18. Ұжымдық шығармашылық іс- әрекеттің мақсатын анықтау және жоспарлау.
Ұжымдық танымдық жұмыс — әрекеттер — әлеуметтік тәжірбиені игерудегі,өз мүмкіндіктерін жүзеге асырудағы,өзіндік танымдық қажеттіліктерін жұмысқа асырудағы қиындықтарды жеңе отырып тәжірбие жинақтау,бірлесе шаруа ету,қарым – байланыс бұйым біліктеріне ие болу сияқты субъект позицияларын қалыптастыру мүмкіндігімен әрбір оқушыны қамтамасыз ететіндей педагог ұйымдастырған білімдік диалогтың барысындағы оқушылардың біріккен қаракет — әрекеті.Оқушылардың ұжымдық танымдық жұмыс — әрекеттерінің оқушылардың тұлғалық қасиеттерін дамытуға жетелейтін сабақ процесінің қарама – қайшылықтарын ағыту үшін мүмкіндіктері мол.Бұл хақында Т.Е.Конникованың жә оның шәкірттерінің мектептерде жүргізілген зерттеу жұмыстарының нәтижелерінде көрініс тапқан.Бұл зерттеулер оқу барысында оқушылардың танымдық еңбек — әректтердің ен мүмкіндіктерін көрсетіп берді.Ұжымдық танымдық шаруа — әрекеттер барысында оқушыларда меңгерілетін материалдардың көлемі артып,оларды тұңғиық түсінулеріне мүмкіншілік жасалады.Сапалы ұйымдастырылған ұжымдық сабақ қаракет — әрекеті өж бетінше ойлауды дамыту үшін мейлінше орайлы жағдай жасайды.Мұндай шешімді Л.А.Ростовецкая өзі жүргізген экперименттік жұмыстарының нәтижесінде жасаған.Зерттеушілер ұжымдық сабақ қызмет — әрекеттерін ұйымдастырудың мүмкіндіктерін жұмысқа асырудың алға сатысы бірін – бірі оқыту екендігін айқындады,өйткені о оқушыларға сабақ барысында белсенділік әрі ізденімпаздық танытуға мүмкіншілік туғызады.Ұжымдық танымдық жұмыс — әректтер әйгі бірey-мipey дәрежеде сабақ материалдарын меңгеруі,оқу барысындағы «қауқарсыз жерлер» турасында оқушыдан кейін ақпарттарды дереу қысқарту тәріздес өзектік дидкатикалық проблемаларды шешуге мүмкінндік жасайды:Оқушының тұлғалық қасиеттерін өз мәнінде дамыту үшін түбегейлі шарт боп табылатын қарым – қатынсатың жетіспеушілігін азайтады.Ұжымдық танымдық еңбек — әрекетер оқытудың тәрбиелеу жағына тиімділігін арттырады,тұлға орта қатынастарды қалыптастыруға оң ықпал етеді,сыныпта ыңғайлы жайт орнатуға және ұжымдық психологияның қалыптасуына көмектеседі. Оқушыларда ұжымдық жұмыстар барысында жолдастық, татулық және ұжымдық сезімдер қалыптасады. Сабақтарда ұжыммен орындалатын жұмыстарды айдау гуманизмді түзік қатынастар бойынша тәжірибе жинақтауға мұрша қылып қоғамдық бағыттылық мен шығармашылық даралаудың бірлігінде оларды қалыптастыруға мүмкіндік жасайды. Ұжымдық танымдық қаракет — әрекет тұлғаны дамыту барысында ұтыс болатын қарама – қайшылықтарды шешудің барысында берiм – қос құралы боп табылады, демек жұмыс — әрекетте өз бетімен жөндемірек механизмі әлі кейін қатынас табысты қалыптасады, ұтырлы мөлшер – қатынаспен өзін — өзі бағалаумен үйлесімді келетін ыңғайлы социометриялық статус қалыптастыру үшін жағдаят жасалады.
А.С. Макаренконың ойынша, нағыз рас ұжым, мейлі ересектер, мейлі балалар ұжымдары болсын қоғамның әлдебіреу мүшесі болып есептеледі. Осыған қатысты қоғамның әуелгі әлдебіреу ұясы боп саналатын оқушылар ұжымы бөтен ұжымдармен байланыста болуы қажет, оның алдында қоғам мен туған жер алдындағы міндеттер тұрады. А.С. Макаренко атап көрсеткен ауызбірлік сипатттайтын міндеттер бүгінгі таңда тағы өз мәнін жойған жоқ. Ол міндеттер мыналар:
- ұжым алдындағы айқын мүдде;
- ұжым мүшелерінің қоғамдық мақсатқа бағытталған іс-әрекет етуі;
- ұжым мүшелерінің бірлігі тағы әрқайсысының өзіндік пікірі болуы тиіс;
- өз арасында міндеттер белгілеу;
- қатаң тәртіптің болуы;
- өз мүшелері үшін ұжымның жауапкершілігі, өзді-өзі жылу, өзді-өзі тексеру, жолдастық сезім, оңдылық қорам қатынастың болуы. ·Адамгершілік сананы қалыптастыратын жолдар. ·Іс-әрекет әлі қоғамдық тәртіп тәжірибесін қалыптастыратын тәсілдер. ·Тәртіпке, іс-әрекетке ынталандвратын жолдар. ·Мінез-құлық мен іс-әрекетке қадағалау мүлік, өзін-өзі тексеру, ұйымдастыру әрі өзіне-өзі баға беруді, ұйымдастыруды жүзеге асыру әдістері.
Достарыңызбен бөлісу: |