұматты;
  
• 
  тiзбектiң мағынасы мен мәнiн және онымен жасалатын әрекеттер реттiлiгiн;
  
• 
  «жиындар ұғымын» ;
  
• 
  логика алгебрасының кейбiр түсiнiктерiн – тұжырым (айтылым), ақиқат, жалған және терiстеу ұғымдарын;
  
• 
  «модельдер» ұғымын;
  
• 
  графикалық және ақпараттық модельдер түсiнiгiн;
  
• 
  алгоритм және оның түрлерi – сызықтық, тармақталу және циклдiк алгоритмдер туралы мағлұматты;
  
• 
  «атқарушы» , «орта» және «атқарушының командалар жүйесi» ұғымдарын;
  
• 
  графикалық редактордың мүмкiндiктерiн.
  

• 
  компьютер сыныбындағы тәртiп сақтау ережелерi мен техника қауiпсiздiгiн сақтай бiлудi;
  
• 
  көздiң шаршағандығын қалпына келтiретiн жаттығуларды орындай бiлудi;
  
• 
  компьютердiң негiзгi құралғыларының қызметiн орынды пайдалана бiлудi;
  
• 
  қарапайым мәтiндердi теруде пернетақтаны пайдалана бiлудi;
  
• 
  «тышқан» қол тетiгiн пайдалана бiлуді;
  
• 
  нысандарға мысалдар келтiре бiлудi;
  
• 
  нысандарға мысалдар келтiре бiлудi және олардың қасиеттерiн (түсiн, пiшiнiн, құрамын, ұқсас және қарама-қарсы белгiлерiн) анықтай бiлудi,
  
• 
  нысан қасиеттерiн орынды пайдалана бiлудi;
  
• 
  ақпарат көзi мен қабылдаушысын ажыратып, мысал келтiрудi;
  
• 
  кодтар кестесi көмегiмен ақпараттарды кодтай бiлудi;
  
• 
  тiзбектерге мысалдар келтiре бiлудi;
  
• 
  көрсетiлген белгiлерi бойынша нысан жиындарын ерекшелей бiлудi;
  
• 
  графикалық және ақпараттық модельдердi анықтай бiлудi;
  
• 
  сызықтық, тармақталу және циклдiк алгоритмдердi орындай бiлудi;
  
• 
  атқарушының командалар жүйесi көмегiмн берiлген атқарушының алгоритмiн құра бiлудi;
  
• 
  графикалық редактор құралдарын орынды пайдалана бiлудi.
  

• 
  2-ші сынып оқушыларына информатика пәні бойынша программа жасау;
  
• 
  жасалған программа бойынша жүргізілетін әрбір сабақтың жобасын жасап, оны талдау;
  
• 
  балаларға өз бетінше компьютерлік ойынға, қарапайым есептер шығаруға,
  
• 
  сонымен қатар, оларға мәтіндік және РАІNT" графиктік редакторының карапайым мүмкіндіктерін үйрету:
  
• 
  жасалған жұмысты мектеп өміріне енгізу;
  
• 
  басқа пәндерде компьютерді пайдалануы үшін бастауыш сынып мұғалімдеріне арнаулы курстар ұйымдастыру;
  
• 
  оқушыларға арналған әдістемелік оқу құралын, үлгі дәптерін дайындау.
  

Бастауыш сыныптарға арналған күнтізбелік-тақырыптық жоспардың алғашқы бөлімдерінде оқушылар «Техникалық қауіпсіздік ережелерімен» танысады. Бастауыш сыныптарда өткізілетін сабақтардың ерекшелігі: оқушылар жылдам оқи және жаза алмайтын болғандықтан, олар суреттеме бейнелер арқылы көрсетіліп, түсіндіріледі. Сабақты қызықты жүргізуге және оларды сабақтан жалықтырып алмауға көп көңіл бөлінеді. Осы мақсатта сабақ ортасында сергіту сабақтарын қоса оқыту әдістері қарастырылады.

Бастауыш сыньштарға арналған бұл программада оқушылар компьютермен танысып, олар өзара қарым-қатынаста болады, компьютер көмегімен әріп, буын, сөздерді шапшаң, қарапайым арифметикалық есептерді шығарады, сурет сала біледі. Сонымен қатар оқушылар өз бетімен өлең, әңгіме, ертегі құрастырады және де осы өздерінің шығармашылық жұмыстарын компьютерде орындайды.

Бастауыш сынып оқушыларына информатика пәнін оқытудың әдістемелік құралында қамтылған материалдар - әліппе, математика, қазақ тілі, сурет, ана тілі пәндерінің элементтерін қамтиды.

Міндеттері –

• 
  азаматтыққа, адамның құқықтары мен бостандықтарына құрметпен қарауға, елжандылыққа, өз Отанын сүюге тәрбиелеу;
  
• 
  оқушылардың компьютерлік сауаттылығын ашу;
  
• 
  оқыту, тәрбиелеу үрдісіндегі ақпаратты алмасу сипатын айқындау;
  
• 
  дайын программаларды қолдана білу шеберлігін арттыру; қисынды ойлауын дамыту;
  
• 
  ЭЕМ-нің мүмкіндіктерін пайдалана отырып білім беруді ақпараттандыру, яғни оқытылатын мектеп пәндерінің материалдарын меңгеруде қолдана білуге үйрену.
  

Бастауыш мектепте компьютерді пайдаланған кезде санитарлық-гигиеналық талаптарға зор мән беріп, компьютерлік сынып ережелерін қатаң сақтаған жөн. Мысалы, сыныптан кіріп-шығуға мүғалім рұқсат береді. Әрбір оқушы өз бригадасына тағайындалып берілген жұмыс орнынан ауыспауы керек, яғни сынып белсенділерін сайлау, компьютерді және оған қосылған басқа құрылғыларды да іске қосуға, өшіруге рұқсат етілмейді, оны мұғалім атқарады және де компьютерге компакт-дискілерді салуды, алуды мұғалім жүргізеді. Сабақ жүргізу барысында қазіргі кездегі санитарлық талаптарға сәйкес балалардың жұмыс ісіне олардың денсаулығына қауіпсіздігі туралы санитарлық-эпидемиологиялық қорытындысы бар компьютерлік техниканы ғана пайдалануға болады. Компьютерлер қолданылатын бөлмелер барлық санитарлык-гигиеналық талаптарға сай болуы тиіс. Компьютер кабинеттерін безендіру максатында балалардың денсаулығына қауіпсіздігін растаған гигиеналық қорытындысы бар құжаттық материалдар қолданылуы тиіс.

Компьютерлік сыньпта оқушылардың өздері және көздері шамадан тыс шаршамас үшін 1- 4 сынып оқушыларының компьютерде үздіксіз жұмыс істеу уақыты 10-15 минуттан аспауы тиіс. Балалардың көздері талмас үшін компьютерде жұмыс істеп болған соң, олармен көзіне арналған арнайы жаттығулар жасауы керек, жаттығуларды балалар экранға қарамай тұрғанда, қалыпты күйде демалдырып, көз қозғалыстарын барынша үлкен етіп орындауға тырысуы керек. Балаларға қызықты болуы үшін жаттығулар ойын түрінде орындалады.
1.3. БАСТАУЫШ СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНЫҢ АҚПАРАТТЫҚ МӘДЕНИЕТІН ҚАЛЫПТАСТЫРУҒА ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР

Кәсіби бағытта оқыту – құрылымды өзгерту есебінен оқуды саралау және даралауға болатын, білім процесінің мазмұнын және ұйымдастырудың толық қамтитын, оқушыларды кәсіби бағытта оқыту үшін олардың таңдаған кәсіптеріне байланысты және білімдерін жалғастыру ниеттеріне мүмкіндік туғызу. Кәсіби мектеп бұл мақсатты іске асырудағы институциялы форма.

Жоғарғы мектептердің идеологиясы

Әлеуметтік сауатты және әлеуметтік мобильді жекешелендіруге шарт құруда, нақты өз құқығын және міндеттерін ұға білетін, бүгінгі күннің мүмкіндіктерін және ресурстарының спектрлерінің айқын ұсынатын, таңдаған бағытында нәтижелі мүмкіндіктерін тарату.

• 
  жеке білім жоспарын таңдау жоғары мектептің баспалдағының білімінің негізін кеңейту мүмкіндіктерін тұрғызу.
  
• 
  жоғарығы мектепті жобалауды кәсіби ретінде:
  
• 
  білім мазмұнының инвариантты құрамдас бөлігін қысқарту және кәсіби құрамдас бөліктің өсуі, сонымен бірге таңдау бойынша қосымша курстардың құрамдас бөліктері;
  
• 
  оқуды ұйымдастырудың формасын кеңейту;
  
• 
  жоғары мектептің баспалдағының пән-кеңістік ортасын ұйымдастыру;
  
• 
  мектептен тыс мекемелермен қарым-қатынасты дамыту;
  
• 
  нақты оқушылардың сұраныстарын қанағаттандыратын, ең жоғарғы жекелей оқу жоспары.
  

Жоғары мектептің баспалдағын кәсіби оқумен өңдеу құрылымындағы түлектерін дайындауда әр түрлі кәсіптік білім берудегі және кәсіптік шығармашылықтарын іске асыра алады:

• 
  жоғары мектептің баспалдағын оқу жоспарындағы міндетті сағаттардың бөлігін мүмкіндігінше азайту, өздік жұмыстардың сағаттарын көбейту (реферат, жобалау, зерттеу және тәжірибелік шығармашылықтар);
  
• 
  жоғары баспалдақтағы әртүрлі жалпы білім беретін мектептердің білімдерін интеграциялау және олардың бастауыш және орта кәсіби білімінің арақатынастарын ұйымдастыру;
  
• 
  жоғары мектеп деңгейінде мектеп арасындағы комплестерді құру;
  
• 
  бірнеше бағыттағы технологиялық нұсқалар " ПТУ - мектебі", "ССУЗ- мектебі" және толық орта білім базасында НПО және СПО комплекстерін құру;
  
• 
  орта мектептің базасында ПТУ және жалпы білім беретін кәсіптік дайындауды ұйымдастыру.
  

Нұсқаның мүмкіндіктері:

• 
  біркәсіптік мектеп;
  
• 
  көпкәсіптік мектеп;
  
• 
  нақты кәсіпке бағытталмаған, бірақ та бірнеше элективті курстарды жүргізетін.
  

Нұсқаның мүмкіндіктері:

• 
  жеткілікті материалдық және кадрлық потенциалдары бар, мектептер тобында «ресурстық орталық» рөлін атқаратын мықты мектептің айналасында бірнеше мектептерді біріктіру.
  
• 
  Корпорация мектебі басқа білім мекемелер ресурсы – қосымша жоғары орта және бастауыш кәсіптік білім
  
• 
  Кәсіби оқудың бастапқы құрылымын тұрғызу үшін жоғары сыныптарда білім мазмұнындағы үш құрамдас бөлікті ажырата білу ұсынылады.:
  
• 
  базалық (инвариантты, жалпы білім беретін) құрамдас бөлік: курстар, жалпы білім беруде оқығандар, базалық деңгейде; мазмұны бойынша түлектерден талап ету жүйесіне жауап беретін (жалпы білім беретін) стандарт: бірдей жалпы емтихан талабына сәйкес келетін (оның ішінде БМЕ, мысалы бүгінгі күні бұлар математика және ана тілі мемлекеттік тіл ретінде, мұндай емтихандардың көбеюін күтуге болады, - мысалы, олар тарих немесе информатика және т.б. болуы мүмкін) және/немесе базалық бөлімде («А бет») бірдей таңдаған емтихан;
  
• 
  кәсіби құрамдас бөлік: бірнеше курстар, тереңдетілген деңгейде таңдау бойынша (бұл кәсіптік оқуды анықтайтын жиынтық); мазмұны бойынша түлектердің кәсіптік білім стандартына жауап беретін: бұл курста бірдей кәсіптік емтихан (немесе деңгейін көтеруде емтихан таңдау);
  
• 
  элективті құрамдас бөлік (таңдау құрамдас бөлігі): бірнеше курстар, таңдау бойынша оқыған; мазмұны бойынша курстар кәсіптік және базалық стандарттан шығу керек. Мектеп элективті құрамдас бөлік арнайы ішкі кәсіпттер (мектеп өзі анықтайды, өз мүмкіндігінше және оқушылар мен олардың ата-аналарының сұранысымен): мысалы, мамандықтар құру мүмкін: медицина, өнеркәсіптік технология, ауылшаруашылық технологиясы, психология, гид-аудармашы, әскери жұмыс, дизайн және басқалар (нақты кәсіптік комбинациялар және арнайы жекелей білім траекторияларын беруі мүмкін).
  

Бірінші нұсқа - "негізгі кәсіп", әрбір кәсіпке сәйкес кәсіптік пәндер бөлінеді, жоғары деңгейде оқытылатын және «аралас», кәсіпке бағытты қамтамасыз етеді. Мысалы, физика-математикалық бағытта физика және математика кәсіптік пәндер болады, ал информатика «аралас» пән, кәсіпті қамтамасыз етеді. Мысалы, әр түрлі кәсіптер үшін «негізгі кәсіп»: